Тыдзіка
Тыдзіка лац. Tydzika | |
Thiediko | |
Паходжаньне | |
---|---|
Мова(-ы) | германскія |
Утворанае ад | Tiedt + суфікс з элемэнтам -к- (-k-) |
Іншыя формы | |
Варыянт(ы) | Тыдыка, Тытэйка, Тоўтка, Тоўтык, Доўтка, Толтка, Талцік, Толтык, Тэтэйка, Дзіціка, Дзітка |
Зьвязаныя артыкулы | |
якія пачынаюцца з «Тыдзіка» |
Тыдзіка (Тыдыка, Тытэйка, Тэтэйка), Тоўтка (Толтка, Тоўтык, Талцік, Толтык), Доўтка (Дзіціка, Дзітка) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Тэўдыка, Тыдыка або Тэтыка (Theodicho, Teudici[1], Thiediko, Tetiko) — імя германскага паходжаньня[2]. Іменная аснова -тэўд- (-дэўт-, -тыд-) (імёны ліцьвінаў Таўтвід, Таўтывіл, Таўтгерд; германскія імёны Teutwidis, Theudowills, Teutgerdis) паходзіць ад гоцкага þiuda[3], германскага þeudo[4] 'род, народ'[5].
У Прусіі бытавала імя Таўтыка (Тыдыка, Тыдэка): Tidiko (1343 год)[6], Tydeko (1363 год)[6], Tydeke (1370 год)[6], Tawtike (1409 год)[7].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Tiddika Gynthawten son (13 чэрвеня 1406 году)[8]; Титеико (1440—1492 гады[9], 7 лістапада 1442 году[10]); небожъчика дядька своего Товтъковыхъ Анъдрошевича (10 верасьня 1484 году)[11]; servientibus, quorum duo videlicet Dythko Vyleykovycz (15 жніўня 1489 году)[12]; дворец зъ землею пашною… в Пожарищох, куплю его, на имя Титеиковщину (10 кастрычніка 1499 году)[13]; чоловеков в Дорсунишках… а Енка, а Толтыка Прижкгиновичов (26 лютага 1515 году)[14]; в Дорсунишском повете шестьдесят чоловеков… а Товтка Милбутовича (26 студзеня 1516 году)[15]; Мартинъ Довтковичъ… Шимъко Товтъковичъ… Венъцлавъ Толтковичъ (1528 год)[16]; з Городна… Степана Тидиковича нет (1535 год)[17]; землю, чоловека своего, у волости Веленьской… Тытейковъщину (12 сакавіка 1558 году)[18]; Станиславъ Тетеиковичъ (1565 год)[19]; Лукашъ Петровичъ Тидиковича (19 ліпеня 1565 году)[20]; Станиславъ Михайловичъ Товткевичъ[21], съ Тидиковщизны[22], Мартинъ Тидиковичъ… Миколай Тидиковичъ з Дитиковичъ… отъ Тидиковъ[23], Каспоръ Тидиковичъ з ыменья Тидиковичъ[24], Миклашъ Богдановичъ Тидиковичъ[25], Станиславъ Васкевичъ Тофътикъ Суходолский… Нипуръ Васкевичъ Тофътикъ[26], Петръ Товтковичъ[27] (1567 год); земенина господаръского повету Упитского пана Миколая Матеевича Товтъковича (27 сьнежня 1586 году)[28]; z Bałtromieiem Tidikiem (8 лістапада 1610 году)[29]; Generosus Dominus Georgius Toutko (1621 год)[30]; Микулай Романов сын Тидик[31], Мартин Михайлов сын Тидик[32], Хриштоп Юрьев сын Тидик[33], Томаш Счасново сын Тидик[34] (1655 год); Ignacy Towtko (19 жніўня 1788 году)[35].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Тыдзіка Гінтаўтавіч — літоўскі баярын з Расенаў, які ўпамінаецца ў 1406 годзе
- Тоўтка Андрошавіч — літоўскі баярын, які ўпамінаецца ў 1501 годзе[36]
- Марцін Доўткавіч, Шымка Тоўткавіч і Вянцлаў Толткавіч — вялёнскія баяры, якія ўпамінаюцца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Алехна Янавіч Талціковіч — расенскі зямянін, які ўпамінаецца ў 1540 годзе[37]
- Юры і Ян Андрэевічы Тыдзікі — упіцкія зямяне, якія ўпамінаюцца ў 1612 годзе[38]
- Станіслаў Тоўтык (Тоўцік) — берасьцейскі зямянін, які ўпамінаецца ў 1577 годзе[39]
У XVI ст. існаваў маёнтак Таўткевічы (Товткевичи) у Жамойцкім старостве[40].
На 1903 год каля Юрбургу існаваў засьценак Тыдыкі[41].
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Bruckner W. Die Sprache der Langobarden. — Strassburg, 1895. S. 308.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1413.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 209.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 34.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 19.
- ^ а б в Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 105.
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 104.
- ^ Codex epistolaris Vitoldi. — Cracoviae, 1882. S. 128.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 25.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 67.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 4 (1479—1491). — Vilnius, 2006. P. 119.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 424.
- ^ Акты, относящиеся к истории Западной России. Т. 1 (6). Сборник документов канцелярии великого князя литовского Александра Ягеллончика, 1494—1506 гг. Шестая книга записей Литовской метрики. — М.; СПб., 2012. P. 236—237.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 264.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 179.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 161.
- ^ Popisy wojskowe pospolitego ruszenia Wielkiego Księstwa Litewskiego (1524—1566). — Białystok, 2018. S. 57.
- ^ Метрыка Вялікага Княства Літоўскага. Кніга 43 (1523—1560 гг.). — Менск, 2003. С. 87—88.
- ^ Popisy wojskowe pospolitego ruszenia Wielkiego Księstwa Litewskiego (1524—1566). — Białystok, 2018. S. 172.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 17. Акты Гродненского земского суда. — Вильна, 1890. С. 441.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 530.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 683.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 692.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 698.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 704.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 1201.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 1300.
- ^ Акты издаваемые Виленской комиссией для разбора древних актов. Т. 26. — Вильна, 1899. С. 495.
- ^ Lietuvos inventoriai XVII a. — Vilnius, 1962. P. 58.
- ^ Žemaičių vyskupijos vizitacijų aktai 1611—1651 m. // Fontes Historiae Lituaniae. Vol. XI, 2011. P. 28.
- ^ Памятники истории Восточной Европы. Источники 15-17 вв. Том 4. (Monumena Historica Res Gestas Europae Orientalis Illustrantia). Крестоприводная книга шляхты Великого княжества Литовского 1655 г. — Москва — Варшава, 1999. С. 69.
- ^ Памятники истории Восточной Европы. Источники 15-17 вв. Том 4. (Monumena Historica Res Gestas Europae Orientalis Illustrantia). Крестоприводная книга шляхты Великого княжества Литовского 1655 г. — Москва — Варшава, 1999. С. 92.
- ^ Памятники истории Восточной Европы. Источники 15—17 вв. Том 4. (Monumena Historica Res Gestas Europae Orientalis Illustrantia). Крестоприводная книга шляхты Великого княжества Литовского 1655 г. — Москва — Варшава, 1999. С. 93.
- ^ Памятники истории Восточной Европы. Источники 15-17 вв. Том 4. (Monumena Historica Res Gestas Europae Orientalis Illustrantia). Крестоприводная книга шляхты Великого княжества Литовского 1655 г. — Москва — Варшава, 1999. С. 95.
- ^ Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės seimelių instrukcijos (1788—1790). — Vilnius, 2015. P. 74.
- ^ Описание документов и бумаг, хранящихся в Московском архиве Министерства юстиции. Кн. 21. — М., 1915. С. 70, 478.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 4. ― Вильна, 1905. С. 141.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 8. ― Вильна, 1912. С. 325—326, 412.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 10. ― Вильна, 1913. С. 128.
- ^ Спрогис И. Я. Географический словарь древней Жомойтской земли XVI столетия. — Вильна, 1888. С. 310.
- ^ Алфавитный список населенных мест Ковенской губернии. — Ковна, 1903. С. 602.