Віндзь
| Віндзь лац. Vindź | |
| Wind | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Вінць, Вэнт |
| Зьвязаныя імёны | Віндзейка, Вінтыла, Вінтаўт, Віндэр Эвінт |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Віндзь» | |
Віндзь (Вінць), Вэнт — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Вінда, Венда, Вінт або Вент, пазьней Вінд (Windo, Wenda, Wint[a], Went, Wind) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова -вінд- (-вінт-) паходзіць ад германскага Winiþa, Winida 'назва племені вэнэдаў, перанесеная пазьней на славянаў'[2][b]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Віндзейка, Вінтыла, Вінтаўт, Віндэр (Вінтэр), Эвінт. Адзначаліся германскія імёны Wendecke, Wintila, Wintold, Winder (Winter), Evind.
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскіх імёнаў Winde (Wende, Winda), Windzin[2] (Windinus[4]).
У Прусіі бытавалі імёны: Windio, Windeko / Windike / Wyndyche / Wyndiko / Windiko[c] (1340, 1351, 1363, 1399, 1397 і 1407 гады), Windil[d] (1340 год)[7][8].
У Польшчы адзначалася прозьвішча Vindica (1518 год)[9].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: des konigeshoff czu Wentishken (Паведамленьні аб літоўскіх дарогах)[10]; чоловеки… а Виндя (9 лістапада 1449 году)[11]; у бояръ Василишскихъ… в Мацка, а въ Малка Винцевичовъ (25 чэрвеня 1503 году)[12]; чоловеков тяглых у волости Дорсунишскои… а Ромеика Виндевича (26 студзеня 1516 году)[13]; Michael Windź (5 студзеня 1789 году)[14][e].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Вэнты (Wento) — літоўскі шляхецкі род зь Лідзкага павету[21].
Вэнты (Went) — літоўскі шляхецкі род зь Вільні[22].
Вінт (Windt) — прозьвішча, гістарычна зафіксанае на тэрыторыі цяперашняй Летувы[23].
У 1905 годзе існаваў маёнтак Вінцішкі ў Даўгеліскай воласьці[24].
Заўвагі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Паводле назваў мясцовасьцяў Wintestal, Wintenriet
- ^ Польска-летувіская аўтарка Юстына Вальковяк прызнае брак адэкватнага тлумачэньня іменнай асновы -вент- (-вінт-) зь летувіскай мовы[3]
- ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Wendico[5]
- ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Windilo[6]
- ^ Таксама:
- Віндзюн: Windziuny (1744 год)[15];
- Вінтвіла: Вінтвілы — літоўскі шляхецкі род[16];
- Вінтконт (адзначалася старажытнае германскае імя Windegunde[17]): Альжбета Янаўна Вінтконтаўна — расенская зямянка, якая ўпамінаецца ў 1598 годзе[18]
- Вінтарт (адзначалася германскае імя Wendert[19]): на тэрыторыі цяперашняй Летувы фіксавалася прозьвішча Вінтарт у летувізаванай форме[20]
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1618.
- ^ а б Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 289.
- ^ Walkowiak J. B. Litewskie nazwiska Polaków: słownik etymologiczno-frekwencyjny. — Poznań, 2019. S. 24.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 7: Suplement. Rozwiązanie licznych zagadek staropolskiej antroponimii. — Kraków, 2002. S. 621.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1525.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 991, 1618.
- ^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 736.
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 118.
- ^ Непокупный А. П. Балто-севернославянские языковые связи. — Киев, 1976. С. 123.
- ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 707.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 66.
- ^ Акты Литовской метрики. Т. 1, вып. 2. — Варшава, 1897. С. 133.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. S. 179.
- ^ Stakliškių Švč. Trejybės bažnyčia, 1787—1790 m. jungtuvių įrašai, Nepriklausomas virtualus archyvas GENMETRIKA
- ^ Diecezja Wileńska, 1744, Pawet, 20 лютага 2011 г.
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на В, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1619.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 1. ― Вильна, 1901. С. 141.
- ^ Eule R. Germanische und fremde Personennamen als heutige deutsche Familiennamen // Festschrift zu dem fünfzigjährigen jubiläum des Friedrichs-realgymnasiums in Berlin. — Berlin, 1900. S. 61.
- ^ Lietuvių pavardžių žodynas. T. 2. — Vilnius, 1989. P. 1012.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 214.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 843.
- ^ Lietuvių pavardžių žodynas. T. 2. — Vilnius, 1989. P. 1226.
- ^ Виленская губерния: полный список населенных мест со статистическими данными о каждом поселении. — Вильна, 1905. С. 268.