Гелгудышкі
| Гелгудышкі лац. Giełgudyški | |||||
| лет. Gelgaudiškis | |||||
| |||||
| |||||
| Першыя згадкі: | XV стагодзьдзе | ||||
| Горад з: | 1958 | ||||
| Краіна: | Летува | ||||
| Павет: | Мар’ямпальскі | ||||
| Раён: | Шацкі | ||||
| Плошча: |
| ||||
| Вышыня: | 51 м н. у. м. | ||||
| Насельніцтва: |
| ||||
| Часавы пас: | UTC+2 | ||||
| летні час: | UTC+3 | ||||
| Тэлефонны код: | 345 | ||||
| Паштовы індэкс: | LT-71430 | ||||
| Геаграфічныя каардынаты: | 55°4′30″ пн. ш. 22°58′30″ у. д. / 55.075° пн. ш. 22.975° у. д.Каардынаты: 55°4′30″ пн. ш. 22°58′30″ у. д. / 55.075° пн. ш. 22.975° у. д. | ||||
Гелгудышкі на мапе Летувы   Гелгудышкі | |||||
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |||||
| http://www.gelgaudiskis.lt/ | |||||
Гелгуды́шкі (лет. Gelgaudiškis) — места ў Летуве, на рацэ Нёмане. Цэнтар Гелгудыскага староства Шацкага раёну Мар’ямпальскага павету. Знаходзяцца за 15 км ад Шакаў.
Гелгудышкі — даўняя вёска гістарычнай Жамойці, якую ўлады Летувы абвясьцілі часткай этнаграфічнага рэгіёну «Сувалкія».
Назва
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Гелгод (Gelgod) — імя германскага паходжаньня[2].
Яшчэ этнограф і мовазнаўца Яўхім Карскі зьвяртаў увагу на тое, што ў латыскай Курляндыі, «большасьць беларускіх населеных месцаў заканчваюцца на -ішкі»[3], пазьней у рэчышчы палітыкі летувізацыі падобныя тапонімы на -ішкі азначылі як «гістарычна балтыйскія» і нават «тыпова летувіскія»[4]. Тым часам менскі дасьледнік Алёхна Дайліда зазначае, што «ва ўсходнегерманскіх мовах быў пашыраны суфікс -isk-: такім парадкам, так менаваная «лінія Сафарэвіча» (мяжа перавагі паселішчаў з назовамі на -ішкі ў Панямоньні) не абавязкова зьнітаваная з балтамі»[5].
Гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У XV стагодзьдзі фальварак Гелгудышкі належаў да вялікакняскіх земляў. У 1504 годзе вялікі князь Аляксандар перадаў яго свайму сакратару з роду Сапегаў. Потым мясцовасьць пераходзіла ва ўласнасьць Масальскіх, Дэмбінскіх, Азямблоскіх, Гелгудаў, Чартарыйскіх, фон Кеўдэлаў, якія валодалі ім да Першай сусьветнай вайны.
Статус места Гелгудышкі атрымалі ў 1958 годзе.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Resident population by city / town at the beginning of the year — State Data Agency of Lithuania, 2023.
- ^ Bergh L. Ph. C. Historische beschouwing der Nederlandsche Eigennamen // Taalkundig magazijn of gemengde bijdragen tot de kennis der Nederduitsche taal. 4o Deel, 1842. S. 568.
- ^ Карский Е. Ф. Белорусы. Т. 1. — Минск, 2006. С. 559.
- ^ Зайкоўскі Э. Балты цэнтральнай і ўсходняй Беларусі ў сярэднявеччы // Спадчына. № 1, 1999. С. 61—72.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 31.