Ягірд
| Ягірд лац. Jagird / Jahird | |
| Ægirdh | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Agi + Gerd |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Эгерд, Агірд, Эгірд, Егерт |
| Вытворныя формы | Эйгерд |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Ягірд» | |
Ягірд (Эгірд), Эгерд (Егерт), Агірд — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Агарда, Агард, Егард або Агерд, пазьней Эгерд, Эгірд, Агірд, Эгерт або Ёгерд (Agardis[1], Agard[2], Agardus[3], Aaggaard[4], Egard, Egerd[5], Eggerd[5], Ægirdh[5], Egert, Jogärdh[6][7], Ágærðr[8]) — імя германскага паходжаньня[9]. Іменная аснова ег- (аг-, ек-) (імёны ліцьвінаў Ягвін, Ягінт, Ягоўд; германскія імёны Egwinus, Egind, Egold) паходзіць ад гоцкага agis 'страх' або agja 'вастрыё, меч'[10], а аснова -гард- (-герд-, -герт-) (імёны ліцьвінаў Альгерд, Мундыгерд, Тэўтыгерд; германскія імёны Algardus, Mundgerd, Teutgerdis) — ад гоцкага gairdan 'падпяразваць' (пераноснае 'ахоўваць'), garda 'агароджа' (пераноснае 'ахова, бясьпека')[11].
Адпаведнасьць імя Ягірд германскаму імю Agardis сьцьвердзіў францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн, які на падставе шматгадовых дасьледаваньняў прыйшоў да высноваў пра германскае паходжаньне літоўскіх уласных імёнаў[12].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Моишокгольское волости и Керновское Евню Екирдовичу дванадцать чоловековъ (7 лістапада 1442 году)[13]; Янъ Екгирдовичъ (1528 год)[14]; Андрушко Акгирдович (1537—1538 гады)[15]; Egirdowna (17 лістапада 1737 году)[16]; Fryderyk Egiertt (1814 год)[17]; Laurenty Antoni Egierd (1832 год)[18].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Ян Ягірдавіч — вількійскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Андрушка Агірдавіч — жыхар Жамойцкага староства, які ўпамінаецца ў 1537—1538 гадох[19]
- Барбара Балтрамееўна Ягірдовіч — расенская зямянка, якая ўпамінаецца ў 1599 годзе[20]
Егерты або Эгерты (Jegiert, Egiert) — літоўскі шляхецкі род зь Вільні[21].
Глядзіце таксама
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 21.
- ^ Ray O. Vore navne: en etymologisk navnebok med fyldige utredninger. — Chicago, 1944. S. 17.
- ^ Polyptyque de l'Abbaye de Saint-Germain des Prés rédigé au temps de l'Abbé Irminon et publié par Auguste Longnon. T. 1. — Paris, 1895. P. 278, 328.
- ^ Barber H. British Family Names: Their Origin and Meaning, with Lists of Scandinavian, Frisian, Anglo-Saxon and Norman Names. — Longon, 1894. P. 137.
- ^ а б в Sveriges medeltida personnamn. Hft. 4. — Uppsala, 1974. S. 609.
- ^ Otterbjörk R. Svenska förnamn. — Svenska språknämnden, 1979.
- ^ Iógærðr, Nordic Names
- ^ Peterson L. Nordiskt runnamnslexikon. — Uppsala, 2007. S. 17.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 21—22.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 39.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 101.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 68.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 159.
- ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 158.
- ^ G, Mosėdžio miestelio ir aplinkinių kaimų senųjų gyventojų romos katalikų bažnyčios santuokos metrikų nuorašai
- ^ Daugi, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
- ^ Wilno św. Anny, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
- ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 158.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 5. ― Вильна, 1907. С. 181.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 549.