Удзельнік:Julie Ponomarenko/Сьпіс: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Радок 1408: Радок 1408:
# [[Кола]]
# [[Кола]]
# [[Малако]]
# [[Малако]]

== [[Геаграфія]] ==

=== [[Кантынэнт|Кантынэнты]] ===

Як мінімум тры сказы пра кожны кантынэнт і частку сьвету

# [[Азія]]
# [[Амэрыка]]
# [[Антарктыда]]
# [[Афрыка]]
# [[Аўстралія]]
# [[Паўднёвая Амэрыка]]
# [[Паўночная Амэрыка]]
# [[Эўразія]]
# [[Эўропа]]

=== Іншыя [[Рэгіён|рэгіёны]] ===

# [[Акіянія]]
# [[Блізкі Ўсход]]
# [[Лацінская Амэрыка]]

=== Асноўныя [[Горад|гарады]] ===

# [[Атэны]]
# [[Банкок]]
# [[Пэкін]] (Бэйцзын)
# [[Бэрлін]]
# [[Брусэль]]
# [[Варшава]]
# [[Вашынгтон (горад)|Вашынгтон]]
# [[Вена]]
# [[Ганконг]]
# [[Джакарта]]
# [[Ерусалім]]
# [[Стамбул]]
# [[Каір]]
# [[Куала Лумпур]]
# [[Лёндан]]
# [[Лёс Анджэлес]]
# [[Масква]]
# [[Мадрыд]]
# [[Маніла]]
# [[Мэка]]
# [[Мэхіка]]
# [[Мумбай]]
# [[Нью-Ёрк]]
# [[Парыж]]
# [[Рыё-дэ-Жанэйра]]
# [[Рым]]
# [[Санкт-Пэтэрбург]]
# [[Сыднэй]]
# [[Сынгапур]]
# [[Таронта]]
# [[Токіё]]
# [[Шанхай]]

=== [[Валюта|Валюты]] ===

# [[Даляр ЗША]]
# [[Брытанскі фунт]] (стэрлінгаў)
# [[Ена]]
# [[Рэнмінбі]]
# [[Рупія]]
# [[Эўра]]

=== Розныя геаграфічныя паняткі ===

# [[Акіян]]
# [[Вулькан]]
# [[Горад]]
# [[Кантынэнт]]
# [[Лес]]
# [[Мора]]
# [[Пустэльня]]
# [[Рака]]
# [[Сталіца]]

=== [[Тапонім|Тапонімы]] ===
==== [[Акіян|Акіяны]] і [[Мора|моры]] ====

# [[Арктычны акіян]]
# [[Атлянтычны акіян]]
# [[Балтыйскае мора]]
# [[Чорнае мора]]
# [[Вялікі бар'ерны рыф]]
# [[Індыйскі акіян]]
# [[Міжземнае мора]]
# [[Паўночнае мора]]
# [[Ціхі акіян]]
# [[Панамскі канал]]
# [[Суэцкі канал]]
# [[Паўднёвы акіян]]

==== Палюсы ====
# [[Паўночны полюс]]
# [[Паўднёвы полюс]]

==== [[Гара|Горы]], [[Даліна|даліны]], [[Пустэльня|пустэльні]], [[Возера|азёры]], [[Рака|рэкі]] ====
# [[Альпы]]
# [[Амазонка (рака)]]
# [[Анды]]
# [[Аральскае мора]]
# [[Вікторыя (возера)]]
# [[Вялікі Каньён]]
# [[Вялікія азёры]]
# [[Гімалаі]]
# [[Эвэрэст]]
# [[Каспійскае мора]]
# [[Кіліманджара]]
# [[Мёртвае мора]]
# [[Місысыпі]]
# [[Ніагарскі вадаспад]]
# [[Ніл (рака)]]
# [[Сахара]]
# [[Скалістыя горы]]
# [[Танганьіка]]
# [[Тытыкака]]




Вэрсія ад 10:09, 6 чэрвеня 2008

Сьпіс артыкулаў, якія павінныя быць у кожнай Вікіпэдыі. Арыгінал на Meta.

Адной з асноўных задач беларускай Вікіпэдыі зьяўляецца стварэньне й напаўненьне (уласным тэкстам ці перакладам зь іншай моўнай вэрсіі) пералічаных тут артыкулаў.


Біяграфія

Як мінімум тры сказы па ключавых гістарычных асобах.

Акторы, танцоры і мадэлі

  1. Брыджыт Бардо
  2. Сара Бэрнар
  3. Марлон Брандо
  4. Чарлі Чаплін
  5. Марлен Дытрых
  6. Браты Маркс
  7. Мэрылін Манро

Мастакі і архітэктары

  1. Петэр Брэйгэль Старэйшы
  2. Шарль ле Карбуз'е
  3. Сальвадор Далі
  4. Данатэла
  5. Альбрэхт Дзюрэр
  6. Вінсэнт Ван Гог
  7. Франсіска Гоя
  8. Фрыда Кало
  9. Анры Матыс
  10. Леанарда да Вінчы
  11. Мікелянджэла
  12. І. М. Пэй
  13. Пабла Пікасо
  14. Рафаэль
  15. Рэмбрант
  16. Пэтэр Паўль Рубэнс
  17. Дыеґа Вэласкес
  18. Анды Ўархал
  19. Франк Ллойд Райт


Пісьменьнікі, драматургі і паэты

  1. Абу Нувас
  2. Мацуа Басё
  3. Хорхэ Люіс Борхэс
  4. Джордж Байран
  5. Луіс дэ Камоэс
  6. Мігель Сэрвантэс
  7. Джэфры Чосэр
  8. Антон Чэхаў
  9. Арно Даніэль
  10. Дантэ Аліг'еры
  11. Рубэн Дарыя
  12. Чарлз Дыкенс
  13. Фёдар Дастаеўскі
  14. Фэрдоўсі
  15. Фузулі
  16. Габрыэль Гарсія Маркес
  17. Ёган Вольфґанґ фон Ґётэ
  18. Гамэр
  19. Гарацый
  20. Віктор Гюго
  21. Генрык Ібсэн
  22. Джэймс Джойс
  23. Франц Кафка
  24. Калідаса
  25. Амар Хаям
  26. Лі Бо
  27. Нагіб Махфуз
  28. Жан-Батыст Мальер
  29. Уладзімер Набокаў
  30. Авід
  31. Муншы Прэмчанд
  32. Марсэль Пруст
  33. Аляксандар Пушкін
  34. Артур Рэмбо
  35. Шата Руставэлі
  36. Жазэ Сарамага
  37. Сапфо
  38. Ўільям Шэксьпір
  39. Айзэк Башэвіс Сінгэр
  40. Сафокл
  41. Сноры Стурлюсан
  42. Леў Талстой
  43. Марк Твэн
  44. Віргіл
  45. Ўільям Ўордсвот
  46. У Чэн'ень


Composers and musicians

  1. Ёган Бах
  2. The Beatles
  3. Людвіг ван Бэтховэн
  4. Гэктор Бэрліоз
  5. Антон Брукнэр
  6. Яганэс Брамс
  7. Фрыдэрык Шапэн
  8. Антанін Дворжак
  9. Георг Гендэль
  10. Джымі Хендрыкс
  11. Густаў Малер
  12. Вольфганг Моцарт
  13. Джакома Пучыні
  14. Элвіс Прэсьлі
  15. The Rolling Stones
  16. Франц Шубэрт
  17. Ян Сібэліус
  18. Бэдржых Сьметана
  19. Робэрт Шуман
  20. Ігар Стравінскі
  21. Пётр Чайкоўскі
  22. Джузэпэ Вэрдзі
  23. Антоніё Вівальдзі
  24. Рыхард Вагнэр


Падарожнікі й першапраходцы

  1. Роальд Амудсэн
  2. Нэйл Амстранг
  3. Жак Карт'е
  4. Хрыстафор Калюмб
  5. Джэймс Кук
  6. Эрнан Картэс
  7. Юры Гагарын
  8. Васка да Гама
  9. Фэрнан Магелян
  10. Марка Пола
  11. Чжэн Хе
  12. Аляксандар Гумбальт


Film directors and screenwriters

  1. Інгмар Бэргман
  2. Ўолт Дыснэй
  3. Фэдэрыка Фэліні
  4. Альфрэд Хічкок
  5. Стэнлі Кубрык
  6. Акіра Курасава
  7. Джордж Люкас
  8. Стывэн Сьпелбэрг


Вынаходнікі, вучоныя і матэматыкі

  1. Архімэд
  2. Тым Бэрнарс-Лі
  3. Тыха Брагэ
  4. Мікалай Капэрнік
  5. Марыя Складоўская-Кюры
  6. Чарльз Дарвін
  7. Томас Элва Эдысан
  8. Альбэрт Айнштайн
  9. Эўклід
  10. Леанард Ойлер
  11. Майкл Фарадэй
  12. Энрыка Фэрмі
  13. Фібаначы
  14. Гэнры Форд
  15. Жазэф Фур'е
  16. Галілеа Галілей
  17. Карл Фрыдрых Гаўс
  18. Ёган Гутэнбэрг
  19. Эрнст Гекэль
  20. Джэймс Джоўль
  21. Ёган Кеплер
  22. Джон Кэйнс
  23. Мухаммад ібн Муса аль-Харэзьмі
  24. Готфрыд Ляйбніц
  25. Карл Лінэй
  26. Джэймс Максвэл
  27. Дзьмітры Мендзялееў
  28. Джон фон Нэйман
  29. Ісак Ньютан
  30. Блез Паскаль
  31. Люі Пасьцёр
  32. Макс Плянк
  33. Пітагор
  34. Эрнэст Рутэрфорд
  35. Эрвін Шродзінгэр
  36. Рычард Столман
  37. Ніколя Тэсла
  38. Алан Т'юрынг
  39. Джэймс Ўат

Social scientists (філёзафы, эканамісты, гісторыкі, мысляры)

  1. Тамаш Аквінскі
  2. Арыстоцель
  3. Аўгустын
  4. Авіцэна
  5. Джардана Бруна
  6. Сымона дэ Бавуар
  7. Ноам Чомскі
  8. Рэнэ Дэкарт
  9. Эміль Дзюркэйм
  10. Францішак з Асізі
  11. Зыгмунд Фройд
  12. Георг Гегель
  13. Герадот
  14. Гіпакрат
  15. Імануіл Кант
  16. Джон Лок
  17. Марцін Лютэр
  18. Роза Люксэмбург
  19. Нікола Макіявэлі
  20. Карл Маркс
  21. Фрыдрых Ніцшэ
  22. Апостал Павал
  23. Платон
  24. Пітагор
  25. Жан-Жак Русо
  26. Жан-Поль Сартр
  27. Адам Сьміт
  28. Сакрат
  29. Сунь Дзы
  30. Вальтэр
  31. Макс Вэбэр
  32. Людвіг Вітгэнштайн

Politicians, leaders and aristocrats

  1. Акбар Вялікі
  2. Аляксандар Македонскі
  3. Кэмаль Атацюрк
  4. Аўгуст Актавіян
  5. Давід Бэн-Гурыён
  6. Ота фон Бісмарк
  7. Сімон Балівар
  8. Напалеон I Банапарт
  9. Джордж Буш
  10. Юлі Цэзар
  11. Карл Вялікі
  12. Уінстан Чэрчыль
  13. Імпэратрыца Цы Сі
  14. Клеапатра
  15. Канстантын Вялікі
  16. Шарль дэ Голь
  17. Індзіра Гандзі
  18. Элізабэта I
  19. Чынгіз-хан
  20. Хайлэ Сэлясіё
  21. Гірагіта
  22. Адольф Гітлер
  23. Уладзімер Ленін
  24. Люі XIV
  25. Нэльсан Мандэла
  26. Мао Дзэ Дун
  27. Вэніта Мусаліні
  28. Квамэ Нкрума
  29. Пётр I Вялікі
  30. Цынь Шыхуан
  31. Салядын
  32. Іосіф Сталін
  33. Марґарэт Тэтчэр
  34. Каралева Вікторыя
  35. Джордж Вашынгтон

Religious figures

  1. Аўраам
  2. Маісей
  3. Ісус Хрыстос
  4. Мухамед
  5. Буда

Revolutionaries and activists

  1. Махатма Гандзі
  2. Эмма Гольдман
  3. Жанна д'Арк
  4. Элен Кэлер
  5. Марцін Лютэр Кінг
  6. Маці Тэрэза
  7. Флорэнс Найцінгэйл
  8. Чэ Ґевара

Гісторыя

Як мінімум пяць сказаў пра наступнае:

Першабытнае грамадства і старажытны сьвет

  1. Першабытнае грамадства
  2. Каменны век
  3. Бронзавы век
  4. Жалезны век
  5. Месапатамія
  6. Старажытны Эгіпет
  7. Старажытная Грэцыя
  8. Рымская імпэрыя

Сярэднявечча і новы час

  1. Асьветніцтва
  2. Ацтэкі
  3. Бізантыйская імпэрыя
  4. Крыжовы паход
  5. Сьвяшчэнная Рымская імпэрыя
  6. Стагадовая Вайна
  7. Сярэднявечча
  8. Мангольская імпэрыя
  9. Дынастыя Мін
  10. Асманская імпэрыя
  11. Рэфармацыя
  12. Рэнэсанс
  13. Трынаццацігадовая вайна
  14. Вікінгі

Навейшы час

  1. Грамадзянская вайна ў ЗША
  2. Апартэід
  3. Брытанская імпэрыя
  4. Халодная вайна
  5. Француская рэвалюцыя
  6. Вялікая Дэпрэсія
  7. Галакост
  8. Індустрыяльная рэвалюцыя
  9. Карэйская вайна
  10. Нацыстская Нямеччына
  11. Рэвалюцыя ў Расеі
  12. Дынастыя Цын
  13. Грамадзянская вайна ў Гішпаніі
  14. Вэрсальская мірная дамова
  15. Віетнамская вайна
  16. Першая сусьветная вайна
  17. Другая сусьветная вайна

Geography

This section is for geographical concepts and for specific places.

  1. Geography
  2. Capital
  3. City
  4. Continent
  5. Country
  6. Desert
  7. Earth science
  8. Map
  9. North Pole
  10. Ocean
  11. Rainforest
  12. River
  13. Sea
  14. South Pole

Continents and major regions

At least three sentences on each.

  1. Africa
  2. Antarctica
  3. Asia
  4. Europe
  5. Middle East
  6. North America
  7. Oceania
  8. South America

Countries

Eventually, there should be articles on most or all of the 243 countries listed at http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries. However, for the smaller Wikipedias, some of the more high-priority countries to have articles on are:

  1. Afghanistan
  2. Algeria
  3. Argentina
  4. Australia
  5. Austria
  6. Bangladesh
  7. Belgium
  8. Brazil
  9. Canada
  10. People's Republic of China
  11. Democratic Republic of the Congo
  12. Cuba
  13. Egypt
  14. Ethiopia
  15. France
  16. Germany
  17. Greece
  18. India
  19. Indonesia
  20. Iran
  21. Iraq
  22. Republic of Ireland
  23. Israel
  24. Italy
  25. Japan
  26. Mexico
  27. The Netherlands
  28. New Zealand
  29. Pakistan
  30. Poland
  31. Russia
  32. Portugal
  33. Saudi Arabia
  34. South Africa
  35. South Korea
  36. Spain
  37. Sudan
  38. Switzerland
  39. Tanzania
  40. Thailand
  41. Turkey
  42. Ukraine
  43. United Arab Emirates
  44. United Kingdom
  45. United States
  46. Vatican City
  47. Vietnam
  48. Venezuela

Cities

  1. Amsterdam
  2. Athens
  3. Baghdad
  4. Bangkok
  5. Beijing
  6. Beirut
  7. Berlin
  8. Brisbane
  9. Brussels
  10. Buenos Aires
  11. Cairo
  12. Canberra
  13. Cape Town
  14. Damascus
  15. Dar es Salaam
  16. Dublin
  17. Edinburgh
  18. Hong Kong
  19. Istanbul
  20. Jakarta
  21. Jerusalem
  22. Karachi
  23. Kyoto
  24. Los Angeles
  25. London
  26. Mecca
  27. Melbourne
  28. Mexico City
  29. Milan
  30. Moscow
  31. Mumbai
  32. Nairobi
  33. Naples
  34. New Delhi
  35. New York City
  36. Paris
  37. Rio de Janeiro
  38. Rome
  39. Saint Petersburg
  40. Seoul
  41. Shanghai
  42. Singapore
  43. Sydney
  44. Tehran
  45. Tel Aviv
  46. Tokyo
  47. Vienna
  48. Washington, D.C.

Bodies of water

  1. Amazon River
  2. Aral Sea
  3. Arctic Ocean
  4. Atlantic Ocean
  5. Baltic Sea
  6. Black Sea
  7. Caribbean Sea
  8. Caspian Sea
  9. Congo River
  10. Danube
  11. Dead Sea
  12. Ganges River
  13. Great Barrier Reef
  14. Great Lakes
  15. Indian Ocean
  16. Indus River
  17. Lake Baikal
  18. Lake Tanganyika
  19. Lake Victoria
  20. Mediterranean Sea
  21. Mississippi River
  22. Niagara Falls
  23. Niger River
  24. Nile
  25. North Sea
  26. Pacific Ocean
  27. Panama Canal
  28. Rhine
  29. Suez Canal
  30. Southern Ocean
  31. Volga River
  32. Yangtze River

Mountains, valleys and deserts

  1. Alps
  2. Andes
  3. Himalaya
  4. Mount Kilimanjaro
  5. Mount Everest
  6. Rocky Mountains
  7. Sahara

Society

  1. Society
  2. Civilization
  3. Education

Family and relationships

  1. Family
  2. Child
  3. Man
  4. Marriage
  5. Woman

Thought, behavior and emotion

  1. Behavior
  2. Emotion
  3. Love
  4. Thought

Politics

  1. Politics
  2. Anarchism
  3. Colonialism
  4. Communism
  5. Conservatism
  6. Democracy
  7. Dictatorship
  8. Diplomacy
  9. Fascism
  10. Globalization
  11. Government
  12. Ideology
  13. Imperialism
  14. Liberalism
  15. Marxism
  16. Monarchy
  17. Nationalism
  18. Nazism
  19. Republic
  20. Socialism
  21. State
  22. Political party
  23. Propaganda
  24. Terrorism

Business and economics

  1. Economics
  2. Agriculture
  3. Capital
  4. Capitalism
  5. Currency
    1. Euro
    2. Japanese yen
    3. United States dollar
  6. Industry
  7. Money
  8. Tax

Law

  1. Law
  2. Constitution

International organizations

  1. African Union
  2. Arab League
  3. Association of Southeast Asian Nations
  4. Commonwealth of Independent States
  5. Commonwealth of Nations
  6. European Union
  7. International Red Cross and Red Crescent Movement
  8. NATO
  9. Nobel Prize
  10. Organization of the Petroleum Exporting Countries
  11. United Nations
    1. International Atomic Energy Agency
    2. International Court of Justice
    3. International Monetary Fund
    4. UNESCO
    5. Universal Declaration of Human Rights
    6. World Health Organization
  12. World Bank Group
  13. World Trade Organization

War and military

  1. Civil war
  2. Military
  3. Peace
  4. War

Social issues

  1. Abortion
  2. Capital punishment
  3. Human rights
  4. Racism
  5. Slavery

Culture

At least three sentences on:

  1. Culture
  2. Art
    1. Comics
    2. Painting
    3. Photography
    4. Sculpture
      1. Pottery
  3. Dance
  4. Fashion
  5. Theatre
  6. Festival de Cannes

Language and literature

  1. Language
  2. Alphabet
    1. Chinese character
    2. Cyrillic alphabet
    3. Greek alphabet
    4. Latin alphabet
    5. Letter
  3. Grammar
    1. Noun
    2. Verb
  4. Linguistics
  5. Literacy
  6. Literature
    1. Prose
    2. Fiction
    3. Novel
      1. The Book of One Thousand and One Nights
    4. Poetry
      1. Epic of Gilgamesh
      2. Iliad
      3. Mahabharata
      4. Ramayana
  7. Pronunciation
  8. Specific languages
    1. Arabic
    2. Bengali
    3. Chinese
    4. English
    5. Esperanto
    6. French
    7. German
    8. Greek
    9. Hebrew
    10. Hindi
    11. Italian
    12. Japanese
    13. Latin
    14. Persian
    15. Russian
    16. Sanskrit
    17. Spanish
    18. Tamil
    19. Turkish
  9. Word
  10. Writing

Architecture and civil engineering

  1. Architecture
  2. Arch
  3. Bridge
  4. Canal
  5. Dam
  6. Dome
  7. House
  8. Specific structures
    1. Aswan Dam
    2. Burj Dubai
    3. Colosseum
    4. Great Wall of China
    5. Eiffel Tower
    6. Empire State Building
    7. Hagia Sophia
    8. Parthenon
    9. Pyramids of Giza
    10. St. Peter's Basilica
    11. Statue of Liberty
    12. Taj Mahal
  9. Pyramid
  10. Tower

Film, radio and television

  1. Film
    1. Animation
  2. Radio
  3. Television

Music

  1. Music
  2. Song
  3. Specific music genres
    1. Blues
    2. Classical music
      1. Opera
      2. Symphony
    3. Electronic music
    4. Folk music
    5. Jazz
    6. Reggae
    7. Rhythm and blues
    8. Rock music
    9. New Age music
  4. Specific musical instruments
    1. Drum
    2. Flute
    3. Guitar
    4. Piano
    5. Trumpet
    6. Violin

Recreation

  1. Game
    1. Backgammon
    2. Chess
    3. Go (board game)
    4. Playing card
  2. Gambling
  3. Martial arts
    1. Karate
  4. Olympic Games
  5. Sport
    1. Athletics
    2. Auto racing
    3. Baseball
    4. Basketball
    5. Cricket
    6. Fencing
    7. Football (soccer)
    8. Golf
    9. Horse racing
    10. Ice hockey
    11. Judo
    12. Tennis
    13. Wrestling
  6. Toy

World view and religion

  1. Deity
  2. God
  3. Mythology
  4. Worldview philosophies
    1. Atheism
    2. Fundamentalism
    3. Materialism
    4. Monotheism
    5. Polytheism
  5. Soul
  6. Religion
  7. Specific religions
    1. Bahá'í Faith
    2. Buddhism
    3. Christianity
      1. Catholicism
    4. Confucianism
    5. Hinduism
    6. Islam
    7. Jainism
    8. Judaism
    9. Shinto
    10. Sikhism
    11. Taoism
    12. Zoroastrianism
  8. Spirituality

Philosophy

  1. Philosophy
  2. Beauty
  3. Dialectic
  4. Ethics
  5. Epistemology
  6. Feminism
  7. Free will
  8. Knowledge
  9. Logic
  10. Mind
  11. Morality
  12. Reality
  13. Truth

Science

At least a five-sentence introduction to the major fields.

  1. Science

Astronomy

  1. Astronomy
  2. Asteroid
  3. Big Bang
  4. Black hole
  5. Comet
  6. Galaxy
    1. Milky Way
  7. Light year
  8. Moon
  9. Planet
    1. Earth
    2. Jupiter
    3. Mars
    4. Mercury
    5. Neptune
    6. Saturn
    7. Uranus
    8. Venus
  10. Solar system
  11. Star
    1. Sun
  12. Universe

Biology

  1. Biology
  2. Biological materials
    1. DNA
    2. Enzyme
    3. Protein
  3. Botany
  4. Death
    1. Suicide
  5. Ecology
    1. Endangered species
  6. Domestication
  7. Life
  8. Scientific classification
    1. Species

Biological processes

  1. Metabolism
    1. Digestion
    2. Photosynthesis
    3. Respiration (physiology)
  2. Evolution
  3. Biological reproduction
    1. Pregnancy
    2. Sex
      1. Female
      2. Male

Anatomy

  1. Anatomy
  2. Cell
  3. Circulatory system
    1. Blood
    2. Heart
  4. Endocrine system
  5. Gastrointestinal tract
    1. Large intestine
    2. Small intestine
    3. Liver
  6. Integumentary system
    1. Breast
    2. Skin
  7. Muscle
  8. Nervous system
    1. Brain
    2. Sensory system
      1. Ear
      2. Nose
      3. Eye
  9. Reproductive system
  10. Respiratory system
    1. Lung
  11. Skeleton

Health and medicine

  1. Medicine
  2. Addiction
  3. Alzheimer's disease
  4. Cancer
  5. Cholera
  6. Common cold
  7. Dentistry
  8. Disability
    1. Blindness
    2. Hearing impairment
    3. Mental illness
  9. Disease
  10. Medication
  11. Ethanol
  12. Nicotine
    1. Tobacco
  13. Drug
  14. Health
  15. Headache
  16. Heart attack
  17. Heart disease
  18. Malaria
  19. Malnutrition
  20. Obesity
  21. Pandemic
  22. Penicillin
  23. Pneumonia
  24. Poliomyelitis
  25. Sexually transmitted disease
    1. AIDS
  26. Stroke
  27. Tuberculosis
  28. Diabetes
  29. Virus
    1. Influenza
    2. Smallpox

Organisms

  1. Organism
  2. Animal
    1. Arthropod
      1. Insect
        1. Ant
        2. Bee
        3. Butterfly
      2. Arachnid
    2. Chordate
      1. Amphibian
        1. Frog
      2. Bird
        1. Chicken
        2. Dove
      3. Fish
        1. Shark
      4. Mammal
        1. Ape
        2. Camel
        3. Cat
        4. Cattle
        5. Dog
        6. Dolphin
        7. Elephant
        8. Horse
        9. Human
        10. Sheep
        11. Lion
        12. Pig
        13. Whale
      5. Reptile
        1. Dinosaur
        2. Snake
  3. Archaea
  4. Bacteria
  5. Fungus
  6. Plant
    1. Flower
    2. Tree
  7. Protist

Chemistry

  1. Chemistry
  2. Biochemistry
  3. Chemical compound
    1. Acid
    2. Base (chemistry)
    3. Salt
  4. Chemical element
    1. Periodic table
    2. Aluminium
    3. Carbon
    4. Copper
    5. Gold
    6. Helium
    7. Hydrogen
    8. Iron
    9. Neon
    10. Nitrogen
    11. Oxygen
    12. Silver
    13. Tin
    14. Zinc
  5. Organic chemistry
    1. Alcohol
    2. Carbohydrate
    3. Hormone
    4. Lipid
  6. Molecule

Weather, climate and geology

  1. Avalanche
  2. Climate
    1. El Niño-Southern Oscillation
    2. Global warming
  3. Earthquake
  4. Geology
    1. Mineral
      1. Diamond
    2. Plate tectonics
    3. Rock
  5. Natural disaster
  6. Volcano
  7. Weather
    1. Cloud
    2. Flood
      1. Tsunami
    3. Rain
      1. Acid rain
      2. Snow
    4. Tornado
    5. Tropical cyclone

Physics

  1. Physics
  2. Acceleration
  3. Atom
  4. Energy
    1. Conservation of energy
    2. Electromagnetic radiation
      1. Gamma ray
      2. Infrared
      3. Radioactivity
      4. Ultraviolet
      5. Visual spectrum
        1. Color
  5. Force
    1. Electromagnetism
    2. Gravitation
  6. Light
  7. Magnet
    1. Magnetic field
  8. Mass
  9. Quantum mechanics
  10. Sound
  11. Speed
    1. Speed of light
    2. Speed of sound
  12. General relativity
  13. Special relativity
  14. Time
  15. Weight
  16. Length
  17. Phase (matter)
    1. Gas
    2. Liquid
    3. Plasma
    4. Solid
  18. Metal
    1. Alloy
      1. Steel

Timekeeping

  1. Anno Domini
  2. Calendar
    1. Gregorian calendar
  3. Century
  4. Day
  5. Minute
  6. Millennium
  7. Month
  8. Time zone
    1. Daylight saving time
  9. Week
  10. Year

Technology

  1. Technology
  2. Biotechnology
  3. Clothing
    1. Cotton
  4. Engineering
    1. Lever
    2. Pulley
    3. Screw
    4. Wedge
    5. Wheel
  5. Irrigation
    1. Plough
  6. Metallurgy
  7. Nanotechnology

Communication

  1. Communication
  2. Book
  3. Information
    1. Encyclopedia
  4. Journalism
    1. Newspaper
    2. Mass media
  5. Printing
  6. Rail transport
  7. Telephone

Electronics

  1. Electronics
    1. Current (electricity)
    2. Frequency
  2. Components
    1. Capacitor
    2. Inductor
    3. Transistor
    4. Diode
    5. Resistor
    6. Transformer

Computers and Internet

  1. Computer
    1. Hard disk
    2. Microprocessor
    3. Random access memory
  2. Artificial Intelligence
  3. Information technology
    1. Algorithm
  4. Internet
    1. E-mail
    2. World Wide Web
  5. Operating system
  6. Programming language
  7. Software
  8. User interface

Energy and fuels

  1. Energy (technology)
    1. Renewable energy
  2. Electricity
    1. Nuclear power
  3. Fossil fuel
  4. Internal combustion engine
  5. Steam engine
  6. Fire

Raw materials

  1. Glass
  2. Paper
  3. Plastic
  4. Wood

Transportation

  1. Transport
  2. Aircraft
  3. Automobile
  4. Bicycle
  5. Boat
  6. Ship
  7. Train

Weapons

  1. Weapon
  2. Explosive material
    1. Gunpowder
  3. Firearm
    1. Machine gun
  4. Nuclear weapon
  5. Sword
  6. Tank

Foodstuffs

  1. Food
  2. Bread
  3. Cereal
    1. Barley
    2. Maize
    3. Oat
    4. Rice
    5. Rye
    6. Sorghum
    7. Wheat
  4. Cheese
  5. Chocolate
  6. Honey
  7. Fruit
    1. Apple
    2. Banana
    3. Grape
    4. Legume
      1. Soybean
    5. Lemon
    6. Nut (fruit)
  8. Meat
  9. Sugar
  10. Vegetable
    1. Potato

Beverages

  1. Beer
  2. Wine
  3. Coffee
  4. Milk
  5. Tea
  6. Water
  7. Juice

Mathematics

  1. Mathematics
  2. Algebra
  3. Arithmetic
  4. Axiom
  5. Calculus
  6. Geometry
    1. Circle
      1. Pi
    2. Square
    3. Triangle
  7. Group theory
  8. Mathematical proof
  9. Number
    1. Complex number
    2. Integer
    3. Natural number
    4. Prime number
    5. Rational number
  10. Infinity
  11. Set theory
  12. Statistics
  13. Trigonometry

Measurement and units

  1. Measurement
  2. Joule
  3. Kilogram
  4. Litre
  5. Metre
  6. Newton
  7. International System of Units
  8. Volt
  9. Watt
  10. Second
  11. Kelvin


Краіны, закон і палітыка

  1. Адзін сказ і табліца па кожнай краіне з гэтага сьпісу (203 articles):

Сьпіс краінаў і тэрыторыяў паводле альфабэту

  1. Вялікая хартыя вольнасьцяў
  2. Дэклярацыя правоў чалавека
  3. Закон
  4. Камуністычны маніфэст
  5. Канстытуцыя
  6. Левіафан

Гаспадарка

Некалькі сказаў па тым асноўным, што зьвязана з гаспадаркай.

  1. Сельская гаспадарка
  2. Авёс
  3. Бавоўна
  4. Бульба
  5. Гародніна
  6. Кіяхі
  7. Мёд
  8. Пшаніца
  9. Рыс
  10. Садавіна
    1. Апэльсын
    2. Банан
    3. Вінаград
    4. Лімон
    5. Яблык
  11. Соя
  12. Сыр
  13. Тытунь
  14. Хлеб
  15. Цукар
  16. Шакаляд
  17. Ячмень

Напоі/Трункі

  1. Алькаголь
    1. Піва
    2. Віно
  2. Вада
  3. Гарбата
  4. Кава
  5. Кола
  6. Малако


Палітыка

  1. Анархія
  2. Глябалізацыя
  3. Дэмакратыя
  4. Дыктатура
  5. Імпэрыялізм
  6. Камунізм
  7. Капіталізм
  8. Лібэралізм
  9. Манархія
  10. Нацыяналізм
  11. Падзяленьне ўлады:
    1. Судовая ўлада
    2. Заканадаўчая ўлада
    3. Выканаўчая ўлада
  12. Палітычная партыя
  13. Расізм
  14. Рэспубліка
  15. Сацыялізм
  16. Фашызм
  17. Фэмінізм
  18. Фундамэнталізм

Сацыяльныя пытаньні

  1. Аборт
  2. Гомасэксуальнасьць
  3. Кантроль нараджальнасьці
  4. Правы чалавека
  5. Сьмяротнае пакараньне
  6. Сэксізм

Міжнароднае

  1. Алімпійскія гульні (і Паралімпійскія гульні)
  2. ААН
    1. САЗ
    2. ЮНІСЭФ
    3. ЮНЭСКА
  3. АСЕАН
  4. Антыглябалізацыя
  5. Арабская ліга
  6. Глябалізацыя
  7. Дыпляматыя
  8. МВФ
  9. НАТО
  10. Нобэлеўская прэмія
  11. ОПЭК
  12. Свабода
  13. Сусьветны банк
  14. Чырвоны крыж
  15. Эўрапейскі Зьвяз

Рэлігія

Як мінімум пяць сказаў аб наступным:

  1. Багаі
    1. Баб
    2. Багаула
  2. Бог
  3. Будызм
    1. Сыдхартха Гаутама
  4. Вуду
  5. Даоізм
  6. Джайнізм
  7. Духі
  8. Індуізм
    1. Брахма
    2. Вішну
    3. Шыва
  9. Іслам
    1. Алі
    2. Амар
    3. Мухамэд
    4. Мэка
    5. Мячэт
  10. Зораастрызм
    1. Заратустра
  11. Канфуцыянства
    1. Канфуцый
  12. Міталёгія
    1. Грэцкая міталёгія
    2. Рымская міталёгія
  13. Сыкхізм
  14. Сынтаізм
    1. Нанак
  15. Хрысьціянства
    1. Езус Хрыстос
    2. Каталіцызм
    3. Папа Рымскі
    4. Пратэстантызм
    5. Царква
  16. Юдаізм
    1. Ерусалім
    2. Ізраіль
    3. Маісей
    4. Сынагога

І нерэлігійнасьць:

  1. Агнастыцызм
  2. Атэізм
  3. Гуманізм

Культура

Як мінімум тры сказы пра наступнае:

  1. Азартныя гульні
  2. Астралёгія
  3. Гульня
    1. Шахматы
    2. Го
    3. Манкала
    4. Шашкі
    5. Нарды
    6. Карты
    7. Косьці
  4. Кіно
  5. Кніга
  6. Культура
  7. Літаратура
    1. Важныя кнігі
      1. Адысэя
      2. Біблія
      3. Дон Кіхот
      4. Гамлет
      5. Гігальмеш
      6. Іліяда
      7. Куран
      8. Махабхарата
      9. Прынц (Макіявэлі)
      10. Рэспубліка (Плятон)]]
      11. Тысяча і адна ноч
    2. Паэзія
    3. Фантастыка
  8. Мастацтва
    1. Архітэктура
    2. Жывапіс
    3. Скульптура
  9. Музыка
    1. Джаз
    2. Кампакт-дыск
    3. Клясычная музыка
    4. Опэра
    5. Поп-музыка
    6. Рок-музыка
    7. Фольк-музыка
  10. Музычныя інструмэнты
    1. Барабан
    2. Гітара
    3. Фартэпіяна
    4. Скрыпка
    5. Струнны інструмэнт
    6. Сьвістулька
    7. Труба
    8. Флейта
  11. Радыё
  12. Танец
  13. Тэлевізія
  14. Тэатар
    1. Тэатар Но
  15. Турызм

Навука

Як мінімум 5 сказаў уводзінаў у найважнейшыя паняткі:

Астраномія

  1. Астэроід
  2. Вэнэра
  3. Вялікі выбух
  4. Галяктыка
  5. Зорка
  6. Зямля
  7. Камэта
  8. Марс
  9. Месяц
  10. Мэркурый
  11. Нэптун
  12. Плютон
  13. Плянэта
  14. Сатурн
  15. Сонечная сыстэма
  16. Сонца
  17. Сьветлавы год
  18. Уран
  19. Чорная дыра
  20. Юпітэр
  21. Птушыная дарога (Млечны Шлях)

Біялёгія

Біялягічныя матэр’ялы

  1. ДНК
  2. Пратэін
  3. Энзым

Анатомія сысуноў

  1. Акрыцьцёвая сыстэма
    1. Скура
    2. Сьлізьніца
  2. Дыхальная сыстэма
    1. Лёгкія
  3. Нэрвовая сыстэма
    1. Мозг
    2. Сыстэма пачуцьцяў
      1. Зрокавая сыстэма
        1. Вока
      2. Нюх
      3. Саматасэнсорная сыстэма
        1. Рэфлекс
      4. Слыхавая сыстэма
        1. Вуха
      5. Смак
  4. Рэпрадуктыўная сыстэма
    1. Вагіна
    2. Грудзі
    3. Пэніс
  5. Сыстэма крыві
    1. Кроў
    2. Сэрца
  6. Сыстэма страваваньня
    1. Печань
    2. Тонкі кішачнік
    3. Тоўсты кішачнік
  7. Шкілет
  8. Эндакрынная сыстэма

Біялягічныя працэсы

  1. Вывядзеньне
  2. Дыханьне
  3. Памнажэньне
  4. Страваваньне
  5. Фотасынтэз
  6. Цяжарнасьць
  7. Эвалюцыя

Арганізмы

  1. Архэа (Archea)
  2. Бактэрыі
  3. Вуза
  4. Грыбы (Fungus)
  5. Жывёлы
    1. Хордавыя
      1. Amphibian
        1. Жаба
      2. Птушка
        1. Арол
        2. Голуб
      3. Рыбы
        1. Акула
      4. Сысуны
        1. Авечка
        2. Быдла
        3. Вярблюд
        4. Дэльфін
        5. Кажан
        6. Кіт
        7. Конь
        8. Кот
        9. Леў
        10. Малпа
        11. Мамант
        12. Мядзьведзь
        13. Сабака
        14. Слон
        15. Сьвіньня
      5. Рэптыліі
        1. Зьмяя
    2. Казюркі
      1. Матыль
      2. Мурашка
      3. Пчала
    3. Павукападобныя
      1. Павук
  6. Найпрасьцейшыя (Protist)
  7. Расьліны
    1. Дрэва
    2. Кветка
    3. Пальма

Хімія

  1. Элемэнт
  2. Сьпіс элемэнтаў
  3. Біяхімія
  4. Арганічная хімія
  5. Пэрыядычная табліца элемэнтаў
  1. Азот
  2. Алюміній
  3. Вадарод
  4. Вуглярод
  5. Гелій
  6. Жалеза
  7. Золата
  8. Кісларод
  9. Літый
  10. Медзь
  11. Неон
  12. Срэбра
  13. Цынк

Экалёгія

  1. Віды
    1. Віды, якім пагражае вынішчэньне

Геалёгія

  1. Базальт
  2. Крэмень
  3. Вапняк
  4. Зямля (геалёгія)

Мэдыцына

  1. Алькагалізм
  2. Вірус
  3. Воспа
  4. Гіпертанія
  5. Глухата
  6. Грып
  7. Затлусьценьне
  8. Інфаркт
  9. Карбунка
  10. Карбунка лёгкіх
  11. Крываўка
  12. Малярыя
  13. Пранцы
  14. Спахаловасьць (Mental Illness)
  15. СНІД
  16. Сухоты
  17. Сьлепата
  18. Халера
  19. Хвароба
  20. Хвароба сэрца
  21. Цыроз печані
  22. Цукровы дыябэт
  23. Malnutrtion
  24. Sexually transmitted disease

Мэтэаралёгія

  1. Вецер
  2. Глябальнае пацяпленьне
  3. Дождж
  4. Тарнада
  5. Трапічны цыклён
  6. Сьнег
  7. Хмара
  8. Эль Ніньё

Фізыка

  1. Атам
    1. Нэўтрон
    2. Пратон
    3. Электрон
  2. Вага
  3. Ізатоп
  4. Квантавая мэханіка
  5. Малекула
  6. Маса
  7. Паскарэньне
  8. Сіла
    1. Гравітацыя
    2. Электрамагнетызм
    3. Слабае ядравае ўзаемадзеяньне
    4. Моцнае ядравае ўзаемадзеяньне
  9. Тэорыя адноснасьці
  10. Хуткасьць
  11. Час
  12. Энэргія
    1. Электрамагнітнае выпраменьваньне
      1. Гама выпраменьваньне
      2. Інфрачырвонае выпраменьваньне
      3. Сьвятло
        1. Белы колер
        2. Блакітны колер
        3. Жоўты колер
        4. Зялёны колер
        5. Спэктар
        6. Чорны колер
        7. Чырвоны колер
      4. Радыё
      5. Ультрафіялетавае выпраменьваньне

Навукі аб чалавеку

  1. Адукацыя
    1. Унівэрсытэт
  2. Антрапалёгія
  3. Псыхалёгія
  4. Сацыялёгія
  5. Чалавек

Рэсурсы

  1. Алмаз
  2. Вугаль
  3. Прыродны газ
  4. Мінэрал
  5. Нафта
  6. Соль

Адзінкі Сі і іншыя

  1. Ват
  2. Вольт
  3. Кіляграм
  4. Літар
  5. Мэтар
  6. Ньютан (адзінка вымярэньня)

Календары і ўлік часу

  1. Дзень
  2. Каляндар
    1. Грэгарыянскі каляндар
      1. Альгарытм вылічэньня дня тыдня
      2. Вылічэньне даты Вялікадня
      3. Дадатковы год
  3. Месяц
    1. (артыкул пра кожны зь месяцаў году)
  4. Часавы пас
    1. Летні час
  5. Год

Мова

  1. Вымаўленьне
  2. Граматыка
  3. Дыялект
  4. Лінгвістыка
  5. Сынтакс
  6. Слова


  1. Ангельская мова
  2. Арабская мова
  3. Бэнгальская мова
  4. Гішпанская мова
  5. Грэцкая мова
  6. Кітайская мова
  7. Лацінская мова
  8. Нямецкая мова
  9. Расейская мова
  10. Санскрыт
  11. Тамільская мова
  12. Турэцкая мова
  13. Француская мова
  14. Эспэранта
  15. Японская мова
  16. Іўрыт
  17. Гінды

Архітэктура і будаўніцтва

  1. Арка
  2. Вежа
  3. Дамба
  4. Замак
  5. Канал
  6. Купал
  7. Мост
  8. Цьвік

Вядомыя збудаваньні:

  1. Асуанская дамба
  2. Вялікая кітайская сьцяна
  3. Піраміды
  4. Сем цудаў сьвету
  5. Тадж Махал

Матэматыка

  1. Аксіёма
  2. Алгебра
  3. Бясконцасьць
  4. Геамэтрыя
    1. Квадрат
    2. Круг
      1. Пі
    3. Трохкутнік
  5. Зьлічэньне
    1. Дыфэрэнцаваньне
    2. Інтэграваньне
  6. Лік
    1. Камплексны лік
    2. Натуральны лік
    3. Просты лік
    4. Рацыянальны лік
    5. Цэлы лік
  7. Матэматычны доказ
    1. Доказ ад адваротнага
    2. Дэдукцыя
    3. Індукцыя
  8. Матэматычная лёгіка
  9. Статыстыка
  10. Трыганамэтрыя
  11. Тэорыя групаў
  12. Тэорыя мностваў

Вайсковае

  1. Армія
    1. Артылерыя
    2. Кавалерыя
    3. Пяхота (Інфантэрыя)
  2. Паветраныя войскі
  3. Флёт

Спорт

  1. Алімпійскія гульні
  2. Атлетыка
  3. Аўтагонкі
  4. Баскетбол
  5. Бэйсбол
  6. Ватэрпола
  7. Дзюдо
  8. Крыкет
  9. Тэніс
  10. Футбол
  11. Хакей

Тэхналёгія

Кампутары

  1. Камплектуючыя
    1. Апэратыўная памяць
    2. Загрузачны модуль АС
    3. Працэсар
    4. Сыстэмная плата
    5. Цвёрды дыск
  2. Інтэрфэйс карыстальніка
    1. Клявіятура
    2. Манітор
    3. Мыш (маніпулятар)
  3. Інфарматыка
    1. Альгарытм
    2. Мова праграмаваньня
      1. C
      2. Java
      3. Pascal
      4. PHP
  4. Праграма
    1. Апэрацыйная сыстэма
      1. Microsoft Windows
      2. Mac OS
      3. Linux
      4. Unix
  5. Штучны інтэлект

Агульная тэхналёгія

  1. Агонь
  2. Блёк (мэханіка)
  3. Вагар
  4. Грошы
  5. Друкарства
  6. Клін
  7. Кола
  8. Машынабудаваньне
  9. Мэталургія
  10. Нахільная плоскасьць
  11. Паравы рухавік
  12. Рухавік унутранага згараньня
  13. Шруб

Электроніка

Камунікацыя

  1. Альфабэт
    1. Грэцкі альфабэт
    2. Кірыліца
    3. Кітайскі альфабэт
      1. Гіерогліф
    4. Лацінскі альфабэт
    5. Літара
    6. Пісьменнасьць
  2. Інтэрнэт
    1. Вікі
    2. Пратакол інтэрнэту
      1. HTTP
      2. TCP
    3. Электронная пошта
    4. World Wide Web
      1. Браўзэр
      2. HTML
  3. Інфармацыя
  4. Журналістыка
    1. Сродкі масавай інфармацыі
      1. Прэса
        1. Газэта
      2. Радыё
  5. Пісаньне
  6. Тэлевізія
  7. Тэлеграф
  8. Тэлефон
    1. Сотавы тэлефон
  9. Чыгунка

Электрычнасьць

  1. Узнаўляльная рэсурсы
    1. Гідраэнэргія
    2. Дровы
    3. Сонечная энэргія
    4. Энэргія ветру
    5. Энэргія хваляў
  2. Неўзнаўляльныя рэсурсы і выкапневае паліва
    1. Вугаль
    2. Прыродны газ
    3. Нафта
    4. Ядзернае паліва
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Удзельнік:Julie_Ponomarenko/Сьпіс&oldid=228582»