Міжнароднае агенцтва атамнай энэргіі

Сьцяг МААЭ

Міжнаро́днае аге́нцтва а́тамнай энэ́ргіі (МААЭ) (па-анґельску: International Atomic Energy Agency) — арганізацыя, якая займаецца разьвіцьцём міжнароднага супрацоўніцтва ў галіне мірнага выкарыстоўваньня атамнай энэргіі. Штаб-кватэра агенцтва знаходзіцца ў Вене (Аўстрыя), дадаткова існуе два рэгіянальныя бюро ў Таронта (Канада) і ў Токіё (Японія), а таксама лябараторыі ў Сэбэрсдорфе і Вене (Аўстрыя), Манака і Трыесьце (Італія).

Гісторыя

МААЭ была заснавана як асобная арганізацыя 29 ліпеня 1957 году згодна з рашэньнем ААН ад 3 сьнежня 1955 году, а яе першым кіраўніком стаў Стэрлінг Коўл (ЗША). Статут МААЭ быў зацьверджаны на канфэрэнцыі ў Нью-Ёрку 23 кастрычніка 1956 году. Ад 1997 да 2009 году генэральным дырэктарам агенцтва быў Махамад аль-Барадэі (Эгіпет), які ў 2005 годзе атрымаў для МААЭ Нобэлеўскую прэмію міру.

Арганізацыйная структура

МААЭ уваходзіць у склад ААН, але не знаходзіцца пад яе непасрэдным кантролем, яе даклады прадстаўляюцца на разгляд Генэральнай Асамблеі ААН, а таксама Радзе Бясьпекі. Будова і функцыі МААЭ апісаны ў статуце агенцтва. Агенцтва складаецца з трох частак: Сакратарыят, Рада Кіраўнікоў, Генэральная Канфэрэнцыя.

Сфэра дзейнасьці

МААЭ арганізоўвае міжнародныя навуковыя форумы для абмеркаваньня пытаньняў разьвіцьця ядзернай энэргетыкі, накіроўвае ў розныя краіны сваіх спэцыялістаў для дапамогі ў дасьледчай працы, аказвае пасьрэдніцкія паслугі пры перадачы ядзернага абсталяваньня і матэрыялаў, назірае за тым, каб дапамога, якая прадстаўляецца агенцтвам не выкарыстоўвалася ў вайсковых мэтах. Значная ўвага ў дзейнасьці МААЭ ўдзяляецца пытаньням забесьпячэньня бясьпекі ядзернай энэргетыкі.

Не распаўсюджваньне ядзернай зброі

Важнай мэтай дзейнасьці МААЭ зьяўляецца прадухіленьне распаўсюджваньня ядзернай зброі. Згодна з «Дамовай пра нераспаўсюджаньне ядзернай зброі», МААЭ кантралюе выкананьне абавязкаў яе ўдзельнікаў. Кантроль МААЭ мае мэту не дапусьціць у краінах, якія не валодаюць ядзернай зброяй, выкарыстоўваць ядзерную энэргетыку для стварэньне ядзернай зброі. Удзельнікі дамовы, якія не валодаюць ядзернай зброяй, павінны заключыць з агенцтвам пагадненьне, якое дазволіць кантроль МААЭ у адносінах да ўсіх відаў іх атамнай дзейнасьці.

Вонкавыя спасылкі

• Афіцыйны сайт агенцтва^(анг.)