Тума
| Тума лац. Tuma | |
| Tumo | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Тум |
| Зьвязаныя імёны | Дамейка, Туміла, Домін, Домаш, Тумар, Даматурт |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Тума» | |
Тума, Тум — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Тума або Дума (Tumo, Duomo) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова -дом- (-тум-) паходзіць ад гоцкага dōms 'вырак, суд; слава'[2]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Дамейка (Дамека), Туміла (Таміла, Туміль, Тумель, Думель), Домін, Домаш (Доміш), Тумар (Домар), Даматурт. Адзначаліся германскія імёны Domke (Dommick), Tuomila (Tumila, Dummel), Domin, Domisch, Thumer (Domarius), Domedrudis.
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Damald (Domald)[3].
У Прусіі бытавала імя Dome (1342 год)[4].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Tum Minikowicz, syn jego Wojciech (30 сьнежня 1598 году)[5]; Piothr Mikołaiewicz ławnik z synmi dwiema Macieiem a Tumem (28 жніўня 1598 году)[6]; Jan Tumowicz (1621 год)[7][a].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Ян Тумовіч — баярын Жамойцкага княства, які ўпамінаецца ў 1621 годзе
- Грышка Тумовіч — жыхар мястэчка Начы (каля Чашнікаў), які ўпамінаецца ў 1632[13] і 1633[14] гадох
- Стэфан Тума — жыхар мястэчка Ліпнішак, які ўпамінаецца ў 1773 годзе[15]
Тумы — прыгонныя зь вёскі Агароднікаў (Ашмянскі павет), якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[16].
Заўвагі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Таксама:
- Дамуць: на гістарычнай Ашмяншчыне існуе вёска Дамуці;
- Дамавід: земль пустовъских у Еишискомъ повете… а Янишки Домовидовича (13 лютага 1511 году)[8];
- Дамад, Дамат: Степан Домадович (1528 год)[9], wieś Dowjacie… Michał Domatowicz (1782—1784 гады)[10];
- Думгір (адзначалася германскае імя Domger[11]): Мікалай Андрэевіч Думгір — расенскі зямянін, які ўпамінаецца ў 1599 годзе[12]
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 416.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 95.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 35.
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 26.
- ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 505.
- ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 502.
- ^ Rejestry popisowe pospolitego ruszenia szlachty Wielkiego Księstwa Litewskiego z 1621 r. — Warszawa, 2015. S. 112.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 8 (1499—1514). — Vilnius, 1995. P. 434.
- ^ Памятники истории Восточной Европы: Источники XV—XVII вв. Т. 6. Радзивилловские акты из собрания Российской национальной библиотеки: Первая половина XVI в. — Москва — Варшава, 2002. С. 44.
- ^ Pabaisko dekanato vizitacija 1782—1784 m.: atlikta Vilniaus vyskupo Ignoto Jokūbo Masalskio parėdymu. — Vilnius, 2010. P. 228.
- ^ Eule R. Germanische und fremde Personennamen als heutige deutsche Familiennamen // Festschrift zu dem fünfzigjährigen jubiläum des Friedrichs-realgymnasiums in Berlin. — Berlin, 1900. S. 26.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 5. ― Вильна, 1907. С. 214.
- ^ Яўген Анішчанка, Чашники инвентарь 1632 г., Архіў гісторыка Анішчанкі, 8 сьнежня 2018 г.
- ^ Яўген Анішчанка, Чашники 1633 г. инвентарь в Полоцком воеводстве(недаступная спасылка), Архіў гісторыка Анішчанкі, 25 лютага 2016 г.
- ^ Гецевич, А. К. Инвентарь местечка Липнишки 1773 года // Новая наука: гипотезы, взгляды и факты. Сборник научных трудов. Под общей редакцией С. В. Кузьмина. — Казань, 2017. С. 18.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 329.