Барэйка
| Барэйка лац. Barejka | |
| Baricke | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Baro + суфікс з элемэнтам -к- (-k-) |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Барэка, Барык, Парэйка, Парык |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Барэйка» | |
Барэйка (Барэка, Барык, Парэйка, Парык) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Барака, пазьней Барыка (Barocho, Baricke[1]) — імя германскага паходжаньня[2][3]. Іменная аснова -бар- (-бор-) (імёны ліцьвінаў Барвід, Барвін, Вісбар; германскія імёны Barvid, Barwin, Wisbar) паходзіць ад гоцкага bara, baur 'чалавек, дзіця' (літаральна — «народжаны»)[4]. Такім парадкам, імя Барэйка азначае «дзіця»[3].
У Прусіі бытавала імя Барэйка (Барыка): Bareyke (1360 год)[5], Barike (1397 год)[6]. У 1571 годзе ў Каралявецкім унівэрсытэце навучаўся Joachimus Borcke, Nobilis Prutenicus[7].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Waissil Boreiken son[8], Wayssel, filius Boreyken[9] (12 кастрычніка 1398 году); Strigiwil Boreiconis 18 студзеня 1401 году)[10]; Васили Бореикович[11]; отъ князь своихъ, Ямонта да Василей Борійковъ (Наўгародзкі чацьверты летапіс)[12]; князя Ямонта да Василія Борейкова… князя Ямонта да Василья Борекова (Сафійскі першы летапіс)[13]; domina Olechnowa una cum sorore sua nomine Edv[igi] patrem suum Petrum alias Boreyko cum uxore sua Anna (1428—1475 гады)[14]; Пацъка Борейковича (19 лютага 1541 году)[15]; Michno Baryk (1561 год)[16]; бояромъ высоцкимъ Остафью Борейку (13 лютага 1561 году)[17]; Woithek Poreiko… Woicziech Poreiko (1563 год)[18]; Олешко Борейко (1566 год)[19]; з Борейкового дворца (19 лютага 1566 году)[20]; мещанъ нашихъ Пиньскихъ Борыковичовъ (5 ліпеня 1586 году)[21]; s panem Piotrem Boreyką (1621 год)[22]; z Łaszkiem Borykowiczem… Łaszko Boreykowicz (1638 год)[23]; Stas Parykowicz (1641 год)[24]; Барикъ Оливьченъко (1649 год)[25]; Sidor Boreyko (7 студзеня 1715 году)[26].
Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Васіль Барэйкавіч — літоўскі баярын, меў брата Стрыгівіла
- Пацка Барэйкавіч — карэліцкі баярын, які ўпамінаецца ў 1541 годзе
- Астафей Барэйка — высоцкі баярын, які ўпамінаецца ў 1561 годзе
- Пётар Барэйка — троцкі баярын, які ўпамінаецца ў 1621 годзе
- Антон Барэйка — шляхціч Полацкага ваяводзтва, які ўпамінаецца ў 1765 годзе[27]
З XV ст. прыдомкам Барэйка карыстаўся літоўскі шляхецкі род Ходзькаў гербу Касьцеша[28].
Барэйкі (Borejko) — прыгонныя з ваколіцаў Сьвянцянаў, якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[29].
Барэйкі (Borejko) гербу Ястрабец — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[30].
Барэйкі-Місевічы[31] і Барэйкі-Хадкевічы[32] — літоўскія шляхецкія роды.
У актах Вялікага Княства Літоўскага ўпаміналася сяло Барэйкі (Борейки) каля Высокага Двара[33].
На 1901 год існавала вёска Барыкі ў Мглінскім павеце Чарнігаўскай губэрні[34].
На 1904 год існавалі вёскі з назвай Баркі ў Красьнянскім і Парэцкім паветах Смаленскай губэрні[35].
На 1906 год існавала вёска Барэйкіна ў Себескім павеце Віцебскай губэрні[36].
На 1909 год існаваў хутар Борыкава (Барыкава) у Бабруйскім павеце Менскай губэрні[37].
Назву Барэйкі маюць вёскі на гістарычных Амсьціслаўшчыне, Ашмяншчыне і Полаччыне, назву Барэйкаўшчына — на гістарычных Ашмяншчыне і Віленшчыне.
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Gottschald M. Deutsche Namenkunde: Unsere Familiennamen nach ihrer Entstehung und Bedeutung. — Berlin, 1982. S. 100.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 246.
- ^ а б Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 19.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 16.
- ^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 492.
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 17.
- ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 50.
- ^ Die Staatsverträge des Deutschen Ordens in Preussen im 15. Jahrhundert. Bd. 1. — Marburg, 1970. S. 12.
- ^ Liv-, Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten / Hrsg. von F. G. von Bunge. Bd. 4. — Reval, 1859. S. 225.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 37.
- ^ Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.. — 2-е выд. — Смаленск, 2014. С. 216.
- ^ ПСРЛ. Т. 4. — СПб., 1848. С. 101.
- ^ ПСРЛ. Т. 5. — СПб., 1851. С. 247.
- ^ Rowell S. C. Winning the Living by Remembering the Dead? Franciscan Tactics and Social Change in 15th century Vilnius // Tarp istorijos ir būtovės. Studijos prof. E. Gudavičiaus 70-mečiui. Vilnius, 1999. P. 177.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 229 (10) (1540—1541). — Vilnius, 2003. P. 135.
- ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 2. — Вильна, 1882. С. 48.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 254 (40) (1559—1563). — Vilnius, 2015. P. 173.
- ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 2. — Вильна, 1882. С. 439.
- ^ Документы Московского архива Министерства юстиции. Т. 1. — М., 1897. С. 384.
- ^ Klovas M., Meilus T. Vilniaus magistratui pavaldžių vakarinių priemiesčių ir palivarkų 1566 m. pagalvės ir 1596 m. nekilnojamojo turto laikytojų mokesčių mokėtojų sąrašai // Lietuvos istorijos metraštis. 2015/1. P. 181.
- ^ Акты, относящиеся к истории Западной России. Т. 3. — СПб., 1848. С. 310.
- ^ Rejestry popisowe pospolitego ruszenia szlachty Wielkiego Księstwa Litewskiego z 1621 r. — Warszawa, 2015. S. 47.
- ^ Акты, издаваемые Виленской Комиссией для разбора древних актов. Т. 25. — Вильна, 1898. С. 129, 137.
- ^ Ординация королевских пущ: в лесничествах бывшего Великого Княжества Литовского. — Вильна, 1871. С. 172.
- ^ Реєстр Війська Запорозького 1649 року. — К., 1995. С. 133.
- ^ Stakliškių Švč. Trejybės bažnyčia, 1711—1715 m. jungtuvių įrašai, Nepriklausomas virtualus archyvas GENMETRIKA
- ^ Яўген Анішчанка, Попис шляхты Полоцкого воеводства 30.09.1765 г., Архіў гісторыка Анішчанкі, 19 жніўня 2015 г.
- ^ Stekert A. Przydomki polskie, litewskie i rusińskie. — Kraków, 1897. S. 19.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 139.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 236.
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на М, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Х, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Indeks alfabetyczny miejscowości dawnego wielkiego Księstwa Litewskiego: A—K (Abakanowicze — Kujany). Wilno, 1929. S. 34.
- ^ Список населенных мест Черниговской губернии, имеющих не менее 10 жителей, по данным за 1901 год. — Чернигов, 1902. С. 12.
- ^ Список населенных мест Смоленской губернии. — Смоленск, 1904. С. 262, 292.
- ^ Список населенных мест Витебской губернии. Витебск, 1906. С. 389.
- ^ Список населенных мест Минской губернии. — Минск, 1909. С. 13.