Гайлігін
| Гайлігін лац. Gajligin / Hajlihin | |
| Gelikin | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Gelo + Ginn Gelo + суфікс -кін (-kin) |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Келікін, Колькін, Гайліген, Гольгін, Галагін |
| Зьвязаныя імёны | Gingel |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Гайлігін» | |
Гайлігін (Келікін, Колькін), Гайліген — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча Гольгін (Галагін).
Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Гелікін (Gelikin) і Гінгель (Gingel[1]) — імёны германскага паходжаньня[2]. Іменная аснова -гайл- (-гал-, -гел-) (імёны ліцьвінаў Відзігайла, Інгела, Монтгайла; германскія імёны Widigail, Ingeila, Montigel) паходзіць ад гоцкага і бургундзкага gails 'жвавы, свавольны, ганарысты', а аснова -гін- (-ген-, -кін-) (імёны ліцьвінаў Гендрута, Кімунд, Менгін; германскія імёны Genedrudis, Ginmund, Mennigen) — ад гоцкага gin- 'пачатак'[3] (гоцкае *ginnan, германскае *gennan 'пачынаць'[4]). Апроч таго, у германскіх імёнах адзначаецца суфікс-пашыральнік -кін (-кен)[5]. Такім парадкам, імя Гайлігін азначае «жвавы зачатак»[6].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Монивидъ Койликинович (1387—1392 гады[7])[8][9]; Goligyn (Golygin[10]; 18 студзеня 1401 году)[11]; cum Goligunt[12], Goligunt[13] (2 кастрычніка 1413 году); Andreas dictus Golykunth (17 студзеня 1413 год)[14]; Golgen Goslywoynowitz (Golgen Goyliwoynowicz[10]; 15 траўня 1432 году)[15]; Golyginy [sigilla] (20 студзеня 1433 году)[16]; Кголикгину Остиковичу чоловекъ[17], Пану Ондрушку Коликиновичу село Морхотъчино[18], Онъдрушку Келикиновичу, местичу[19], Олехну Кголикгиновичу пять чоловековъ[20] (1440—1492 гады); Andruszkone Golgynovicz (28 ліпеня 1449 году)[21]; Судъку да Олехну Кголикгиновичомъ земля Белякова[22], Пану Михаилу Коликиновичу озеро Орлои[23] (9 лістапада 1449 году); Olechno Goliginovicz (22 лістапада 1460 году)[24]; recordii Michaelis Golgynovicz… Michael, Suczko, Dil Andreas germani Golginoviczi (1463—1467 гады)[25]; recordii Michaelis Golgynowicz… Michael, Svthko, Dyl Andreas germani Golgynowicz (29 траўня 1479 году)[26]; Michael Goligin (Ян Длугаш)[27]; Вышково а Мукободы небощику пану Михаилу Кголикгиновичу (29 кастрычніка 1486 году)[28]; Пану Михаилу Кголкгиновичу… Олехъну Кголикгиновичу (3 жніўня 1496 году)[29]; Михаило Кголикгиновичъ (1496 год)[30]; въ пана Михаила Кголикгиновича (каля 1518 году)[31]; листу Жыкгимонтовича Колькгиновича (23 лістапада 1536 году)[32]; панъ Михаило Колкиновичь (1544 год)[33]; за Жыкгимонътомъ Кголикгиновичомъ (3 красавіка 1562 году)[34]; Павелъ Кголкгинъ (1567 год)[35]; Golgieniszki... Golginiszki (1744 год)[36]; Michałem y Bartłomieiem Golginami (26 жніўня 1755 году)[37]; Józefowi, Jakubowi y Wincentemu Gołginowiczom (26 ліпеня 1797 году)[38].
Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Гайлігін (Калігін) — легендарны літоўскі князь, сын легендарнага вялікага князя літоўскага Скірманта
- Гайлігін — літоўскі баярын, бацька Войцеха Манівіда і Юрыя Гедыгольда
- Андрэй Гайлігін (да 1401 — па 1433) — літоўскі баярын, набліжаны да Вітаўта; меў сыноў Алехну Дыля, Андрэя, Міхайлу і Сутку
Гольгіны (Golgin) гербаў Даленга і Сыракомля — літоўскі шляхецкі род з Ашмянскага і Віленскага паветаў[39].
Галагіны (Gołagin) гербу ўласнага — літоўскі шляхецкі род з Ашмянскага павету[40].
На гістарычнай Віленшчыне існуе вёска Гальгінішкі.
Глядзіце таксама[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Gottschald M. Deutsche Namenkunde: Unsere Familiennamen nach ihrer Entstehung und Bedeutung. — Berlin, 1954. S. 277.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 567.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ G // Köbler G. Gotisches Wörterbuch. 4. Aufl, 2014.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 356.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 21.
- ^ Поручная грамота за Гридка Константиновича (1387—1392), Fontes historiae Magni Ducatus Lithuaniae
- ^ Грамоти XIV ст. — Київ, 1974. С. 108.
- ^ Українські грамоти. Т. 1. — Київ, 1928. С. 47.
- ^ а б Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.. — 2-е выд. — Смаленск, 2014. С. 224.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 38.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 54.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 57, 69.
- ^ Lites ac res gestae inter Polonos Ordinemque Cruciferorum. T. 2. — Posnaniae, 1892. S. 147.
- ^ Русско-ливонские акты. — СПб, 1868. С. 191.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 94.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 48.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 51.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 52.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 55.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 220.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 60.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 64.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 269.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 284.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 368—369.
- ^ Joannis Długossii seu longini canonici Cracoviensis Historiae Polonicae libri XII. T. 3. L. 11, 12. — Cracoviae, 1877. P. 657.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 4 (1479—1491). — Vilnius, 2006. P. 125.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 135.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 335.
- ^ Литовская метрика. Т. 1. — СПб., 1903. С. 1023.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 21 (1536—1537). — Vilnius, 2019. P. 33.
- ^ Сборник палеографических снимков с древних грамот и актов, хранящихся в Виленском центральном архиве и Виленской публичной библиотеке. Вып. 1. — Вильна, 1884. С. 28.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 249 (35) (1554—1568). — Vilnius, 2018. P. 240.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 580.
- ^ Diecezja Wileńska, 1744, Pawet, 20 лютага 2011 г.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 12. — Вильна, 1883. С. 61.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 12. — Вильна, 1883. С. 634.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 265, 504.
- ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 6. — Rzeszów, 2006. S. 143.
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. Аўтарскае выданне. — Менск, 2019. — 459 с. — (сьціслая вэрсія кнігі: Вытокі Вялікае Літвы. — Менск, 2021. — 89 с.)