Кімунт
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Памёр | па 1401 |
| Дзеці | Даўкша |
Кімунт[1] (? — па 1401) — літоўскі баярын.
У крыжацкім помніку «Паведамленьні аб літоўскіх дарогах» упамінаюцца Kymundsdorf і Kymont Rasanenhoff каля Горадні.
Імя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Гінмунд, Генемунд, Гімунд або Кемунт (Ginmund[2], *Genemundus[3], Genomundus[4], Gimmund, Kemmunt, Kinmonth[5]) — імя германскага паходжаньня[6]. Іменная аснова -гін- (-ген-, -кін-) (імёны ліцьвінаў Гендрута, Гінет, Менгін; германскія імёны Genedrudis, Genet, Mennigen) паходзіць ад гоцкага gin- 'пачатак' (гоцкае *ginnan, германскае *gennan 'пачынаць'[7]), а аснова -мунд- (-мунт-, -монт-) (імёны ліцьвінаў Монтгерд, Валімонт, Жыгімонт; германскія імёны Mundgerd, Walmont, Sigimunt) — ад германскага *mundô 'рука, абарона, крэўнасьць'[8] або гоцкага munds 'моц розуму, імкненьне', mundrs 'гарлівы, палкі'[9]. Такім парадкам, імя Кімонт азначае «пачатак гарлівасьці»[10].
Адпаведнасьць імя Кімонт германскаму імю Kemmunt сьцьвердзіў францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн, які на падставе шматгадовых дасьледаваньняў прыйшоў да высноваў пра германскае паходжаньне літоўскіх уласных імёнаў[11].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Kynmud (1396 год)[12]; Kymundt[13], Kymunt[14] (12 кастрычніка 1398 году); Kymunt cum filio Dawxha (18 студзеня 1401 году)[15].
Біяграфія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Зь літоўскага баярскага роду. Брак зьвестак пра бацьку.
Упершыню ўпамінаецца ў 1388 годзе ў прывілеі Вітаўта жыдам. У 1396 годзе на даручэньне Вітаўта ачоліў дэлегацыю на перамовы пра граніцы з Тэўтонскім ордэнам. Засьведчыў акт Віленска-Радамскай уніі (1401 год).
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Насевіч В. Генеалагічныя табліцы старадаўніх княжацкіх і магнацкіх беларускіх родаў 12—18 ст. — Менск: БелЭН, 1993.
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule. T. III: Les noms de personnes contenus dans les noms de lieux. — Paris, 1985. P. 553.
- ^ Piel J. M., Kremer D. Hispano-gotisches Namenbuch. Der Niederschlag des Westgotischen in den alten und heutigen Personen- und Ortsnamen der Iberischen Halbinsel. — Heidelberg, 1976. S. 149.
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule. T. III: Les noms de personnes contenus dans les noms de lieux. — Paris, 1985. P. 552.
- ^ Ferguson R. Surnames as a Science. — London, 1883. P. 56.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 642.
- ^ G // Köbler G. Gotisches Wörterbuch. 4. Aufl, 2014.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 180.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 23.
- ^ Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 102.
- ^ Codex Diplomaticus Prussicus. Bd. 3. — Königsberg, 1848. S. 107.
- ^ Die Staatsverträge des Deutschen Ordens in Preussen im 15. Jahrhundert. Bd. 1. — Marburg, 1970. S. 12.
- ^ Liv-, Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten / Hrsg. von F. G. von Bunge. Bd. 4. — Reval, 1859. S. 227.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 37.
- ^ Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.. — 2-е выд. — Смаленск, 2014. С. 258.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. Аўтарскае выданне. — Менск, 2019. — 459 с. — (сьціслая вэрсія кнігі: Вытокі Вялікае Літвы. — Менск, 2021. — 89 с.)
- Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.: Склад — структура — улада / пераклад А. Мікус. — 2-е выд. — Смаленск: Інбелкульт, 2014. — 386 с. — ISBN 978-5-00076-015-4