Ман

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Ман
лац. Man
Mann
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Іншыя формы
Варыянт(ы) Мана, Мань
Зьвязаныя імёны Манейка, Маніла, Манівід, Манвіл, Манівін, Мангайла, Манігерд, Мангін, Мангуд, Манят, Манар, Мантур
Альман, Арман, Больман, Бутман, Бушман, Вейдман, Відзіман, Віліман, Вісман, Вольман, Гайдэман, Гайліман, Гартман, Гатман, Гельман, Гельтман, Герман, Гіман, Гудман / Косман, Дальман, Дзірман, Доман, Есьман, Зыман, Караман, Осман, Перман, Ратман, Родаман, Рыман, Саламан, Сарман, Сурман, Тарман, Тыдман, Урман, Эйман, Эйтман, Эльзман
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Ман»

Ман (Мань), Ма́на — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Manno або Ман (Manno, Mano, Mann) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова -ман- паходзіць ад гоцкага manna[2], германскага man 'чалавек'[3]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Манейка (Маніка, Манік), Маніла (Маніль, Манель), Манівід, Манівін, Мангайла (Мангейла, Мангель), Манігерд, Мангін, Мангуд, Манят, Манар, Арман (Арыман), Балтман (Больман), Бутман, Бушман, Вейдман (Вейдэман), Відзіман, Віліман, Вісман, Вольман, Гайдэман, Гайліман (Галеман, Гельман), Гартман (Гертман, Эртман, Эрдман), Гатман, Гельман, Гельтман, Герман (Гірман, Гарман), Гіман, Гудман (Гутман), Дальман, Дзірман (Дырымен, Дзерман, Цірман), Доман, Есьман (Ясьман, Ешман, Эсьман), Караман (Карман), Асман (Осман, Ашман), Перман, Ратман, Рыман, Саламан (Сальман), Сарман (Шараман), Сурман, Тарман, Тыдман (Дытман), Урман, Эйман (Эйхман), Эйтман, Эльзман. Адзначаліся германскія імёны Mannecho (Manniko), Manila (Mannila, Mannel), Manvidus, Manwine, Manigel, Mangerðr (Manegardus), Mannikin, Mangod, Mannato, Manerius, Arman (Ariman), Baldman (Bollmann), Buthmann, Bussman, Weidman (Weideman), Widiman, Wiliman, Wisman, Wolman, Geidemann, Gailamanns (Galiman, Gelman), Hartman (Hertman, Ertman, Erdmann), Hadoman, Hallmann, Heltmann, Hermann (Hiriman, Harimann), Gimiman, Guotman (Godeman), Dalman, Direman (Deormann, Derman, Tiermann), Domann, Eschmann (Esmann), Karaman (Carman), Osman (Asman), Perman, Ratman, Rimann, Salaman (Salman), Saraman, Surmannus, Tormann, Tiedmann (Ditman), Oraman, Eimann (Eichmann), Eitmann, Elsmann.

Адпаведнасьць імя Ман германскаму імю Mannus сьцьвердзіў францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн, які на падставе шматгадовых дасьледаваньняў прыйшоў да высноваў пра германскае паходжаньне літоўскіх уласных імёнаў[4].

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскіх імёнаў Maneta, Manejta, Manita[5].

У Прусіі бытавалі імёны Maneke / Manike / Manke[a] (1340, 1344, 1344 і 1451 гады)[7], Manata / Maniuth[b] (1339 і 1347 гады)[9][7], Manith[c] (каля 1306 году)[7], Manegaude[d][7], Mantot[e] (1347 і 1348 гады)[7], Monawdt[f][14], Allemanne[g] (1337 год)[16], Artman[h][18], Eyman[i] (1387 год)[20], Gaylemanne / Geileman[j] (1379 і 1540 гады)[22], Girman / German[k] (1352 і 1405 гады)[24], Kuseman[l] (1306 год)[26], Permane / Permenne[m] (1302 і 1373 гады)[28], Wydeman[n][30]. У 1638 годзе ў Каралявецкім унівэрсытэце навучаўся Georgius Manut… Regiomontani Borussi, у 1648 годзе — Christianus Man, Tilsensis Borussus, у 1650 годзе — Christianus Mannius, Tilsa-Prussus[31].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Мы от рода Рускаго, съли и гостье: Иворъ солъ Игоревъ великаго князя Рускаго… купець… Моны (Аповесьць мінулых часоў)[32]; coram Many pop (1501 год)[33]; presbitero scismatico Many (1502 год)[34]; людей нашыхъ Кремяницъкого десятъка Волковыиского ж повета, на имя… а в Мана (25 ліпеня 1503 году)[35]; осмъ чоловеков на имя Ман Стативчичъ (1 верасьня 1512 году)[36]; в боярина городеньского Маня Глимъбовича (1 студзеня 1522 году)[37]; Степанъ Маневичъ самъ. Грин Маневичъ самъ[38], Грин а Ман Заньковичи[39] (1528 год); у Лесницъкомъ селе осмънадцат служоб людеи, на имя Ман Монкевич… Мань Мацулевичъ (23 траўня 1539 году)[40]; пристав ламанскии Петръ Манович (1 ліпеня 1542 году)[41]; Marczyn, Man, Pasko Chomuthowyczey… Man Chodyczycz… Man Dymythrowicz… Man Jeremyewycz (1552—1555 гады)[42]; Iwanu Maniewiczu… Denis, Iwassko, Kuzma a Wasil Maniewici (1558 год)[43]; Man Pilipowicz (1561—1566 гады)[44][o].

Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Маны — парафіяне царквы ў Сьвіслачы (Меншчына) на 1889—1892 гады[53].

На гістарычнай Слонімшчыне існуе вёска Манявічы.

Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Manniko (Mannecho)[6]
  2. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Mannato[8]
  3. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Manneto[8]
  4. ^ Адзначаліся старажытная германскія імёны Mangaudus[10] і Mangold[11]
  5. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Mantat[12]
  6. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Manold (Manolt)[13]
  7. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Alaman, пазьнейшае Alemann[15]
  8. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Artman (< Hardman)[17]
  9. ^ Адзначалася германскае імя Eimann[19]
  10. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Gailamanns[21]
  11. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя German[23]
  12. ^ Адзначалася германскае імя Cosman (Gossmann)[25]
  13. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Berman[27]
  14. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Videman (Widiman)[29]
  15. ^ Таксама:

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1090.
  2. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 167.
  3. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 23.
  4. ^ Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 102.
  5. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 169.
  6. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1090.
  7. ^ а б в г д Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 55.
  8. ^ а б Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1090.
  9. ^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 636.
  10. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 167.
  11. ^ Searle W. G. Onomasticon anglo-saxonicum. — Cambrigde, 1897. P. 347.
  12. ^ Searle W. G. Onomasticon anglo-saxonicum. — Cambrigde, 1897. P. 348.
  13. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1091.
  14. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 61.
  15. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 12.
  16. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 12.
  17. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 755.
  18. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 13.
  19. ^ Heintze A. Die deutschen Familien-Namen, geschichtlich, geographisch, sprachlich. — Halle, 1903. S. 96, 130.
  20. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 27.
  21. ^ Gamillscheg E. Romania Germanica. Bd. 3: Die Burgunder, Schlußwort. — Berlin und Leipzig, 1936. S. 119.
  22. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 28.
  23. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 582.
  24. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 31, 33.
  25. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 619.
  26. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 49.
  27. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 263.
  28. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 76.
  29. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1571.
  30. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 117.
  31. ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 394, 497, 517.
  32. ^ Договор между Русью и Византией (944/945), Fontes historiae Magni Ducatus Lithuaniae
  33. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 3: 1501—1507. — Kraków, 1948. S. 622.
  34. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 3: 1501—1507. — Kraków, 1948. S. 634.
  35. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 166.
  36. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 126.
  37. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 25 (1387—1546). — Vilnius, 1998. P. 236.
  38. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 97.
  39. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 151.
  40. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 20 (1536—1539). — Vilnius, 2010. P. 263.
  41. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 13.
  42. ^ Писцовая книга Пинского и Клецкого княжеств, составленная Пинским старостою Станиславом Хвальчевским в 1552—1555 г. — Вильна, 1884. С. 82, 121, 148.
  43. ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 1. — Вильна, 1881. С. 229, 477.
  44. ^ Писцовая книга бывшего пинского староства составленная по повелению короля Сигизмунда Августа в 1561—1566 годах пинским и кобринским старостой Лаврином Войной. Ч. 1. — Вильна, 1874. С. 158.
  45. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 50.
  46. ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 4. — Rzeszów, 2001. S. 207.
  47. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 83.
  48. ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 8. — Warszawa, 1937. S. 150.
  49. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 54, 70.
  50. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 57.
  51. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1089.
  52. ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 6. — Rzeszów, 2006. S. 222.
  53. ^ Яўген Анішчанка, Свислочь церковь Бобруйского уезда прихожане, Архіў гісторыка Анішчанкі, 21 ліпеня 2015 г.
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Ман&oldid=2504679»