Анатоль Астрэйка

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Анатоль Астрэйка
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні Акім Пятровіч Астрэйка
Нарадзіўся 24 ліпеня 1911
в. Пясочнае, цяпер у Капыльскім раёне Менскай вобласьці
Памёр 23 жніўня 1978
Менск, Беларуская ССР, СССР
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці паэт, журналіст, сатырык, перакладнік
Кірунак сацыялістычны рэалізм
Жанр сатыра, песенная лірыка
Мова беларуская
Дэбют 1929
Узнагароды
Ордэн Чырвонай Зоркі
Ордэн Чырвонай Зоркі
Ордэн «Знак Пашаны»
Ордэн «Знак Пашаны»
Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Астрэйка (неадназначнасьць).

Анатоль Астрэйка, сапраўднае імя Акім Пятровіч Астрэйка (24 ліпеня 1911, в. Пясочнае — 23 жніўня 1978, Менск) — беларускі савецкі паэт, перакладнік, журналіст.

Жыцьцяпіс[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Нарадзіўся ў сялянскай сям’і ў вёсцы Пясочнае (цяпер у Капыльскім раёне Менскай вобласьці). Скончыў двухгадовыя настаўніцкія курсы пры Менскім пэдагагічным тэхнікуме (1930), навучаўся на літаратурным факультэце ў Менскім пэдагагічным інстытуце (1932—1934).

З 1930 року працаваў у газэтах Полацка, Воршы, Горак, Менску (часопісы «Калгаснік Беларусі», «Напагатове», газэта «Літаратура і мастацтва»), выкладаў беларускую мову і літаратуру на рабфаку. У час нямецка-савецкай вайны — адказны сакратар сатырычнай газэты-плякату «Раздавім фашысцкую гадзіну». У 1942 і 1943 роках на заданьне Беларускага штаба партызанскага руху выпраўляўся на акупаваную немцамі тэрыторыю Беларусі.

У 1946—1948 — старшыня Гарадзенскага аддзяленьня Саюзу пісьменьнікаў Беларускай ССР, у 1948—1953 — адказны сакратар часопісу «Вожык»[1].

Творчасьць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Дэбютаваў у 1929 року вершамі. Першы паэтычны зборнік «Слава жыццю» выйшаў у 1940 року. У 1943 друкарня слуцкай падпольнай газэты «Народны мсцівец» выдала складанку вершаў «Слуцкі пояс» (перавыдадзеная ў 1964).

А. Астрэйка перакладаў на беларускую мову творы народаў СССР (А. Пушкіна, Л. Талстога, У. Маякоўскага, А. Пракоф’ева, А. Твардоўскага).

Аўтар тэкстаў шматлікіх папулярных беларускіх песьняў («Ой бацька мой, Нёман», «Пес­ьня пра Заслонава», «Шоўкавыя травы»).

Бібліяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Зборнікі вершаў[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • «Слава жыццю» (1940)
  • «Слуцкі пояс» (1943)
  • «Крамлёўскія зоры» (1945)
  • «Добры дзень» (1948)
  • «Зямля мая» (1952)
  • «Песня дружбы» (1956)
  • «Бацька мой Нёман» (1961)
  • «Сэрца насцеж» (1965)
  • «Цвіціце, верасы» (1975)
  • «Зямная Случчына» (1977)
  • «Ураджай цяпла» (1978)
  • «Памяць дарог» (1980)
  • «Выбраныя творы» ў 2 тамах (1970, 1981)

Творы для дзяцей[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • «Елка» (1-е выд. 1949)
  • «Прыгоды дзеда Міхеда» (1-е выд. 1956, 6-е выд. 2011)

Узнагароды[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Ушанаваньне памяці[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Імя А. Астрэйкі нададзенае Капыльскай цэнтральнай раённай бібліятэцы.
  • Імем паэта названая вуліца ў Капылі.

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Анатоль Астрэйка // Беларускія пісьменнікі (1917—1990) : Даведнік / Склад. А. К. Гардзіцкі ; нав. рэд. А. Л. Верабей. — Минск : Мастацкая літаратура, 1994. — С. 31—32.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Прыходзька, П. На хвалях часу : кніга сардэчнай памяці / П. Прыходзька; рэд. В. М. Стральцова. — Мінск : Беларуская навука, 2005. — 181 с.

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]