Якун
| Якун лац. Jakun | |
| Hákon | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | HǫR + Cono |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Якон |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Якун» | |
Якун (Якон) — мужчынскае імя.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Якун (стар-рус. Якунъ, Акунъ) — усходнеславянская форма германскага (паўночнагерманскага) імя Hákon[1] (таксама адзначалася ў формах Acun і Hacon[2]). Іменная аснова га- (а-) паходзіць ад гоцкага hauhs, старагерманскага *haugá- 'высокі'[3][4], а аснова -кон- (-кун-) (імёны ліцьвінаў Кондрут, Кунат, Конрад; германскія імёны Cundrud, Kunat, Konrad) — ад гоцкага koni- 'адважны'[5] або германскага kunja, kuni '(хтосьці) з годнага, шляхецкага роду'[6].
У Прусіі бытавала імя Jackune / Jacun (1385 і 1436 гады)[7].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Мы от рода Рускаго, съли и гостье: Иворъ солъ Игоревъ великаго князя Рускаго… Прастенъ Акунъ (Аповесьць мінулых часоў)[8]; Weg von Kowno nach Miedniki. Dese wege wellin füren Jakune von Pubethin[9], Jocun of Tracken[10] (Паведамленьні аб літоўскіх дарогах); Тибор Яконичъ (1528 год)[11]; теж волкиницъкие кгрендовничане… Радко Якуновичъ — служба (сьнежань 1534 году)[12]; Piecz Jakunowicz (1561 год)[13].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Якун Міраславіч († па 1160) — наўгародзкі пасаднік у 1137—1141 і 1156—1160 гадох
- Якун († каля 1170) — наўгародзкі пасаднік у 1167—1170 гадох
- Якун Намнежыч († па 1219) — наўгародзкі тысяцкі ў пачатку XIII стагодзьдзя
- Якун Сьляпы († па 1160) — водца аддзелу варагаў, які браў удзел у бітве Мсьціслава зь Яраславам у 1024 годзе на баку кіеўскага князя
- Якун — водца крыжакоў у Літву
- Цібор Яконіч — бельскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
На гістарычнай Ашмяншчыне існуе вёска Якунь, у гістарычнай Прусіі — Якунова і Якуноўка, на гістарычнай Вількаміршчыне — Якунцы.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Фасмер М. Этимологический словарь русского языка. Т. IV. — М.: Прогрес, 1987. С. 553.
- ^ Björkman E. Nordische Personennamen in England in alt- und frühmittel-englischer Zeit: Ein Beitrag zur englischen Namenkunde. — Halle, 1910. S. 61.
- ^ Falk H., Torp A. Etymologisk ordbok over det norske og det danske sprog. — Oslo, 1999.
- ^ HÁR, Nordic Names
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 150.
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 38.
- ^ Договор между Русью и Византией (944/945), Fontes historiae Magni Ducatus Lithuaniae
- ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 696.
- ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 697.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 129.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 227 (8) (1533—1535). — Vilnius, 1999. P. 148.
- ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 2. — Вильна, 1882. С. 129.