Кона
| Кона лац. Kona | |
| Cono | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Куна, Кун, Кунь |
| Зьвязаныя імёны | Кунейка, Куніла, Кунаш, Конвід, Канвіл, Конгайла, Конгенд, Кангерд, Кунат, Конер, Конарт, Конрад / Кандрат, Коншалк, Кондрут Якун |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Кона» | |
Кона, Куна, Кун (Кунь) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Кона, Куна або Куні (Cono, Cuno, Cuni) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова -кон- (-кун-) паходзіць ад гоцкага koni- 'адважны'[2] або германскага kunja, kuni '(хтосьці) з годнага, шляхецкага роду'[3]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Кунейка (Кунік, Канейка, Коніка), Куніла (Кунела), Канігайла (Кунгель, Кунігель), Кангерд, Кунат, Конер, Конарт (Кунэрт), Кондрут, Конрад (Кунрад, Кунрат), Якун. Адзначаліся германскія імёны Kuniko (Chunico, Kunecke, Konneke), Chunulo (Künel), Congallus (Cungelus, Kunigel), Cunigard, Kunat, Koner, Konert (Kunert), Cundrud, Konrad (Cunrad), Acun.
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскіх імёнаў Kun (Kuno, Kono), Kunica (Kunic, Kunke, Kunko, Konko), Kunil (Kunel, Konel), Kunisz (Kuniesz, Kunosz), Kunegunda, Kunat (Kunad), Kunart, Kunmann, Kunrod (Kunrot), Konrad (Konrat)[4], Kunowin[5].
У Прусіі бытавалі імёны Kune (1321 год)[6], Kuneco / Kunike[a] (1364 і 1396 гады)[6], Kunot / Kunad[b] (1267 і 1343 гады)[10][11]. У 1636 годзе ў Каралявецкім унівэрсытэце навучаўся Christophorus Kuhn, Cintinensis Borussus, у 1642 годзе — Jacobus Kuhn, Cintinensis Borussus, у 1644 годзе — Valentinus Cuno, Regiomontanus Borussus, у 1646 годзе — Abrahamus Kuhn, Landsberga Borussus, у 1650 годзе — Matthaeus Kuhn, Heiligenbeilensis Prussus, у 1651 годзе — Abrahamus Cuno, Landsbergensis Prussus[12].
Германскае імя Kunne бытавала ў XV ст. у Рызе[13]. Апроч таго, у Рызе бытавалі германскія імёны Cono, Conike[14].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: у Бряславли Слупици Куна а Носовци (1440—1492 гады)[15]; Kunowicz (6 красавіка 1459 году)[16]; село Озаричи… Гришко Коновичь (1552 год)[17]; Ogrod Fiedora Kuniewicza (1561 год)[18]; Иванъ, Ониско Коновичи… Иванъ Коновичъ… Логвинъ Коновичъ (1563 год)[19]; Sawka Konowicz… Simon Koniewicz… Kon Sinczenicz (1563 год)[20]; Федко Коновичъ (1566 год)[21]; Куни Федькевичъ Пашиничъ (1567 год)[22]; Kun (1594 год)[23]; Marcin Kon (30 чэрвеня 1652 году)[24]; Antoni Kony Dorożyński… Antoni Koni Dorożyński (6 і 19 лютага 1764 году)[25]; Josephus Kuhn Lithuano-Polonus (1793 год)[26][c].
Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Кона фон Вальдбург (да 1108—1132) — абат кляштару ў Вайнгартэне
- Кона Мэгарскі († 1366) — тытулярны біскуп Мэгары
- Кунавіч — літоўскі баярын, які ўпамінаецца ў 1459 годзе
- Куні Фядзькевіч Пашыніч — баярын Наваградзкага павету, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1567 году
Куны (Kuno) — літоўскі шляхецкі род[28] з Ваўкавыскага павету[29].
На 1904 год існавала вёска Коневічы ў Ельнянскім павеце Смаленскай губэрні[30].
На 1906 год існаваў маёнтак Конаўшчына ў Лепельскім павеце Віцебскай губэрні[31].
На гістарычнай Ашмяншчыне існуе вёска Конавічы, на гістарычнай Наваградчыне — Куневічы.
Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Адзначалася германскае імя Kuniko[7] (Kunecke[8])
- ^ Адзначалася германскае імя Kunat[9]
- ^ Таксама:
- Кунгед: у актах Вялікага Княства Літоўскага ўпамінаўся дварэц Кунгеды ў Віленскім павеце[27]
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 372—373.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 150.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 151.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 7: Suplement. Rozwiązanie licznych zagadek staropolskiej antroponimii. — Kraków, 2002. S. 344.
- ^ а б Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 49.
- ^ Kapff R. Deutsche Vornamen: mit den von ihnen abstammenden Geschlechtsnamen sprachlich erläutert. — Nürtingen am Neckar, 1889. S. 57.
- ^ Kleemann S. Die Familiennamen Quedlinburgs und der Umgegend. — Quedlinburg, 1891. S. 61.
- ^ Heintze A. Die deutschen Familien-Namen, geschichtlich, geographisch, sprachlich. — Halle, 1903. S. 184.
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 49.
- ^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 627.
- ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 377, 441, 464, 483, 515, 525.
- ^ Siliņa-Piņķe R. Rufnamen in Riga im 15. Jahrhundert: Überlegungen über eine schichtenspezifische Namengebung // Die Stadt und ihre Namen. Bd. 2., 2013. S. 248.
- ^ Hildebrand H. Das Rigische Schuldbuch (1286—1352). — St. Petersburg, 1872. S. XL, 21, 42, 92.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 55.
- ^ Archiwum książąt Lubartowiczów Sanguszków w Sławucie. T. 1, 1366—1506. — Lwów, 1887. S. 51.
- ^ Архив Юго-Западной России. Ч. 7, т. 1. — Киев, 1886. С. 630.
- ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 2. — Вильна, 1882. С. 51.
- ^ Ревизия Кобринской экономии: составленная в 1563 году королевским ревизором Дмитрием Сапегой. — Вильна, 1876. С. 93, 123, 182.
- ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 2. — Вильна, 1882. С. 376, 415, 496.
- ^ Документы Московского архива Министерства юстиции. Т. 1. — М., 1897. С. 407.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 837.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 14. — Вильна, 1887. С. 475.
- ^ Акты, издаваемые Виленской Комиссией для разбора древних актов. Т. 25. — Вильна, 1898. С. 347, 350.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 13. — Вильна, 1886. С. 221, 236.
- ^ Album studiosorum Academiae Lugduno Batavae, 1575—1725. — Hagae Comitum, 1875. P. 1178.
- ^ Indeks alfabetyczny miejscowości dawnego wielkiego Księstwa Litewskiego: A—K (Abakanowicze — Kujany). Wilno, 1929. S. 383.
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на К, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 7. — Warszawa, 1937. S. 225.
- ^ Список населенных мест Смоленской губернии. — Смоленск, 1904. С. 233.
- ^ Список населенных мест Витебской губернии. Витебск, 1906. С. 196.