Бень
| Бень лац. Bień | |
| Ben | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Бінь |
| Зьвязаныя імёны | Бінейка, Бінель, Беняш, Бенат, Бінэрт, Бімунт |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Бень» | |
Бень, Бінь — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Бена, Бен або Біна (Beno, Ben, Bino[1]) — імя германскага паходжаньня[2]. Іменная аснова бін-, магчыма, паходзіць ад стараверхненямецкага bina 'пчала'[3]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Беніка, Бінель, Бенат, Бінэрт, Бімунт. Адзначаліся германскія імёны Bennico, Benilo, Bennato, Benard, Bemund. Іменная аснова бен- магла ўтварыцца як скарот (гіпакарыстык) асновы берн- (бірн-)[4].
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Binar[5]. Апроч таго, у Польшчы гістарычна бытавала імя Бень[6].
У 1555 годзе ў Каралявецкім унівэрсытэцце навучаўся Dauid Binewald, filius pastoris in Hohenstein, Prutenus, у 1605 годзе — Christoforus Benerus, Zintensis Borussus, у 1607 годзе — Johannes Biehn, Freudenauensis Borussus, у 1623 годзе — Georgius Benert[a]… Dantiscani Borussi… Andreas Bihn, Fredenauiensis Borussus, у 1633 годзе — Johannes Bien, Morungensis Borussus[8].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: перелаичане… а Яцъко Беневичъ (22 красавіка 1496 году)[9]; у Василишскомъ повете людеи на имя Ростя Бяневича (4 кастрычніка 1499 году)[10]; чоловеков тяглых у волости Дорсунишскои… а Микля Биневича (26 студзеня 1516 году)[11]; Beniszki (1744 год)[12]; Jan Biniewicz… Jerzy Biniewicz (21 жніўня 1780 году)[13][b].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Мікалай Бэна (Mikołaj Beno) — алтарыст з кракаўскага Казімежа, які ўпамінаецца ў 1410 годзе[19]
Бені (Bień) — прыгонныя зь вёскі Дунаю (Ашмянскі павет), якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[20].
Бяневічы (Beniewicz) — літоўскі шляхецкі род зь Вільні[21].
Беневічы (Bieniewicz) гербу Радван — літоўскі шляхецкі род зь Вільні[22].
Біневічы — літоўскі шляхецкі род[23].
На гістарычнай Лідчыне існуе вёска Беневічы, на гістарычнай Ашмяншчыне — Бяняны.
Заўвагі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Benard[7]
- ^ Таксама:
- Бінвін: а Болътромея Бинъвиновича — бояр радуньских (18 жніўня 1541 году)[14];
- Бэнкін (адзначалася старажытнае германскае імя Bennichin[15], германскае імя Benekinus[16]): Бэнкіны (Benkin) гербу Кораб — літоўскі шляхецкі род з ваколіцаў Шаўляў[17];
- Бэнэтаўт: Бэнэтаўты (Benetowt) гербу Ліс — літоўскі шляхецкі род зь Вількамірскага павету[18]
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule. T. III: Les noms de personnes contenus dans les noms de lieux. — Paris, 1985. P. 262.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 257.
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 58.
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 54.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 19.
- ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 1. — Wrocław, 1965—1967. S. 154.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 258.
- ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 19, 168, 180, 270, 272, 343.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. S. 138.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 221.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. S. 179.
- ^ Diecezja Wileńska, 1744, Pawet, 20 лютага 2011 г.
- ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 322, 325.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 225 (6) (1528—1547). — Vilnius, 1995. P. 198.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 258.
- ^ Sveriges medeltida personnamn. Hft. 2. — Uppsala, 1973. S. 290—291.
- ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Rzeszów, 2001. S. 65.
- ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Rzeszów, 2001. S. 62.
- ^ Testamenty z ksiąg sądowych małych miast polskich do 1525 roku. — Warszawa, 2017. S. 43.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 376.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 402.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 407.
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Б, Згуртаваньне беларускай шляхты