Нарэйка
Нарэйка лац. Narejka | |
Noriko | |
Паходжаньне | |
---|---|
Мова(-ы) | германскія |
Утворанае ад | Noro + суфікс з элемэнтам -к- (-k-) |
Іншыя формы | |
Варыянт(ы) | Нарыка, Норка, Нэрка, Нэрэйка |
Зьвязаныя артыкулы | |
якія пачынаюцца з «Нарэйка» |
Нарэйка (Нарыка, Норка, Нэрка, Нэрэйка) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Норыка, Нерык або Норка (Noriko, Nericc[1], Norco[2], Norke[a]) — імя германскага паходжаньня[4][5]. Іменная аснова -нар- (-нор-) (імёны ліцьвінаў Нарэла, Нарвід, Нарымунт; германскія імёны Narelo, Norvid, Normund) паходзіць ад гоцкага nasjan 'захоўваць, ратаваць'[6], стараверхненямецкага -neri 'уратаваньне, утрыманьне'[7].
Імёны Норыка і Норка гістарычна бытавалі ў Польшчы: Noricko (1396 год), Norka (1394 год)[8].
У Прусіі адзначалася імя Нарыка (Норка): Naryko (1382 год)[9], Norke (1387 год)[9], Noriko / Noreke / Norko[9]. Апроч таго, у Прусіі бытавала прозьвішча Noreicke[10].
У Польшчы адзначаецца прозьвішча Норка (Norko)[11]
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: der Littowen gesinde… Nareyken (1404 год)[12][13]; чотырох чоловеков, што живуть на Меречи… а Нареика Витевича[14], у в Оболцох чотырнадъцать чоловеков… Нореико[15] (1440—1492 гады); въ Кернове 4 чоловеки… Нареико (7 лістапада 1442 году)[16]; homines… Nareyko (1455—1456 гады)[17]; et inscribo homines in villa mea Mileykoni dicta tredecem nominibus nuncupatos… Nareiko (14 студзеня 1459 году)[18]; homines… Nareyko (8—13 сакавіка 1462 году)[19]; у воита ковенского в Нареика (30 траўня 1496 году)[20]; поле конюха белицъкого Павла Нареиковича (8 траўня 1506 году)[21]; людей… Дороша Нарейковича (31 чэрвеня 1510 году)[22]; земли пустовских тяглых оу Румшишскои волости на имя Нареиковщину (24 лютага 1514 году)[23]; земль пустовскихъ там же у Высокодворском повете… Нареиковщину Монстовтовича (21 ліпеня 1516 году)[24]; люди нашы Слонимского повета Межевляне… а Нареико Стефановичъ (8 студзеня 1517 году)[25]; Нарко Конъдратовичъ[26], Нареико Юшковичъ[27], Янушъ Нареиковичъ… Алтушко Нареиковичъ[28] (1528 год); Нарко Якубович… Ян Норейкович… Нарко Юшкович (1537—1538 гады)[29]; двор Вепряты… Нареико Окинич (1 ліпеня 1542 году)[30]; Петръ Урлихович, а у него сыновъ три — Янул, Якмин, Нарко (31 сакавіка 1544 году)[31]; Мартинъ Федковичъ Нареиковича (каля 1552 году)[32]; Noreyko Staniewicz (27 ліпеня 1553 году)[33]; село Нарейковичи (1554 год)[34]; человекъ… Норко Азбутовичь служба зуполная (24 жніўня 1554 году)[35]; Staś Norkowicz… Paweł Noreykowicz (1561 год)[36]; Марътинъ Нарейковичъ (24 красавіка 1580 году)[37]; Стасюкъ Нарейковичъ (23 кастрычніка 1597 году)[38]; Nareiko Ławrynowicz… Нареика Лаврыновича (21 сакавіка 1599 году)[39]; Jan Nareykowicz (1602—1615 гады)[40]; Nerka (1671—1681 гады)[41]; Jozefo et Marianna Nareykow (1710 год)[42]; Katarzyna Noreykiewicz (1717 год)[43]; Antoni Narykowicz… Karol Narykowicz (19 жніўня 1754 году)[44]; Katarzyna Nerejko (1798 год)[45].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Нарэйка Юшкавіч — вількійскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Януш і Алтушка Нарэйкавічы — вялёнскія баяры, якія ўпамінаюцца ў попісе войска ВКЛ 1528 году
- Нарка Якубавіч і Нарка Юшкавіч — жыхары Жамойцкага староства, якія ўпамінаюцца ў 1537—1538 гадох
- Юзэф Нарыка — радунскі мешчанін, які ўпамінаецца ў 1765 годзе[46]
- Марцін Норка — шляхціч Менскага ваяводзтва, які ўпамінаецца ў 1787 годзе[47]
Норкі (Norko) — прыгонныя зь вёскі Лыцавічаў, якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[48].
Нарэйкі (Norejko) — прыгонныя з ваколіцаў Сьвянцянаў, якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[49].
Норкі — парафіяне царквы ў Чашніках на 1888—1905 гады[50].
Нарэйкі (Norejko) — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[51].
Нарэйковічы — літоўскі шляхецкі род[52].
Наркевіч (Narkiewicz, Norkiewicz), Нэрэйка (Nerejko) і Нарэйка (Norejko) — прозьвішчы, зафіксаваныя ў XIX стагодзьдзі ў ваколіцах Сувалкаў[53].
У XVI ст. існавала «поле» Нарэйкавічы (Нарейковичи) у Жамойцкім старостве[54].
На 1906 год існавала вёска Наркаўшчына ў Полацкім павеце Віцебскай губэрні[55].
На 1910 год існавала вёска Наркаўшчына ў Аршанскім павеце, а таксама хутар Наркаўшчына ў Сеньненскім павеце Магілёўскай губэрні[56].
На гістарычнай Аршаншчыне існуе вёска Нарэйкава, на гістарычнай Браслаўшчыне — Нарэйкішкі, на гістарычнай Рэчыччыне — Норкаўшчына, на гістарычнай Ваўкавышчыне — Наркавічы, на гістарычнай Ашмяншчыне — Наркаўшчына. Назву Нарэйкі маюць вёскі на гістарычных Ашмяншчыне, Гарадзеншчыне і Меншчыне.
Заўвагі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Ao. Prof. Dr. Hermann Reichert, Lexikon der altgermanischen Namen
- ^ Socin A. Mittelhochdeutsches Namenbuch. — Basel, 1903. S. 181.
- ^ Lüneburgs ältestes Stadtbuch und Verfestungsregister. — Hannover und Leipzig, 1903. S. LI.
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule. T. III: Les noms de personnes contenus dans les noms de lieux. — Paris, 1985. P. 419.
- ^ Gottschald M. Deutsche Namenkunde: Unsere Familiennamen nach ihrer Entstehung und Bedeutung. — Berlin, 1971. S. 449.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 187.
- ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 4. — Wrocław, 1974—1976. S. 73.
- ^ а б в Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 66.
- ^ NOREICKE, Verein für Computergenealogie e.V. (CompGen)
- ^ Uzdila A. Kiek mūsų kalbos išlikę lenkų pavardėse // Terra Jatwezenorum. 2017—2018. P. 46.
- ^ Das Marienburger Tresslerbuch der Jahre 1399—1409. — Königsberg, 1896. S. 315.
- ^ Ivoška D. Litauische historische Personennamen in dem Marienburger Tresslerbuch der Jahre 1399—1409 // Acta linguistica Lithuanica. T. 81, 2019. P. 99.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 22.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 27.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 68.
- ^ Rowell S. C. Acta primae visitationis diocesis vilnensis anno domini 1522 peractae. Vilniaus Kapitulos Archyvo Liber IIb atkūrimas. — Vilnius, 2015. P. 116.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 254.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 274.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 141.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 64.
- ^ Литовская метрика. Т. 1. — Петербург, 1903. С. 56.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 278.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 346.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 324.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 102.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 158.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 160.
- ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 74, 127, 359.
- ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 25.
- ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 28.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 37 (1552—1561). — Vilnius, 2011. P. 342.
- ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 96.
- ^ Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 8. — Вильна, 1870. С. 113.
- ^ Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 6. — Вильна, 1869. С. 28.
- ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 2. — Вильна, 1882. С. 61, 129.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 14. — Вильна, 1887. С. 216.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 14. — Вильна, 1887. С. 617.
- ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 511—512.
- ^ Зинкявичус З. К вопросу о литовско-польских языковых контактах по данным антропонимики г. Вильнюса начала XVII в. // Балто-славянские исследования. — М., 1974. С. 138.
- ^ Zinkevičius Z. Lietuvių antroponimika: Vilniaus lietuvių asmenvardžiai XVII a. pradžioje. — Vilnius, 1977. P. 176.
- ^ Гурская Ю., Вайткявичус В. Балтийское наследие в Восточной Беларуси: новые исторические и лингвистические данные об Обольцах // Acta Baltico-Slavica. Nr. 32 (2008). С. 19.
- ^ Wędziagoła, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
- ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 109.
- ^ Helianów (gr.-kat.), Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
- ^ Леанід Лаўрэш, Інвентар Радунскага староства ЯВП Юзафа і Анны з Пацеяў Тышкевічаў, Pawet.net, 4 жніўня 2017 г.
- ^ Яўген Анішчанка, Шляхта Минского воеводства на сеймике 1787 г., Архіў гісторыка Анішчанкі, 23 сьнежня 2016 г.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 107.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 205.
- ^ Яўген Анішчанка, Приход и прихожане церкви Чашники Лепельского уезда, Архіў гісторыка Анішчанкі, 10 чэрвеня 2015 г.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 364.
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Н, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Professor Jerzy Wisniewski, List of the XIXth century Suvalki region family names, Suwalki Genealogical Society
- ^ Спрогис И. Я. Географический словарь древней Жомойтской земли XVI столетия. — Вильна, 1888. С. 199.
- ^ Список населенных мест Витебской губернии. Витебск, 1906. С. 327.
- ^ Список населенных мест Могилевской губернии. — Могилев, 1910. С. 129, 163.