Бірэйка
| Бірэйка лац. Birejka | |
| Biriko | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Biro + суфікс з элемэнтам -к- (-k-) |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Бірык, Берыка, Бірка, Бярэйка, Берка, Пірыка, Пірка |
| Вытворныя формы | Барэйка |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Бірэйка» | |
Бірэйка (Бірык, Бірка, Пірыка, Пірка), Бярэйка (Берыка, Берка) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Берыка, Бірыка, Пірыка або Пірка, пазьней Бэрэка або Бірка (Berico, Birico, Biriko, Piricho, Pircho, Bereke[1], Birke) — імя германскага паходжаньня[2]. Іменная аснова -бер- (-бір-) (імёны ліцьвінаў Бірын, Бірыбольд, Бэрвольд; германскія імёны Birin, Beribald, Berwoldus) паходзіць ад гоцкага baira[3], германскага bero 'мядзьведзь'[4].
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Birke[5].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Niklos Bireiken (1403 год)[6]; Pirko cliens Gedigolth (21 верасьня 1416 году)[7]; Яну Биреиковичу 15 копъ (1509 год)[8]; бояринъ господаръскии, наимя Анъдрушко Бериковичъ (1518—1522 гады)[9]; Makar s braciam Pirikowiczi (1563 год)[10]; Wojciech Birko (1621 год)[11]; Jan Birik na miejscu Piotra Pawłowicza Birika… Augustyn Biryg na miejscu Symona Biryga… Balcer Birikowicz… Marek Birikiewicz (1667 год)[12]; Byreykowicz (1671—1681 гады)[13]; Jan Byryk z Rubeżajciów na miejscu P. Piotra Beryka dym[14], Jan Birikowicz[15], Marcin Birikowicz[16] (1690 год); Antoni Berejko (1765 год)[17]; Barbara Bereykowa de Posvol (1773 год)[18].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Ян Бірэйкавіч — літоўскі баярын, які ўпамінаецца ў 1509 годзе
- Амбражэй Янавіч Бірык — расенскі зямянін, які ўпамінаецца ў 1594—1595 гадох[19][20]
- Антоні Бярэйка — шляхціч Полацкага ваяводзтва, які ўпамінаецца ў попісе 1765 году
- Кандрат і Карней Беркі — жыхары вёскі Салахвянаў (Полацкае ваяводзтва), якія ўпамінаюцца ў 1779 годзе[21]
- Павал, Максім і Аляксей Беркі — жыхары вёскі Смаленшчыны (Полацкае ваяводзтва), якія ўпамінаюцца ў 1782 годзе[22]
Бірыкі (Бірыковічы) — літоўскі шляхецкі род, які меў уладаньні на Жамойці
Берыкевічы гербу Габданк[23] — літоўскі шляхецкі род[24][25].
На гістарычнай Віленшчыне існаваў засьценак Біркі (Birki)[26].
У былым Жамойцкім старостве існуе вёска Бірыкі, на гістарычнай Полаччыне — Беркавічы, на гістарычнай Віцебшчыне — Беркава.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Sveriges medeltida personnamn. Hft. 2. — Uppsala, 1973. S. 296.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 260—261.
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 52.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 19.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 20.
- ^ Codex epistolaris Vitoldi. — Cracoviae, 1882. S. 966.
- ^ Sochacka A. Zjazdy polsko-litewskie w Lublinie i Parczewie w czasach Władysława Jagiełły // Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F, Historia. Vol. 41/42 (1986/1987). S. 73.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 8 (1499—1514). — Vilnius, 1995. P. 417.
- ^ Литовская метрика. Т. 1. — Петербург, 1903. С. 1055.
- ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 2. — Вильна, 1882. С. 428.
- ^ Rejestry popisowe pospolitego ruszenia szlachty Wielkiego Księstwa Litewskiego z 1621 r. — Warszawa, 2015. S. 98.
- ^ Błaszczyk G. Herbarz szlachty żmudzkiej. T. 1. — Warszawa, 2015. S. 196.
- ^ Zinkevičius Z. Lietuvių antroponimika: Vilniaus lietuvių asmenvardžiai XVII a. pradžioje. — Vilnius, 1977. P. 125.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 76.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 174.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 176.
- ^ Mienicki R. Rejestr popisowy województwa połockiego z dn. 30 IX. 1765 r. // Ateneum Wileńskie. Т. 11 (1936). S. 328.
- ^ Sẽnosios Pasvalio bažnyčios knygos. VII. 1743—1776 metų mirties metrikų knyga. — Savilaida, 2016. P. 53.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 3. ― Вильна, 1904. С. 101.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 4. ― Вильна, 1905. С. 112.
- ^ Яўген Анішчанка, Поречье инвентарь 1779 г. в Полоцком воеводстве(недаступная спасылка), Архіў гісторыка Анішчанкі, 25 лютага 2017 г.
- ^ Яўген Анішчанка, Ореховна инвентарь 1782 г. в Полоцком воеводстве, Архіў гісторыка Анішчанкі, 4 сакавіка 2017 г.
- ^ Gajl T. Herby Szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodow. — Gdańsk, 2003. S. 259.
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Б, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 12. — Warszawa, 1939. S. 381.
- ^ Spis miejscowości oraz nazwisk mieszkańców parafii werkowskiej w 1861 r., Genealogia Wileńszczyzny