Вілгайла (імя)
| Вілгайла лац. Viłgajła / Viłhajła | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Wilo + Gailo |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Вілігайла, Вілгал, Вільгал, Вільгела, Вілікайл |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Вілгайла» | |
Вілгайла (Вілгал, Вільгал, Вільгела), Вілігайла (Вілікайл) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Віла (Wilo) і Гайла (Gailo) — імёны германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова -віл- (імёны ліцьвінаў Вільбут, Вільгейда, Мунтвіл; германскія імёны Willebut, Williheid, Muntwil) паходзіць ад гоцкага wilja 'воля', а аснова -гайл- (-гал-, -гел-) (імёны ліцьвінаў Відзігайла, Інгела, Монтгайла; германскія імёны Widigail, Ingeila, Montigel) — ад гоцкага і бургундзкага gails 'жвавы, свавольны, ганарысты'[2]. Такім парадкам, імя Вілгайла азначае «жвавая воля»[3]. Адзначалася старажытнае германскае імя Wilgils (Wil-gils)[4][a].
У Польшчы адзначаецца прозьвішча Вілігала (Wiligała, Willigalla)[6].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Виликаилъ (умова 1219 году); uxor Villegaylen satrape (Хроніка Лівоніі Германа Вартбэрга)[7]; Вилкгаилу семъица (1440—1450 гады)[8]; Болько Вилькголовичъ (1528 год)[9]; Вилкгол Семашкович (1537—1538 гады)[10]; Froncem Wilgoyłowiczem (1621 год)[11]; od Mikołaja i Jana Wilgayłów (1667 год)[12]; Wilgieła (1671—1681 гады)[13].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Вілгайла († па 1219) — літоўскі князь
- Вілігайла — літоўскі баярын, які атрымаў наданьні ад вялікага князя Казімера ў 1442 і паміж 1440 і 1450 гадамі[14]
- Болька Вільголавіч — пералайскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Вілгал Сямашкавіч — жыхар Жамойцкага староства, які ўпамінаецца ў 1537—1538 гадох
- Сьцяпан Паўлавіч Вільгойла — расенскі зямянін, які ўпамінаецца ў 1599 годзе[15]
Глядзіце таксама
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Заўвагі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Паводле гэтага ж выданьня: Gilswith < Gelesuintha[5]
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 567, 1591.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 20.
- ^ Searle W. G. Onomasticon anglo-saxonicum. — Cambrigde, 1897. P. 497.
- ^ Searle W. G. Onomasticon anglo-saxonicum. — Cambrigde, 1897. P. 556.
- ^ Walkowiak J. B. Litewskie nazwiska Polaków: słownik etymologiczno-frekwencyjny. — Poznań, 2019. S. 358—359.
- ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 116.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 49.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 91.
- ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 173, 357.
- ^ Rejestry popisowe pospolitego ruszenia szlachty Wielkiego Księstwa Litewskiego z 1621 r. — Warszawa, 2015. S. 40.
- ^ Błaszczyk G. Herbarz szlachty żmudzkiej. T. 6. — Warszawa, 2016. S. 175.
- ^ Zinkevičius Z. Lietuvių antroponimika: Vilniaus lietuvių asmenvardžiai XVII a. pradžioje. — Vilnius, 1977. P. 218.
- ^ Saviščevas E. Polityka nadań wielkich książąt litewskich na Żmudzi w pierwszej połowie XV wieku // Prace historyczne 141, z. 2 (2014). S. 506.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 5. ― Вильна, 1907. С. 121.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. Аўтарскае выданне. — Менск, 2019. — 459 с. — (сьціслая вэрсія кнігі: Вытокі Вялікае Літвы. — Менск, 2021. — 89 с.)