Мінігайла (імя)
Мінігайла лац. Minigajła / Minihajła | |
Minigel | |
Паходжаньне | |
---|---|
Мова(-ы) | германскія |
Утворанае ад | Minno + Gelo |
Іншыя формы | |
Варыянт(ы) | Мінгель, Мэнгель, Мэнгела, Мінгайла |
Зьвязаныя імёны | Гайлімін |
Зьвязаныя артыкулы | |
якія пачынаюцца з «Мінігайла» |
Мінігайла (Мінгель, Мэнгель) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча Мінгайла (Мэнгела).
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Мінігель, Мінгель, Мэнгела або Мэнгель (Minigelus[1], Mingellus[2], Mengele[3], Mengel[4]) і Гелемін або Гальмін (Geleminus[5], Galmin[a][6]) — імёны германскага паходжаньня[7]. Іменная аснова -мін- (-мен-) (імёны ліцьвінаў Мінят, Альмін, Асьміна; германскія імёны Miniatus, Almin, Osminna) паходзіць ад гоцкага minan 'менаваць, памятаць, любіць'[8], minthi 'памяць'[9], а аснова -гайл- (-гал-, -гел-) (імёны ліцьвінаў Відзігайла, Інгела, Монтгайла; германскія імёны Widigail, Ingeila, Montigel) — ад гоцкага і бургундзкага gails 'жвавы, свавольны, ганарысты'[10]. Такім парадкам, імя Мінігайла азначае «жвавы думкамі» (тое ж, што і імя Гайлімін)[11].
У Прусіі бытавала імя Мінігайла (Мінігал): Mynnegayle / Minigal (1391 год)[12].
У Польшчы адзначаецца прозьвішча Мэнгель (Mengel)[13].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Mynnegails syns bruder hoff[14], Mynegelia dorfe… Mynnegelin dorfe[15] (Паведамленьні аб літоўскіх дарогах); Michaele alias Minigal Gedigoldi capitanei de Oschmena (17 лютага 1387 году)[16]; Michaele alias Mingal Gedigowdi (22 лютага 1387 году)[17]; Michaele alias Minigal de Oszmena (1 чэрвеня 1387 году)[18]; Минкгайло изъ Ошмены (1 ліпеня 1388 году[19], 18 чэрвеня 1389 году[20]); Минигайло (16 сьнежня 1388 году)[21]; Michaele alias Minigalone (25 траўня 1391 году)[22]; Minigalone (2 лютага 1395 году)[23]; Mynegayl (23 красавіка 1398 году)[24]; Mynnegal houptman czur Aschmynne[25], Mynghail, capitaneus in Aschmyna[26] (12 кастрычніка 1398 году); mit Mynnegeilen (Mynnegeil[27]; 1400 год)[28]; Minigaylo Gedigoldi cum fratre germano Swiwilone [Survilone] (18 студзеня 1401 году)[29]; Myngail (17 жніўня 1404 году)[30]; Mynnegail Gawdrutten zoen (23 студзеня 1406 году)[31]; Mynygaylo (13 студзеня 1407 году)[32]; Mingailone (25 студзеня 1408 году)[33]; Michaele alias Minigallo de Dewenyszki (20 красавіка 1411 году)[34]; Michaele alias Minigalo (31 траўня 1412 году)[35]; Myngayl (1412 год)[27]; cum genelogia Minigail castellani Wilnensis… cum Jacobo Mynigel[36], Mingal [castellanus] Vilnensis… Iacobus Mingel[37], Mynigal castellanum Vilnensem… Jacobum Mingel[38] (Jacobus Mynigel[27]; 2 кастрычніка 1413 году); Myngal[27]; Миникгялу, Висборову брату (22 чэрвеня 1415 году[39] паводле выпісу 9 чэрвеня 1614 году)[40]; Минигайло (Наўгародзкі чацьверты летапіс[41] і Сафійскі першы летапіс[42]); угода Судка Минкгаиловича (16 чэрвеня 1482 году)[43]; на бояръ жыжморскихъ, на Ловрина а на Балтромея, а на Якуба Минкгаиловичовъ (26 жніўня 1495 году)[44]; Воитко Минкгелевич (1528 год)[45]; чоловека путного, властного отчыча пана воеводы полоцъкого вишневъского, на ймя Минкгайла (сакавік 1534 году)[46]; Минкгел Юхнович… Минкгел Юревич (1537—1538 гады)[47]; cum Mingielewicz (1643—1644 гады)[48]; Mingel… Mingla (1671—1681 гады)[49]; Jerzy Mingelewicz (1739 год)[50]; Marianna Mengelewicz (1746 год)[51]; Reina Mingayłowna (27 кастрычніка 1776 году)[52]; Ludovicus Mingayło (12 сьнежня 1783 году)[53]; Franciszek Mingajłło (1804 год)[54]; Mingielewicz (1861—1864 гады[55] і 1909 год[56]).
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Мінігайла (паміж 1365 і 1368 — да 1382) — літоўскі князь
- Якуб Мінігайла († па 1412) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, староста вялёнскі
- Міхайла Мінігайла († па 1413) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, першы кашталян віленскі
- Мінігайла (Міхал) — легендарны вялікі князь наваградзкі і полацкі, сын легендарнага наваградзкага князя Скірманта (або Эрдзівіла)
- Мінгель Юхнавіч і Мінгель Юр’евіч — жыхары Жамойцкага староства, якія ўпамінаецца ў 1537—1538 гадох
- Каспэр Андрэевіч Мінгайловіч — расенскі зямянін, які ўпамінаецца ў 1592 годзе[57]
- Крыштап з Мінгайла Скірмант — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, гараднічы амсьціслаўскі ў 1685 годзе[58]
- Іван, Ціт і Нікіфор Мінгалы — жыхары вёскі Бярозаўкі (Ашмянскі павет), якія ўпамінаюцца ў 1769 годзе[59]
- Аляксандар Станіслаў Мінгайла Скірмант († 1730) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, абозны, скарбнік і гараднічы пінскі[60]
- Юзэф Мінгайла — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, абозны амсьціслаўскі ў 1787—1788 гадох[61]
Мінгайлы гербу Лебедзь — літоўскі шляхецкі род зь Віленскага павету[62].
Мінгалы (Mingałło) і Мінгелевічы[63] (Mingielewicz) гербаў Габданк і Сыракомля — літоўскія шляхецкія роды зь Вільні[64].
Мінгайлы (Mingajło) — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[65].
Мінгелі (Mingelo) і Мінгейловічы (Mingiejłowicz) — літоўскія шляхецкія роды[66].
Мэнгела (Mengela) — прозьвішча, гістарычна зафіксанае на тэрыторыі цяперашняй Летувы[67].
На гістарычнай Упіччыне існуе вёска Мінгелі.
Глядзіце таксама
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Заўвагі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Паводле назвы мясцовасьці Galmindrup
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Pievi, parrocchie e clero nel Veneto dal X al XV secolo. — Venezia, 1987. P. 87, 452.
- ^ Sensi M. Vita di pietà e vita civile di un altopiano tra Umbria e Marche (secc. XI—XVI). — Roma, 1984. S. 47, 498.
- ^ Brons B. Friesische Namen und Mitteilungen darüber. — Emden, 1877. S. 62.
- ^ Andresen K. G. Die altdeutschen Personennamen in ihrer Entwickelung und Erscheinung als heutige Geschlechtenamen. — Mainz, 1873. S. 68.
- ^ The Publications of the Northamptonshire Record Society. Vol. 20. — Oxford, 1960. P. 142.
- ^ Nielsen O. Olddanske personnavne. — Kjøbenhavn, 1883. S. 28.
- ^ Knorr W. Die Familiennamen des Fürstenthums Lübeck. — Entin, 1876. S. 32.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 169.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 21, 24.
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 60.
- ^ Walkowiak J. B. Litewskie nazwiska Polaków: słownik etymologiczno-frekwencyjny. — Poznań, 2019. S. 218.
- ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 696.
- ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 699—700.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 6.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 15.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 14.
- ^ Грамоти XIV ст. — Київ, 1974. С. 88.
- ^ Грамоти XIV ст. — Київ, 1974. С. 103.
- ^ Грамоти XIV ст. — Київ, 1974. С. 98.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 35.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 42.
- ^ Codex epistolaris Vitoldi. — Cracoviae, 1882. P. 54.
- ^ Die Staatsverträge des Deutschen Ordens in Preussen im 15. Jahrhundert. Bd. 1. — Marburg, 1970. S. 12.
- ^ Liv-, Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten / Hrsg. von F. G. von Bunge. Bd. 4. — Reval, 1859. S. 226.
- ^ а б в г Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.. — 2-е выд. — Смаленск, 2014. С. 270.
- ^ Русско-ливонские акты. — СПб, 1868. С. 97.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 37.
- ^ Русско-ливонские акты. — СПб, 1868. С. 118.
- ^ Codex epistolaris Vitoldi. — Cracoviae, 1882. S. 123.
- ^ Semkowicz W. Przywileje Witolda dla Moniwida, starosty Wileńskiego, i testament jego syna Jana Moniwidowicza // Ateneum Wileńskie. Nr. 1, 1923. S. 258.
- ^ Акты Литовско-Русского государства. Вып. 1. ― М., 1899. С. 5.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 86.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 90.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 54.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 57.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 69—70.
- ^ Saviščevas E. Polityka nadań wielkich książąt litewskich na Żmudzi w pierwszej połowie XV wieku // Prace historyczne 141, z. 2 (2014). S. 495.
- ^ Jablonskis K. Nauji Vytauto laikotarpio aktai // Praeitis. T. 2. — Kaunas, 1933. P. 383.
- ^ ПСРЛ. Т. 4. — СПб., 1848. С. 72.
- ^ ПСРЛ. Т. 5. — СПб., 1851. С. 236.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 4 (1479—1491). — Vilnius, 2006. P. 112.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 82.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 167.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 227 (8) (1533—1535). — Vilnius, 1999. P. 118.
- ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 159, 326, 345.
- ^ Žemaičių vyskupijos vizitacijų aktai 1611—1651 m. // Fontes Historiae Lituaniae. Vol. XI, 2011. P. 252.
- ^ Zinkevičius Z. Lietuvių antroponimika: Vilniaus lietuvių asmenvardžiai XVII a. pradžioje. — Vilnius, 1977. P. 174.
- ^ Butkiszki, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
- ^ Butkiszki, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
- ^ Sẽnosios Pasvalio bažnyčios knygos. X. 1776—1793 metų jungtuvių metrikų knyga. — Savilaida, 2016. P. 7.
- ^ Sẽnosios Pasvalio bažnyčios knygos. XVIII. 1776—1788 metų mirties metrikų knyga. — Savilaida, 2016. P. 45.
- ^ Konstantynów, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
- ^ Spis miejscowości oraz nazwisk mieszkańców parafii Dukszt Pijarskich w latach 1861—1864, Genealogia Wileńszczyzny
- ^ Parafia mejszagolska w 1908 r., Genealogia Wileńszczyzny
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 3. ― Вильна, 1904. С. 38.
- ^ Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego: Spisy. T. 9. Województwo mścisławskie XVI—XVIII wiek. — Warszawa, 2019. S. 69.
- ^ Яўген Анішчанка, Березовка инвентарь 1769 г. в Ошмянском повете, Архіў гісторыка Анішчанкі, 17 лютага 2019 г.
- ^ Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego: Spisy. T. 8. Ziemia brzeska i województwo brzeskie XIV—XVIII wiek. — Warszawa, 2020. S. 228, 251, 300.
- ^ Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego: Spisy. T. 9. Województwo mścisławskie XVI—XVIII wiek. — Warszawa, 2019. S. 103.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 662.
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на М, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 662.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 355.
- ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 8. — Warszawa, 1937. S. 278.
- ^ Lietuvių pavardžių žodynas. T. 2. — Vilnius, 1989. P. 209.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. Аўтарскае выданне. — Менск, 2019. — 459 с. — (сьціслая вэрсія кнігі: Вытокі Вялікае Літвы. — Менск, 2021. — 89 с.)