Вільбут
| Вільбут лац. Vilbut | |
| Willebut | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Willo + Buto |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Вілбут |
| Зьвязаныя імёны | Бутвіл |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Вільбут» | |
Вільбут, Вілбут — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Вілібут або Вілбот (Willebut, Wilbot[a]) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова -віл- (імёны ліцьвінаў Вільгерд, Вільгейда, Мунтвіл; германскія імёны Vilgard, Williheid, Muntwil) паходзіць ад гоцкага wilja 'воля'[2], а аснова -бут- (-бот-) (імёны ліцьвінаў Бутвід, Бутрык, Сайбут; германскія імёны Botvid, Butariks, Seiboth) — ад усходнегерманскага but- з значэньнем 'корань, камель' (гепідзкае butilo 'камель')[3]. Такім парадкам, імя Вільбут азначае «корань волі» (тое ж, што і Бутвіл)[4]. Адпаведнасьць імя Вільбут германскаму імю Willebut прызнае летувіскі лінгвіст Ёзас Юркенас(lt)[5].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: боярынъ Ковеньского Юрыи Павловичъ Вильбутовича (14 жніўня 1551 году)[6]; Балтромей Миколаевичъ Вилбутовъ (1567 год)[7]; Юрю Павловичу Вилбутовичу (1568 год)[8]; Stanislawowi Wilbutowiczowi (1587—1591 гады)[9]; Chrystophorus Wilbutowicz Papłłońskj (17 жніўня 1655 году)[10]; Krzysztoph Wilbutowicz Papłłońskj (20 кастрычніка 1655 году)[11]; Powiatu Upitskiego: Jarosz Wilbutowicz Papłłońskj (23 кастрычніка 1655 году)[12]; ur. Krzysztofowi Wilbutowiczowi [s] Papłońskiemu (4 красавіка 1659 году)[13]; ród Wilbutów Ibian (1690 год)[14]; Jan Wilbut, danik (27 чэрвеня 1692 году)[15]; Władysław Wilbut Stocki (7 лістапада 1765 году)[16].
Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Вільбут — літоўскі баярын, які ўпамінаецца ў 1589—1611 гадох[17]
- Ян Пётар Вільбутовіч Паплонскі († па 1711) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, стольнік Менскага ваяводзтва; меў сына Адама, палкоўніка Лідзкага павету, абранага ў 1780 годзе дэпутатам Галоўнага Трыбуналу на Рускую кадэнцыю ад шляхты Слонімскага павету[18]
- Уладзіслаў Вільбут Стоцкі — шляхціч Лідзкага павету, які ўпамінаецца ў 1765 годзе
З XVII ст. прыдомкам Вільбутовіч або Вілбутовіч карыстаўся літоўскі шляхецкі род Паплонскіх[19].
Вільбуты-Стоцкія — літоўскі шляхецкі род[20].
Вільбутовічы (Wilbutowicz) гербу Стрэмя — літоўскі шляхецкі род[21].
Глядзіце таксама[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Паводле назвы мясцовасьці Wilbotissun
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1596.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 16.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 20.
- ^ Юркенас, Ю. Основы балтийской и славянской антропонимики. — Вильнюс, 2003. С. 38.
- ^ Метрыка Вялікага Княства Літоўскага. Кніга 35 (1551—1558 гг.). — Менск, 2020. С. 74.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 720.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 51 (1566—1574). — Vilnius, 2000. С. 187—188.
- ^ Ragauskaitė A. XVI a. II pusės Kauno miestiečių lietuviškos kilmės asmenvardžiai // Acta Linguistica Lithuanica. Nr 41 (1999). P. 148.
- ^ Akta zjazdów stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Warszawa, 2009. S. 283.
- ^ Akta zjazdów stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Warszawa, 2009. S. 298, 302, 319.
- ^ Akta zjazdów stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 2. — Warszawa, 2009. S. 335.
- ^ Metryka Litewska. Księga wpisów Nr. 131. — Warszawa, 2001. S. 206.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Województwo trockie 1690 r. — Warszawa, 2000. S. 160.
- ^ Lietuvos inventoriai XVII a. — Vilnius, 1962. P. 375.
- ^ Malewski Cz. Popis szlachty lidzkiej z 1765 roku // Rocznik Stowarzyszenia Naukowców Polaków Litwy. 2005. S. 168—183.
- ^ Iwanowski E. A. Pamiątki polskie z różnych czasów. T. 1. — Kraków, 1882. S. 330, 367—368, 382, 384, 415.
- ^ Чарняўскі Ф. Ураднікі Менскага ваяводства XVI—XVIII стст. Біяграфічны даведнік. Выпуск I. — Менск, 2007. С. 58—60.
- ^ Stekert A. Przydomki polskie, litewskie i rusińskie. — Kraków, 1897. S. 131.
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на С, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 5. — Rzeszów, 2001. S. 358.