Перайсьці да зьместу

Ягайла (імя)

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Aggalo (Egelo)
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Аgi + Galo
Аgi + суфікс з элемэнтам -л- (-l-)
Іншыя формы
Варыянт(ы) Ягейла, Агела, Ягала, Ягела, Акайла, Якейла, Агель, Ягель, Ягаль, Якела, Ягіл
Вытворныя формы Агіла, Эйгела
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Ягайла»

Ягайла (Ягейла, Ягала, Ягела, Ягель, Ягаль, Якейла, Якела, Ягіл), Агела (Агель, Акайла) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Агала, Агела, Егела, Агел, Егел або Егіла, пазьней Эгела або Эгель (Aggalo[1], Agella, Agela, Agello[2], Agelo[3][4], Egelo[5], Agel, Aegel[6], Egel[7], Egila, Ecgela[8], Egel[9], Eggel[10], Eggeli[11]) — імя германскага паходжаньня[12]. Іменная аснова ег- (аг-, ек-) (імёны ліцьвінаў Ягвін, Ягінт, Ягоўд; германскія імёны Egwinus, Egind, Egold) паходзіць ад гоцкага agis 'страх' або agja 'вастрыё, меч'[13], а аснова -гайл- (-гал-, -гел-) (імёны ліцьвінаў Відзігайла, Інгела, Монтгайла; германскія імёны Widigail, Ingeila, Montigel) — ад гоцкага і бургундзкага gails 'жвавы, свавольны, ганарысты'[14]. Апроч таго, у старажытных германскіх імёнах шырока бытаваў антрапанімічны суфікс-пашыральнік з элемэнтам -л- (-l-)[15].

Адпаведнасьць імя Ягайла германскаму імю Agilo сьцьвердзіў францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн, які на падставе шматгадовых дасьледаваньняў прыйшоў да высноваў пра германскае паходжаньне літоўскіх уласных імёнаў[16][17].

Паводле менскага дасьледніка Алёхны Дайліды, які разьвівае ўсходнегерманскую этымалёгію імёнаў літоўскіх князёў і баяраў, імя Ягайла складаецца з асноваў -я- (імёны ліцьвінаў Явіл, Ягерд, Ямунт; германскія імёны Jovila, Jogärdh, Jomund), якая паходзіць ад гоцкага ja, jah 'сапраўды'[18] (таксама адзначаецца іменная аснова а-, якая паходзіць ад старагерманскага *ana- з падобным значэньнем[19][20]), і -гайл- (-гал-, -гел-). Такім парадкам, імя Ягайла азначае «сапраўды жвавы»[21]. У гістарычным германскім (гоцкім) арэале адзначалася імя Jogello[22][23][24] (Iagellus[25][26], Jogallus[27]).

Гісторык Павал Урбан у сваёй кнізе «Старажытныя ліцьвіны» на падставе пэўных славянскіх адпаведнікаў (у тым ліку імя Івайла, якое меў вядомы баўгарскі народны герой) не адкідае магчымасьці славянскага паходжаньня імя Ягайла[28]. Разам з тым, пры тлумачэньні элемэнту -гайла ён праводзіць паралель з індаэўрапейскім назовам gail, які ўжываўся ў значэньні 'высакародны', 'заўзяты', 'магутны', 'палкі', 'сьветлы', 'слаўны', кельцкім g(h)al — 'магчы', стараверхнянямецкім helid 'герой', стараірляндзкім giall — 'высакародны нашчадак', сярэдневерхненямецкіі geil (gail) — 'бадзёры', 'вясёлы', 'гарэзьлівы', 'жвавы', 'палкі', старапрускім gaylis — 'белы', 'сьветлы'. Адсюль, у прыватнасьці, імя Ягайла паводле меркаваньня Паўла Ўрбана (з улікам hоge — 'важны', 'высокі', 'вялікі', 'высокародны' ды інш.) — «Ja-gailo — Jag-gailo — Hog-gailo» — значыла, імаверна, «Вялікі славай» або «Сьветлы славай»[29]. Падобнае тлумачэньне прыводзіць і гісторык беларускай літаратуры Алесь Бразгуноў, які перакладае імя Ягайла як «Высокі славай», «Высакародны»[30].

З нагоды летувіска-балтыйскіх этымалёгіяў імя Ягайла[a] ды іншых імёнаў вялікіх князёў літоўскіх гісторык Уладзімер Арлоў зьвяртае ўвагу на тое, што летувіскіх формаў гэтых імёнаў («Вітаўтас», «Альгірдас» і пад.) немагчыма знайсьці ані ў замежных, ані ва ўласных дакумэнтах Вялікага Княства Літоўскага[36].

У Польшчы гістарычна адзначаўся антрапонім Jagiełowic[37].

У Прусіі бытавала імя Jagil[38].

У Польшчы адзначаецца прозьвішча Ягеловіц (Jagelowitz)[39].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Jagel (29 верасьня 1379 году[40], 31 траўня 1380 году[41][42], Хроніка Віганда[43], па 1409 і да 1416 году[44]); Iagillo (27 лютага 1380 году)[45]; Jagal (6 ліпеня 1382 году[46], 31 кастрычніка 1382 году[47][48], Мэмарыял Вітаўта[49]); Jagalo (1385 год); Jagel dey gracia rex in Lettow (пячаць да 1386 году)[50]; dominus Jagalo (11 студзеня 1386 году)[51]; Jagello[b] або Якгаило, Ягаило[c] (Летапісец вялікіх князёў літоўскіх); dictum Iagel in Lytwanico (De magna strage)[52]; Ягайло[53][54] або Ягайло Олгердовичь[55][56] (Наўгародзкі чацьверты летапіс і Сафійскі першы летапіс); Iagali Gyediroczsky[57], Iageli Gedoroczsky[58] (1 верасьня 1431 году); Goyulus et Yagallo Gedroitorum [sigilla] (20 студзеня 1433 году)[59]; s[igilla] Micolai als Yagal[60], Jagiel Gedwodsky[61] (27 лютага 1434 году); Якгойла (8 траўня 1466 году)[62]; Ягайло[63] або Ягайло Олгердовичь[64]; Петко Якгоиловичъ (13 верасьня 1492 году)[65]; nobilibus viris… Alberto Jagelowycz (8 траўня 1496 году)[66]; sub rege Poloniae Vladislao alias Jageylo (24 ліпеня 1499 году)[67]; Ego Gregorius Jakieylowicz (12 жніўня 1500 году)[68]; Jagiejło… Jagojło… Jagieło (Хроніка Быхаўца)[69]; людеи наших Стоклишского повета… а Мика Якгеиловича (19 студзеня 1515 году)[70]; людеи наших бирштанъцов… а Якуба Якгелловича (10 жніўня 1516 году)[71]; чоловеков тяглыхъ у Оирякголском волости… а Якгеиловичов (30 траўня 1517 году)[72]; люди нашы Городенъское волости… Андрушка Якгоиловича (1 студзеня 1519 году)[73]; подалъ на то трехъ светковъ: человека пана старосты Жомоитского наимя Ромейка Якойловича (4 лютага 1520 году)[74]; homines… Jagelo (28 траўня 1522 году)[75]; з Мемижи… Григорои Яжеилович (1524—1566 гады)[76]; Богдан Якгоилович[77], Григорко Якгоилович[78], Лукашъ Огеловичъ[79], Юрага Якгоиловичъ[80], Матеевая Якголовича[81] (1528 году); бояре троцкие Якгеловичы (13 жніўня 1533 году)[82]; з Бирштан… Томко Якгеилович (1533—1535 гады)[83]; Стан Екелович (1537 год)[84]; Мицко Якгейлович… Стан Якгелович (1537—1538 гады)[85]; село Суръвиловъское, а в ономъ селе тыи люди… Олехъно Акаиловичъ (23 траўня 1539 году)[86]; село Якгейлишки… село Якгейловичи… Войтко Якгейловичъ (1554 год)[87]; Янъ Анъдреевичъ Якгеловича (1565 год)[88]; Матей Якгеловичъ[89], Янъ Андреевичъ Якгейловичъ[90], з Якгойловичъ въ повете Троцкомъ[91], Лавринъ Мартиновичъ Якгейло… з села Якгейловичь[92], Лавринъ Якгеловичъ[93], Петръ Якгеловичъ[94], Стась Якгейловичъ[95], Станиславъ Якгело[96] (1567 год); земяном повету ковенского… з роду Янвилов с Пядев… Стасю Якгеиловичу… з роду Уркшевичовъ… Григоръю Якгелевичу… з роду Милошевичов… Петру Якгеиловичу (15 верасьня 1568 году)[97]; Ягейла… Ягелла (Хроніка літоўская і жамойцкая)[98] Balcer Jagieło[99], Jan Jagiłł[100] (20 кастрычніка 1655 году); Piotr Iagieła (4 красавіка 1657 году)[101]; folwark Jagiełowicze alias Sluszkowszczyzna w pow. lidzkim (18 сакавіка 1658 году)[102]; mieszczanie do plebaniej płungiańskiej należący… Adam Jegielewicz (1675—1677 гады)[103]; Samuel Iagielewicz (1702 год)[104]; Samuel Egielewicz (жнівень 1706 году)[105]; Jagielowszczyzna… Jagieły (1744 год)[106]; Katarzyna Jagielewicz (1756 год)[107]; Piotr z Jagiełło Jagiełowicz, rotm. pow. kow. (22 траўня 1767 году)[108]; Oggel Albert. Jul. Lithuan. (1825 год)[109]; Jagiełowicz (1861 год)[110]; Jacub Jagiello (1863 год)[111]; Jagiełowa Anna (30 чэрвеня 1884 году)[112]; Іоgелло (1889 год)[113][d].

Ягелы (Jagiełło) — прыгонныя зь вёсак Масьцянаў, Пешкаўцаў і мястэчка Лынтупаў, якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[123].

Ягеловічы (Jagiełowicz) — прыгонныя з ваколіцаў Сьвянцянаў, якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[124].

Ягелы (Jagiełło) гербаў Пагоня і Лебедзь — літоўскія шляхецкія роды з Ашмянскага, Віленскага і Лідзкага[125][126] і Троцкага паветаў[127].

Ягеловічы гербаў Лебедзь і Яліта — літоўскі шляхецкі род зь Вільні[128].

Ягеловічы (Jagiełowicz, Jagiełłowicz) — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[127].

Ягелы — парафіяне касьцёла ў Даўгінаве на 1900 год[129].

Агігелі (Ogigel) гербу ўласнага[130] — шляхецкі род Рэчы Паспалітай з Сылезіі[131].

На гістарычнай Лідчыне існуе вёска Ягелы, на гістарычнай АшмяншчынеЯгелаўшчына, на гістарычнай СлонімшчынеЯглевічы, на БерасьцейшчынеЯгалкі, у былым Жамойцкім староствеАгайлі.

  1. ^ У рэчышчы палітыкі летувізацыі зьявілася тлумачэньне імя Ягайла (лет. Jogáila) ад летувіскіх словаў jóti 'ехаць конна' і нібы застарэлага, але на зафіксаванага ў летувіскіх слоўніках і тэкстах gáilas 'моцны' (дасьледнік Алёхна Дайліда зьвяртае ўвагу на тое, што дзеля гэтага тлумачэньня летувіскія дасьледнікі ад пачатку выкарыстоўвалі сучаснае galia 'моц', што прыводзіла да перакручваньня імя Ягайлы — імя князя мусіла б гучаць як «Ёгаля»[31]). Падобнае тлумачэньне яшчэ ў сярэдзіне XIX ст. высунуў летувіс Даўгдарыс у газэце «Tygodnik Petersburski» (ад 18 ліпеня 1850 году)[32], тым часам у часопісе Міністэрства народнай асьветы (красавік 1850 году) летувіскі аўтар Даніла прапаноўваў перакладаць гэтае імя як «калі жаль» ад jei (я) 'калі' і gailis (га́йліс) 'жаль'[33]. Усе гэтыя тлумачэньні народжаны на Віленшчыне лінгвіст Уладзіслаў Юргевіч вызначыў як «кур’ёзныя»[34], кур’ёзнымі азначыў летувіскія тлумачэньні імя Ягайлы і францускі лінгвіст Раймонд Шмітляйн[16], тым часам большасьць сучасных навукоўцаў лічыць іх неверагоднымі[35]
  2. ^ Паводле Origo regis Jagyelo et Wytholdi ducum Lithuanie
  3. ^ Паводле Віленскага сьпісу
  4. ^ Найранейшая (паводле Казімера Бугі[114]) фіксацыя летувізаванай формы адзначаецца ў 1562 годзе — Baczus Jagielaytis[115]; у летувіскамоўным тэксьце 1589 году фіксуецца ў форме Jogėla[116]
  1. ^ Francovich-Onesti N. Vestigia longobarde in Italia (568—774). Lessico e antroponimia. — Roma, 1999. P. 251.
  2. ^ Morlicchio E. Onomastica germanica in Italia meridionale // Dictionnaire historique des noms de famille romans. — Tübingen, 1990. P. 115.
  3. ^ Reichert H. Lexikon der altgermanischen Namen. I. — Wien, 1987. S. 13.
  4. ^ Khallieva Boiché O. Imja et Name, Aux sources de l'anthropnymie germanique, anglo-saxonne et slave. — Presses de l’université Paris-Sorbonne, 2015. P. 341.
  5. ^ Piel J. M. Sobre a formação dos nomes de mulher medievais hispano-visigodos // Confluência. N. 3, 1992. P. 99.
  6. ^ Gantier V. La langue, les noms et le droit des anciens Germains. — Berlin 1901. P. 130, 279.
  7. ^ Nielsen O. Olddanske personnavne. — Kjøbenhavn, 1883. S. 19.
  8. ^ Briggs K. An index to personal names in English place-names. — Nottingham, 2023. P. 118.
  9. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 28.
  10. ^ Kapff R. Deutsche Vornamen: mit den von ihnen abstammenden Geschlechtsnamen sprachlich erläutert. — Nürtingen am Neckar, 1889. S. 17.
  11. ^ Socin A. Mittelhochdeutsches Namenbuch. — Basel, 1903. S. 14, 163, 714.
  12. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 43.
  13. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 39.
  14. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
  15. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 987—992
  16. ^ а б Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 101.
  17. ^ Schmittlein R. Les noms d’eau de la Lituanie (suite) // Revue internationale d’onomastique. Nr. 1, 1964. P. 86.
  18. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 19.
  19. ^ Peterson L. Nordiskt runnamnslexikon. — Institutet för språk och folkminnen, 2007.
  20. ^ ANA, Nordic Names
  21. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17, 19, 26.
  22. ^ Croniche degli ordini instituiti dal p.s. Francesco. P. 4, T. 2. — Napoli, 1680. P. XXI.
  23. ^ Gloriose memorie delle vite, e fatti illustri delli sommi pontefici, e cardinali assonti dal serafico Ordine di s. Francesco al governo di S. Chiesa romana. — Treviso, 1703. 39, 46, 73, 88, 89.
  24. ^ Giardino Serafico Istorico Fecondo Di Fiori, E Frutti Di Virtù, Di Zelo, E Di Santità Nelli trè Ordini instituiti dal Gran Patriarca de Poveri S. Francesco. — Venezia, 1710. P. 402, 456, 458.
  25. ^ Nuclei historiæ universalis, cum sacræ, tum prophanae, ad dies, annosque relatæ, auctarium, etc. — Görlini, 1658. P. 430.
  26. ^ L·mer-eniauto-genea-chorographias nucleus, insignis lectionis variae fructu locuples. Historiae cùm sacrae tùm prophanae cognitione compendiosissima atque utilissima praegnans. — Ulmae, 1672. P. 1.
  27. ^ Catalog der Stadtbibliothek in Zürich. Bd. 2. — Zürich, 1864. S. 849.
  28. ^ Урбан П. Старажытныя ліцьвіны: мова, паходжаньне, этнічная прыналежнасьць. — Менск: 2001. С. 52.
  29. ^ Урбан П. Старажытныя ліцьвіны: мова, паходжаньне, этнічная прыналежнасьць. — Менск: 2001. С. 208.
  30. ^ Бразгуноў А. Генезіс імёнаў вялікіх князёў літоўскіх // Беларуская анамастыка. Гісторыя і сучаснасць: матэрыялы Міжнароднай навуковай канферэнцыі (Менск, 20 красавіка 2010 г.) / Нацыянальная акадэмія навук Беларусі, Інстытут мовы і літаратуры імя Якуба Коласа і Янкі Купалы; рэдкал.: І. Капылоў і інш.]. — Менск: Права і эканоміка, 2010. С. 209—213.
  31. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 9.
  32. ^ Tygodnik Petersburski. Nr. 54, 1850. S. 353.
  33. ^ Данилло Н. Значение некоторых имен литовских князей и названий местностей Литвы // Журнал Министерства народного просвещения. Т. 66. — СПб., 1850. С. 152.
  34. ^ Юргевич В. Опыт объяснения имён литовских князей // Чтения в императорском обществе истории и древностей российских. Кн. 3. — М., 1883. С. 28.
  35. ^ Капылоў І. Ягайлы // Звязда. 8 жніўня 2012 г.
  36. ^ Арлоў У. Краіна Беларусь. Вялікае Княства Літоўскае. — KALLIGRAM, 2012. С. 158.
  37. ^ Słownik historyczno-etymologiczny antroponimów ziemi chełmskiej (XVI—XVII wiek). — Warszawa, 2017. S. 123.
  38. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 38.
  39. ^ Walkowiak J. B. Litewskie nazwiska Polaków: słownik etymologiczno-frekwencyjny. — Poznań, 2019. S. 142.
  40. ^ Договор о перемирии на 10 лет между ВКЛ и Тевтонским орденом (1379), Fontes historiae Magni Ducatus Lithuaniae
  41. ^ Договор между в.к.л. Ягайлом и великим магистром Тевтонского ордена Винрихом фон Книпроде (1380), Fontes historiae Magni Ducatus Lithuaniae
  42. ^ Codex diplomaticus Lithuaniae, 1253—1433. — Vratislaviae, 1845. P. 53, 55.
  43. ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 604—607, 611, 613—614, 617—619, 627—629, 631, 641.
  44. ^ Codex epistolaris Vitoldi. — Cracoviae, 1882. S. 997, 1025—1026, 1028.
  45. ^ Договор между в.к.л. Ягайлом и магистром Ливонии Вильгельмом фон Фримерсхаймом (1380), Fontes historiae Magni Ducatus Lithuaniae
  46. ^ Бражольский договор о перемирии между ВКЛ и Тевтонским орденом (июль 1382), Fontes historiae Magni Ducatus Lithuaniae
  47. ^ Договор между ВКЛ и Тевтонским орденом о передаче части Жемайтии за рекой Дубисой (1382), Fontes historiae Magni Ducatus Lithuaniae
  48. ^ Codex diplomaticus Lithuaniae, 1253—1433. — Vratislaviae, 1845. P. 56—57, 59.
  49. ^ Лицкевич О. В. «Летописец великих князей литовских» и «Повесть о Подолье»: опыт комплексного критического разбора. — СПб., 2019. С. 263—266.
  50. ^ Урбан П. Старажытныя ліцьвіны: мова, паходжаньне, этнічная прыналежнасьць. — Менск: 2001. С. 207.
  51. ^ Codex diplomaticus Poloniae. T. 3. — Varsaviae, 1858. P. 338.
  52. ^ Pomniki dziejowe Polski. T. 4. — Lwów, 1884. S. 46.
  53. ^ ПСРЛ. Т. 4. — СПб., 1848. С. 72, 75—76, 78, 83, 94—95, 99, 113.
  54. ^ ПСРЛ. Т. 5. — СПб., 1851. с. 235—236, 242, 245, 258, 262.
  55. ^ ПСРЛ. Т. 4. — СПб., 1848. С. 81—82.
  56. ^ ПСРЛ. Т. 5. — СПб., 1851. С. 238, 242, 264.
  57. ^ Бучинський Б. Кілька причинків до часів вел. князя Свитригайла (1430—1433) // ЗНТШ. Т. 76. — Львів, 1907. С. 136.
  58. ^ Бучинський Б. Кілька причинків до часів вел. князя Свитригайла (1430—1433) // ЗНТШ. Т. 76. — Львів, 1907. С. 135.
  59. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 94.
  60. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 101.
  61. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 105.
  62. ^ Литовская метрика. Отд. 1, ч. 1, т. 1. — СПб., 1910. С. 76.
  63. ^ ПСРЛ. Т. 4. — СПб., 1848. С. 72, 75—76, 78, 83, 94—95, 99, 113.
  64. ^ ПСРЛ. Т. 4. — СПб., 1848. С. 81—82.
  65. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. С. 70.
  66. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 515.
  67. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 128.
  68. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 557.
  69. ^ ПСРЛ. Т. 32. — М., 1975. С. 141—145.
  70. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 207.
  71. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 349.
  72. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 337.
  73. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 11 (1518—1523). — Vilnius, 1997. P. 75.
  74. ^ Литовская метрика. Т. 1. — СПб., 1903. С. 1398.
  75. ^ Rowell S. C. Acta primae visitationis diocesis vilnensis anno domini 1522 peractae. Vilniaus Kapitulos Archyvo Liber IIb atkūrimas. — Vilnius, 2015. P. 74.
  76. ^ Popisy wojskowe pospolitego ruszenia Wielkiego Księstwa Litewskiego (1524—1566). — Białystok, 2018. S. 89.
  77. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 69.
  78. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 70.
  79. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 94.
  80. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 78.
  81. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 100.
  82. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 227 (8) (1533—1535). — Vilnius, 1999. P. 34.
  83. ^ Popisy wojskowe pospolitego ruszenia Wielkiego Księstwa Litewskiego (1524—1566). — Białystok, 2018. S. 30.
  84. ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 25.
  85. ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 160, 193.
  86. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 20 (1536—1539). — Vilnius, 2010. P. 263.
  87. ^ Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 8. — Вильна, 1870. С. 36, 47, 63.
  88. ^ Popisy wojskowe pospolitego ruszenia Wielkiego Księstwa Litewskiego (1524—1566). — Białystok, 2018. S. 189.
  89. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 586.
  90. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 591.
  91. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 652.
  92. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 653.
  93. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 734.
  94. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 735.
  95. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 797.
  96. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 1096.
  97. ^ Jablonskis K. Archyvinės smulkmenos // Praeitis. T. 2. — Kaunas, 1933. P. 415—416.
  98. ^ ПСРЛ. Т. 32. — М., 1975. С. 62—70.
  99. ^ Akta zjazdów stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Warszawa, 2009. S. 303, 305.
  100. ^ Akta zjazdów stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Warszawa, 2009. S. 327.
  101. ^ Глінскі Я. Рэестр зямян Слуцкага і Капыльскага княстваў 1657 году // Архіварыус. Вып. 21, 2023. С. 78.
  102. ^ Metryka Litewska. Księga wpisów Nr. 131. — Warszawa, 2001. S. 122.
  103. ^ Žemaičių vyskupijos vizitacija 1675—1677 m. // Fontes Historiae Lituaniae. Vol. X, 2011. P. 70.
  104. ^ Pasvalio Šv. Jono Krikštytojo parapijos jungtuvių įrašai 1697—1705 m., Nepriklausomas virtualus archyvas GENMETRIKA
  105. ^ Kaminskas-Krinčius A. Seniausiosios išlikusios originalios 1705—1726 m. Stakliškių bažnyčios krikšto metrikų knygos fragmento (1705—1710) publikacija. Bibliotheca Lituana. T. 2 (2012). P. 460.
  106. ^ Diecezja Wileńska, 1744, Pawet, 20 лютага 2011 г.
  107. ^ Bobty, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
  108. ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 213.
  109. ^ Die Matrikel der Albertus-Universität zu Königsberg i. Pr. 1544—1829. Bd. 2: Die Immatrikulationen von 1657—1829. — Leipzig, 1911/1912. S. 754.
  110. ^ Spis miejscowości oraz nazwisk mieszkańców parafii werkowskiej w 1861 r., Genealogia Wileńszczyzny
  111. ^ Jacub Jagiello i Julia z Kroszczynskich (Якуб Ягелло и Юлия Крощинская), Старые памятники в Слуцке
  112. ^ Сакалоўская А. Кальварыя. — Менск, 1997. С. 164.
  113. ^ Гурская Ю., Вайткявичус В. Балтийское наследие в Восточной Беларуси: новые исторические и лингвистические данные об Обольцах // Acta Baltico-Slavica. Nr. 32 (2008). С. 19.
  114. ^ Būga K. Apie lietuvių asmens vardus. — Vilnius, 1911. P. 32.
  115. ^ Акты, издаваемые Виленской Комиссией для разбора древних актов. Т. 25. — Вильна, 1898. С. 48.
  116. ^ Linguistica Baltica. Vol. 3: 1994. 89.
  117. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 91.
  118. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 205.
  119. ^ Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.. — 2-е выд. — Смаленск, 2014. С. 215.
  120. ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 397.
  121. ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 9. ― Вильна, 1912. С. 364, 378.
  122. ^ Frejlich K. Pod przysądem horodnictwa wileńskiego. O jurydyce i jej mieszkańcach w XVII wieku. — Toruń, 2022. S. 163.
  123. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 49, 57.
  124. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 69, 155, 178.
  125. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 88, 273, 535.
  126. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 93.
  127. ^ а б Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 291.
  128. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 536.
  129. ^ Яўген Анішчанка, Долгинова костел в Вилейском уезде. Список прихожан 1900 г., Архіў гісторыка Анішчанкі, 14 красавіка 2016 г.
  130. ^ Gajl T. Herby Szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodow. — Gdańsk, 2003. S. 298.
  131. ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 9. — Warszawa, 1937. S. 134.