Мантыгерд (імя)

Дадаць спасылкі
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Мантыгерд
лац. Mantygierd / Mantyhierd
Mundgerd
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Mund + Gerd
Іншыя формы
Варыянт(ы) Мунтыгерд, Мундыгерд
Зьвязаныя імёны Гірдзімонт
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Мантыгерд»

Мантыгерд (Мунтыгерд, Мундыгерд) — мужчынскае імя.

Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Мундгерд (Mundgerd[1], Mundgærðr[2][3], Mundgerdr) і Гардмунд або Гертмунд (Gardmund[4][5], Gertmund[6]) — імёны германскага паходжаньня[7]. Іменная аснова -мунд- (-мунт-, -монт-) (імёны ліцьвінаў Валімонт, Жыгімонт, Скірмунт; германскія імёны Walmont, Sigimunt, Sciremunt) паходзіць ад германскага *mundô 'рука, абарона, крэўнасьць'[8] або гоцкага munds 'моц розуму, імкненьне', mundrs 'гарлівы, палкі'[9], а аснова -гард- (-герд-, -герт-) (імёны ліцьвінаў Альгерд, Вісігерд, Тэўтыгерд; германскія імёны Algardus, Wisgeard, Teutgerdis) — ад гоцкага gairdan 'падпяразваць' (пераноснае 'ахоўваць'), garda 'агароджа' (пераноснае 'ахова, бясьпека')[10]. Такім парадкам, імя Мантыгерд азначае «гарлівасьць аховы» (тое ж, што і імя Гердымонт)[11].

Германскі характар літоўскіх імёнаў з асновай -монт- (-мант-) — як і запазычаньне самой асновы з германскіх моваў — сьцьвердзілі францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн[12] і амэрыканскі лінгвіст Альфрэд Зэн[13].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Mantegirdendorfe… Mantegirden dorffe… Mantegirdin dorffe (Паведамленьні аб літоўскіх дарогах)[14]; от намесника от полочького от Монтигирда (1394—1396 гады)[15]; Muntighert[16] (1396 або 1397 год[17]); unser hawptman Muntigirde (23 студзеня 1397 году)[18]; mit unserm namezdnyken Muntigirden (30 студзеня 1397 году)[19]; Montegherden of ghesad unde is nene namestnek mer (1399 год)[20]; Hannus Montigerdonis (18 студзеня 1401 году)[21]; Olechno filius olim Montigerdi (16 лютага 1410 году)[22]; cum Petro Mondigerd[23], Petrus Mondiger[24], Petrum Mondygerd[25] (2 кастрычніка 1413 году); Petrasio Montigerdowicz (26 студзеня 1416 году)[26]; панъ Петрашъ Монътикгирдовичъ (Петраш Монтикгирдович[27]; 15 чэрвеня 1424 году[28], 1440—1492 гады[29]); Petraschius Montegardowicz (22 чэрвеня 1431 году)[30]; Petrasy Montigerdowicz[31], Petrassy Montigerdowicz[32] (1 верасьня 1431 году); пе[ча]т[ь] Петьрашова Мондкірдовича[33] (27 лютага 1434 году); Монътикгирду в Белици два чоловеки (1440—1492 гады)[34]; Montigerd, patri praefati Petri (14 студзеня 1447 году)[35]; od ziem panow Mongierdowiczow (27 ліпеня 1553 году)[36]; ręką mą podpisał Rafał Mundygierd Łoyba (28 сакавіка 1669 году)[37]; Andrzey Mondygierd Loyba (10 ліпеня і 9 жніўня 1670 году)[38]; Andrzey Michał Mondygierd Łoyba (30 жніўня 1680 году)[39]; Kazimierz Michał Montygierd Łoyba (8 чэрвеня 1698 году)[40].

Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Мантыгерды (Montygierd) гербу Вадвіч — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[42].

Мантыгерды-Лойбы — літоўскі шляхецкі род[43].

Глядзіце таксама[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Mundgerd, Nordic Names
  2. ^ Peterson L. Nordiskt runnamnslexikon. — Institutet för språk och folkminnen, 2007.
  3. ^ Mundgærðr, Nordic Names
  4. ^ History of Christian Names. Vol. 2. — London, 1878. P. 241.
  5. ^ A dictionary of English and Welsh surnames. — London, 1901. P. 309.
  6. ^ Wichert L. Personale Mythen des Nationalsozialismus: Die Gestaltung des Einzelnen in literarischen Entwürfen. — Wilhelm Fink, 2018. S. 117.
  7. ^ Naumann H. Altnordische Namenstudien. — Berlin, 1912. S. 54.
  8. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 180.
  9. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
  10. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
  11. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 24.
  12. ^ Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 102.
  13. ^ Senn A. Zur Bildung litauischer Gewässernamen // Annali. Sezione Slava. Istituto Universitario Orientale di Napoli. 2 (1959). P. 46.
  14. ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 699—700.
  15. ^ Полоцкие грамоты XIII — начала XVI в. Т. 1. — М., 2015. С. 101—102.
  16. ^ Русско-ливонские акты. — СПб, 1868. С. 160.
  17. ^ Полоцкие грамоты XIII — начала XVI в. Т. 1. — М., 2015. С. 104.
  18. ^ Hansisches Urkundenbuch. Bd. 5. — Liepzig, 1899. S. 132.
  19. ^ Полоцкие грамоты XIII — начала XVI в. Т. 1. — М., 2015. С. 107.
  20. ^ Полоцкие грамоты XIII — начала XVI в. Т. 2. — М., 2015. С. 413.
  21. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 38.
  22. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 78.
  23. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 54.
  24. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 57.
  25. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 69.
  26. ^ Semkowicz W. Nieznane nadania Witolda dla osób prywatnych // Ateneum Wileńskie. Z. 3—4, 1931. S. 852.
  27. ^ Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.. — 2-е выд. — Смаленск, 2014. С. 267.
  28. ^ Вырок по делу между Лавришевским монастырем и людьми в.к.л. Витовта (1424), Fontes historiae Magni Ducatus Lithuaniae
  29. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 32.
  30. ^ Liv-, Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten / Hrsg. von F. G. von Bunge. Bd. 8. — Riga; Moskau, 1884. S. 273.
  31. ^ Бучинський Б. Кілька причинків до часів вел. князя Свитригайла (1430—1433) // ЗНТШ. Т. 76. — Львів, 1907. С. 136.
  32. ^ Бучинський Б. Кілька причинків до часів вел. князя Свитригайла (1430—1433) // ЗНТШ. Т. 76. — Львів, 1907. С. 135.
  33. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 100.
  34. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 55.
  35. ^ Jablonskis K. Nauji Vytauto laikotarpio aktai // Praeitis. T. 2. — Kaunas, 1933. P. 407.
  36. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 120—122.
  37. ^ Lietuvos inventoriai XVII a. — Vilnius, 1962. P. 278.
  38. ^ Акты, издаваемые Виленской Комиссией для разбора древних актов. Т. 31. — Вильна, 1906. С. 411, 413.
  39. ^ Акты, издаваемые Виленской Комиссией для разбора древних актов. Т. 31. — Вильна, 1906. С. 459.
  40. ^ Lietuvos inventoriai XVII a. — Vilnius, 1962. P. 431.
  41. ^ Архив Юго-Западной России. Ч. 7, т. 1. — Киев, 1876. С. 48.
  42. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 358.
  43. ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Л, Згуртаваньне беларускай шляхты

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Мантыгерд_(імя)&oldid=2500869»