Вішэка
| Вішэка лац. Višeka | |
| Wieseke | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Wiso + суфікс з элемэнтам -к- (-k-) |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Віска, Вішка, Віжэйк, Вешыка, Вешка, Вяшэйка |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Вішэка» | |
Вішэка (Віска, Вішка, Віжэйк), Вяшэйка (Вешыка, Вешка) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Вісіка, пазьней Вісэка, Віска або Вішка (Wisiko, Wieseke[1], Wisko, Wischke[2]) — імя германскага паходжаньня[3]. Іменная аснова -віс- (-віз-, -веш-) (імёны ліцьвінаў Вісігерд, Вісімунт, Вішымут; германскія імёны Wisigard, Wisemund, Vismuot) паходзіць ад гоцкага wis 'мудры, абазнаны'[4].
У Прусіі бытавала імя Вісека (Віска): Wisseke (1346 год)[5], Johannes Wyske (1354 год)[6]. Імя Вісейка бытавала ў ваколіцах Мэмэлю: Jan Wiseycke (1511—1520 гады)[7].
У Польшчы адзначаецца прозьвішча Віска (Wisko)[8].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Вижѣикъ (умова 1219 году); Drowmuti cum Weszcone filio (18 студзеня 1401 году)[9]; Wissegen dem Samaythen (1409 год)[10]; мещанъ полоцкихъ, путных людей, на имя Федковъ и брата его Михалковъ, Анъдреевых детей Висковича (28 траўня 1500 году)[11]; Анъдрея Висковичъ (1528 год)[12]; з роду Дов’ятовичовъ от Жеимъ Вешиковича Катерине (15 верасьня 1568 году)[13]; Ambrozem a Hryhorem Wiskowiczami (29 сакавіка 1539 году паводле выпісу 7 лютага 1686 году)[14]; паном Якубомъ Вешейкомъ… Якубовое Вешейковое… Якуба Вешейка (5 красавіка 1596 году)[15].
Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Віжэйк († па 1219) — літоўскі князь з роду Рушкавічаў
- Вешка Дромуцевіч — літоўскі баярын, які засьведчыў акт Віленска-Радамскай уніі
- Андрэй Віскавіч — рудамінскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
Вішэковічы (Wiszekowicz) гербу Гейштар — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[16].
Вішкі (Wiszko) гербу Грыф — шляхецкі род Рэчы Паспалітай[17].
На 1906 год існавала сядзіба Вішкавічы ў Лепельскім павеце Віцебскай губэрні[18].
На гістарычнай Полаччыне існуе вёска Вішкавічы.
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Heintze A. Die deutschen Familien-Namen, geschichtlich, geographisch, sprachlich. — Halle, 1903. S. 262.
- ^ Eule R. Germanische und fremde Personennamen als heutige deutsche Familiennamen // Festschrift zu dem fünfzigjährigen jubiläum des Friedrichs-realgymnasiums in Berlin. — Berlin, 1900. S. 64.
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule. T. III: Les noms de personnes contenus dans les noms de lieux. — Paris, 1985. P. 478.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 737.
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 119.
- ^ Rowell S. C. Aspects of settlement in the Klaipėda District (Memelland) in the late fifteenth and early-sixteenth centuries // Acta historica universitatis Klaipedensis. T. 11, 2005. P. 30.
- ^ Walkowiak J. B. Litewskie nazwiska Polaków: słownik etymologiczno-frekwencyjny. — Poznań, 2019. S. 362.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 38.
- ^ Das Marienburger Tresslerbuch der Jahre 1399—1409. — Königsberg, 1896. S. 543.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 146.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 69.
- ^ Jablonskis K. Archyvinės smulkmenos // Praeitis. T. 2. — Kaunas, 1933. P. 416.
- ^ Акты, издаваемые Виленской Комиссией для разбора древних актов. Т. 24. — Вильна, 1897. С. 82, 473.
- ^ Акты, издаваемые Виленской Комиссией для разбора древних актов. Т. 32. — Вильна, 1907. С. 324—326.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 446.
- ^ Gajl T. Herby Szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodow. — Gdańsk, 2003. S. 320.
- ^ Список населенных мест Витебской губернии. Витебск, 1906. С. 200.