Кінда
| Кінда лац. Kinda | |
| Kindo | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Іншыя формы | |
| Зьвязаныя імёны | Кіндзель, Кінтбут, Кінцівіл, Кіндэр Вікінт |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Кінда» | |
Кінда — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Кінда або Кенда (Chindus, Kindo[1], Kenda[2]) — імя германскага паходжаньня[3]. Іменная аснова -кінд- (-кінт-) паходзіць ад гоцкага і германскага kinds 'дзіцё, род'[4]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Кінціла (Кіндзель), Кіндэр, Вікінт. Адзначаліся германскія імёны Kintilo (Kindel), Kinder, Wikind.
Адпаведнасьць імя Кінт германскаму імю Chindus сьцьвердзіў францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн, які на падставе шматгадовых дасьледаваньняў прыйшоў да высноваў пра германскае паходжаньне літоўскіх уласных імёнаў[5].
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Kind[6].
У Прусіі бытавалі імёны: Kindeke (1400 год)[7], Kyntil[a] (1357 год)[7], Kinder[b] (1400 год)[7].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Jakow Kinda… Matfiey Kindzicz (1638 год)[10][c].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Януш Кінценавіч — жыхар Жамойцкага староства, які ўпамінаецца ў 1537—1538 гадох[16]
- Якаў Кінда і Матфей Кіндзіч — бабруйскія мяшчане, якія ўпамінаюцца ў 1638 годзе
Заўвагі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Kintilo[8]
- ^ Адзначалася германскае імя Kinder[9]
- ^ Таксама:
- Скіндэр (параўн.: Dawid Żminigajło Jawgiel, т. б. z Minigajła[11]): Скіндэры — літоўскі шляхецкі род[12];
- Кіндыш: Якуб Мікалаевіч Кіндышэвіч — упіцкі зямянін, які ўпамінаецца ў 1585 годзе[13];
- Кіндрат: Stanisław Kindrat… Tomasz Kindrat (1782—1783 гады)[14];
- Дэдэкінд: у Беластоку адзначалася германскае прозьвішча Дэдэкінд: Dedekind radca Kamery (1799 год)[15]
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Kapff R. Deutsche Vornamen: mit den von ihnen abstammenden Geschlechtsnamen sprachlich erläutert. — Nürtingen am Neckar, 1889. S. 56.
- ^ Meyer-Lübke W. Romanische Namenstudien. I. Die altportugiesischen Personennamen germanischen Ursprungs // Sitzungsberichte der Philosophisch-Historischen Classe der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Bd. 149. — Wien, 1905. S. 86.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 365.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 102.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 130.
- ^ а б в Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 45.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 15, 1973. S. 58 (304), 60 (306).
- ^ Gottschald M. Deutsche Namenkunde: Unsere Familiennamen nach ihrer Entstehung und Bedeutung. — Berlin, 2006. S. 288.
- ^ Акты, издаваемые Виленской Комиссией для разбора древних актов. Т. 25. — Вильна, 1898. С. 126, 128, 135—136.
- ^ Akta zjazdów stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Warszawa, 2009. S. 303, 443.
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на С, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 7. ― Вильна, 1909. С. 76.
- ^ Breslaujos dekanato vizitacija 1782—1783 m. Fontes Historiae Lituaniae, vol. VII. — Vilnius, 2008. P. 50, 52.
- ^ Dacewicz L. Antroponimia Białegostoku w XVII—XVIII wieku. — Białystok, 2001. S. 102.
- ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 402.