Элвіс Прэсьлі
Элвіс Прэсьлі | |
| Elvis Aaron Presley | |
 Элвіс Прэсльлі ў 1970 годзе | |
| Дата нараджэньня | 8 студзеня 1935 |
|---|---|
| Месца нараджэньня | Т’юпэла, Місысыпі, ЗША |
| Дата сьмерці | 16 жніўня 1977 (42 гады) |
| Месца сьмерці | Мэмфіс, Тэнэсі, ЗША |
| Прычына сьмерці | інфаркт міякарда |
| Месца пахаваньня | |
| Грамадзянства | ЗША |
| Месца вучобы | |
| Прафэсія | сьпявак, актор |
| Гады дзейнасьці | 1954—1977 |
| Жанры | госпэл, рок-н-рол, кантры, рытм-энд-блюз |
| Вакал | барытон |
| Інструмэнты | вакал, гітара, фартэпіяна |
| Псэўданімы | кароль рок-н-ролу |
| Лэйблы | Sun Records[d] і RCA Victor[d] |
| Бацька | Вэрнан Элвіс Прэсьлі[d] |
| Маці | Глэдыс Прэсьлі[d] |
| Дзеці | Ліза Марыя Прэсьлі[d] |
| Узнагароды | |
| Сайт | elvis.com |
| Подпіс | 
|
Элвіс Аарон Прэсьлі (па-ангельску: Elvis Aaron Presley; 8 студзеня 1935 году ў Т’юпэла, Місысыпі — 16 жніўня 1977 году ў Мэмфісе, Тэнэсі) — амэрыканскі пясьняр і актор. Элвіс Прэсьлі стаў адным з найвыбітнейшых выканаўцаў музычнага жанру рок-н-рол, а таксама культавай постацьцю масавай культуры ХХ стагодзьдзя. З Элвісам Прэсьлі асацыюецца ўстойлівае словазлучэньне «Кароль рок-н-ролу».
Біяграфія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Дзяцінства
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Элвіс Прэсьлі нарадзіўся ў небагатай сям’і ў Т’юпэла ў штаце Місысыпі. Яго бацькамі былі Глэдзіс Лав Прэсьлі (1912—1958) і Вэрнан Прэсьлі (1912—1979)[1]. У 1948 годзе сям’я пераехала ў горад Мэмфіс. У дзяцінстве Элвіс сьпяваў у царкоўным хоры[1].
Пачатак кар’еры
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У 1954 годзе ў студыі гуказапісу «Sun Records» была запісана першая песьня «That’s All Right Mama», якая стала хітом мясцовых радыёстанцыяў. Хутка папулярнасьць Прэсьлі значна вырасла. У 1955 годзе на адным зь яго канцэртаў зьявіўся палкоўнік Том Паркер, які, убачыўшы хуткі рост папулярнасьці сьпевака, падпісаў з ім кантракт. Хутка Элвіс стаў пісаць свае песьні ў студыі «RCA». Адной зь першых песьняў запісаных тут была «Heartbreak Hotel»[2]. У 1956 годзе пачалася яшчэ і акторская карь’ера Элвіса, пасьля здымкаў у вэстэрне «Love Me Tender». У гэтым жа годзе Прэсльі атрымаў нефармальную мянушку «кароль рок-н-ролу», якой яго называюць і ў нашы дні. У пэрыяд 1956—1958 гадоў было створана шмат хітоў. Акрамя ўзгаданай песьні «Heartbreak Hotel», былі яшчэ і «I Got a Woman», «Hound Dog», «Don’t Be Cruel», «Jailhouse Rock», «Teddy Bear», «One Night», «An American Trilogy» і «Burning Love».
Войска
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]24 сакавіка 1958 году Элвіс зьвярнуўся ў прызыўную камісію і быў прызваны ў войска ЗША[3]. У гэтым жа годзе памерла яго маці Глэдзіс. Два гады Прэсьлі праслужыў на амэрыканскіх вайсковых базах у Заходняй Нямеччыне. Двухгадовая адсутнасьць не адбілася на яго папулярнасьці, запісаныя матэрыялы дазвалялі выпускаць яго альбомы і безь яго прысутнасьці. Служба ў войску надала Элвісу Прэсьлі яшчэ большую папулярнасьць, асабліва сярод кансэрватыўнага старэйшага асяродзьдзя. Пасьля вяртаньня з войска (у званьні сяржанта) Элвіс працягваў музычную і акторскую кар’ёру.
Вяртаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Пасьля перапынку Элвіс вярнуўся да канцэртаў са спэцыяльнай тэлевізійнай праграмай «Elvis Comeback Special», якая пачала выходзіць у сьнежні 1968 году. У 1969 годзе, у студыі «American Sound» у Мэмфісе былі запісаныя песьні якія злучалі стылі госпэл, блюз і рок-н-рол. У жніўні 1969 году Элвіс, з новымі песьнямі вярнуўся на сцэну ў Лас-Вэгасе. Пасьля гэтага адбыўся тур па ўсёй Амэрыцы, а так сама запісваліся новыя музычныя альбомы. Былі зьнятыя дакумэнтальныя фільмы зь яго канцэртаў у Лас-Вэгасе зь верасьня 1970 году («That’s the way it is»), а так сама зь яго канцэртаў ў красавіку 1972 году («Elvis on Tour»).
У 1960-х гадах ён здымаўся, у асноўным, у музычных камэдыях. Менавіта ў гэты час утварыўся яго імідж, які адбіўся на ўсёй масавай амэрыканскай культуры. Элвіс стаў адным з самых вядомых і аплачваемых актораў Галівуду.
У гэты ж час Прэсьлі стаў самым папулярным амэрыканскім сьпеваком, яго вядомасьць не зьнізілася нават пад час «вялікай брытанскай інвазіі»[4], калі на амэрыкаснкі музычны рынак прыйшлі шматлікія брытанскія рок-н-рольныя а потым і рок музыкі. З посьпехам Прэсьлі сьпяваў музыку стыляў кантры, рытм-энд-блюз, поп, рок а так сама госпэл, за што атрымаў тры ўзнагароды Грэмі. Увогуле быў намінаваны на ўзнагароду Грэмі 14 разоў. Акрамя гэтага ён атрымаў узнагароду «Grammy Lifetime Achievement Award» у 1971 годзе.
1 траўня 1967 году Элвіс Прэсьлі ажаніўся ў Лас-Вэгасе з Прысцылай Булье, зь якой пазнаёміўся падчас вайсковай службы ў Нямеччыне ў 1959 годзе[3]. 1 лютага 1968 году нарадзілася дачка Элвіса — Ліза Мары Прэсьлі.
Апошнія гады
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]14 студзеня 1973 году Элвіс Прэсьлі даў дабрачынны канцэрт на Гаваях, які атрымаў назву «Aloha from Hawaii», і гэта быў першы канцэрт, які, праз спадарожнік, перадаваўся на ўвесь сьвет[4]. Ён сабраў перад тэлевізарамі каля 1,5 млрд чалавек. У лютым 1973 году студыя «RCA Records» выпусьціла альбом з матэрыяламі гэтага міжнароднага канцэрту. Элвіс займаўся канцэртнай дзейнасьцю да канца жыцьця. З 1974 да 1977 году ён атрымаў дадатковую папулярнасьць, у 1974 годзе атрымаў яшчэ адну ўзнагароду Грэмі за песьню «How great thou art». Апошні канцэрт Элвіс даў у Індыянапалісе 26 чэрвеня 1977 году[5]. Пасьля вяртаньня на сцэну з 31 ліпеня 1969 году Прэсьлі даў 1156 канцэртаў, зьдзейсьніў 52 канцэртныя туры і прадаў міл’ёны плытаў. Яго апошняя плыта «Elvis in Concert» была выдана 3 кастрычніка 1977 году.
Элвіс Прэсьлі памёр 16 жніўня 1977 году ва ўласным доме ў Мэмфісе, за дзень перад пачаткам заплянаваным новым канцэртным турам. Афіцыйнай прычынай сьмерці была абвешчана спыненьне дзейнасьці сэрца. Яго пахаваньне адбылася 18 жніўня 1977 году[5].
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ а б Гісторыя року. - Elvis Presley Enterprises, Inc. (анг.)
- ^ http://www.history-of-rock.com/elvis_presleytwo.htm Гісторыя року.
- ^ а б Biography Элвіс.com (анг.)
- ^ а б Гісторыя року.
- ^ а б Гісторыя року.