Перайсьці да зьместу

Гелігуд

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Gelgod
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Gelo + Godo
Іншыя формы
Варыянт(ы) Гелгод, Гелгуд, Гелгут, Геўгут, Гялгуд
Зьвязаныя імёны Гудзігал
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Гелігуд»

Гелігу́д (Гелгод) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча Ге́лгуд (Гелгут, Геўгут).

Гелгод (Gelgod) і Годэгель (Godegel[1]) — імёны германскага паходжаньня[2]. Іменная аснова -гайл- (-гал-, -гел-) (імёны ліцьвінаў Відзігайла, Інгела, Монтгайла; германскія імёны Widigail, Ingeila, Montigel) паходзіць ад гоцкага і бургундзкага gails 'жвавы, свавольны, ганарысты', а аснова -гуд- (-год-, -гут-) (імёны ліцьвінаў Готарт, Гудман, Саўгут; германскія імёны Gotard, Gudman, Savegot) — ад гоцкага guþs 'Бог'[3], gôþs 'добры, старанны, пабожны' або *guts 'гот'[4].

У Польшчы ў 1766 годзе адзначалася прозьвішча Gałgut[5].

У Польшчы адзначаецца прозьвішча Гелгут (Gełgut, Giełgut)[6].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Кгеликгуду три чоловеки (1440—1492 гады)[7]; Станислав Кгелкгудовичъ[8], Миколаи Кгилкгудовичъ[9] (1528 год); а Кгелк­годишок… ыменья ее Кгелкгодишъского… а Кгелкгодишъки (22 сьнежня 1535 году)[10]; w Gielgodziszkach… słuzeb liudzi wilienskich w Gielgodziszkach (23 красавіка 1548 году)[11]; Родъ Кгелкгудовъ (1567 год)[12]; земяном повету ковенского… з роду Кгелкгудов с Кульвы Андрею Богдановичу, Амъброжею а Мисю Нарбутовичом, Мисю Стасевичу, Станиславу Мартиновичу, Лаврину Андрушковичу, Томашу а Миколаю Андрушковичомъ, Яну Петровичу (15 верасьня 1568 году)[13]; земяном господарскимъ земъли Жомоитское… пану Станиславу Томашевичу Кгелкгуду (31 студзеня 1592 году)[14]; Piotr Giełgud (23 верасьня 1606 году)[15]; пани Кристыну Кгелкгудовну (26 лістапада 1653 году)[16]; Andrzej Giełgud (10 траўня 1655 году)[17]; Andrzey Giełłgud (20 кастрычніка 1655 году)[18]; Kazimierz Gielgud (22 сьнежня 1665 году, 27 сакавіка 1676 году)[19]; pan Gielgut (30 красавіка 1666 году)[20]; Giełgut (1670 год)[21]; Andrzey Kazimierz Giełgud (25 чэрвеня 1672 году)[22]; Andrzej Giełgud (1690 год)[23]; Szymon Giewgut (1810 год)[24]; Kazimierz Julian Giałgut (1838 год)[25].

  • Гелігуд — літоўскі баярын, які атрымаў наданьне ад вялікага князя Казімера
  • Станіслаў Гелігудавіч — пянянскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
  • Мікалай Гелігудавіч — гедройцкі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска ВКЛ 1528 году
  • Пётар і Марцін Тамашавічы Гелгуды — расенскія зямяне, якія ўпамінаюцца ў 1584 годзе[26]
  • Ян Станіслававіч Гельгуд — расенскі зямянін, які ўпамінаецца ў 1584 годзе[27]
  • Ганна, Дарота, Катрына, Рэйна, Пётар, Станіслаў і Марцін Тамашавічы Гелгудовічы — расенскія зямяне, якія ўпамінаюцца ў 1590 годзе[28]

Гелгуды гербу Дзялоша — літоўскі шляхецкі род.

На тэрыторыі цяперашняй Летувы фіксаваліся прозьвішчы Гелгода, Гелгота і Гелгот у летувізаваных формах[29].

У XVI ст. існавала ўрочышча Гельгудаўшчына (Гельгудовщизна) у Жамойцкім старостве[30].

У актах Вялікага Княства Літоўскага ўпаміналіся маёнткі Гелгоды ў Жамойцкім старостве і Гелгуды ў Ковенскім павеце[31].

У былым Жамойцкім старостве на рацэ Нёмане існуе вёска Гелгудышкі.

  1. ^ Repertori D’Antropònims Catalans (RAC). Vol. 1. — Barcelona, 1994. P. 325.
  2. ^ Bergh L. Ph. C. Historische beschouwing der Nederlandsche Eigennamen // Taalkundig magazijn of gemengde bijdragen tot de kennis der Nederduitsche taal. 4o Deel, 1842. S. 568.
  3. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
  4. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 134.
  5. ^ Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku. T. 1: A—G. — Kraków, 2007. S. 543.
  6. ^ Walkowiak J. B. Litewskie nazwiska Polaków: słownik etymologiczno-frekwencyjny. — Poznań, 2019. S. 116, 120.
  7. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 20.
  8. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 77.
  9. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 78.
  10. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 19 (1535—1537). — Vilnius, 2009. P. 112—113.
  11. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 1 (1380—1584). — Vilnius, 1998. P. 72—73.
  12. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 735.
  13. ^ Jablonskis K. Archyvinės smulkmenos // Praeitis. T. 2. — Kaunas, 1933. P. 416.
  14. ^ Jablonskis K. Lietuvių kultūra ir jos veikėjai. — Vilnius, 1973. P. 101.
  15. ^ Akta zjazdów stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Warszawa, 2009. S. 164.
  16. ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 15. — Вильна, 1888. С. 52.
  17. ^ Akta zjazdów stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Warszawa, 2009. S. 274.
  18. ^ Akta zjazdów stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Warszawa, 2009. S. 298, 321.
  19. ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 4. Акты Брестского гродского суда. — Вильна, 1870. С. 24, 252.
  20. ^ Lietuvos inventoriai XVII a. — Vilnius, 1962. P. 254.
  21. ^ Bystroń J. Nazwiska polskie. — Lwów, 1936. S. 284.
  22. ^ Беларускі архіў. Т. 3. — Менск, 1931. С. 228.
  23. ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Województwo wileńskie 1690 r. — Warszawa, 1989. S. 247.
  24. ^ Korwie, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
  25. ^ Mejszagoła, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
  26. ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 1. ― Вильна, 1901. С. 105, 127.
  27. ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 1. ― Вильна, 1901. С. 118.
  28. ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 2. ― Вильна, 1903. С. 86.
  29. ^ Lietuvių pavardžių žodynas. T. 1. — Vilnius, 1985. P. 648.
  30. ^ Спрогис И. Я. Географический словарь древней Жомойтской земли XVI столетия. — Вильна, 1888. С. 70.
  31. ^ Indeks alfabetyczny miejscowości dawnego wielkiego Księstwa Litewskiego: A—K (Abakanowicze — Kujany). Wilno, 1929. S. 189.