Разань
Разань | |||||
рас. Рязань | |||||
| |||||
Дата заснаваньня: | 1095 | ||||
Былая назва: | Пераяслаўль-Разанскі | ||||
Краіна: | Расея | ||||
Суб’ект фэдэрацыі: | Разанская вобласьць | ||||
Кіраўнік: | Алег Булекаў[d][1] | ||||
Плошча: |
| ||||
Насельніцтва: |
| ||||
Тэлефонны код: | 4912 | ||||
Паштовы індэкс: | 390000–390048 | ||||
Геаграфічныя каардынаты: | 54°37′48″ пн. ш. 39°44′33″ у. д. / 54.63° пн. ш. 39.7425° у. д.Каардынаты: 54°37′48″ пн. ш. 39°44′33″ у. д. / 54.63° пн. ш. 39.7425° у. д. | ||||
Разань | |||||
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы | |||||
http://admrzn.ru/ |
Раза́нь — горад у Расеі, адміністрацыйны цэнтар Разанскай вобласьці. Насельніцтва горада — 525 тыс. чалавек (2011), але ў гарадзкой аглямэрацыі мешкае да 690 тыс. чалавек.
Горад разьмешчаны на высокім правым беразе Акі, пры ўпадзеньні ў яе ракі Трубеж. Галоўны гістарычны, культурны, эканамічны, палітычны і прамысловы цэнтар Разанскай вобласьці. Буйны чыгуначны, аўтамабільны і водны вузел.
Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Першапачаткова Разанню называўся цэнтр Разанскага княства, які знаходзіўся ў 50 км на паўднёвы ўсход ад сучаснай Разані (цяперашні пасёлак Разань Старая). У сярэдзіне XIV ст. цэнтр княства быў перанесены ў Пераяслаўль-Разанскі (упершыню ўпамінаецца ў летапісах пад 1300 (1301) гг., у крыніцах у якасці гадоў заснавання горада адзначаюцца 1095 і 1208 гг.), які ў 1521 г. увайшлі ў склад Маскоўскай дзяржавы; у 1708 годзе горад быў уключаны ў Маскоўскую губерню.
У 1778—1796 гадах Разань была цэнтрам Разанскага намесніцтва Расійскай імперыі. З 1796 г. цэнтр павета Разанскай губерні. У 2-й палове XIX стагоддзя ў Разані з’явіліся чыгуналіцейныя, вінакурныя, солеплавильные і іншыя прамысловыя прадпрыемствы. У 1929—30 гадах Разань — раённы цэнтр Маскоўскай вобласці, з 1937 года — абласны цэнтр.
У 1995 годзе Разань адзначыла сваё 900-годдзе.
У пачатку красавіка 2022 года, падчас расейскага ўварвання ва Украіну, у інтэрнэце з’явілася відэа «Навошта ты мне шкло разбіў?» (рас. «Ты нахера мне стекло разбил?») знятае ў Разані на вул. Навасёлаў 60, дзе мужчына знаходзячыся ў стане алкагольнага псіхозу разбіў лабавое шкло ў машыне выпадковага кіроўцы, а на пытанне, чаму ён гэта зрабіў, адказаў «мне на вайну трэба з Украінай» [3]. Відэа стала мемам.
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]