Абій Агмэд Алі

	Абій Агмэд Алі
	па-амхарску: አብይ አህመድ አሊ
прэм’ер-міністар Этыёпіі[d]
	з 2 красавіка 2018
Папярэднік	Гайлемар’ям Дэсалень[d]
Прэзыдэнт:	Сахлэ-Ворк Зэвдэ
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся:	15 жніўня 1976 (48 гадоў); Бэшаша[d], Гома[d], зона Джыма[d], Арамія[d], Этыёпія;
Партыя:	Партыя росквіту[d];
Сужэнец:	Zinash Tayachew[d]
Адукацыя:	Адыс-Абэбскі ўнівэрсытэт[d];
Узнагароды:	; Time 100[d] (2022)
	Абій Агмэд Алі ў Вікісховішчы

Абій Агмэд Алі (анг. Abiy Ahmed Ali; нар. 15 красавіка 1976) — этыёпскі палітык, прэм’ер-міністар Этыёпіі (ад 2 красавіка 2018 году)^[4]. Ляўрэат Нобэлеўскай прэміі міру (2019)^[5]. У кастрычніку 2021 году Абій Ахмед афіцыйна прынёс прысягу на другі 5-гадовы тэрмін.

Біяграфія

Нарадзіўся ў горадзе Бэшаша (па-ангельску: Beshasha, паўднёвы захад Этыёпіі), насельніцтва якога складала менш за 6000 чалавек. У 17 км ад Бэшаша разьмешчаны горад Агаро, ад якога да Адыс-Абэбы 497 кілямэтраў. У той час вёска належала тэрыторыі Джыма, зараз адносіцца да рэгіёну Арамія^[6]. Бацька Агмэд Алі (іншае імя Аба Дабэс, Аба Фіта) быў мусульманінам. Маці Тэцэта Волдэ прыняла праваслаўнае хрысьціянства і была чацьвёртай жонкай свайго мужа. Агулам ў іх нарадзілася шасьцёра дзяцей^[7]. У дзяцінстве яго клікалі Абіёт (па-ангельску: Abiyot), што ў перакладзе азначае «рэвалюцыя». Пасьля рэвалюцыі 1974 году ў Этыёпіі гэтае імя часта давалі дзецям. «Абій» — скарочана ад «Абіёт»^[8]. Сям’я, у якой ён нарадзіўся, была вядомай і вялікай. Абій быў трынаццатым дзіцёнкам у свайго бацькі. Першыя шэсьць клясаў Абій скончыў у пачатковай школе ў сваім родным горадзе. Паводле словаў бацькі, Абій з захапленьнем вывучаў Каран. Потым Абій вучыўся ў школе ў горадзе Агара^[9]. Яшчэ падлеткам далучыўся да палітычнага жыцьця. У 15 гадоў пайшоў служыць у войска^[10]. Паводле афіцыйнай біяграфіі, Абій далучыўся да Дэмакратычнай арганізацыі народу Арама і Этыёпскага народнага рэвалюцыйнага дэмакратычнага фронту у 1991 годзе^[11]. У 1995 годзе служыў міратворцам ААН у Рўандзе^[12]. У 2001 годзе скончыў навучаньне па спэцыяльнасьці «кампутарная інжынэрыя» ў інфармацыйна-тэхнічным каледжы ў Адыс-Абэбе^[13]. у 2005 годзе атрымаў пасьлядыплёмную адукацыю ў галіне крыпталёгіі ў Прэторыі (Паўднёвая Афрыка)^[14] у інстытуце дасьледаваньня міру і бясьпекі Ўнівэрсытэту Адыс-Абэбы^[15].

14 кастрычніка 2006 году ў горадзе Бэшаша, у якім Абій нарадзіўся, адбылася трагедыя — рэлігійныя фанатыкі зарэзалі шасьцярых хрысьціян^[16]. Абій у той час выконваў абавязкі генэральнага дырэктара Агенцыі па бясьпецы інфармацыйных сетак (па-ангельску: Information Network Security Agency). Ён распрацаваў плян прымірэньня паміж мусульманамі і хрысьціянамі. Удзел у гэтай апэрацыі натхніў яго на напісаньне дысэртацыі на атрыманьне ступені доктара філязофіі (Ph.D.) на тэму «Сацыяльны капітал і ягоная роля ў вырашэньні рэлігійных канфліктаў у Этыёпіі: выпадак міжрэлігійнага канфлікту ў тэрыторыі Джыма»^[6].

Крыніцы

^ ^а ^б Abiy Ahmed // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
^ ^а ^б Abiy Ahmed // Munzinger Personen (ням.)
^ ^а ^б https://www.thereporterethiopia.com/article/rise-abiy-abiyot-ahmed
^ Ben Cahoon. Ethiopia (анг.) World Statesmen.org.
^ Нобэлеўскую прэмію міру атрымаў прэм'ер-міністар Этыёпіі. Радыё Свабода (11 кастрычніка 2019).
^ ^а ^б Dawit Endeshaw (31 сакавіка 2018) The rise of Abiy “Abiyot” Ahmed (анг.). The Reporter Ethiopia English.
^ The PM (анг.). FDRE Office of the Prime Ministers. Праверана 15 кастрычніка 2019 г.
^ Abebe Gellaw (1 красавіка 2018) Dr. Abiy Ahmed’s diversity portfolio (анг.). Satenaw: Ethiopian News.
^ Mark T. Aga (18 ліпеня 2018) Dr Abiy Ahmed: a biography (анг.). Eritrea Hub.
^ Abiy Ahmed: Ethiopia's first Oromo PM spreads hope of reform (анг.). France 24 (30 ліпеня 2018).
^ Nizmar Manek (4 красавіка 2018) Can Abiy Ahmed Save Ethiopia? (анг.). Foreign Policy.
^ Ethiopia's Abiy Ahmed: The leader promising to heal a nation (анг.). BBC News (3 студзеня 2019).
^ Абий Ахмед (рас.) Праверана 15 кастрычніка 2019 г.
^ Walta Media and Communication Corporate S.C.. Walta Media and Communication Corporate S.c.
^ IPSS Student named to Ethiopia’s Cabinet (анг.). Institute for Peace and Security Studies (12 кастрычніка 2015). Архіўная копія ад 9 чэрвеня 2016 г.
^ Maria Mackay (1 сьнежня 2006) Muslim Mob Kills Six Christians In Ethiopia (анг.). Christian News on Christian Today.

Вонкавыя спасылкі

Абій Агмэд Алі у X

[_29bd99d1b6f46f7b-1] а ^б Abiy Ahmed // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)

[_e73c8262f2457b0c-2] а ^б Abiy Ahmed // Munzinger Personen (ням.)

[_c170c681fc95dc77-3] а ^б https://www.thereporterethiopia.com/article/rise-abiy-abiyot-ahmed

[4] Ben Cahoon. Ethiopia (анг.) World Statesmen.org.

[5] Нобэлеўскую прэмію міру атрымаў прэм'ер-міністар Этыёпіі. Радыё Свабода (11 кастрычніка 2019).

[thereporterethiopia-6] а ^б Dawit Endeshaw (31 сакавіка 2018) The rise of Abiy “Abiyot” Ahmed (анг.). The Reporter Ethiopia English.

[7] The PM (анг.). FDRE Office of the Prime Ministers. Праверана 15 кастрычніка 2019 г.

[8] Abebe Gellaw (1 красавіка 2018) Dr. Abiy Ahmed’s diversity portfolio (анг.). Satenaw: Ethiopian News.

[9] Mark T. Aga (18 ліпеня 2018) Dr Abiy Ahmed: a biography (анг.). Eritrea Hub.

[10] Abiy Ahmed: Ethiopia's first Oromo PM spreads hope of reform (анг.). France 24 (30 ліпеня 2018).

[11] Nizmar Manek (4 красавіка 2018) Can Abiy Ahmed Save Ethiopia? (анг.). Foreign Policy.

[12] Ethiopia's Abiy Ahmed: The leader promising to heal a nation (анг.). BBC News (3 студзеня 2019).

[13] Абий Ахмед (рас.) Праверана 15 кастрычніка 2019 г.

[14] Walta Media and Communication Corporate S.C.. Walta Media and Communication Corporate S.c.

[15] IPSS Student named to Ethiopia’s Cabinet (анг.). Institute for Peace and Security Studies (12 кастрычніка 2015). Архіўная копія ад 9 чэрвеня 2016 г.

[16] Maria Mackay (1 сьнежня 2006) Muslim Mob Kills Six Christians In Ethiopia (анг.). Christian News on Christian Today.

[”частковае-17] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і часткова прызнаная ці непрызнаная

[”некалькі”-18] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і ^к ^л ^м ^н ^о ^п ^р ^с ^т ^у ^ф ^х ^ц ^ч ^ш ^э ^ю ^я ^аа ^аб ^ав ^аг ^ад ^ае ^аё ^аж ^аз адначасна ў некалькіх дзяржавах

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[1]

[2]

Нарматыўны кантроль
Міжнародныя	МІСН VIAF WorldCat
Нацыянальныя	Нямеччына ЗША Польшча

п а р Кіраўнікі сучасных урадаў
Азія	^[1]^[2] Генадзь Гагулія^d Мугамад ібн Рашыд аль-Мактум^d ^[2] Алі Асадаў^d ^[2]/^[1] Кір Стармэр^d Кабус бэн Саід^d Мугамад Гасан Ахунд^d Мухамад Юнус^d Салман бін Гамад бін Іса Аль Халіфа^d Аль-Мугтадзі Білла^d Цэрынг Табгай^d Фам Мінь Чынь^d ^[2] Іраклі Кабахідзэ^d Маін Абдулмалік Саід^d Бэньямін Нэтаньягу^d Прабова Субіянта^d Нарэнда Модзі^d Магамад Шыя аль-Судані^d Масуд Пэзэшкіян^d ^[2] Алжас Бэктэнаў^d Хун Манэт^d Кім Ток-хун^d Магамэд бін Абдулрагман Аль Тані^d Нікас Хрыстадулідыс^d Чжоў Эньлай^d Агмад Аль Абдула Аль Саба^d Акылбэк Джапараў^d Пганхам Вібгаван^d Наджыб Мікаці^d Анвар Ібрагім^d Магамэд Муізу^d Луўсанамсрайн Аюун-Эрдэнэ^d Мін Аун Хлайн^d Кхадга Прасад Шарма Алі^d Шабгаз Шарыф^d ^[1] Мухамад Штае^d ^[1]^[2] Канстанцін Джусоеў^d Уналь Устэль^d ^[2] Міхаіл Мішусьцін^d Юн Сук Ёль^d Магамад бін Салман^d Лоўрэнс Вонг^d ^d Кахір Расулзада^d ^[1] Чжо Жун-тай^d Пэтангтарн Шынаватра^d Сэрдар Бэрдымухамэдаў^d ^[2] Рэджэп Таіп Эрдаган^d Абдула Арыпаў^d Шанана Гужмаў^d Бонгбонг Маркас^d Раніл Вікрэмэсынге^d ^[2] Мустафа Мадбулі^d Сігэру Ісіба^d Бішэр аль-Хасаўнэ^d
Акіянія	Марк Браўн^d Энтані Албаніз^d Шарлёт Салвай^d ^[2]/ Кір Стармэр^d ^[2]/ Джо Байдэн^d Танэці Маамаў^d Гільда Кэці Гайне^d Дэйвід Адэанг^d Крыстафэр Лаксан^d Сурангель Віпс-малодшы^d Джэймз Марапэ^d Джэрэмія Манэле^d Наомі Матаафа^d Сяосі Савалені^d Фэлеці Тэо^d Сітывэні Рабука^d ^[2]/ Франсуа Байру^d Ўэсьлі Сыміна^d ^[2]/ Габрыель Борыч^d
Афрыка	Абдэльмаджыд Тэбун^d Жуан Ларэнсу^d Макгвэтсі Масысі^d Апалінэр Яахім К’елем дэ Тамбэля^d Жэрвэ Ндыракабуча^d Патрыс Талён^d ^[2]/^[1] Кір Стармэр^d Раймон Ндонг Сіма^d Адама Бэраў^d Нана Акуфа-Ада^d Амаду Ба Уры^d Руі Дуартэ дэ Бараш^d ^[2]/ Пэдра Санчэс^d Абдулкадэр Каміль Магамэд^d Джудыт Тулука Сумінва^d Хакаіндэ Хічылема^d Эмэрсан Мнангагва^d ^[2]/ Джорджа Мэлёні^d Улісэш Карэя-і-Сылва^d Азалі Асумані^d Жазэф Нгют^d Ўільям Руто^d Рабэр Бэгрэ Мамбэ^d Сэм Матэканэ^d Абдэль Хамід эд-Дубэйба^d Джордж Вэа^d Крыстыян Нцай^d Адрыяна Малеяні^d Лязарус Чаквэра^d ^d Азыз Ахенуш^d Мактар Ульд Дыяй^d Правінд Джагнот^d Гаге Гэйнгаб^d Алі Лямін Зэйн^d Бала Тынубу^d ^[2]/ Мігель Альбукерке^d Сырыль Рамафоса^d Салва Кіір Маярдыт^d Эдуар Нгірэнтэ^d Анатоль Калінэ Макасо^d Хамза Абдзі Барэ^d ^[1] ^d Патрыс Траваада^d Букрая Гамудзі Баюн^d Бакры Гасан Салег^d Давід Сэнге^d Вавэль Рамкаляван^d Усман Санко^d Касім Маджаліва^d Віктуар Дагбэ Тамэга^d Нажла Будэн^d Рабіна Набанджа^d ^[2]/ Франсуа Байру^d Фэлікс Малюа^d Алямай Галіна^d ^[2] Мустафа Мадбулі^d Мануель Аса Нсуе Нсуа^d Ісаяс Афэвэркі^d Расэл Дламіні^d Абій Агмэд Алі^d
Паўднёвая Амэрыка	Гільерма Франкас^d Люіс Арсэ^d Луіс Інасію Лула да Сылва^d Нікаляс Мадура^d ^[2]/^[1]^[1]Кір Стармэр^d Марк Філіпс^d Густава Пэтра^d Сант’яга Пэнья Палясыяс^d Густава Адрыянсэн^d Чан Сантохі^d Люіс Лякалье Пу^d ^[2]/ Франсуа Байру^d ^[2] Габрыель Борыч^d Даніель Набоа^d
Паўночная Амэрыка	Гастан Браўн^d Філіп Дэйвіс^d Мія Мотлі^d Джоні Брысэньё^d ^[2]/ Кір Стармэр^d Алікс Дыд’е Фільм-Амэ^d Сыямара Кастра^d Бэрнарда Арэвалё дэ Леон^d Дыкан Мітчэл^d Рузвэльт Скерыт^d Люіс Абінадэр^d ^[2]/ Мэтэ Фрэдэрыксэн^d Джо Байдэн^d Джастын Трудо^d Радрыга Чавэс^d Мануель Марэра Крус^d Кляўдыя Шайнбаўм^d ^[2]/ Дык Схоф^d Даніель Артэга^d Хасэ Рауль Муліна^d Наіб Букеле^d Філіп П’ер^d Ральф Гансалвіш^d Тэрэнс Дру^d Кіт Роўлі^d ^[2]/ Франсуа Байру^d Эндру Голнэс^d
Эўропа	^[2] Алі Асадаў^d Эдзі Рама^d Хавіер Эспат Самора^d Нікол Пашыньян^d Карл Нэгамэр^d Мікалай Дэнкаў^d Раман Галоўчанка^d Бор’яна Крышта^d Аляксандар Дэ Кро^d Віктар Орбан^d ^[2] Кір Стармэр^d ^[2] Пэдра Санчэс^d ^[2] Іраклі Кабахідзэ^d Кірыякас Міцатакіс^d ^[2] Мэтэ Фрэдэрыксэн^d Сайман Гарыс^d Катрын Якабсдотыр^d ^[2] Джорджа Мэлёні^d Альбін Курці^d Эвіка Сіліня^d Інгрыда Шыманіце^d Даніель Рыш^d Люк Фрыдэн^d Дорын Рэчан^d Робэрт Абэла^d П’ер Дарту^d Альфрэд Канан^d Оляф Шольц^d Эрна Сульбэрг^d ^[2] Дык Схоф^d ^[2] Луіш Мантэнэгру^d Хрыстыян Міцкоскі^d Дональд Туск^d ^[1] Аляксандар Розэнбэрг^d ^[2] Міхаіл Мішусьцін^d Марчэл Чалаку^d Алесандра Росі^d Робэрт Фіца^d Робэрт Голаб^d Ана Брнабіч^d ^[2] Рэджэп Таіп Эрдаган^d Дзяніс Шмыгаль^d Пэтэры Орпа^d ^[2] Франсуа Байру^d Андрай Пленкавіч^d Мілайка Спаіч^d Пэтар Фіяла^d Віктар Росі^d Ульф Крыстэрсан^d Крыстэн Міхал^d
^ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і часткова прызнаная ці непрызнаная ^ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і ^к ^л ^м ^н ^о ^п ^р ^с ^т ^у ^ф ^х ^ц ^ч ^ш ^э ^ю ^я ^аа ^аб ^ав ^аг ^ад ^ае ^аё ^аж ^аз адначасна ў некалькіх дзяржавах