Перайсьці да зьместу

Кімант

Дадаць спасылкі
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Кімант
лац. Kimant
Kymund
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Ginn + Mund
Іншыя формы
Варыянт(ы) Кімунт, Кімунд, Гімант
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Кімант»

Кімант (Кімунд, Кімунт), Гімант — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Паходжаньне

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Гінмунд, Генемунд, Гімунд, Гемонд, Кемунт, Кімунд або Кінмант (Ginmund[1], *Genemundus[2], Genomundus[3], Gimmund, Gemondus[4][5], Kemmunt, Kymund[a][6], Kinmonth[7]) — імя германскага паходжаньня[8]. Іменная аснова -гін- (-ген-, -кін-) (імёны ліцьвінаў Гендрута, Гінет, Менгін; германскія імёны Genedrudis, Genet, Mennigen) паходзіць ад гоцкага gin- 'пачатак' (гоцкае *ginnan, германскае *gennan 'пачынаць'[9]), а аснова -мунд- (-мунт-, -монт-) (імёны ліцьвінаў Монтгерд, Валімонт, Жыгімонт; германскія імёны Mundgerd, Walmont, Sigimunt) — ад германскага *mundô 'рука, абарона, крэўнасьць'[10] або гоцкага munds 'моц розуму, імкненьне', mundrs 'гарлівы, палкі'[11]. Такім парадкам, імя Кімонт азначае «пачатак гарлівасьці»[12].

Адпаведнасьць імя Кімонт германскаму імю Kemmunt сьцьвердзіў францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн, які на падставе шматгадовых дасьледаваньняў прыйшоў да высноваў пра германскае паходжаньне літоўскіх уласных імёнаў[13]. Германскі характар літоўскіх імёнаў з асновай -монт- (-мант-) — як і запазычаньне самой асновы з германскіх моваў — таксама сьцьвердзіў амэрыканскі лінгвіст Альфрэд Зэн[14].

У Прусіі бытавала імя Кімунд (Кімунт): Kymund[15] (1396 год)[16], Kymunt (1407 год)[15].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Kymont Rasanenhoff[17], Stationen auf dem Wege nach Nowogrodek… Kymundsdorf[18], Weg von Grodno nach Nowogrodek… Kymontendorf… Kymontendorff[19] (Паведамленьні аб літоўскіх дарогах); Kymundt[20], Kymunt[21] (12 кастрычніка 1398 году); Kymunt cum filio Dawxha (18 студзеня 1401 году)[22]; Dewclis Kymontowicz (Dewclxis Kimontowicz[23]; 15 траўня 1432 году)[24]; печать Пачь Кимонтевич (27 лютага 1434 году)[25]; земли пустыхъ у Моишакгольскомъ повете на имя Кимонътишъку (22 чэрвеня 1522 году)[26]; земенинъ господарский земли жомоитской панъ Лавринъ Петрашъкевича Кимонтъ (7 верасьня 1552 году)[27]; Bartosz Kimont (1565 год)[28]; ur. Daniel, Matiasz, Sebestian [s] i Piotr Zbutkiewiczowie Kimontowie… ur. Kimontów… ur. Zbutkiewiczów Kimontów (люты 1659 году)[29]; Gimont (1670 год)[30]; Barbara Ewa Kimontt (1751 год)[31]; Antonius Kimont (1759—1760 гады)[32].

Носьбіты

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  • Кімунт († па 1401) — літоўскі баярын, меў сына Даўкшу
  • Пач Кімантавіч († па 1434) — літоўскі баярын, які прывесіў да акту Гарадзенскай уніі (1434 год) пячаць з рускім надпісам «ПЕЧАТЬ ПАЧЬ КИМОНШЕВИЧ»[33]
  • Януш і Юры Кімантавічы — жыхары Жамойцкага староства, якія ўпамінаюцца ў 1537—1538 гадох[34]
  • Лаўрыш Пятрашкавіч Кімант — зямянін гаспадарскі Жамойцкай зямлі, які ўпамінаецца ў 1552 годзе

Гіманты (Gimont) і Кіманты (Kimant) — літоўскія шляхецкія роды зь Вільні[35].

Кіманты (Kimont) — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[36].

Кіманты (Kimont) гербаў Бавал, Лебедзь, Шаліга і ўласнага — літоўскія шляхецкія роды[37].

Кімунты (Kimunt) гербу Рох — шляхецкі род Рэчы Паспалітай[38].

У былым Жамойцкім старостве існуе вёска Кіманты.

Глядзіце таксама

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Заўвагі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  1. ^ Паводле назвы мясцовасьці Kymundesale

Крыніцы

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  1. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule. T. III: Les noms de personnes contenus dans les noms de lieux. — Paris, 1985. P. 553.
  2. ^ Piel J. M., Kremer D. Hispano-gotisches Namenbuch. Der Niederschlag des Westgotischen in den alten und heutigen Personen- und Ortsnamen der Iberischen Halbinsel. — Heidelberg, 1976. S. 149.
  3. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule. T. III: Les noms de personnes contenus dans les noms de lieux. — Paris, 1985. P. 552.
  4. ^ Andrade Cernadas J. M. O tombo de Celanova: estudio introductorio, edición e índices (ss. IX—XII). — Santiago de Compostela, 1995. P. 37, 402, 430.
  5. ^ Antroponimia Altomedieval en Galicia (4ª Ed.), Celtiberia.net — Prehistoria, Protohistoria e Historia antigua
  6. ^ Briggs K. An index to personal names in English place-names. — Nottingham, 2023. P. 96.
  7. ^ Ferguson R. Surnames as a Science. — London, 1883. P. 56.
  8. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 642.
  9. ^ G // Köbler G. Gotisches Wörterbuch. 4. Aufl, 2014.
  10. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 180.
  11. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
  12. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 23.
  13. ^ Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 102.
  14. ^ Senn A. Zur Bildung litauischer Gewässernamen // Annali. Sezione Slava. Istituto Universitario Orientale di Napoli. 2 (1959). P. 46.
  15. ^ а б Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 45.
  16. ^ Codex Diplomaticus Prussicus. Bd. 3. — Königsberg, 1848. S. 107.
  17. ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 705.
  18. ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 706.
  19. ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 707—708.
  20. ^ Die Staatsverträge des Deutschen Ordens in Preussen im 15. Jahrhundert. Bd. 1. — Marburg, 1970. S. 12.
  21. ^ Liv-, Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten / Hrsg. von F. G. von Bunge. Bd. 4. — Reval, 1859.S. 227.
  22. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 37.
  23. ^ Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.. — 2-е выд. — Смаленск, 2014. С. 248.
  24. ^ Русско-ливонские акты. — СПб, 1868. С. 191.
  25. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 101.
  26. ^ Акты, отно­ся­щи­е­ся к исто­рии Запад­ной Рос­сии. Вып. 2. 18‑я и 32 кни­ги запи­сей Литовской мет­ри­ки: Мет­ри­ка коро­ле­вы Боны. — Москва, 2018. С. 171.
  27. ^ Акты, издаваемые Виленской комиссией для разбора древних актов. Т. 24. — Вильна, 1897. С. 131.
  28. ^ Słownik historycznych nazw osobowych Białostocczyzny (XV—XVII w.). T. 1: A—O. — Białystok, 1997. S. 153.
  29. ^ Metryka Litewska. Księga wpisów Nr. 131. — Warszawa, 2001. S. 179.
  30. ^ Bystroń J. Nazwiska polskie. — Lwów, 1936. S. 284.
  31. ^ Butkiszki, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
  32. ^ Ališauskas V. Baltų religijos ir mitologijos reliktai Lietuvos Didžiojoje Kunigaikštystėje (XIV—XVIII a.). — Vilnius: Lietuvių katalikų mokslo akademija, 2016. P. 388.
  33. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 101.
  34. ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 25, 30, 32, 193, 199, 202.
  35. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 498, 569.
  36. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 309.
  37. ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 6. — Warszawa, 1936. S. 315.
  38. ^ Gajl T. Herby Szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodow. — Gdańsk, 2003. S. 281.

Літаратура

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Кімант&oldid=2589130»