Уладзімер Аляксеевіч Арлоў

Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Уладзімер Арлоў.

Уладзімер Арлоў лац. Uładzimier Arłoŭ
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	25 жніўня 1953(1953-08-25) (71 год) Полацак, Віцебская вобласьць, БССР
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	літаратар, паэт, гісторык
Жанр	верш, гістарычная проза, гістарычная публіцыстыка
Мова	беларуская мова і расейская мова
Узнагароды	Прэмія імя Францішка Багушэвіча (ПЭН-цэнтар) Гліняны Вялес (1998) Залаты апостраф прэмія Цёткі (2017) Літаратурная прэмія імя Ежы Гедройца Залатая літара[d] Прэмія імя Алеся Адамовіча (ПЭН-цэнтар) (2016) прэмія Ленінскага камсамолу Беларусі[d] (1986) Літаратурная прэмія імя Ўладзімера Караткевіча[d] Алека[d] (2016)
Подпіс
Уладзімер Арлоў у Вікісховішчы
http://arlou.by

Уладзіме́р Аляксе́евіч Арло́ў (нарадзіўся 25 жніўня 1953 году, Полацак) — беларускі празаік, паэт, гісторык.

Біяграфія

Уладзімер Арлоў нарадзіўся ў сям’і інтэлігентаў (маці працавала выкладчыцай гісторыі, бацька — пракурорам). Скончыў гістарычны факультэт БДУ (1975). Працаваў у Наваполацку настаўнікам гісторыі (1975—1976), карэспандэнтам, загадчыкам аддзелу, намесьнікам рэдактара гарадской газеты «Хімік» (1976—1986), пасьля пераезду ў Менск — рэдактарам выдавецтва «Мастацкая літаратура» (1988—1997). Сябра Саюзу беларускіх пісьменьнікаў і Беларускага ПЭН-цэнтру. З 1988 у БНФ «Адраджэньне», двойчы выбіраўся ў Сойм БНФ. Цяпер беспартыйны. Грэка-каталік. Жыве ў Менску.

У сакавіку 2024 году антыбеларуская частка летувіскай супольнасьці абвясьціла Ўладзімера Арлова «галоўным ідэолягам ліцьвінізму» і выступіла з пагрозамі на адрас гісторыка, што прычынілася сьпярша да скасаваньня, а потым пераносу яго сустрэчы з чытачамі ў Вільні. Тым часам памагатыя рэжыму Лукашэнкі (расейскай акупацыйнай адміністрацыі) яшчэ ў кастрычніку 2022 году абвясьцілі гістарычныя кнігі Ўладзімера Арлова «экстрэмісцкімі матэрыяламі» і пачалі зьнішчаць іх — у прыватнасьці, першае і другое выданьне кнігі «Айчына: маляўнічая гісторыя. Ад Рагнеды ды Касьцюшкі».

Навуковая і творчая дзейнасьць

Піша пра найважнейшыя падзеі, зьявы і постаці беларускай гісторыі, малавядомыя гістарычныя факты. У кнізе «Краіна Беларусь. Вялікае Княства Літоўскае» падкрэсьлівае, што «мы — беларусы, але мы і ліцьвіны, спадкаемцы гісторыі і культуры магутнай эўрапейскай дзяржавы — Вялікага Княства Літоўскага»

Дэбютаваў вершамі ў студэнцкім самвыдавецкім часопісе «Блакітны ліхтар» (Наваполацак, 1973). Падчас навучаньня ў БДУ стаў адным з ініцыятараў выпуску ў Мінску самвыдавецкага літаратурнага альманаху «Мілавіца» (1974—1976), за што выклікаўся ў КДБ, для «прафіляктычных гутарак». Разам з В. Мудровым у 1970—1980-х узяў удзел у памнажэньні і пашырэньні шэрагу забароненых на той час беларускіх выданьняў, сярод якіх быў  «Расейска-беларускі (крыўскі) слоўнік» В. Ластоўскага.

Вядомасьць прынесла проза, творы гістарычнай тэматыкі, затым зьвярнуў на сябе ўвагу як арыгінальны эсэіст і паэт.

Аўтар шматлікіх кніг прозы, паэзіі, гістарычных нарысаў і эсэ.

Творы Ўладзімера Арлова перакладаліся на шмат якія мовы, у тым ліку на ангельскую, нямецкую, польскую, швэдзкую, чэскую, украінскую, вугорскую, францускую, румынскую, расейскую, эстонскую, летувіскую, латыскую, славацкую, грузінскую ды інш. . Больш чым на 25 моваў перакладзенае напісанае ў 1990 эсэ «Незалежнасьць — гэта…».

Аўтар сцэнарыяў навукова-дакумэнтальных фільмаў «Еўфрасіньня Полацкая», «Полацкія лябірынты», «Сімяон Полацкі» ды іншых.

Пераклаў з расейскай мовы на беларускую кнігу Мікалая Улашчыка «Была такая вёска» (1989), з украінскай мовы на беларускую кнігі Валерыя Шаўчука «Забойства Пятра Невядомага» (1993), Аляксандра Ірванца «Роўна / Ровно» (2007).

Ацэнкі

«Уладзімер Арлоў — майстар гістарычнай прозы, іранічны эсэіст. Філіграннае валоданьне стылем і  сакавіта-грубаваты гумар зрабілі яго адным з самых папулярных пісьменьнікаў краіны». (Часопіс «ARCHE»).

Бібліяграфія

• Добры дзень, мая Шыпшына. Апавяданні, аповесць. — Мн., 1986    
• День, калі ўпала страла. Аповесці і апавяданні. — Мн., 1988    
• Асветніца з роду Усяслава. Ефрасіння Полацкая. — Мн., 1989    
• Пока не погасла свеча. Повести и рассказы. — М., 1990    
• Там, за дзвярыма. Вершы ў прозе. — Мн., 1991    
• Рандэву на манеўрах. Аповесць. Апавяданні. — Мн., 1992    
• Еўфрасіння Полацкая. Евфросиния Полоцкая. — Мн., 1992    
• Прысуд выканаў невядомы. Ігнат Грынявіцкі. — Мн., 1992    
• «Совершенно секретно», альбо Адзін у трох іпастасях. Літаратурна-публіцыстычныя артыкулы. Эсэ. — Мн., 1992    
• Міласць князя Гераніма. Аповесці. Апавяданні. — Мн., 1992    
• Мой радавод да пятага калена. Эсэ. — Мн., 1993    
• Пяць мужчын у леснічоўцы. Аповесці. Апавяданні. — Мн., 1994    
• Таямніцы полацкай гісторыі. Гістарычныя эсэ. — Мн., 1994, 2000, 2002, 2008   
• Фаўна сноў. Вершы. — Мн., 1995    
• Тайны полоцкой истории. Історіческіе эссе. — Мн., 1995, 2012    
• Адкуль наш род. Апавяданні. — Мн., 1996; Вільня, 2000, 2003    
• Рэквіем для бензапілы. Аповесці. Апавяданні. — Мн., 1998    
• Божая кароўка зь Пятай авэню. Эсэ. — Мн., 1998    
• Жыватворны сімвал Бацькаўшчыны. Гісторыя Крыжа святой Еўфрасінні Полацкай. Животворный символ Отчизны. История креста святой Евфросинии Полоцкой. — Мн., 1998
• Дзесяць вякоў беларускай гісторыі. (У суаўтарстве з Генадзем Сагановічам). 862—1918. Падзеі. Даты. Ілюстрацыі. — Вільня, 1999, 2000, 2002
• Еўфрасіння Полацкая. Жыццяпіс і даследаванне спадчыны асветніцы. — Мн., 2000  
• Requiem dla piły motorowej. Proza. — Białystok, 2000    
• Десять веков белорусской истории. 862—1918. События. Даты. Иллюстрации. (В соавторстве с Генадзем Сагановичем). — Вильня, 2001    
• Сны імператара. Апавяданні. Аповесці. Эсэ. — Мн., 2001    
• Краіна Беларусь. Ілюстраваная гісторыя. Мастак Зьміцер Герасімовіч. — Марцін (Славакія), 2003, Браціслава, 2012, 2013
• Ордэн Белай Мышы. Аповесці. Апавяданні. — Мн., 2003, 2013    
• Адкусі галаву вароне. Эсэ. — Мн., 2003    
• Каханак яе вялікасці. Гістарычныя апавяданні. Эсэ. — Мн., 2004    
• Час чумы. Гістарычныя аповесці. Апавяданні. — Мн., 2005    
• Реквієм для бензопилки. Оповідання та повість. — Київ, 2005    
• Сланы Ганібала. Выбраныя эсэ. — Мн., 2005    
• Ад Полацка пачаўся свет. Гістарычныя эсэ. — Мн., 2005    
• Kochanek jej wysokości. Proza. — Wrocław. 2006    
• Паром празь Ля-Манш. Вершы. — Мн., 2006    
• Час чумы. Аўдыёкніга. — Мн., 2006    
• Імёны Свабоды. Эсэ. — Радыё Свабодная Эўропа/Радыё Свабода, 2007, 2009, 2015, 2020  
• Адкуль наш род. Аўдыёкніга. — Мн.,, 2007    
• Таямніцы полацкай гісторыі. Аўдыёкніга. — Мн,, 2008    
• Сны імператара. Аўдыёкніга. — Мн., 2008    
• Паўстанцы. Аўдыёкніга. — Мн., 2008    
• Паром празь Ля-Манш. Аўдыёкніга. — Мн., 2008    
• Ордэн Белай Мышы. Аўдыёкніга. — Мн., 2008    
• Prom przez kanał La Manche. Wiersze. — Gdańsk., 2009    
• Усё па-ранейшаму толькі імёны зьмяніліся. Вершы. — Мн., 2009    
• Ля Дзікага Поля. Гістарычныя апавяданні. Аповесць. Эсэ. — Мн., 2010  
• Імёны Свабоды. Аўдыёкніга — Радыё Свабодная Эўропа/Радыё Свабода, 2011  
• Пакуль ляціць страла. 100 пытаньняў пісьменьніку. — Радыё Свабодная Эўропа/Радыё Свабода, 2012    
• Сьвецяцца вокны ды нікога за імі. Вершы. — Мн., 2012    
• Краіна Беларусь: Вялікае Княства Літоўскае. Ілюстраваная гісторыя. Мастак Зьміцер Герасімовіч. —  Браціслава, 2012, 2013    
• Страна Беларусь. Иллюстрированная история. Художник Змицер Герасимович. —  Братислава, 2013    
• This country called Belarus. An Illustrated History — Bratislava, 2013  
• Ад Полацка пачаўся свет. My Polacak, the Cradle of the World —  Мн., 2014    
• Patria aeterna: apaviadańni — Miensk, 2015    
• Айчына: маляўнічая гісторыя. Ад Рагнеды да Касцюшкі. Мастак Павел Татарнікаў, Мн., 2016, 2017, 2019    
• Танцы над горадам. Тры аповесці — Мн., 2017    
• Краіна Ур. Вершы. — Мн., 2018
• Я марыў стаць шпіёнам. Выбраная проза. Мн., 2018
• Вустрыцы а пятай раніцы. Выбраныя эсэ. Мн., 2018
• Архіварыус Война. Гістарычная проза. Мн., 2018
• Танцы на горадам. Проза апошніх гадоў. Мн, 2018   
• Belarus. The epoch of the Grand Duchy of Lithuania. An illustrated history. —  Vilnius, 2018    
• Faszination Belarus. Illustrierte Geschichte. Eines unbekannten landes. — Vilnius, 2018    
• Паручнік Пятровіч і прапаршчык Здань. Балады — Мн., 2018
• Porucznik Piatrowicz i chorąży Duch. Ballady — Lublin, 2021
• Все як раніше лише імена змінилися. Вірші — Київ, 2021
• Краєвид з ментоловим ароматом. Коротка проза — Львів, 2021

Узнагароды

• 1986 — Прэмія Ленінскага камсамолу Беларусі за кнігу «Добры дзень, мая Шыпшына».
• 1990 — Мэдаль Францішка Скарыны «за ўнёсак у распрацоўку тэмы гістарычнага мінулага Беларусі ў літаратуры».
• 1993 — Выдавецкая прэмія імя Ўладзімера Караткевіча за кнігі «Еўфрасіння Полацкая» і «Рандэву на манеўрах».
• 1996 — Літаратурная прэмія імя Францішка Багушэвіча Беларускага ПЭН-цэнтру за кнігу «Таямніцы полацкай гісторыі».
• 1998 — Прэмія Таварыства вольных літаратараў «Гліняны Вялес» за кнігу «Божая кароўка зь Пятай авеню».
• 2004 — Прэмія імя Барыса Кіта (Нямеччына).
• 2006 — Прэмія «Залатая літара» за кнігу вершаў «Паром праз Ла-Манш».
• 2010 — Міжнародная прэмія «Эўрапейскі паэт свабоды» (Польшча) за кнігу «Паром празь Ля-Манш»).
• 2015 — Прэмія часопісу «Дзеяслоў» «Залаты апостраф» за аповесьць «Танцы над горадам».
• 2015 — Срэбны мэдаль «Zasłużony Kulturze Gloria Artis» (Польшча).
• 2016 — Міжнародная літаратурная прэмія «Алеко» (Баўгарыя).
• 2016 — Літаратурная прэмія імя Алеся Адамовіча Беларускага ПЭН-цэнтру за кнігу «Імёны Свабоды».
• 2017 — Прэмія Цёткі за кнігу «Айчына: маляўнічая гісторыя. Ад Рагнеды да Касцюшкі».
• 2018 — Літаратурная прэмія імя Ежы Гедройца за кнігу «Танцы над горадам».
• 2019 — Мэдаль 100 гадоў БНР Рады Беларускай Народнай Рэспублікі.

Вонкавыя спасылкі

• Афіцыйная старонка Уладзімера Арлова
• Пэрсанальны сайт Уладзімера Арлова на Kamunikat.org
• Біяграфія на Slounik.org
• Творы на «Беларускай Палічцы»
• 1991-2006. Вынікі ад Уладзімера Арлова
• ГАЗЕТА ДЛЯ ВАС // Уладзімер Арлоў наведаў Івацэвічы(недаступная спасылка)
• Уладзімер Арлоў чытае вершы на Літаратурным радыё