Адам Гурыновіч: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьмена
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.8
дапаўненьне Бібліяграфія літаратура
Метка: рэдактар вікітэксту-2017
 
Радок 49: Радок 49:
== Ушанаваньне памяці ==
== Ушанаваньне памяці ==
У гонар Адама Гурыновіча ў [[Вялейка|Вялейцы]] названая вуліца, а ў [[Мядзел]]і — завулак<ref name=a1>{{Спасылка|аўтар = Сяргей Макарэвіч.| прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://vialejka.org/467-vypraljaem_pamylk.html| копія = | загаловак = Выпраўляем памылкі| фармат = | назва праекту = | выдавец = Вялейка| дата = 14 чэрвеня 2012 | мова = | камэнтар = }}</ref>.
У гонар Адама Гурыновіча ў [[Вялейка|Вялейцы]] названая вуліца, а ў [[Мядзел]]і — завулак<ref name=a1>{{Спасылка|аўтар = Сяргей Макарэвіч.| прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://vialejka.org/467-vypraljaem_pamylk.html| копія = | загаловак = Выпраўляем памылкі| фармат = | назва праекту = | выдавец = Вялейка| дата = 14 чэрвеня 2012 | мова = | камэнтар = }}</ref>.

== Кнігапіс ==
* {{Артыкул| аўтар = А. Гурыновіч. | загаловак = Да Мацея Бурачка. Што ты сьпіш мужычок. (Вершы) | спасылка = http://elibrary.mab.lt/bitstream/handle/1/2335/221769-1921-3.pdf?sequence=3&isAllowed=y| мова = | выданьне =[[Беларускі звон (1921)|Беларускі звон]] | тып = тыднёвая часопicь | год = 12 красавіка 1921| том = | нумар = 3 | старонкі = 3 }}
* {{Артыкул| аўтар = А. Гурыновіч. | загаловак = Што за звук ды так громка раздаўся. (Верш) | спасылка = http://elibrary.mab.lt/bitstream/handle/1/2335/221769-1921-4.pdf?sequence=4&isAllowed=y| мова = | выданьне =[[Беларускі звон (1921)|Беларускі звон]] | тып = тыднёвая часопicь | год = 17 красавіка 1921| том = | нумар = 4 | старонкі = 4, 5 }}


== Крыніцы ==
== Крыніцы ==
Радок 56: Радок 60:
* [http://www.marakou.by/ru/davedniki/represavanyya-litaratary/tom-i?id=19404 Гурыновіч Адам Гіляры Каліставіч] // {{Літаратура/Даведнік Маракова|РЛ|1|0|РЛ1-3|РЛ1-3}}
* [http://www.marakou.by/ru/davedniki/represavanyya-litaratary/tom-i?id=19404 Гурыновіч Адам Гіляры Каліставіч] // {{Літаратура/Даведнік Маракова|РЛ|1|0|РЛ1-3|РЛ1-3}}
* [[Алег Лойка|Лойка А. А.]] Гісторыя беларускай літаратуры. Дакастрычніцкі перыяд. У 2 ч. Ч. 1. — 2-е выд., дапрац. і дап. — Мн.: Выш. шк., 1989. — С. 293—306 — 319 с.
* [[Алег Лойка|Лойка А. А.]] Гісторыя беларускай літаратуры. Дакастрычніцкі перыяд. У 2 ч. Ч. 1. — 2-е выд., дапрац. і дап. — Мн.: Выш. шк., 1989. — С. 293—306 — 319 с.
* {{Артыкул| аўтар = [[Браніслаў Тарашкевіч|Б. Тарашкевіч]]. | загаловак = Адам Гурыновіч. | спасылка = http://elibrary.mab.lt/bitstream/handle/1/2335/221769-1921-3.pdf?sequence=3&isAllowed=y| мова = | выданьне =[[Беларускі звон (1921)|Беларускі звон]] | тып = тыднёвая часопicь | год = 12 красавіка 1921| том = | нумар = 3 | старонкі = 2, 3 }}
* {{Артыкул| аўтар =[[Янка Шутовіч|Janka Šutovič]]. | загаловак =Adam Hurynovič. (U 40-ja ŭhodki śmierci). | спасылка =http://elibrary.mab.lt/bitstream/handle/1/2799/235690-1934-3.pdf?sequence=40&isAllowed=y | мова =be | выданьне =[[Шлях моладзі (1929)|Шлях моладзі]] | тып =часопіс | год =1934, сакавік | том = | нумар =3 (63) | старонкі =5—7 }}
* {{Артыкул| аўтар =[[Янка Шутовіч|Janka Šutovič]]. | загаловак =Adam Hurynovič. (U 40-ja ŭhodki śmierci). | спасылка =http://elibrary.mab.lt/bitstream/handle/1/2799/235690-1934-3.pdf?sequence=40&isAllowed=y | мова =be | выданьне =[[Шлях моладзі (1929)|Шлях моладзі]] | тып =часопіс | год =1934, сакавік | том = | нумар =3 (63) | старонкі =5—7 }}


Цяперашняя вэрсія на 02:21, 23 студзеня 2022

Адам Гурыновіч
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся 13 студзеня [ст. ст. 25 студзеня] 1869; Кавалькі
Вілейскі павет, Віленская губэрня
Памёр 23 студзеня [ст. ст. 4 лютага] 1894
ф. Крыстынопаль, Сьвянцянскага павет, Віленская губэрня
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці паэт, фальклярыст
Мова беларуская мова

Адам Гіляры Каліставіч Гурыновіч (25 (13) студзеня 1869, Кавалькі, Вілейскі павет, Віленская губэрня, цяпер Мядзельскі раён, Менская вобласьць — 2 лютага (23 студзеня) 1894[1],[2], фальварак Крыстынопаль, Сьвянцянскага павет, Віленская губэрня, цяпер Вялейскі раён[2], Менская вобласьць) — беларускі паэт, фальклярыст, рэвалюцыянэр.

Біяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Род Гурыновічаў вядомы з XV стагодзьдзя (герб «Праўдзіц»). Далёкія продкі А. Гурыновіча — па бацькавай лініі — былі выхадцамі з Арабіі, татарамі-мусульманамі і мелі прозьвішча Гурын. Маці паходзіла з гетманскага роду Сяняўскіх.

Рана асірацеў (бацька памёр, калі яму было сем гадоў). У 1879—1887 вучыўся ў Віленскім рэальным вучылішчы. Разам з братамі і сёстрамі жыў на Пірамонцкім завулку ў Вільні. У 1887—1893 у Пецярбурскім тэхналягічным інстытуце. Праз хваробу вучоба перапынялася, бо ў сьнежні 1887 ён захварэў на тыфус і знаходзіўся ў Аляксандраўскай гарадзкой бальніцы. Увосень 1888 пачаў заняткі зноў зь першага курса.

Праводзіў фальклёрна-этнаграфічныя зборы. У 1890 пераслаў свае запісы Яну Карловічу ў Варшаву; былі выдадзеныя ў 1893 у Кракаве. Пэўны час узначальваў створаны ў 1889 нелегальны «Гурток моладзі польска-літоўска-беларускай і маларасійскай». На фармаваньне сьветапогляду Гурыновіча зрабіў уплыў марксізм, а таксама ідэі шляхецкіх рэвалюцыянэраў і народнікаў 1880-х гг.

Арыштаваны 16 чэрвеня 1893 у Вільні, дзе маніўся спаткацца з Станіславай Пяткевіч, дастаўлены ў Санкт-Пецярбург. Адседзеў некалькі дзён ў доме папярэдняга зьняволеньня, затым прасядзеў з паўгоду ў Петрапаўлаўскай крэпасьці. З прычыны хваробы адпраўлены пад нагляд паліцыі ў бацькоўскі фальварак Крыстынопаль, дзе памёр ад чорнай воспы. Упершыню яго творы апублікаваў Браніслаў Тарашкевіч (з уступным артыкулам) у 1921 у газэце «Беларускі звон».

Творчасьць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Пісаў на беларускай, польскай, расейскай мовах. У паэзіі быў пасьлядоўнікам Францішка Багушэвіча. Асноўная частка творчасьці паэта — беларускія вершы.

Пры жыцьці паэтычныя творы не друкаваліся, але ў часопісе «Wisła» друкаваў народныя песьні, этнаграфічныя матэрыялы. Праца Гурыновіча «Зборнік беларускіх твораў (Зь Вішнеўскай воласьці, Жодзінскай парафіі, Сьвянцянскага пав. Віленскай губэрні)» была надрукаваная ў часопісе Кракаўскай акадэміі навук «Zbor wiadomosci do antropologii krajowej»[3].

Перакладаў творы М. Някрасава, А. Талстога, А. Пушкіна, І. Крылова, І. Франко, Э. Ажэшкі, Міцкевіча і інш[3].

Ушанаваньне памяці[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У гонар Адама Гурыновіча ў Вялейцы названая вуліца, а ў Мядзелі — завулак[3].

Кнігапіс[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Адам Мальдзіс: Краязнаўчая адысея(недаступная спасылка) // «Голас Радзімы»
  2. ^ а б Сяргей Макарэвіч. (1 лютага 2009) Успомнілі паэта. Вялейка.org. Праверана 14 чэрвеня 2012 г.
  3. ^ а б в Сяргей Макарэвіч. Выпраўляем памылкі. Вялейка. Праверана 14 чэрвеня 2012 г.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Адам Гурыновіч — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Адам_Гурыновіч&oldid=2287495»