Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Расеі
Выгляд
Адміністрацыйна Расея падзяляецца на 21 рэспубліку, 9 краёў, 46 вобласьцяў, 2 месты фэдэральнага значэньня, 1 аўтаномную вобласьць, 4 аўтаномныя акругі.
У адрозьненьне ад РСФСР, падзел Расейскай Фэдэрацыі (станам на 2007 год) некалькі адрозьніваецца:
- усе аўтаномныя савецкія сацыялістычныя рэспублікі (АССР) ды аўтаномныя вобласьці (акрамя Габрэйскай) сталі рэспублікамі ў складзе Расейскай Фэдэрацыі
- Чачэна-Інгуская АССР падзялілася на 2 рэспублікі: Чачэнію ды Інгушэтыю
- вылучана 2 месты фэдэральнага значэньня (Масква ды Санкт-Пецярбург)
- былі перайменаваныя вобласьці: Горкаўская ў Ніжагародзкую, Калінінская ў Цьвярскую ды Куйбышаўская ў Самарскую
- Чукоцкая аўтаномная акруга выйла са складу Магаданскай вобласьці, Габрэйская аўтаномная вобласьць выйшла са складу Хабараўскага краю
- Сакольскі раён Іванаўскай вобласьці (2100 км²) перайшоў у склад Ніжагародзкай вобласьці
- Комі-Пярмяцкая аўтаномная акруга ды Пермская вобласьць аб’ядналіся, утварыўшы Пермскі край (2005)
- Эвэнкійская й Таймырская аўтаномныя акругі ўвайшлі ў Краснаярскі край (2007)
- Карацкая аўтаномная акруга ды Камчацкая вобласьць аб’ядналіся, утварыўшы Камчацкі край (2007)
- Вусьць-Ардынская Бурацкая аўтаномная акруга далучылася да Іркуцкай вобласьці (2008)
- Агінская Бурацкая аўтаномная акруга ды Чытынская вобласьць аб’ядналіся, утварыўшы Забайкальскі край (2008)
Раянаваньне Расейскай Фэдэрацыі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Суб’екты фэдэрацыі групуюцца ў:
Тыпы суб’ектаў Расейскай Фэдэрацыі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]21 рэспубліка | |
46 абласьцей | |
9 краёў | |
1 аўтаномная вобласьць | |
4 аўтаномныя акругі | |
2 месты фэдэральнага значэньня |
Асаблівасьці канстытуцыйна-прававога статусу суб’ектаў Расейскай Фэдэрацыі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У дужках пазначаны артыкулы Канстытуцыі Расейскай Фэдэрацыі, якія зьмяшчаюць адпаведныя палажэньні.
Рэспублікі |
|
Краі ды вобласьці |
|
Месты Фэдэральнага значэньня |
|
Аўтаномная вобласьць |
|
Аўтаномныя акругі |
|
Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Расеі на 2008 год
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У сьпісе суб’екты ідуць у тым жа парадку, што і ў артыкуле 65-м Канстытуцыі Расейскай Фэдэрацыі: рэспублікі, краі, вобласьці, месты фэдэральнага падпарадкаваньня, аўтаномныя вобласьці, аўтаномныя акругі, дадатковыя. Унутры гэтых падразьдзелаў суб’екты ўпарадкаваныя паводле альфабэту.
№ | Суб’ект фэдэрацыі | Плошча (км) |
Насельніцтва 9 кастрычніка 2002 | Цэнтар | Адміністрацыйны падзел (паводле ОКАТО) |
Муніцыпальныя ўтварэньні | Адміністрацыйны падзел суб’екту фэдэрацыі (падрабязна) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Рэспублікі | |||||||
01 | Адыгея | 7600 | 447 000 | Майкоп | 7 раёнаў і 2 месты | 7 муніцыпальных раёнаў, 2 мескія акругі | падрабязьней |
02 | Алтай | 92 600 | 203 000 | Горна-Алтайск | 10 раёнаў і 1 места | 10 муніцыпальных раёнаў, 1 меская акруга | падрабязьней |
03 | Башкартастан | 143 600 | 4 103 000 | Уфа | 54 раёны і 21 места | 54 муніцыпальныя раёны, 9 мескіх акругаў | падрабязьней |
04 | Буратыя | 351 300 | 981 000 | Улан-Удэ | 21 раён і 2 месты | 21 муніцыпальны раён, 2 мескія акругі | падрабязьней |
05 | Дагестан | 50 300 | 2 584 000 | Махачкала | 41 раён і 10 местаў | 41 муніцыпальны раён і 10 мескіх акругаў | падрабязьней |
06 | Інгушэтыя | 3400 | 469 000 | Магас | 4 раёны і 4 месты | Межы і статус муніцыпальных утварэньяў не ўсталяваныя | падрабязьней |
07 | Кабардына-Балкарская | 12 500 | 901 000 | Нальчык | 10 раёнаў і 3 месты | 3 мескія акругі і 10 муніцыпальных раёнаў | падрабязьней |
08 | Калмыкія | 76 100 | 292 000 | Эліста | 13 раёнаў і 1 места | 13 муніцыпальных раёнаў, 1 меская акруга | падрабязьней |
09 | Карачаева-Чаркеская | 14 100 | 440 000 | Чаркеск | 8 раёнаў і 2 месты | 8 муніцыпальных раёнаў, 2 мескія акругі | падрабязьней |
10 | Карэлія | 172 400 | 717 000 | Петразаводзк | 16 раёнаў і 13 местаў | 16 муніцыпальных раёнаў, 2 мескія акругі | падрабязьней |
11 | Комі | 415 900 | 1 019 000 | Сыктыўкар | 12 раёнаў і 8 местаў | 15 муніцыпальных раёнаў, 5 мескіх акругаў | падрабязьней |
12 | Мардовія | 26 200 | 889 000 | Саранск | 22 раёны і 7 местаў | 22 муніцыпальныя раёны, 1 меская акруга | падрабязьней |
13 | Марый-Эл (Марыйская) | 23 200 | 728 000 | Ёшкар-Ала | 14 раёнаў і 4 месты | 14 муніцыпальных раёнаў, 3 мескія акругі | падрабязьней |
14 | Паўночная Асэтыя — Аланія | 8000 | 710 000 | Уладзікаўказ | 8 раёнаў і 1 места | 8 муніцыпальных раёнаў, 1 меская акруга | падрабязьней |
15 | Саха (Якутыя) | 3 103 000 | 948 000 | Якуцк | 33 раёны і 5 местаў | 34 муніцыпальныя раёны, 2 мескія акругі | падрабязьней |
16 | Татарстан | 68 000 | 3 780 000 | Казань | 43 раёны і 14 местаў | 43 муніцыпальныя раёны, 2 мескія акругі | падрабязьней |
17 | Тыва (Тува) | 170 500 | 306 000 | Кызыл | 17 раёнаў і 2 месты | 17 муніцыпальных раёнаў, 2 мескія акругі | падрабязьней |
18 | Удмуртыя | 42 100 | 1 571 000 | Іжэўск | 25 раёнаў і 5 местаў | падрабязьней | |
19 | Хакасія | 61 900 | 546 000 | Абакан | 8 раёнаў і 3 месты | 8 муніцыпальных раёнаў, 5 мескія акругаў | падрабязьней |
20 | Чачэнская | 15 900 | 1 100 000 | Грозны | 16 раёнаў і 5 местаў | Межы і статус муніцыпальных утварэньняў не ўсталяваныя | падрабязьней |
21 | Чуваская | 18 300 | 1 314 000 | Чэбаксары | 21 раён і 5 местаў | 21 муніцыпальны раён, 5 мескіх акругаў | падрабязьней |
Краі | |||||||
22 | Алтайскі | 169.100 | 2.607.000 | Барнавул | 60 раёнаў і 11 местаў | 60 муніцыпальных раёнаў, 12 мескіх акругаў | падрабязьней |
23 | Забайкальскі | 431.500 | 1.156.000 | Чыта | 31 раён і 5 местаў | 28 муніцыпальных раёнаў, 4 мескія акругі (без Агінскага Бурацкага АТ) | падрабязьней |
24 | Камчацкі | 472.300 | 359.000 | Петрапаўлаўск-Камчацкі | 11 муніцыпальных раёнаў, 3 мескія акругі | падрабязьней | |
25 | Краснадарскі | 76.000 | 5.124.000 | Краснадар | 38 раёнаў і 15 местаў | 37 муніцыпальных раёнаў, 11 мескіх акругаў | падрабязьней |
26 | Краснаярскі | 2.339.700 | 2.966.000 | Краснаярск | 54 раёны і 19 местаў | падрабязьней | |
27 | Пермскі | 160.600 | 2.824.000 | Перм | 33 раёны і 14 местаў | падрабязьней | |
28 | Прыморскі | 165.900 | 2.068.000 | Уладзівасток | 22 раёны і 12 местаў | 22 муніцыпальныя раёны, 12 мескіх акругаў | падрабязьней |
29 | Стаўрапольскі | 66.500 | 2.731.000 | Стаўрапаль | 26 раёнаў і 10 местаў | 26 муніцыпальных раёнаў, 9 мескіх акругаў | падрабязьней |
30 | Хабараўскі | 788.600 | 1.435.000 | Хабараўск | 17 раёнаў і 6 местаў | падрабязьней | |
Вобласьці | |||||||
31 | Амурская | 363.700 | 903.000 | Благавешчанск | 20 раёнаў і 7 местаў | падрабязьней | |
32 | Арэнбурская | 124.000 | 2.178.000 | Арэнбург | 35 раёнаў і 12 местаў | падрабязьней | |
33 | Арлоўская | 24.700 | 861.000 | Арол | 24 раёны і 3 месты | 24 муніцыпальныя раёны, 3 мескія акругі | падрабязьней |
34 | Архангельская [1] | 587.400 | 1.336.000 | Архангельск | 20 раёнаў і 8 местаў | 19 муніцыпальных раёнаў, 7 мескіх акругаў | падрабязьней |
35 | Астраханская | 44.100 | 1.007.000 | Астрахань | 11 раёнаў і 3 месты | 11 муніцыпальных раёнаў, 2 мескія акругі | падрабязьней |
36 | Белгародзкая | 27.100 | 1.512.000 | Белгарад | 21 раён і 6 местаў | 21 муніцыпальны раён, 1 меская акруга | падрабязьней |
37 | Бранская | 34.900 | 1.379.000 | Бранск | 27 раёнаў і 5 местаў | 27 муніцыпальных раёнаў, 7 мескіх акругаў | падрабязьней |
38 | Валагодзкая | 145.700 | 1.270.000 | Волагда | 26 раёнаў і 4 месты | 2 мескія акругі, 26 муніцыпальных раёнаў | падрабязьней |
39 | Валгаградзкая | 113.900 | 2.703.000 | Валгаград | 33 раёны і 6 местаў | 33 муніцыпальныя раёны, 6 мескіх акругаў | падрабязьней |
40 | Варонеская | 52.400 | 2.379.000 | Варонеж | 32 раёны і 7 местаў | 31 муніцыпальны раён, 3 мескія акругі | падрабязьней |
41 | Іванаўская | 21.800 | 1.149.000 | Іванава | 21 раён і 6 местаў | 21 муніцыпальны раён, 6 мескіх акругаў | падрабязьней |
42 | Іркуцкая | 767.900 | 2.582.000 | Іркуцк | 33 раёны і 14 местаў | 27 муніцыпальных раёнаў, 9 мескіх акругаў | падрабязьней |
42 | Калінінградзкая | 15.100 | 943.000 | Калінінград | 13 раёнаў і 6 местаў | 19 муніцыпальных раёнаў, 3 мескія акругі | падрабязьней |
43 | Калуская | 29.900 | 1.041.000 | Калуга | 24 раёны і 4 месты | 24 муніцыпальныя раёны, 2 мескія акругі | падрабязьней |
44 | Кастрамская | 60.100 | 738.000 | Кастрама | 24 раёны і 8 местаў | 24 муніцыпальныя раёны, 6 мескіх акругаў | падрабязьней |
45 | Кемераўская | 95.500 | 2.900.000 | Кемерава | 19 раёнаў і 18 местаў | 28 муніцыпальных раёнаў, 16 мескіх акругаў | падрабязьней |
46 | Кіраўская | 120.800 | 1.504.000 | Кіраў | 39 раёнаў і 5 местаў | 6 мескіх акругаў, 39 муніцыпальных раёнаў | падрабязьней |
47 | Курганская | 71.000 | 1.020.000 | Курган | 24 раёны і 2 месты | 24 муніцыпальныя раёны, 2 мескія акругі | падрабязьней |
48 | Курская | 29.800 | 1.236.000 | Курск | 28 раёнаў і 5 местаў | 28 муніцыпальных раёнаў, 5 мескіх акругаў | падрабязьней |
49 | Ленінградзкая | 84.000 | 1.671.000 | Санкт-Пецярбург [2] | 17 раёнаў і 20 местаў | 17 муніцыпальных раёнаў, 1 меская акруга | падрабязьней |
50 | Ліпецкая | 24.100 | 1.213.000 | Ліпецк | 18 раёнаў і 2 месты | 18 муніцыпальных раёнаў, 2 мескія акругі | падрабязьней |
51 | Магаданская | 461.400 | 183.000 | Магадан | 8 раёнаў і 1 места | 8 муніцыпальных раёнаў, 1 меская акруга | падрабязьней |
52 | Маскоўская | 46.000 | 6.627.000 | Масква [3] | 38 раёнаў і 56 местаў | 36 муніцыпальных раёнаў, 36 мескіх акругаў | падрабязьней |
53 | Мурманская | 144.900 | 893.000 | Мурманск | 5 раёнаў і 13 местаў | 5 муніцыпальных раёнаў, 14 мескіх акругаў | падрабязьней |
54 | Новасыбірская | 178.200 | 2.692.000 | Новасыбірск | 30 раёнаў і 7 местаў | 30 муніцыпальных раёнаў, 5 мескіх акругаў | падрабязьней |
55 | Наўгародзкая | 55.300 | 695.000 | Вялікі Ноўгарад | 21 раён і 3 месты | 21 муніцыпальны раён, 1 меская акруга | падрабязьней |
56 | Ніжагародзкая | 76.900 | 3.524.000 | Ніжні Ноўгарад | 48 раёнаў і 12 местаў | 48 муніцыпальных раёнаў, 4 мескія акругі | падрабязьней |
57 | Омская | 139.700 | 2.079.000 | Омск | 32 раёнаў і 6 местаў | 32 муніцыпальныя раёны, 1 меская акруга | падрабязьней |
59 | Пензенская | 43.200 | 1.453.000 | Пенза | 28 раёнаў і 5 местаў | 28 муніцыпальных раёнаў, 5 мескіх акругаў | падрабязьней |
60 | Пскоўская | 55.300 | 761.000 | Пскоў | 24 раёны і 2 месты | 24 муніцыпальныя раёны, 2 мескія акругі | падрабязьней |
61 | Разанская | 39.600 | 1.228.000 | Разань | 25 раёнаў і 4 месты | 25 муніцыпальных раёнаў, 4 мескія акругі | падрабязьней |
62 | Растоўская | 100.800 | 4.407.000 | Растоў-на-Доне | 43 раёны і 16 местаў | 43 муніцыпальныя раёны, 12 мескіх акругаў | падрабязьней |
63 | Самарская | 53.600 | 3.240.000 | Самара | 27 раёнаў і 10 местаў | 27 муніцыпальных раёнаў, 10 мескіх акругаў | падрабязьней |
64 | Саратаўская | 100.200 | 2.669.000 | Саратаў | 38 раёнаў і 13 местаў | 4 мескія акругі, 38 муніцыпальных раёнаў | падрабязьней |
65 | Сахалінская | 87.100 | 547.000 | Паўднёва-Сахалінск | 17 раёнаў і 9 местаў | 2 муніцыпальных раёну, 17 мескіх акругаў | падрабязьней |
66 | Смаленская | 49.800 | 1.051.000 | Смаленск | 25 раёнаў і 2 месты | 2 мескія акругі, 25 муніцыпальных раёнаў | падрабязьней |
67 | Сьвярдлоўская | 194.800 | 4.490.000 | Екацярынбург | 30 раёнаў і 34 месты | 5 муніцыпальных раёнаў, 67 мескіх акругаў | падрабязьней |
68 | Тамбоўская | 34.300 | 1.180.000 | Тамбоў | 23 раёнаў і 7 местаў | 23 муніцыпальныя раёны, 7 мескіх акругаў | падрабязьней |
69 | Томская | 316.900 | 1.046.000 | Томск | 16 раёнаў і 6 местаў | 16 муніцыпальных раёнаў, 4 мескія акругі | падрабязьней |
70 | Тульская | 25.700 | 1.676.000 | Тула | 23 раёнаў і 9 местаў | 23 муніцыпальныя раёны, 3 мескія акругі | падрабязьней |
71 | Уладзімерская | 29.000 | 1.525.000 | Уладзімер | 16 раёнаў і 10 местаў | 16 муніцыпальных раёнаў, 5 мескіх акругаў | падрабязьней |
72 | Ульянаўская | 37.300 | 1.382.000 | Ульянаўск | 21 раён і 6 местаў | 21 муніцыпальны раён, 4 мескія акругі | падрабязьней |
73 | Цьвярская | 84.100 | 1.473.000 | Цьвер | 36 раёнаў і 12 местаў | 36 муніцыпальных раёнаў, 7 мескіх акругаў | падрабязьней |
74 | Цюменская [4] | 1.435.200 | 3.266.000 | Цюмень | 38 раёнаў і 26 местаў (з ХМАО і ЯНАО) | 21 муніцыпальны раён, 5 мескіх акругаў (без ХМАО і ЯНАО) | падрабязьней |
75 | Чэлябінская | 87.900 | 3.606.000 | Чалябінск | 24 раёны і 23 месты | 16 мескіх акругаў, 27 муніцыпальных раёнаў | падрабязьней |
76 | Яраслаўская | 36.400 | 1.368.000 | Яраслаўль | 17 раёнаў і 6 местаў | 17 муніцыпальных раёнаў, 3 мескія акругі | падрабязьней |
Аўтаномныя акругі | |||||||
77 | Ненецкая [1] | 176.700 | 42.000 | Нар'ян-Мар | 1 места | 1 муніцыпальны раён, 1 меская акруга | падрабязьней |
78 | Ханты-Мансійская [4] | 523.100 | 1.433.000 | Ханты-Мансійск | 9 раёнаў і 14 местаў | 9 муніцыпальных раёнаў, 13 мескіх акругаў | падрабязьней |
79 | Чукоцкая | 737.700 | 54.000 | Анадыр | 8 раёнаў і 1 места | 8 муніцыпальных раёнаў, 1 меская акруга | падрабязьней |
80 | Ямала-Ненецкая [4] | 750.300 | 507.000 | Саляхард | 7 раёнаў і 7 местаў | 7 муніцыпальных раёнаў, 6 мескіх акругаў | падрабязьней |
Аўтаномная вобласьць | |||||||
81 | Габрэйская | 36.000 | 191.000 | Бірабіджан | 5 раёнаў і 1 места | 5 муніцыпальных раёнаў, 1 меская акруга | падрабязьней |
Месты фэдэральнага значэньня | |||||||
82 | Масква | 1.064 | 10.358.000 | Масква | 10 акруг і 1 места, 125 раёнаў | 125 унутрымескіх муніцыпальных утварэньняў | падрабязьней |
83 | Санкт-Пецярбург | 1.433 | 4.669.000 | Санкт-Пецярбург | 20 раёнаў і 1 места | 111 унутрымескіх муніцыпальных утварэньняў | падрабязьней |
Уся Расея | 17 075 400 | 145 182 000 | Масква | 1864 раёны і 650 мескіх раёнаў |
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ а б У склад Архангельскай вобласьці ўваходзіць Ненецкая аўтаномная акруга.
- ^ Адміністрацыйны цэнтар — места Санкт-Пецярбург не ўваходзіць у склад Ленінградзкай вобласьці.
- ^ Адміністрацыйны цэнтар — места Масква не ўваходзіць у склад Маскоўскай вобласьці.
- ^ а б в У склад Цюменскай вобласьці ўваходзіць Ханты-Мансійская аўтаномная акруга — Югра і Ямала-Ненецкая аўтаномная акруга.