Марчэл Чалаку

	Марчэл Чалаку
	па-румынску: Marcel Ciolacu
сябра Палаты дэпутатаў Румыніі[d]
	19 сьнежня 2012 — 2016
намесьнік прэм'ер-міністра Румыніі[d]
	29 чэрвеня 2017 — 16 студзеня 2018
Папярэднік	Сэвіл Шайдэх
Наступнік	Віярэль Штэфан[d]
сябра Палаты дэпутатаў Румыніі[d]
	21 сьнежня 2016 — 18 сьнежня 2020
старшыня Палаты дэпутатаў Румыніі[d]
	29 траўня 2019 — 18 сьнежня 2020
Папярэднік	Лівію Драгня[d]
Наступнік	Людовік Орбан[d]
прадстаўнік Парлямэнцкай асамблеі Рады Эўропы[d]
	24 красавіка 2017 — 8 кастрычніка 2017
старшыня[d] (Сацыял-дэмакратычная партыя)
	з 27 лістапада 2019
Папярэднік	Віярыка Дэнчылэ[d]
радца[d] (Бузэў)
	чэрвень 2008 — сьнежань 2012
сябра Палаты дэпутатаў Румыніі[d]
	з 21 сьнежня 2020
старшыня Палаты дэпутатаў Румыніі[d]
	23 лістапада 2021 — 15 чэрвеня 2023
Папярэднік	Людовік Орбан[d]
Наступнік	Альфрэд-Робэрт Сымоніс[d]
прэм’ер-міністар Румыніі[d]
	15 чэрвеня 2023 — 23 сьнежня 2024
Папярэднік	Нікалае Чукэ
прэм’ер-міністар Румыніі[d]
	з 23 сьнежня 2024
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся:	28 лістапада 1967 (57 гадоў); Бузэў, Румынія;
Партыя:	Фронт нацыянальнага выратаваньня[d] (1992); Дэмакратычны фронт нацыянальнага выратавання[d] (1993); Party of Social Democracy in Romania[d] (2001); Сацыял-дэмакратычная партыя;
Адукацыя:	Экалягічны ўнівэрсытэт Бухарэсту[d]; National School of Political and Administrative Studies[d];
	Марчэл Чалаку ў Вікісховішчы

Ён-Марчэл Чалаку (па-румынску: Ion-Marcel Ciolacu; нар. 28 лістапада 1967 году^[2], Бузэў, Румынія) — румынскі дзяржаўны і палітычны дзяяч. Прэм’ер-міністар Румыніі з 15 чэрвеня 2023 году. Лідэр Сацыял-дэмакратычнай партыі Румыніі (СДП).

Біяграфія

Нарадзіўся ў сям’і кадравага вайскоўца, камандзіра ў адстаўцы Ёна Чалаку, лётчыка, узнагароджанага Ганаровым знакам Вайскова-паветраных сілаў. Праўнік паводле адукацыі, выпускнік Экалагічнага ўнівэрсытэту Бухарэсту (1995). У 2012 годзе атрымаў ступень магістра ў галіне кіраваньня дзяржаўнымі фінансамі^[3].

Пачаў браць удзел у палітычнай дзейнасьці ў межах Фронту нацыянальнага выратаваньня, да якога далучыўся ў 1990 годзе. Потым быў сябрам партыі Дэмакратычнага фронту нацыянальнага выратаваньня, якая ператварылася ў Партыю сацыял-дэмакратыі Румыніі, перайменаваную ў 2001 годзе ў Сацыял-дэмакратычную партыю. Займаў розныя пасады ў структурахпартыі і ейнай моладзевай арганізацыі. У 2010 годзе стаў старшынём партыі ў Бузэў, а ў 2015 годзе ачоліў ейныя структуры ў акрузе^[2]. Працаваў юрыдычным раднікам. У 2005 годзе быў часовым прэфэктам (прадстаўніком ураду) у павеце Бузэў. У 2007—2008 гадах у якасьці выканаўчага дырэктара кіраваў кампаніяй Urbis Serv S.R.L. З 2008 па 2012 гады займаў пасаду віцэ-мэра Бузэў^[2]^[3].

Упершыню абраны ў Палату дэпутатаў у 2012 годзе. Ён пасьпяхова балятаваўся на пераабраньне на выбарах 2016 году^[3]. У чэрвені 2017 году быў прызначаны намесьнікам прэм’ер-міністра ва ўрадзе Міхая Тудосэ^[4]. У студзені 2018 году падаў у адстаўку на знак салідарнасьці з прэм’ер-міністрам Тудосэ, які таксама зышоў з сваёй пасады^[5], пакінуўшы пасаду ў тым жа месяцы.

У траўні 2019 году ён стаў новым старшынём ніжняй палаты румынскага парлямэнту^[6], якую ён ачольваў да сьнежня 2020 году. З канца 2019 году таксама выконваў абавязкі старшыні партыі. Абраны новым лідэрам партыі ў жніўні 2020 году^[7]. У тым жа годзе ачоленыя ім сацыял-дэмакраты атрымалі найбольшую колькасьць месцаў у абедзьвюх палатах парлямэнту, аднак яны засталіся ў апазыцыі. Ейны лідэр быў пераабраны ў Палату дэпутатаў^[8]. У лістападзе 2021 году, пасьля заключэньня кааліцыйнага пагадненьня паміж Сацыял-дэмакратычнай партыяй і Нацыянальна-дібэральнай партыяй ды Дэмакратычнага зьвязу вугорцаў, Марчэл Чалаку вярнуўся на пасаду старшыні Палаты дэпутатаў^[9].

12 чэрвеня 2023 году Нікалае Чукэ з Нацыянал-лібэральнай партыі пайшоў у адстаўку з пасады прэм’ер-міністра, выконваючы кааліцыйнае пагадненьне, якое прадугледжвала ягоную замену прадстаўніком сацыял-дэмакратаў падчас бягучага парлямэнцкага тэрміну^[10]. Новым старшынём ураду быў прызначаны Марчэл Чалаку^[11], які сышоў з пасады сьпікера ніжняй палаты парлямэнту. 15 чэрвеня новы ўрад, які быў сфармаваны выключна сацыял-дэмакратамі і нацыянал-лібэраламі, быў зацьверджаны парлямэнтам. Кабінэт міністраў лідэра сацыял-дэмакратаў пачаў працаваць у той жа дзень пасьля таго, як прэзыдэнт Кляўс Яганіс падпісаў указ аб ягоным прызначэньні і прывёў да прысягі сябраў ураду^[12]^[13].

Сям’я

Жанаты, мае сына. Валодае ангельскай і францускай мовамі.

Крыніцы

^ ^а ^б https://romania.europalibera.org/a/marcel-ciolacu-supravietuitorul-mentorilor-sai-de-la-ion-vasile-si-victor-ponta-la-liviu-dragnea/30293212.html
^ ^а ^б ^в Ion-Marcel Ciolacu, propus vicepremier fără portofoliu (fișă biografică) (рум.). agerpres.ro (2017-06-28). Праверана 2018-01-02 г. Архіўная копія ад 16 ліпеня 2017 г.
^ ^а ^б ^в Ion-Marcel Ciolacu (рум.). cdep.ro. Праверана 2018-01-02 г. Архіўная копія ад 25 сакавіка 2023 г.
^ Ministers of Mihai Tudose Cabinet take oath of office (анг.). agerpres.ro (2017-06-29). Праверана 2018-01-02 г. Архіўная копія ад 23 кастрычніка 2017 г.
^ Vicepremierul Marcel Ciolacu a demisionat şi el: Mă voi întoarce cu fruntea sus în Parlament (рум.). digi24.ro (2018-01-16). Праверана 2018-01-29 г.
^ Deputatul PSD Marcel Ciolacu a fost ales președinte al Camerei Deputaților cu 172 de voturi. Turcan a obținut abia 100 de voturi (рум.). g4media.ro (2019-05-29). Праверана 2019-07-03 г.
^ Marcel Ciolacu elected PSD chairman (анг.). romaniajournal.ro (2020-08-23). Праверана 2020-08-24 г.
^ Rezultate finale alegeri parlamentare 2020. Cine sunt senatorii și deputații din fiecare județ (рум.). digi24.ro (2020-12-10). Праверана 2020-12-12 г.
^ Marcel Ciolacu este noul preşedinte al Camerei Deputaţilor: 217 voturi „pentru” (рум.). mediafax.ro. Праверана 2021-11-24 г.
^ Romanian Prime Minister Transfer Moves Forward Following Settlement Of Teacher Strike (рум.). rferl.org (2023-06-12). Праверана 2023-06-15 г.
^ Romanian president taps new premier to form government in agreed power swap (анг.). reuters.com (2023-06-13). Праверана 2023-06-15 г.
^ Miniștrii noului Guvern Ciolacu au depus jurământul. Iohannis: Cel mai important este să vă străduiți să rezolvați problemele României (рум.). digi24.ro (2023-06-15). Праверана 2023-06-15 г.
^ Decret semnat de Președintele României, Klaus Iohannis, pentru numirea Guvernului României (рум.). presidency.ro (2023-06-15). Праверана 2023-06-15 г.

[_4795f14a2437d41f-1] а ^б https://romania.europalibera.org/a/marcel-ciolacu-supravietuitorul-mentorilor-sai-de-la-ion-vasile-si-victor-ponta-la-liviu-dragnea/30293212.html

[bio-2] а ^б ^в Ion-Marcel Ciolacu, propus vicepremier fără portofoliu (fișă biografică) (рум.). agerpres.ro (2017-06-28). Праверана 2018-01-02 г. Архіўная копія ад 16 ліпеня 2017 г.

[cdep-3] а ^б ^в Ion-Marcel Ciolacu (рум.). cdep.ro. Праверана 2018-01-02 г. Архіўная копія ад 25 сакавіка 2023 г.

[4] Ministers of Mihai Tudose Cabinet take oath of office (анг.). agerpres.ro (2017-06-29). Праверана 2018-01-02 г. Архіўная копія ад 23 кастрычніка 2017 г.

[5] Vicepremierul Marcel Ciolacu a demisionat şi el: Mă voi întoarce cu fruntea sus în Parlament (рум.). digi24.ro (2018-01-16). Праверана 2018-01-29 г.

[6] Deputatul PSD Marcel Ciolacu a fost ales președinte al Camerei Deputaților cu 172 de voturi. Turcan a obținut abia 100 de voturi (рум.). g4media.ro (2019-05-29). Праверана 2019-07-03 г.

[7] Marcel Ciolacu elected PSD chairman (анг.). romaniajournal.ro (2020-08-23). Праверана 2020-08-24 г.

[8] Rezultate finale alegeri parlamentare 2020. Cine sunt senatorii și deputații din fiecare județ (рум.). digi24.ro (2020-12-10). Праверана 2020-12-12 г.

[9] Marcel Ciolacu este noul preşedinte al Camerei Deputaţilor: 217 voturi „pentru” (рум.). mediafax.ro. Праверана 2021-11-24 г.

[10] Romanian Prime Minister Transfer Moves Forward Following Settlement Of Teacher Strike (рум.). rferl.org (2023-06-12). Праверана 2023-06-15 г.

[11] Romanian president taps new premier to form government in agreed power swap (анг.). reuters.com (2023-06-13). Праверана 2023-06-15 г.

[12] Miniștrii noului Guvern Ciolacu au depus jurământul. Iohannis: Cel mai important este să vă străduiți să rezolvați problemele României (рум.). digi24.ro (2023-06-15). Праверана 2023-06-15 г.

[13] Decret semnat de Președintele României, Klaus Iohannis, pentru numirea Guvernului României (рум.). presidency.ro (2023-06-15). Праверана 2023-06-15 г.

[”частковае-14] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і часткова прызнаная ці непрызнаная

[”некалькі”-15] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і ^к ^л ^м ^н ^о ^п ^р ^с ^т ^у ^ф ^х ^ц ^ч ^ш ^э ^ю ^я ^аа ^аб ^ав ^аг ^ад ^ае ^аё ^аж ^аз адначасна ў некалькіх дзяржавах

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[1]

[2]

п а р Кіраўнікі сучасных урадаў
Азія	^[1]^[2] Генадзь Гагулія^d Мугамад ібн Рашыд аль-Мактум^d ^[2] Алі Асадаў^d ^[2]/^[1] Кір Стармэр^d Кабус бэн Саід^d Мугамад Гасан Ахунд^d Мухамад Юнус^d Салман бін Гамад бін Іса Аль Халіфа^d Аль-Мугтадзі Білла^d Цэрынг Табгай^d Фам Мінь Чынь^d ^[2] Іраклі Кабахідзэ^d Маін Абдулмалік Саід^d Бэньямін Нэтаньягу^d Прабова Субіянта^d Нарэнда Модзі^d Магамад Шыя аль-Судані^d Масуд Пэзэшкіян^d ^[2] Алжас Бэктэнаў^d Хун Манэт^d Кім Ток-хун^d Магамэд бін Абдулрагман Аль Тані^d Нікас Хрыстадулідыс^d Чжоў Эньлай^d Агмад Аль Абдула Аль Саба^d Акылбэк Джапараў^d Пганхам Вібгаван^d Наджыб Мікаці^d Анвар Ібрагім^d Магамэд Муізу^d Луўсанамсрайн Аюун-Эрдэнэ^d Мін Аун Хлайн^d Кхадга Прасад Шарма Алі^d Шабгаз Шарыф^d ^[1] Мухамад Штае^d ^[1]^[2] Канстанцін Джусоеў^d Уналь Устэль^d ^[2] Міхаіл Мішусьцін^d Юн Сук Ёль^d Магамад бін Салман^d Лоўрэнс Вонг^d ^d Кахір Расулзада^d ^[1] Чжо Жун-тай^d Пэтангтарн Шынаватра^d Сэрдар Бэрдымухамэдаў^d ^[2] Рэджэп Таіп Эрдаган^d Абдула Арыпаў^d Шанана Гужмаў^d Бонгбонг Маркас^d Раніл Вікрэмэсынге^d ^[2] Мустафа Мадбулі^d Сігэру Ісіба^d Бішэр аль-Хасаўнэ^d
Акіянія	Марк Браўн^d Энтані Албаніз^d Шарлёт Салвай^d ^[2]/ Кір Стармэр^d ^[2]/ Джо Байдэн^d Танэці Маамаў^d Гільда Кэці Гайне^d Дэйвід Адэанг^d Крыстафэр Лаксан^d Сурангель Віпс-малодшы^d Джэймз Марапэ^d Джэрэмія Манэле^d Наомі Матаафа^d Сяосі Савалені^d Фэлеці Тэо^d Сітывэні Рабука^d ^[2]/ Франсуа Байру^d Ўэсьлі Сыміна^d ^[2]/ Габрыель Борыч^d
Афрыка	Абдэльмаджыд Тэбун^d Жуан Ларэнсу^d Макгвэтсі Масысі^d Апалінэр Яахім К’елем дэ Тамбэля^d Жэрвэ Ндыракабуча^d Патрыс Талён^d ^[2]/^[1] Кір Стармэр^d Раймон Ндонг Сіма^d Адама Бэраў^d Нана Акуфа-Ада^d Амаду Ба Уры^d Руі Дуартэ дэ Бараш^d ^[2]/ Пэдра Санчэс^d Абдулкадэр Каміль Магамэд^d Джудыт Тулука Сумінва^d Хакаіндэ Хічылема^d Эмэрсан Мнангагва^d ^[2]/ Джорджа Мэлёні^d Улісэш Карэя-і-Сылва^d Азалі Асумані^d Жазэф Нгют^d Ўільям Руто^d Рабэр Бэгрэ Мамбэ^d Сэм Матэканэ^d Абдэль Хамід эд-Дубэйба^d Джордж Вэа^d Крыстыян Нцай^d Адрыяна Малеяні^d Лязарус Чаквэра^d ^d Азыз Ахенуш^d Мактар Ульд Дыяй^d Правінд Джагнот^d Гаге Гэйнгаб^d Алі Лямін Зэйн^d Бала Тынубу^d ^[2]/ Мігель Альбукерке^d Сырыль Рамафоса^d Салва Кіір Маярдыт^d Эдуар Нгірэнтэ^d Анатоль Калінэ Макасо^d Хамза Абдзі Барэ^d ^[1] ^d Патрыс Траваада^d Букрая Гамудзі Баюн^d Бакры Гасан Салег^d Давід Сэнге^d Вавэль Рамкаляван^d Усман Санко^d Касім Маджаліва^d Віктуар Дагбэ Тамэга^d Нажла Будэн^d Рабіна Набанджа^d ^[2]/ Франсуа Байру^d Фэлікс Малюа^d Алямай Галіна^d ^[2] Мустафа Мадбулі^d Мануель Аса Нсуе Нсуа^d Ісаяс Афэвэркі^d Расэл Дламіні^d Абій Агмэд Алі^d
Паўднёвая Амэрыка	Гільерма Франкас^d Люіс Арсэ^d Луіс Інасію Лула да Сылва^d Нікаляс Мадура^d ^[2]/^[1]^[1]Кір Стармэр^d Марк Філіпс^d Густава Пэтра^d Сант’яга Пэнья Палясыяс^d Густава Адрыянсэн^d Чан Сантохі^d Люіс Лякалье Пу^d ^[2]/ Франсуа Байру^d ^[2] Габрыель Борыч^d Даніель Набоа^d
Паўночная Амэрыка	Гастан Браўн^d Філіп Дэйвіс^d Мія Мотлі^d Джоні Брысэньё^d ^[2]/ Кір Стармэр^d Алікс Дыд’е Фільм-Амэ^d Сыямара Кастра^d Бэрнарда Арэвалё дэ Леон^d Дыкан Мітчэл^d Рузвэльт Скерыт^d Люіс Абінадэр^d ^[2]/ Мэтэ Фрэдэрыксэн^d Джо Байдэн^d Джастын Трудо^d Радрыга Чавэс^d Мануель Марэра Крус^d Кляўдыя Шайнбаўм^d ^[2]/ Дык Схоф^d Даніель Артэга^d Хасэ Рауль Муліна^d Наіб Букеле^d Філіп П’ер^d Ральф Гансалвіш^d Тэрэнс Дру^d Кіт Роўлі^d ^[2]/ Франсуа Байру^d Эндру Голнэс^d
Эўропа	^[2] Алі Асадаў^d Эдзі Рама^d Хавіер Эспат Самора^d Нікол Пашыньян^d Карл Нэгамэр^d Мікалай Дэнкаў^d Раман Галоўчанка^d Бор’яна Крышта^d Аляксандар Дэ Кро^d Віктар Орбан^d ^[2] Кір Стармэр^d ^[2] Пэдра Санчэс^d ^[2] Іраклі Кабахідзэ^d Кірыякас Міцатакіс^d ^[2] Мэтэ Фрэдэрыксэн^d Сайман Гарыс^d Катрын Якабсдотыр^d ^[2] Джорджа Мэлёні^d Альбін Курці^d Эвіка Сіліня^d Інгрыда Шыманіце^d Даніель Рыш^d Люк Фрыдэн^d Дорын Рэчан^d Робэрт Абэла^d П’ер Дарту^d Альфрэд Канан^d Оляф Шольц^d Эрна Сульбэрг^d ^[2] Дык Схоф^d ^[2] Луіш Мантэнэгру^d Хрыстыян Міцкоскі^d Дональд Туск^d ^[1] Аляксандар Розэнбэрг^d ^[2] Міхаіл Мішусьцін^d Марчэл Чалаку^d Алесандра Росі^d Робэрт Фіца^d Робэрт Голаб^d Ана Брнабіч^d ^[2] Рэджэп Таіп Эрдаган^d Дзяніс Шмыгаль^d Пэтэры Орпа^d ^[2] Франсуа Байру^d Андрай Пленкавіч^d Мілайка Спаіч^d Пэтар Фіяла^d Віктар Росі^d Ульф Крыстэрсан^d Крыстэн Міхал^d
^ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і часткова прызнаная ці непрызнаная ^ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і ^к ^л ^м ^н ^о ^п ^р ^с ^т ^у ^ф ^х ^ц ^ч ^ш ^э ^ю ^я ^аа ^аб ^ав ^аг ^ад ^ае ^аё ^аж ^аз адначасна ў некалькіх дзяржавах