Рык

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Rick
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Іншыя формы
Зьвязаныя імёны Рыкель, Рыбалт, Рыгала, Рыконт, Рыхлік, Рыгмонт
Адрык, Будрых, Бутрык, Галтрык, Гедрык, Генрык / Індрых, Гендрык, Дывірыкс, Кондрыка, Медрык, Мондрык, Сьвідрыгайла, Тыдрых, Шандрык, Эрык, Эйдрыг, Эндрык
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Рык»

Рык — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Рых або Рыка, пазьней Рык (Rih, Rico, Rick) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова -рых- (-рык-) паходзіць ад гоцкага reiks 'магутны'[2], германскага rikja 'магутны, каралеўскі'[3]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Рыкель, Рыбалт, Рыгала (Рыкайла), Рыконт, Рыхлік, Адрык, Будрых (Будрык), Бутрык, Галтрык, Гедрык, Генрык, Гендрык, Індрых (Індрык), Кондрыка, Медрык, Мондрык, Тыдрых (Тыдрык, Дытрых, Дыдрых, Дыдрык, Дзітрык), Шандрык, Эрык (Эйрых, Ірык, Арык), Эйдрыг (Эйдрык), Эндрых (Андрых, Андрык). Адзначаліся германскія імёны Richilo (Rikila, Richela), Ribald, Ricgela, Rihcund, Richlich, Odric, Buddrich (Bodric), Butariks (Buttericus, Botric), Gaudericus (Gautrikr), Gadric (Gederich), Henric, Gendrich, Hindrich (Heinrich), Condricus, Mederic, Mondericus, Thidrich (Ditricus), Sandrih, Erich (Eurich, Erik, Yric, Orikus), Eidrich (Heitrig, Heidericus), Entrich (Endrichs, Andrich, Andricus).

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскіх імёнаў Rychel (Rychyl), Rychelin (Rychylin), Rychart (Rykard), Richmudis (Richmodis), Rychałt (Rywałt), Rychwin (Rekwin, Rywin), Anricus, Bałdrzych (Bałdrzyk), Bedrzych (Biedrzyk), Dzidrzych (Dzietrzych, Dzitrzych, Diterich, Dzietrzyk, Dzitrzyk), Genderyk, Henryk (Hainrich, Heinrich, Hinricus, Inricus, Indricus), Hejdricus, Isinrich, Uldrzych (Ulrych), Wilrich, Winrych[4].

У Прусіі бытавалі імёны Rexa (каля 1386 год)[5], Gederiks / Gederich / Gedriks[a] (1296 і 1358 гады)[7], Genderik[b] (1361 год)[9], Sawarycke / Sauricke[c] (1315 і 1365 гады)[11][12], Thideric[d] (1361 год)[14]. У 1650 годзе ў Каралявецкім унівэрсытэце навучаўся Constantinus Riccius, Gedanensis Prussus, у 1655 годзе — Johannes Ricker[e], Regiomontaus Borussus[16].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: село Везокъ… Василь Рыковичъ, Олехно брат его… село Рудые Белки… Максимъ Рыксовичь (1552 год)[17]; Owdziey Rykowicz (1561 год)[18]; село Лебедево… Прокопъ Риковичъ… Матей Риковичъ… Тинко Риковичъ… Левко Риковичъ (1566 год)[19]; Пилипа Гордея Риковича… Пилипу Риковичу[20], Мартин Рикович[21], а Митка Риковича [22] (1578—1580 гады); Marko Rykiewicz (1641 год)[23]; pater Andraeas Ericus Ryk, pater conventus Giełvanensis (11 верасьня 1766 году)[24]; Trojan Ryk, Jan Ryk (16 лістапада 1790 году)[25][f].

Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Рыкі (Ryk) — літоўскі шляхецкі род зь Вільні[31].

У XVI ст. існавала сяло Рыкішкі (Рикишки) у Жамойцкім старостве[32].

На 1889—1905 гады вёска, маёнтак і хутар Рыкавічы існавалі ў Кобрынскім павеце Гарадзенскай губэрні[33][34][35].

На 1904 год існавала вёска Рыкаўшчына (Рыкоўшчына) у Красьнянскім павеце, а таксама вёска Рэксава і вёска і сядзіба Рыкаўшчына (Рыкоўшчына) у Парэцкім павеце Смаленскай губэрні[36].

Вёскі з назвай Рыкі існуюць на гістарычных Аршаншчыне і Амсьціслаўшчыне. У гістарычнай Прусіі існуе вёска Рыхаў.

Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Gadaricus (Gadirix, Gaderich)[6]
  2. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Genderich[8]
  3. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Savaricus[10]
  4. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Thiederic[13]
  5. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Ricker[15]
  6. ^ Таксама
    • Рыгвальд (адзначалася старажытнае германскае імя Rigwald[26]): у актах Вялікага Княства Літоўскага ўпаміналася мясцовасьць Рыгвальдзішкі (Ригвольдишки), зьвязаная з фальваркам Вульфішкі (Вульфишки) у Ковенскім павеце[27];
    • Рыкман (адзначалася старажытнае германскае імя Ricman[28]): Рыкманы — літоўскі шляхецкі род[29], на 1906 год існаваў фальварак Рыкманы ў Люцынскім павеце Віцебскай губэрні[30]

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1256.
  2. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 188.
  3. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 206.
  4. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 207.
  5. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 82.
  6. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 563—563.
  7. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 30.
  8. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 595.
  9. ^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 204.
  10. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 195.
  11. ^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 710.
  12. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 91.
  13. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1447.
  14. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 105.
  15. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1265.
  16. ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 518, 547.
  17. ^ Архив Юго-Западной России. Ч. 7, т. 1. — Киев, 1886. С. 630, 642.
  18. ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 2. — Вильна, 1882. С. 158.
  19. ^ Документы Московского архива Министерства юстиции. Т. 1. — М., 1897. С. 241.
  20. ^ Акты, издаваемые Виленской комиссией для разбора древних актов. Т. 39. — Вильна, 1915. С. 116.
  21. ^ Акты, издаваемые Виленской комиссией для разбора древних актов. Т. 39. — Вильна, 1915. С. 514.
  22. ^ Акты, издаваемые Виленской комиссией для разбора древних актов. Т. 39. — Вильна, 1915. С. 544.
  23. ^ Ординация королевских пущ: в лесничествах бывшего Великого Княжества Литовского. — Вильна, 1871. С. 98.
  24. ^ Memoriale Fratrum Minorum Conventualium Vilnensium (1702—1832). — Vilnae, 2020. P. 165.
  25. ^ Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės seimelių instrukcijos (1788—1790). — Vilnius, 2015. P. 382.
  26. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1270.
  27. ^ Indeks alfabetyczny miejscowości dawnego wielkiego Księstwa Litewskiego: A—K (Abakanowicze — Kujany). Wilno, 1929. S. 176.
  28. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1267.
  29. ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Р, Згуртаваньне беларускай шляхты
  30. ^ Список населенных мест Витебской губернии. Витебск, 1906. С. 246.
  31. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 742.
  32. ^ Спрогис И. Я. Географический словарь древней Жомойтской земли XVI столетия. — Вильна, 1888. С. 271.
  33. ^ Słownik geograficzny... T. X. — Warszawa, 1889. S. 93.
  34. ^ Słownik geograficzny... T. XV, cz. 2. — Warszawa, 1902. S. 565.
  35. ^ Указатель населенным местностям Гродненской губернии, с относящимися к ним необходимыми сведениями. — Гродна, 1905. С. 106.
  36. ^ Список населенных мест Смоленской губернии. — Смоленск, 1904. С. 260, 308, 328.