Гінібут
| Гінібут лац. Ginibut / Hinibut | |
| Genebod | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Geno + Bodo Geno + Boto |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Генбут, Гінбут, Кінбут, Гімбут |
| Зьвязаныя імёны | Будгін |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Гінібут» | |
Гінібут (Гінбут, Кінбут, Гімбут), Генбут — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Гін або Гена (Ginno, Genno) і Бота або Бута (Boto, Buto) — імёны германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова -гін- (-ген-, -кін-) (імёны ліцьвінаў Гендрута, Кімунд, Менгін; германскія імёны Genedrudis, Ginmund, Mennigen) паходзіць ад гоцкага gin- 'пачатак'[2] (гоцкае *ginnan, германскае *gennan 'пачынаць'[3]), а аснова -бут- (-бот-) (імёны ліцьвінаў Бутвід, Бутрык, Вільбут; германскія імёны Botvid, Butariks, Willebut) — ад усходнегерманскага but- з значэньнем 'корань, камель' (гепідзкае butilo 'камель')[4] або ад асновы -буд- (-бод-)[5]. Такім парадкам, імя Гінібут азначае «зачатак корня»[6]. Адзначалася старажытнае германскае імя Genebod[7] (Genobod, Geno-bod[8]).
У Прусіі бытавала імя Генебут: Genebuth (1360 год)[9].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Кгинибуту Давидовичу опекати се Ганусовымъ селомъ (1440—1492 гады)[10]; Кгинибуту Веркшневичу дядковъщина Еитивиловъщина[11], Петъку Кинбутовичу чоловекъ[12] (9 лістапада 1449 году); dominus Gymbuth qui rexit in Rudomina [cui]us animam filius eius Bogdan (люты 1457 году)[13]; Bartholomeus filius domini Gymbuth… cum uxore sua domina Sonyka… matre sua domina Martha alias Marchwa (люты 1475 году)[13]; бояринъ нашъ Бартошъ Кинбутовичъ (9 студзеня 1498 году)[14]; на боярына нашого Миколая Алексанъдровича Кгинбутовича (25 ліпеня 1507 году)[15]; Якубовая Кинбутовича[16], Бортъко Кинъбутовичъ[17] (1528 год); бояромъ крожскимъ: Ивашку и брату его Кгенбуту (3 лістапада 1529 году)[18]; писара его Адам Кгинбута даты писанья у Койданове (12 лютага 1566 году)[19]; Адамъ Кгимъбут, кгродскии писар (19 верасьня 1569 году)[20]; item Sieha Dutko sz Kinbutem (13 кастрычніка 1591 году)[21]; пана Авкгуштына Яновича Кгинбута… Авкгуштын Кгинбут… Авкгуштын Янович Кгинбут (31 студзеня 1592 году)[22]; pana Awgusztyna Ginbuta… Авъкгуштын Кгинбут рукою властною подписалъ (5 кастрычніка 1595 году)[23]; Antoni Gimbutt (4 кастрычніка 1765 году)[24]; Apollinaris Gimbutt (26 красавіка 1782 году)[25].
Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Гінібут Давідавіч — літоўскі баярын, які атрымаў наданьне ад вялікага князя Казімера
- Антон Гімбут — шляхціч Наваградзкага ваяводзтва, які ўпамінаецца ў 1765 годзе[26]
Гімбуты (Gimbut) гербу Наленч — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[27].
Гінбуты (Ginbut) гербу Наленч — літоўскі шляхецкі род[28].
Гімбуты (Gymbut) — літоўскі шляхецкі род з Амсьціслаўскага ваяводзтва[29].
На 1910 год існаваў маёнтак Гімбатаўка ў Амсьціслаўскім павеце Магілёўскай губэрні[30].
На гістарычнай Лідчыне існуе вёска Гімбуты, на гістарычнай Амсьціслаўшчыне — Гімбатаўка.
Глядзіце таксама[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 627, 641, 320—321.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ G // Köbler G. Gotisches Wörterbuch. 4. Aufl, 2014.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 16.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 21.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 22.
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule. T. III: Les noms de personnes contenus dans les noms de lieux. — Paris, 1985. P. 552.
- ^ Thüngen L. F. Das Namenbuch: Nachschlagewerk der Namenkunde. — Aschaffenburg, 2003. S. 85, 202.
- ^ Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 505.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 21.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 61.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 66.
- ^ а б Rowell S. C. Winning the Living by Remembering the Dead? Franciscan Tactics and Social Change in 15th century Vilnius // Tarp istorijos ir būtovės. Studijos prof. E. Gudavičiaus 70-mečiui. Vilnius, 1999. P. 118.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 103.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 8 (1499—1514). — Vilnius, 1995. P. 305.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 62.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 102.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 225 (6) (1528—1547). — Vilnius, 1995. P. 270.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 264 (50) (1565—1566). — Vilnius, 2014. P. 165.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 264 (50) (1565—1566). — Vilnius, 2014. P. 78.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 14. — Вильна, 1887. С. 404.
- ^ Jablonskis K. Lietuvių kultūra ir jos veikėjai. — Vilnius, 1973. P. 90—97.
- ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 396.
- ^ Рыбчонак С. Акт кампуту шляхты Наваградскага ваяводства ад 4 кастрычніка 1765 г. // Герольд Litherland. № 21, 2019. С. 109.
- ^ Memoriale Fratrum Minorum Conventualium Vilnensium (1702—1832). — Vilnae, 2020. P. 197.
- ^ Яўген Анішчанка, Шляхта Новогрудского воеводства. Генеральный попис 1765, Архіў гісторыка Анішчанкі, 18 красавіка 2016 г.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 272.
- ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 6. — Rzeszów, 2006. S. 139.
- ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 6. — Warszawa, 1936. S. 34.
- ^ Список населенных мест Могилевской губернии. — Могилев, 1910. С. 94.
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. Аўтарскае выданне. — Менск, 2019. — 459 с. — (сьціслая вэрсія кнігі: Вытокі Вялікае Літвы. — Менск, 2021. — 89 с.)