Санда
| Санда лац. Sanda | |
| Sando | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Санта, Занта, Шанда |
| Зьвязаныя імёны | Жандзель, Сантаўт, Зантэр, Шандрык |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Санда» | |
Санда (Шанда), Санта (Занта) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Санда або Занда (Sando) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова санд- (сант-, зант-) паходзіць ад гоцкага *sanþs 'сапраўдны'[2][a]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Сантаўт, Зантэр (Жантар, Сантыр, Шантэр, Шандар), Шандрык.
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Olsand[4].
У Прусіі бытавалі імёны: Sande (1360 год)[5], Santke / Sandike[b] (1361 і 1413 гады)[7], Santil[c] (1347 і 1367 гады)[7], Santune (1384 год)[7], Sandar / Sander / Santar[d] (1301, 1347 і 1360 гады)[10][11]. У 1627 годзе ў Каралявецкім унівэрсытэце навучаўся Christophorus Sandt, Creutzburgensis Borussus, у 1632 годзе — Martinus Sandt, Brandenburgensis Borussus, у 1633 годзе — Johannes Sandt, Creutzburgensis Borussus, у 1638 годзе — Abrahamus Sandt, Codrina Borussus[12].
У Польшчы адзначалася імя Sandek (1399—1428 гады)[13].
У Чэхіі бытавалі імёны Šanda, Šandora[14].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Creslaus filius Sandonis (1222 год)[15]; Sando palatinus de Zarnow… Sando palatinus Sandomiriensis (4 жніўня 1243 году і 16 траўня 1245 году)[16]; къ Шандыну стоку… Шандынымъ… Шандына (1516 год)[17]; Санда самъ (1528 год)[18]; assessors nobilium Jacobus Szandzicz (1529 год)[19]; Wojciech Sąda (1621 год)[20]; Gabriel Sąda (1667 год)[21]; Andrzej Sąda (1690 год)[22][e].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Санда — амсьціслаўскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Войцех Санда — баярын Жамойцкага княства, які ўпамінаецца ў 1621 годзе
- Барбара Зантава (Barbara Zantowa) — віленская мяшчанка, якая ўпамінаецца ў 1692 годзе[25]
- Сымон і Каця Санты — жыхары вёскі Дубровы (Менскае ваяводзтва), якія ўпамінаюцца ў 1789 годзе[26]
- Пётар, Андрэй, Міхал, Францішак і Вінцэнт Сандовічы (Sandowicz) — уладальнікі гаспадаркі ў Тракелях каля Гадуцішак на 1930 год[27]
Санды-Санцэвічы і Сантовічы — літоўскія шляхецкія роды[28].
Заўвагі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 5, 1297.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 198.
- ^ Walkowiak J. B. Litewskie nazwiska Polaków: słownik etymologiczno-frekwencyjny. — Poznań, 2019. S. 24.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 217.
- ^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 708.
- ^ Eule R. Germanische und fremde Personennamen als heutige deutsche Familiennamen // Festschrift zu dem fünfzigjährigen jubiläum des Friedrichs-realgymnasiums in Berlin. — Berlin, 1900. S. 53.
- ^ а б в Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 87, 89—90.
- ^ Gottschald M. Deutsche Namenkunde: Unsere Familiennamen nach ihrer Entstehung und Bedeutung. — Berlin, 1982. S. 421.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1297.
- ^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 708.
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 86, 89.
- ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 301, 333, 341, 391.
- ^ Непокупный А. П. Балто-севернославянские языковые связи. — Киев, 1976. С. 122.
- ^ Archiv český: čili, Staré písemné památky české i moravské, sebrané z archivů domácích i cizích. Dil. XXX. — Praha, 1913. S. 102, 305.
- ^ Codex diplomaticus Poloniae. T. 1. — Varsaviae, 1847. P. 27—28.
- ^ Codex diplomaticus Poloniae. T. 3. — Varsaviae, 1858. P. 45, 50.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 7. Акты Городненского гродского суда. — Вильна, 1874. С. 5.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 157.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 224 (4) (1522—1530). — Vilnius, 1997. P. 292.
- ^ Rejestry popisowe pospolitego ruszenia szlachty Wielkiego Księstwa Litewskiego z 1621 r. — Warszawa, 2015. S. 68.
- ^ Błaszczyk G. Herbarz szlachty żmudzkiej. T. 5. — Warszawa, 2016. S. 296.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 50.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 317.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 61.
- ^ Testamenty w księgach miejskich wileńskich z XVI i XVII wieku. Katalog. — Warszawa, 2017. S. 70.
- ^ Яўген Анішчанка, Дуброва инвентарь 1789 г. в Минском воеводстве, Архіў гісторыка Анішчанкі, 6 верасьня 2018 г.
- ^ Ryszard Sys, Właściciele gospodarstw rolnych w woj. wileńskim w latach 1928—1939, publikacje «Pisarza hipotecznego zawarte w Dzienniku Województwa Wileńskiego za lata 1928—1939»
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на С, Згуртаваньне беларускай шляхты