Удзельнік:Julie Ponomarenko/Сьпіс

Сьпіс артыкулаў, якія павінныя быць у кожнай Вікіпэдыі. Арыгінал на Meta.

Адной з асноўных задач беларускай Вікіпэдыі зьяўляецца стварэньне й напаўненьне (уласным тэкстам ці перакладам зь іншай моўнай вэрсіі) пералічаных тут артыкулаў.

Біяграфія

Як мінімум тры сказы па ключавых гістарычных асобах.

Акторы, танцоры і мадэлі

1. Брыджыт Бардо
2. Сара Бэрнар
3. Марлон Брандо
4. Чарлі Чаплін
5. Марлен Дытрых
6. Браты Маркс
7. Мэрылін Манро

Мастакі і архітэктары

1. Пітэр Брэйгель Старэйшы
2. Лё Карбюзье
3. Сальвадор Далі
4. Данатэла
5. Альбрэхт Дзюрэр
6. Вінцэнт ван Гог
7. Франсіска Гоя
8. Фрыда Кало
9. Анры Матыс
10. Леанарда да Вінчы
11. Мікелянджэлё
12. І. М. Пэй
13. Паблё Пікаса
14. Рафаэль
15. Рэмбрант
16. Пітэр Паўль Рубэнс
17. Дыеґа Вэласкес
18. Эндзі Ўорхал
19. Фрэнк Лойд Райт

Пісьменьнікі, драматургі і паэты

1. Абу Нувас
2. Мацуа Басё
3. Хорхэ Люіс Борхэс
4. Джордж Байран
5. Луіс дэ Камоэс
6. Мігель Сэрвантэс
7. Джэфры Чосэр
8. Антон Чэхаў
9. Арно Даніэль
10. Дантэ Аліг'еры
11. Рубэн Дарыя
12. Чарлз Дыкенз
13. Фёдар Дастаеўскі
14. Фэрдоўсі
15. Фузулі
16. Габрыэль Гарсія Маркес
17. Ёган Вольфґанґ фон Ґётэ
18. Гамэр
19. Гарацый
20. Віктор Гюго
21. Генрык Ібсэн
22. Джэймс Джойс
23. Франц Кафка
24. Калідаса
25. Амар Хаям
26. Лі Бо
27. Нагіб Махфуз
28. Жан-Батыст Мальер
29. Уладзімер Набокаў
30. Авід
31. Муншы Прэмчанд
32. Марсэль Пруст
33. Аляксандар Пушкін
34. Артур Рэмбо
35. Шата Руставэлі
36. Жазэ Сарамага
37. Сапфо
38. Ўільям Шэксьпір
39. Айзэк Башэвіс Сінгэр
40. Сафокл
41. Сноры Стурлюсан
42. Леў Талстой
43. Марк Твэн
44. Віргіл
45. Ўільям Ўордсвот
46. У Чэн'ень

Composers and musicians

1. Ёган Бах
2. The Beatles
3. Людвіг ван Бэтховэн
4. Гэктор Бэрліоз
5. Антон Брукнэр
6. Яганэс Брамс
7. Фрыдэрык Шапэн
8. Антанін Дворжак
9. Георг Гендэль
10. Джымі Хендрыкс
11. Густаў Малер
12. Вольфганг Моцарт
13. Джакома Пучыні
14. Элвіс Прэсьлі
15. The Rolling Stones
16. Франц Шубэрт
17. Ян Сібэліус
18. Бэдржых Сьметана
19. Робэрт Шуман
20. Ігар Стравінскі
21. Пётр Чайкоўскі
22. Джузэпэ Вэрдзі
23. Антоніё Вівальдзі
24. Рыхард Вагнэр

Падарожнікі й першапраходцы

1. Роальд Амудсэн
2. Нэйл Амстранг
3. Жак Карт'е
4. Хрыстафор Калюмб
5. Джэймс Кук
6. Эрнан Картэс
7. Юры Гагарын
8. Васка да Гама
9. Фэрнан Магелян
10. Марка Пола
11. Чжэн Хе
12. Аляксандар Гумбальт

Film directors and screenwriters

1. Інгмар Бэргман
2. Ўолт Дыснэй
3. Фэдэрыка Фэліні
4. Альфрэд Хічкок
5. Стэнлі Кубрык
6. Акіра Курасава
7. Джордж Лукас
8. Стывэн Сьпелбэрг

Вынаходнікі, вучоныя і матэматыкі

1. Архімэд
2. Тым Бэрнарс-Лі
3. Тыха Брагэ
4. Мікалай Капэрнік
5. Марыя Складоўская-Кюры
6. Чарлз Дарвін
7. Томас Элва Эдысан
8. Альбэрт Айнштайн
9. Эўклід
10. Леанард Ойлер
11. Майкл Фарадэй
12. Энрыка Фэрмі
13. Фібаначы
14. Гэнры Форд
15. Жазэф Фур'е
16. Галілеа Галілей
17. Карл Фрыдрых Гаўс
18. Ёган Гутэнбэрг
19. Эрнст Гекэль
20. Джэймс Джоўль
21. Ёган Кеплер
22. Джон Кэйнс
23. Мухаммад ібн Муса аль-Харэзьмі
24. Готфрыд Ляйбніц
25. Карл Лінэй
26. Джэймс Максвэл
27. Дзьмітры Мендзялееў
28. Джон фон Нэйман
29. Ісак Ньютан
30. Блез Паскаль
31. Люі Пасьцёр
32. Макс Плянк
33. Пітагор
34. Эрнэст Рутэрфорд
35. Эрвін Шродзінгэр
36. Рычард Столман
37. Ніколя Тэсла
38. Алан Т'юрынг
39. Джэймс Ўат

Social scientists (філёзафы, эканамісты, гісторыкі, мысляры)

1. Тамаш Аквінскі
2. Арыстоцель
3. Аўгустын
4. Авіцэна
5. Джардана Бруна
6. Сымона дэ Бавуар
7. Ноам Чомскі
8. Рэнэ Дэкарт
9. Эміль Дзюркэйм
10. Францішак з Асізі
11. Зыгмунд Фройд
12. Георг Гегель
13. Герадот
14. Гіпакрат
15. Імануіл Кант
16. Джон Лок
17. Марцін Лютэр
18. Роза Люксэмбург
19. Нікола Макіявэлі
20. Карл Маркс
21. Фрыдрых Ніцшэ
22. Апостал Павал
23. Платон
24. Пітагор
25. Жан-Жак Русо
26. Жан-Поль Сартр
27. Адам Сьміт
28. Сакрат
29. Сунь Дзы
30. Вальтэр
31. Макс Вэбэр
32. Людвіг Вітгэнштайн

Politicians, leaders and aristocrats

1. Акбар Вялікі
2. Аляксандар Македонскі
3. Кэмаль Атацюрк
4. Аўгуст Актавіян
5. Давід Бэн-Гурыён
6. Ота фон Бісмарк
7. Сімон Балівар
8. Напалеон I Банапарт
9. Джордж Буш
10. Юлі Цэзар
11. Карл Вялікі
12. Уінстан Чэрчыль
13. Імпэратрыца Цы Сі
14. Клеапатра
15. Канстантын Вялікі
16. Шарль дэ Голь
17. Індзіра Гандзі
18. Элізабэта I
19. Чынгіз-хан
20. Хайлэ Сэлясіё
21. Гірагіта
22. Адольф Гітлер
23. Уладзімер Ленін
24. Люі XIV
25. Нэльсан Мандэла
26. Мао Дзэ Дун
27. Вэніта Мусаліні
28. Квамэ Нкрума
29. Пётр I Вялікі
30. Цынь Шыхуан
31. Салядын
32. Іосіф Сталін
33. Марґарэт Тэтчэр
34. Каралева Вікторыя
35. Джордж Вашынгтон

Religious figures

1. Аўраам
2. Маісей
3. Ісус Хрыстос
4. Мухамед
5. Буда

Revolutionaries and activists

1. Махатма Гандзі
2. Эмма Гольдман
3. Жанна д'Арк
4. Элен Кэлер
5. Марцін Лютэр Кінг
6. Маці Тэрэза
7. Флорэнс Найцінгэйл
8. Чэ Ґевара

Гісторыя

Як мінімум пяць сказаў пра наступнае:

Першабытнае грамадзтва і старажытны сьвет

1. Першабытнае грамадзтва
2. Каменны век
3. Бронзавы век
4. Жалезны век
5. Мэсапатамія
6. Старажытны Эгіпет
7. Старажытная Грэцыя
8. Рымская імпэрыя

Сярэднявечча і новы час

1. Асьветніцтва
2. Ацтэкі
3. Бізантыйская імпэрыя
4. Крыжовы паход
5. Сьвяшчэнная Рымская імпэрыя
6. Стагадовая Вайна
7. Сярэднявечча
8. Мангольская імпэрыя
9. Дынастыя Мін
10. Асманская імпэрыя
11. Рэфармацыя
12. Рэнэсанс
13. Трынаццацігадовая вайна
14. Вікінгі

Навейшы час

1. Грамадзянская вайна ў ЗША
2. Апартэід
3. Брытанская імпэрыя
4. Халодная вайна
5. Француская рэвалюцыя
6. Вялікая Дэпрэсія
7. Галакост
8. Індустрыяльная рэвалюцыя
9. Карэйская вайна
10. Нацыстская Нямеччына
11. Рэвалюцыя ў Расеі
12. Дынастыя Цын
13. Грамадзянская вайна ў Гішпаніі
14. Вэрсальская мірная дамова
15. Віетнамская вайна
16. Першая сусьветная вайна
17. Другая сусьветная вайна

Geography

This section is for geographical concepts and for specific places.

1. Geography
2. Capital
3. City
4. Continent
5. Country
6. Desert
7. Earth science
8. Map
9. North Pole
10. Ocean
11. Rainforest
12. River
13. Sea
14. South Pole

Continents and major regions

At least three sentences on each.

1. Africa
2. Antarctica
3. Asia
4. Europe
5. Middle East
6. North America
7. Oceania
8. South America

Countries

Eventually, there should be articles on most or all of the 243 countries listed at http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries. However, for the smaller Wikipedias, some of the more high-priority countries to have articles on are:

1. Afghanistan
2. Algeria
3. Argentina
4. Australia
5. Austria
6. Bangladesh
7. Belgium
8. Brazil
9. Canada
10. People's Republic of China
11. Democratic Republic of the Congo
12. Cuba
13. Egypt
14. Ethiopia
15. France
16. Germany
17. Greece
18. India
19. Indonesia
20. Iran
21. Iraq
22. Republic of Ireland
23. Israel
24. Italy
25. Japan
26. Mexico
27. The Netherlands
28. New Zealand
29. Pakistan
30. Poland
31. Russia
32. Portugal
33. Saudi Arabia
34. South Africa
35. South Korea
36. Spain
37. Sudan
38. Switzerland
39. Tanzania
40. Thailand
41. Turkey
42. Ukraine
43. United Arab Emirates
44. United Kingdom
45. United States
46. Vatican City
47. Vietnam
48. Venezuela

Cities

1. Amsterdam
2. Athens
3. Baghdad
4. Bangkok
5. Beijing
6. Beirut
7. Berlin
8. Brisbane
9. Brussels
10. Buenos Aires
11. Cairo
12. Canberra
13. Cape Town
14. Damascus
15. Dar es Salaam
16. Dublin
17. Edinburgh
18. Hong Kong
19. Istanbul
20. Jakarta
21. Jerusalem
22. Karachi
23. Kyoto
24. Los Angeles
25. London
26. Mecca
27. Melbourne
28. Mexico City
29. Milan
30. Moscow
31. Mumbai
32. Nairobi
33. Naples
34. New Delhi
35. New York City
36. Paris
37. Rio de Janeiro
38. Rome
39. Saint Petersburg
40. Seoul
41. Shanghai
42. Singapore
43. Sydney
44. Tehran
45. Tel Aviv
46. Tokyo
47. Vienna
48. Washington, D.C.

Bodies of water

1. Amazon River
2. Aral Sea
3. Arctic Ocean
4. Atlantic Ocean
5. Baltic Sea
6. Black Sea
7. Caribbean Sea
8. Caspian Sea
9. Congo River
10. Danube
11. Dead Sea
12. Ganges River
13. Great Barrier Reef
14. Great Lakes
15. Indian Ocean
16. Indus River
17. Lake Baikal
18. Lake Tanganyika
19. Lake Victoria
20. Mediterranean Sea
21. Mississippi River
22. Niagara Falls
23. Niger River
24. Nile
25. North Sea
26. Pacific Ocean
27. Panama Canal
28. Rhine
29. Suez Canal
30. Southern Ocean
31. Volga River
32. Yangtze River

Mountains, valleys and deserts

1. Alps
2. Andes
3. Himalaya
4. Mount Kilimanjaro
5. Mount Everest
6. Rocky Mountains
7. Sahara

Society

1. Society
2. Civilization
3. Education

Family and relationships

1. Family
2. Child
3. Man
4. Marriage
5. Woman

Thought, behavior and emotion

1. Behavior
2. Emotion
3. Love
4. Thought

Politics

1. Politics
2. Anarchism
3. Colonialism
4. Communism
5. Conservatism
6. Democracy
7. Dictatorship
8. Diplomacy
9. Fascism
10. Globalization
11. Government
12. Ideology
13. Imperialism
14. Liberalism
15. Marxism
16. Monarchy
17. Nationalism
18. Nazism
19. Republic
20. Socialism
21. State
22. Political party
23. Propaganda
24. Terrorism

Business and economics

1. Economics
2. Agriculture
3. Capital
4. Capitalism
5. Currency
   1. Euro
   2. Japanese yen
   3. United States dollar
6. Industry
7. Money
8. Tax

Law

1. Law
2. Constitution

International organizations

1. African Union
2. Arab League
3. Association of Southeast Asian Nations
4. Commonwealth of Independent States
5. Commonwealth of Nations
6. European Union
7. International Red Cross and Red Crescent Movement
8. NATO
9. Nobel Prize
10. Organization of the Petroleum Exporting Countries
11. United Nations
    1. International Atomic Energy Agency
    2. International Court of Justice
    3. International Monetary Fund
    4. UNESCO
    5. Universal Declaration of Human Rights
    6. World Health Organization
12. World Bank Group
13. World Trade Organization

War and military

1. Civil war
2. Military
3. Peace
4. War

Social issues

1. Abortion
2. Capital punishment
3. Human rights
4. Racism
5. Slavery

Culture

At least three sentences on:

1. Culture
2. Art
   1. Comics
   2. Painting
   3. Photography
   4. Sculpture
      1. Pottery
3. Dance
4. Fashion
5. Theatre
6. Festival de Cannes

Language and literature

1. Language
2. Alphabet
   1. Chinese character
   2. Cyrillic alphabet
   3. Greek alphabet
   4. Latin alphabet
   5. Letter
3. Grammar
   1. Noun
   2. Verb
4. Linguistics
5. Literacy
6. Literature
   1. Prose
   2. Fiction
   3. Novel
      1. The Book of One Thousand and One Nights
   4. Poetry
      1. Epic of Gilgamesh
      2. Iliad
      3. Mahabharata
      4. Ramayana
7. Pronunciation
8. Specific languages
   1. Arabic
   2. Bengali
   3. Chinese
   4. English
   5. Esperanto
   6. French
   7. German
   8. Greek
   9. Hebrew
   10. Hindi
   11. Italian
   12. Japanese
   13. Latin
   14. Persian
   15. Russian
   16. Sanskrit
   17. Spanish
   18. Tamil
   19. Turkish
9. Word
10. Writing

Architecture and civil engineering

1. Architecture
2. Arch
3. Bridge
4. Canal
5. Dam
6. Dome
7. House
8. Specific structures
   1. Aswan Dam
   2. Burj Dubai
   3. Colosseum
   4. Great Wall of China
   5. Eiffel Tower
   6. Empire State Building
   7. Hagia Sophia
   8. Parthenon
   9. Pyramids of Giza
   10. St. Peter's Basilica
   11. Statue of Liberty
   12. Taj Mahal
9. Pyramid
10. Tower

Film, radio and television

1. Film
   1. Animation
2. Radio
3. Television

Music

1. Music
2. Song
3. Specific music genres
   1. Blues
   2. Classical music
      1. Opera
      2. Symphony
   3. Electronic music
   4. Folk music
   5. Jazz
   6. Reggae
   7. Rhythm and blues
   8. Rock music
   9. New Age music
4. Specific musical instruments
   1. Drum
   2. Flute
   3. Guitar
   4. Piano
   5. Trumpet
   6. Violin

Recreation

1. Game
   1. Backgammon
   2. Chess
   3. Go (board game)
   4. Playing card
2. Gambling
3. Martial arts
   1. Karate
4. Olympic Games
5. Sport
   1. Athletics
   2. Auto racing
   3. Baseball
   4. Basketball
   5. Cricket
   6. Fencing
   7. Football (soccer)
   8. Golf
   9. Horse racing
   10. Ice hockey
   11. Judo
   12. Tennis
   13. Wrestling
6. Toy

World view and religion

1. Deity
2. God
3. Mythology
4. Worldview philosophies
   1. Atheism
   2. Fundamentalism
   3. Materialism
   4. Monotheism
   5. Polytheism
5. Soul
6. Religion
7. Specific religions
   1. Bahá'í Faith
   2. Buddhism
   3. Christianity
      1. Catholicism
   4. Confucianism
   5. Hinduism
   6. Islam
   7. Jainism
   8. Judaism
   9. Shinto
   10. Sikhism
   11. Taoism
   12. Zoroastrianism
8. Spirituality

Philosophy

1. Philosophy
2. Beauty
3. Dialectic
4. Ethics
5. Epistemology
6. Feminism
7. Free will
8. Knowledge
9. Logic
10. Mind
11. Morality
12. Reality
13. Truth

Science

At least a five-sentence introduction to the major fields.

1. Science

Astronomy

1. Astronomy
2. Asteroid
3. Big Bang
4. Black hole
5. Comet
6. Galaxy
   1. Milky Way
7. Light year
8. Moon
9. Planet
   1. Earth
   2. Jupiter
   3. Mars
   4. Mercury
   5. Neptune
   6. Saturn
   7. Uranus
   8. Venus
10. Solar system
11. Star
    1. Sun
12. Universe

Biology

1. Biology
2. Biological materials
   1. DNA
   2. Enzyme
   3. Protein
3. Botany
4. Death
   1. Suicide
5. Ecology
   1. Endangered species
6. Domestication
7. Life
8. Scientific classification
   1. Species

Biological processes

1. Metabolism
   1. Digestion
   2. Photosynthesis
   3. Respiration (physiology)
2. Evolution
3. Biological reproduction
   1. Pregnancy
   2. Sex
      1. Female
      2. Male

Anatomy

1. Anatomy
2. Cell
3. Circulatory system
   1. Blood
   2. Heart
4. Endocrine system
5. Gastrointestinal tract
   1. Large intestine
   2. Small intestine
   3. Liver
6. Integumentary system
   1. Breast
   2. Skin
7. Muscle
8. Nervous system
   1. Brain
   2. Sensory system
      1. Ear
      2. Nose
      3. Eye
9. Reproductive system
10. Respiratory system
    1. Lung
11. Skeleton

Health and medicine

1. Medicine
2. Addiction
3. Alzheimer's disease
4. Cancer
5. Cholera
6. Common cold
7. Dentistry
8. Disability
   1. Blindness
   2. Hearing impairment
   3. Mental illness
9. Disease
10. Medication
11. Ethanol
12. Nicotine
    1. Tobacco
13. Drug
14. Health
15. Headache
16. Heart attack
17. Heart disease
18. Malaria
19. Malnutrition
20. Obesity
21. Pandemic
22. Penicillin
23. Pneumonia
24. Poliomyelitis
25. Sexually transmitted disease
    1. AIDS
26. Stroke
27. Tuberculosis
28. Diabetes
29. Virus
    1. Influenza
    2. Smallpox

Organisms

1. Organism
2. Animal
   1. Arthropod
      1. Insect
         1. Ant
         2. Bee
         3. Butterfly
      2. Arachnid
   2. Chordate
      1. Amphibian
         1. Frog
      2. Bird
         1. Chicken
         2. Dove
      3. Fish
         1. Shark
      4. Mammal
         1. Ape
         2. Camel
         3. Cat
         4. Cattle
         5. Dog
         6. Dolphin
         7. Elephant
         8. Horse
         9. Human
         10. Sheep
         11. Lion
         12. Pig
         13. Whale
      5. Reptile
         1. Dinosaur
         2. Snake
3. Archaea
4. Bacteria
5. Fungus
6. Plant
   1. Flower
   2. Tree
7. Protist

Chemistry

1. Chemistry
2. Biochemistry
3. Chemical compound
   1. Acid
   2. Base (chemistry)
   3. Salt
4. Chemical element
   1. Periodic table
   2. Aluminium
   3. Carbon
   4. Copper
   5. Gold
   6. Helium
   7. Hydrogen
   8. Iron
   9. Neon
   10. Nitrogen
   11. Oxygen
   12. Silver
   13. Tin
   14. Zinc
5. Organic chemistry
   1. Alcohol
   2. Carbohydrate
   3. Hormone
   4. Lipid
6. Molecule

Weather, climate and geology

1. Avalanche
2. Climate
   1. El Niño-Southern Oscillation
   2. Global warming
3. Earthquake
4. Geology
   1. Mineral
      1. Diamond
   2. Plate tectonics
   3. Rock
5. Natural disaster
6. Volcano
7. Weather
   1. Cloud
   2. Flood
      1. Tsunami
   3. Rain
      1. Acid rain
      2. Snow
   4. Tornado
   5. Tropical cyclone

Physics

1. Physics
2. Acceleration
3. Atom
4. Energy
   1. Conservation of energy
   2. Electromagnetic radiation
      1. Gamma ray
      2. Infrared
      3. Radioactivity
      4. Ultraviolet
      5. Visual spectrum
         1. Color
5. Force
   1. Electromagnetism
   2. Gravitation
6. Light
7. Magnet
   1. Magnetic field
8. Mass
9. Quantum mechanics
10. Sound
11. Speed
    1. Speed of light
    2. Speed of sound
12. General relativity
13. Special relativity
14. Time
15. Weight
16. Length
17. Phase (matter)
    1. Gas
    2. Liquid
    3. Plasma
    4. Solid
18. Metal
    1. Alloy
       1. Steel

Timekeeping

1. Anno Domini
2. Calendar
   1. Gregorian calendar
3. Century
4. Day
5. Minute
6. Millennium
7. Month
8. Time zone
   1. Daylight saving time
9. Week
10. Year

Technology

1. Technology
2. Biotechnology
3. Clothing
   1. Cotton
4. Engineering
   1. Lever
   2. Pulley
   3. Screw
   4. Wedge
   5. Wheel
5. Irrigation
   1. Plough
6. Metallurgy
7. Nanotechnology

Communication

1. Communication
2. Book
3. Information
   1. Encyclopedia
4. Journalism
   1. Newspaper
   2. Mass media
5. Printing
6. Rail transport
7. Telephone

Electronics

1. Electronics
   1. Current (electricity)
   2. Frequency
2. Components
   1. Capacitor
   2. Inductor
   3. Transistor
   4. Diode
   5. Resistor
   6. Transformer

Computers and Internet

1. Computer
   1. Hard disk
   2. Microprocessor
   3. Random access memory
2. Artificial Intelligence
3. Information technology
   1. Algorithm
4. Internet
   1. E-mail
   2. World Wide Web
5. Operating system
6. Programming language
7. Software
8. User interface

Energy and fuels

1. Energy (technology)
   1. Renewable energy
2. Electricity
   1. Nuclear power
3. Fossil fuel
4. Internal combustion engine
5. Steam engine
6. Fire

Raw materials

1. Glass
2. Paper
3. Plastic
4. Wood

Transportation

1. Transport
2. Aircraft
3. Automobile
4. Bicycle
5. Boat
6. Ship
7. Train

Weapons

1. Weapon
2. Explosive material
   1. Gunpowder
3. Firearm
   1. Machine gun
4. Nuclear weapon
5. Sword
6. Tank

Foodstuffs

1. Food
2. Bread
3. Cereal
   1. Barley
   2. Maize
   3. Oat
   4. Rice
   5. Rye
   6. Sorghum
   7. Wheat
4. Cheese
5. Chocolate
6. Honey
7. Fruit
   1. Apple
   2. Banana
   3. Grape
   4. Legume
      1. Soybean
   5. Lemon
   6. Nut (fruit)
8. Meat
9. Sugar
10. Vegetable
    1. Potato

Beverages

1. Beer
2. Wine
3. Coffee
4. Milk
5. Tea
6. Water
7. Juice

Mathematics

1. Mathematics
2. Algebra
3. Arithmetic
4. Axiom
5. Calculus
6. Geometry
   1. Circle
      1. Pi
   2. Square
   3. Triangle
7. Group theory
8. Mathematical proof
9. Number
   1. Complex number
   2. Integer
   3. Natural number
   4. Prime number
   5. Rational number
10. Infinity
11. Set theory
12. Statistics
13. Trigonometry

Measurement and units

1. Measurement
2. Joule
3. Kilogram
4. Litre
5. Metre
6. Newton
7. International System of Units
8. Volt
9. Watt
10. Second
11. Kelvin

---

---

---

---

Краіны, закон і палітыка

1. Адзін сказ і табліца па кожнай краіне з гэтага сьпісу (203 articles):

Сьпіс краінаў і тэрыторыяў паводле альфабэту

1. Вялікая хартыя вольнасьцяў
2. Дэклярацыя правоў чалавека
3. Закон
4. Камуністычны маніфэст
5. Канстытуцыя
6. Левіафан

Гаспадарка

Некалькі сказаў па тым асноўным, што зьвязана з гаспадаркай.

1. Сельская гаспадарка
2. Авёс
3. Бавоўна
4. Бульба
5. Гародніна
6. Кіяхі
7. Мёд
8. Пшаніца
9. Рыс
10. Садавіна
    1. Апэльсын
    2. Банан
    3. Вінаград
    4. Лімон
    5. Яблык
11. Соя
12. Сыр
13. Тытунь
14. Хлеб
15. Цукар
16. Шакаляд
17. Ячмень

Напоі/Трункі

1. Алькаголь
   1. Піва
   2. Віно
2. Вада
3. Гарбата
4. Кава
5. Кола
6. Малако

Палітыка

1. Анархія
2. Глябалізацыя
3. Дэмакратыя
4. Дыктатура
5. Імпэрыялізм
6. Камунізм
7. Капіталізм
8. Лібэралізм
9. Манархія
10. Нацыяналізм
11. Падзяленьне ўлады:
    1. Судовая ўлада
    2. Заканадаўчая ўлада
    3. Выканаўчая ўлада
12. Палітычная партыя
13. Расізм
14. Рэспубліка
15. Сацыялізм
16. Фашызм
17. Фэмінізм
18. Фундамэнталізм

Сацыяльныя пытаньні

1. Аборт
2. Гомасэксуальнасьць
3. Кантроль нараджальнасьці
4. Правы чалавека
5. Сьмяротнае пакараньне
6. Сэксізм

Міжнароднае

1. Алімпійскія гульні (і Паралімпійскія гульні)
2. ААН
   1. САЗ
   2. ЮНІСЭФ
   3. ЮНЭСКА
3. АСЕАН
4. Антыглябалізацыя
5. Арабская ліга
6. Глябалізацыя
7. Дыпляматыя
8. МВФ
9. НАТО
10. Нобэлеўская прэмія
11. ОПЭК
12. Свабода
13. Сусьветны банк
14. Чырвоны крыж
15. Эўрапейскі Зьвяз

Рэлігія

Як мінімум пяць сказаў аб наступным:

1. Багаі
   1. Баб
   2. Багаула
2. Бог
3. Будызм
   1. Сыдхартха Гаутама
4. Вуду
5. Даоізм
6. Джайнізм
7. Духі
8. Індуізм
   1. Брахма
   2. Вішну
   3. Шыва
9. Іслам
   1. Алі
   2. Амар
   3. Мухамэд
   4. Мэка
   5. Мячэт
10. Зораастрызм
    1. Заратустра
11. Канфуцыянства
    1. Канфуцый
12. Міталёгія
    1. Грэцкая міталёгія
    2. Рымская міталёгія
13. Сыкхізм
14. Сынтаізм
    1. Нанак
15. Хрысьціянства
    1. Езус Хрыстос
    2. Каталіцызм
    3. Папа Рымскі
    4. Пратэстантызм
    5. Царква
16. Юдаізм
    1. Ерусалім
    2. Ізраіль
    3. Маісей
    4. Сынагога

І нерэлігійнасьць:

1. Агнастыцызм
2. Атэізм
3. Гуманізм

Культура

Як мінімум тры сказы пра наступнае:

1. Азартныя гульні
2. Астралёгія
3. Гульня
   1. Шахматы
   2. Го
   3. Манкала
   4. Шашкі
   5. Нарды
   6. Карты
   7. Косьці
4. Кіно
5. Кніга
6. Культура
7. Літаратура
   1. Важныя кнігі
      1. Адысэя
      2. Біблія
      3. Дон Кіхот
      4. Гамлет
      5. Гігальмеш
      6. Іліяда
      7. Куран
      8. Махабхарата
      9. Прынц (Макіявэлі)
      10. Рэспубліка (Плятон)]]
      11. Тысяча і адна ноч
   2. Паэзія
   3. Фантастыка
8. Мастацтва
   1. Архітэктура
   2. Жывапіс
   3. Скульптура
9. Музыка
   1. Джаз
   2. Кампакт-дыск
   3. Клясычная музыка
   4. Опэра
   5. Поп-музыка
   6. Рок-музыка
   7. Фольк-музыка
10. Музычныя інструмэнты
    1. Барабан
    2. Гітара
    3. Фартэпіяна
    4. Скрыпка
    5. Струнны інструмэнт
    6. Сьвістулька
    7. Труба
    8. Флейта
11. Радыё
12. Танец
13. Тэлевізія
14. Тэатар
    1. Тэатар Но
15. Турызм

Навука

Як мінімум 5 сказаў уводзінаў у найважнейшыя паняткі:

Астраномія

1. Астэроід
2. Вэнэра
3. Вялікі выбух
4. Галяктыка
5. Зорка
6. Зямля
7. Камэта
8. Марс
9. Месяц
10. Мэркурый
11. Нэптун
12. Плютон
13. Плянэта
14. Сатурн
15. Сонечная сыстэма
16. Сонца
17. Сьветлавы год
18. Уран
19. Чорная дыра
20. Юпітэр
21. Птушыная дарога (Млечны Шлях)

Біялёгія

Біялягічныя матэр’ялы

1. ДНК
2. Пратэін
3. Энзым

Анатомія сысуноў

1. Акрыцьцёвая сыстэма
   1. Скура
   2. Сьлізьніца
2. Дыхальная сыстэма
   1. Лёгкія
3. Нэрвовая сыстэма
   1. Мозг
   2. Сыстэма пачуцьцяў
      1. Зрокавая сыстэма
         1. Вока
      2. Нюх
      3. Саматасэнсорная сыстэма
         1. Рэфлекс
      4. Слыхавая сыстэма
         1. Вуха
      5. Смак
4. Рэпрадуктыўная сыстэма
   1. Вагіна
   2. Грудзі
   3. Пэніс
5. Сыстэма крыві
   1. Кроў
   2. Сэрца
6. Сыстэма страваваньня
   1. Печань
   2. Тонкі кішачнік
   3. Тоўсты кішачнік
7. Шкілет
8. Эндакрынная сыстэма

Біялягічныя працэсы

1. Вывядзеньне
2. Дыханьне
3. Памнажэньне
4. Страваваньне
5. Фотасынтэз
6. Цяжарнасьць
7. Эвалюцыя

Арганізмы

1. Архэа (Archea)
2. Бактэрыі
3. Вуза
4. Грыбы (Fungus)
5. Жывёлы
   1. Хордавыя
      1. Amphibian
         1. Жаба
      2. Птушка
         1. Арол
         2. Голуб
      3. Рыбы
         1. Акула
      4. Сысуны
         1. Авечка
         2. Быдла
         3. Вярблюд
         4. Дэльфін
         5. Кажан
         6. Кіт
         7. Конь
         8. Кот
         9. Леў
         10. Малпа
         11. Мамант
         12. Мядзьведзь
         13. Сабака
         14. Слон
         15. Сьвіньня
      5. Рэптыліі
         1. Зьмяя
   2. Казюркі
      1. Матыль
      2. Мурашка
      3. Пчала
   3. Павукападобныя
      1. Павук
6. Найпрасьцейшыя (Protist)
7. Расьліны
   1. Дрэва
   2. Кветка
   3. Пальма

Хімія

1. Элемэнт
2. Сьпіс элемэнтаў
3. Біяхімія
4. Арганічная хімія
5. Пэрыядычная табліца элемэнтаў

1. Азот
2. Алюміній
3. Вадарод
4. Вуглярод
5. Гелій
6. Жалеза
7. Золата
8. Кісларод
9. Літый
10. Медзь
11. Неон
12. Срэбра
13. Цынк

Экалёгія

1. Віды
   1. Віды, якім пагражае вынішчэньне

Геалёгія

1. Базальт
2. Крэмень
3. Вапняк
4. Зямля (геалёгія)

Мэдыцына

1. Алькагалізм
2. Вірус
3. Воспа
4. Гіпертанія
5. Глухата
6. Грып
7. Затлусьценьне
8. Інфаркт
9. Карбунка
10. Карбунка лёгкіх
11. Крываўка
12. Малярыя
13. Пранцы
14. Спахаловасьць (Mental Illness)
15. СНІД
16. Сухоты
17. Сьлепата
18. Халера
19. Хвароба
20. Хвароба сэрца
21. Цыроз печані
22. Цукровы дыябэт
23. Malnutrtion
24. Sexually transmitted disease

Мэтэаралёгія

1. Вецер
2. Глябальнае пацяпленьне
3. Дождж
4. Тарнада
5. Трапічны цыклён
6. Сьнег
7. Хмара
8. Эль Ніньё

Фізыка

1. Атам
   1. Нэўтрон
   2. Пратон
   3. Электрон
2. Вага
3. Ізатоп
4. Квантавая мэханіка
5. Малекула
6. Маса
7. Паскарэньне
8. Сіла
   1. Гравітацыя
   2. Электрамагнетызм
   3. Слабае ядравае ўзаемадзеяньне
   4. Моцнае ядравае ўзаемадзеяньне
9. Тэорыя адноснасьці
10. Хуткасьць
11. Час
12. Энэргія
    1. Электрамагнітнае выпраменьваньне
       1. Гама выпраменьваньне
       2. Інфрачырвонае выпраменьваньне
       3. Сьвятло
          1. Белы колер
          2. Блакітны колер
          3. Жоўты колер
          4. Зялёны колер
          5. Спэктар
          6. Чорны колер
          7. Чырвоны колер
       4. Радыё
       5. Ультрафіялетавае выпраменьваньне

Навукі аб чалавеку

1. Адукацыя
   1. Унівэрсытэт
2. Антрапалёгія
3. Псыхалёгія
4. Сацыялёгія
5. Чалавек

Рэсурсы

1. Алмаз
2. Вугаль
3. Прыродны газ
4. Мінэрал
5. Нафта
6. Соль

Адзінкі Сі і іншыя

1. Ват
2. Вольт
3. Кіляграм
4. Літар
5. Мэтар
6. Ньютан (адзінка вымярэньня)

Календары і ўлік часу

1. Дзень
2. Каляндар
   1. Грэгарыянскі каляндар
      1. Альгарытм вылічэньня дня тыдня
      2. Вылічэньне даты Вялікадня
      3. Дадатковы год
3. Месяц
   1. (артыкул пра кожны зь месяцаў году)
4. Часавы пас
   1. Летні час
5. Год

Мова

1. Вымаўленьне
2. Граматыка
3. Дыялект
4. Лінгвістыка
5. Сынтакс
6. Слова

1. Ангельская мова
2. Арабская мова
3. Бэнгальская мова
4. Гішпанская мова
5. Грэцкая мова
6. Кітайская мова
7. Лацінская мова
8. Нямецкая мова
9. Расейская мова
10. Санскрыт
11. Тамільская мова
12. Турэцкая мова
13. Француская мова
14. Эспэранта
15. Японская мова
16. Іўрыт
17. Гінды

Архітэктура і будаўніцтва

1. Арка
2. Вежа
3. Дамба
4. Замак
5. Канал
6. Купал
7. Мост
8. Цьвік

Вядомыя збудаваньні:

1. Асуанская дамба
2. Вялікая кітайская сьцяна
3. Піраміды
4. Сем цудаў сьвету
5. Тадж Махал

Матэматыка

1. Аксіёма
2. Алгебра
3. Бясконцасьць
4. Геамэтрыя
   1. Квадрат
   2. Круг
      1. Пі
   3. Трохкутнік
5. Зьлічэньне
   1. Дыфэрэнцаваньне
   2. Інтэграваньне
6. Лік
   1. Камплексны лік
   2. Натуральны лік
   3. Просты лік
   4. Рацыянальны лік
   5. Цэлы лік
7. Матэматычны доказ
   1. Доказ ад адваротнага
   2. Дэдукцыя
   3. Індукцыя
8. Матэматычная лёгіка
9. Статыстыка
10. Трыганамэтрыя
11. Тэорыя групаў
12. Тэорыя мностваў

Вайсковае

1. Армія
   1. Артылерыя
   2. Кавалерыя
   3. Пяхота (Інфантэрыя)
2. Паветраныя войскі
3. Флёт

Спорт

1. Алімпійскія гульні
2. Атлетыка
3. Аўтагонкі
4. Баскетбол
5. Бэйсбол
6. Ватэрпола
7. Дзюдо
8. Крыкет
9. Тэніс
10. Футбол
11. Хакей

Тэхналёгія

Кампутары

1. Камплектуючыя
   1. Апэратыўная памяць
   2. Загрузачны модуль АС
   3. Працэсар
   4. Сыстэмная плата
   5. Цвёрды дыск
2. Інтэрфэйс карыстальніка
   1. Клявіятура
   2. Манітор
   3. Мыш (маніпулятар)
3. Інфарматыка
   1. Альгарытм
   2. Мова праграмаваньня
      1. C
      2. Java
      3. Pascal
      4. PHP
4. Праграма
   1. Апэрацыйная сыстэма
      1. Microsoft Windows
      2. Mac OS
      3. Linux
      4. Unix
5. Штучны інтэлект

Агульная тэхналёгія

1. Агонь
2. Блёк (мэханіка)
3. Вагар
4. Грошы
5. Друкарства
6. Клін
7. Кола
8. Машынабудаваньне
9. Мэталургія
10. Нахільная плоскасьць
11. Паравы рухавік
12. Рухавік унутранага згараньня
13. Шруб

Электроніка

• Электроніка
  • Сіла току
  • Часьціня
• Кампанэнты
  • Электрычны кандэнсатар
  • Шпуля індуктыўнасьці
  • Транзыстар
  • Дыёд
  • Рэзістар
  • Трансфарматар

Камунікацыя

1. Альфабэт
   1. Грэцкі альфабэт
   2. Кірыліца
   3. Кітайскі альфабэт
      1. Гіерогліф
   4. Лацінскі альфабэт
   5. Літара
   6. Пісьменнасьць
2. Інтэрнэт
   1. Вікі
   2. Пратакол інтэрнэту
      1. HTTP
      2. TCP
   3. Электронная пошта
   4. World Wide Web
      1. Браўзэр
      2. HTML
3. Інфармацыя
4. Журналістыка
   1. Сродкі масавай інфармацыі
      1. Прэса
         1. Газэта
      2. Радыё
5. Пісаньне
6. Тэлевізія
7. Тэлеграф
8. Тэлефон
   1. Сотавы тэлефон
9. Чыгунка

Электрычнасьць

1. Узнаўляльная рэсурсы
   1. Гідраэнэргія
   2. Дровы
   3. Сонечная энэргія
   4. Энэргія ветру
   5. Энэргія хваляў
2. Неўзнаўляльныя рэсурсы і выкапневае паліва
   1. Вугаль
   2. Прыродны газ
   3. Нафта
   4. Ядзернае паліва