Сьвятло
Сьвятло́ — электрамагнітнае выпраменьваньне, выпусканае нагрэтым або зьмешчаным ва ўзбуджаным стане рэчывам, успрыманае чалавечым вокам. Пад сьвятлом разумеюць ня толькі бачнае сьвятло, але і шырокія вобласьці спэктру, якія прымыкаюць да яго.
У фізыцы сьвятло вывучаецца ў падзеле оптыка, можа разглядацца альбо як электрамагнітная хваля, хуткасьць распаўсюджваньня ў вакуўме якой сталая, альбо як струмень фатонаў: часьцінак, якія валодаюць вызначанай энэргіяй і нулявой масай супакою.
Сьвятло — гэта энэргія, матэрыя адмысловага выгляду. Яно існуе па-за залежнасьцю ад нашых ведаў аб ім.
Характарыстыкі сьвятла
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Адной з характарыстык сьвятла зьяўляецца яго колер, які вызначаецца даўжынёй хвалі для манахраматычнага выпраменьваньня, або сумарным спэктрам складанага выпраменьваньня.
Сьвятло можа распаўсюджвацца тамака, дзе гук ужо не існуе (калі глядзець праз празрысты каўпак, з-пад якога выпампавалі паветра, то відаць, як б’ецца малаточак званка пад каўпаком, а гуку не чуваць). Значыць, сьветлавыя ваганьні распаўсюджваюцца ў адмысловым асяродзьдзі, гэтае асяродзьдзе Гюйгэнс назваў этэрам.
Хуткасьць сьвятла ў вакуўме с = 299 792 458 м/с
Фізычныя велічыні, зьвязаныя са сьвятлом: яркасьць, асьветленасьць, сьветлавы струмень, сьветлавая аддача.
Бачнае сьвятло — электрамагнітнае выпраменьваньне з даўжынямі хваль ≈ 380—760 нм (ад фіялетавага да чырвонага).
Тэрміналёгія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Гістарычна зьявіўся тэрмін «нябачнае сьвятло» — ультрафіялетавае сьвятло, інфрачырвонае сьвятло, радыёхвалі.
Крыніцы сьвятла
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У прыкладных навуках важная дакладная характарыстыка крыніцы сьвятла. Асабліва важныя наступныя тыпы крыніц:
- Абсалютна чорнае цела
- Крыніца А
- Крыніца В
- Крыніца С
- Крыніца D65
Паказаныя крыніцы маюць розную каляровую тэмпэратуру.
Лямпы дзённага сьвятла выпускаюць на розныя сьветлавыя дыяпазоны, у т. л.:
- Лямпы белага сьвятла (каляровая тэмпэратура 3500 К),
- Лямпы халоднага белага сьвятла (каляровая тэмпэратура 4300 К)