Петразаводзк

	Петразаводзк; лац. Pietrazavodzk
	рас. Петрозаводск
Герб Петразаводзку	Сьцяг Петразаводзку
Першыя згадкі:	1703
Горад з:	1777
Былыя назвы:	Шуйскі завод, Пятроўскі завод, Яанісьліна
Краіна:	Расея
Суб’ект фэдэрацыі:	Рэспубліка Карэлія
Кіраўнік:	Inna Kolykhmatova[d]
Плошча:	135 км²
Вышыня:	50—60 м н. у. м.
Насельніцтва (2012)
колькасьць:	263 639 чал.
шчыльнасьць:	1952,88 чал./км²
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+7 8142
Паштовы індэкс:	1850xx
Нумарны знак:	10
Геаграфічныя каардынаты:	61°47′0″ пн. ш. 34°21′0″ у. д. / 61.78333° пн. ш. 34.35° у. д.Каардынаты: 61°47′0″ пн. ш. 34°21′0″ у. д. / 61.78333° пн. ш. 34.35° у. д.
	Петразаводзк на мапе Расеі Петразаводзк
	Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
	http://петрозаводск.рф/

Петразаводзк (па-карэльску: Petroskoi, па-фінску: Petroskoi, па-вэпску: Petroskoi, або Zavod, па-расейску: Петрозаводск) — горад у Расеі, адміністрацыйны цэнтар Рэспублікі Карэліі. Горад месьціцца на берагах Петразаводзкае губы Анескага возера. Насельніцтва — 263,6 тыс. чалавек (2012 год).

Гісторыя

Горад заснаваны 25 чэрвеня 1703 году Пятром І, як Шуйскі завод. У 1777 годзе Пятроўскі завод быў ператвораны ў павятовы горад Петразаводзк. У 1916 годзе праз горад была пракладзеная чыгунка Петраград — Раманаў-на-Мурмане. У час Вялікай Айчыннай вайны Петразаводзк быў акупаваны фінскімі войскамі і моцна разбураны. Блізу Петразаводзку, у пасёлку Шокша, выяўленыя радовішчы чырвоных і цёмна-малінавых кварцытаў і чырвоных кварцытапяшчанікаў (распрацоўваецца з 18 стагодзьдзя, выкарыстоўваліся пры аздабленьні многіх мясцовых будынкаў і збудаваньняў, а таксама Ісаакіеўскага сабора ў Санкт-Пецярбургу, Маўзалею Леніна ў Маскве). Яшчэ да Вялікай Айчыннай вайны Петразаводзк быў вядомы, як месца палітычнай ссылкі.

Гісторыя назваў

1703 — Шуйскі завод
1704 — Пятроўскі завод
1777 — Петразаводзк
1941 — Яанісьліна
1944 — Петразаводзк

Рэкі

У Петразаводзку працякаюць рэкі: Ласосінка, Шуя, Няглінка, Томіца.

Транспарт

Тралейбус

У 1961 годзе ў Петразаводзку адкрыты тралейбусны рух. На дадзены момант дзейнічае 7 маршрутаў. Раней у горадзе тралейбусная сетка налічвала да 10 маршрутаў. Першы тралейбусны парк адкрыты ў 1949 годзе на плошчы Маршала Жукава. Другое дэпо адкрытае ў 1998 годзе на Курганскай праездзе. З 1 чэрвеня 2011 г. праезд каштуе 12 рублёў.

Аўтобус

9 траўня 1915 году ў Петразаводзку адкрыты аўтобусны рух. Па пачатку выкарыстоўваліся аўтамабілі.

Чыгуначная дарога

З 1915 году ў Петразаводзку дзейнічае чыгуначны рух. З 1916 году ў Петразаводзк пачалі хадзіць міжгароднія цягнікі.

Аэрапорты

У 1939 годзе ў Петразаводзку адкрыты аэрапорт Бесавец, побач зь вёскай Бесавец. Таксама дзейнічаюць аэрапорт Пяскі, зь якога зь лістапада па травень ажыцьцяўляюцца штотыднёвыя рэйсы на Кіжы ды Сянную Губу, і аэрапорт Пу́даж. Раней функцыянаваў гідрапорт.

Водны вакзал

Зь сярэдзіны 19 стагодзьдзя з Воднага вакзалу гораду Петразаводзку адпраўляюцца рэйсы ў Санкт-Пецярбург па рацэ Сьвір. З 1940 году рэйсы адпраўляюцца на Кіжы і на Бараньні Бераг.

Аўтамабільны дарогі

Празь Петразаводзк праходзіць аўтадарога Санкт-Пецярбург — Мурманск — Нарвэгія E105 М18 «Кола». Адлегласьць да Санкт-Пецярбургу складае 412 км, да Фінляндыі па маршруце міжнароднай аўтастрады «Блакітная дарога» не перавышае 350 км.

Раёны

У савецкі час у Петразаводзку існавалі два раёны (Ленінскі і Кастрычніцкі), але ў 1988 годзе яны былі скасаваныя.

Вуліцы

На тэрыторыі Петразаводзку знаходзяцца шмат вуліцаў, праспэктаў, бульвараў, завулкаў і плошчаў.

Плошчы

Галоўная плошча Петразаводзку — плошча Леніна. Ад яе па праспэкце Карла Маркса разьмешчана плошча Кірава. Прывакзальная плошча Петразаводзку — плошча Гагарына.

Славутасьці

У Петразаводзку дзейнічаюць тры дзяржаўныя і рэспубліканскія музэі, 5 прафэсійных тэатраў, а таксама Карэльская дзяржаўная Філярмонія.

Нацыянальны склад

Насельніцтва

Значную колькасьць насельніцтва Петразаводзку складаюць расейцы, далей, паводле статыстыцы, прадстаўлены карэлы. Насельніцтва городу на 2010 год складае 263 тыс. чалавек. Колькасьць белрусаў — 7081 чалавек (на 2010 год) ці 3% насельніцтва Петразаводзку. Такім чынам, колькасьць беларусаў у горадзе раўняецца колькасьці фінаў.

Традыцыі

Дзень гораду

Дзень гораду ў Петразаводзку сьвяткуецца ў апошнюю суботу чэрвеня (за выключэньнем 2011 году, калі пад Петразаводзкам адбылося крушэньне самалёту).

У 2003 годзе Петразаводзку споўнілася 300 гадоў. Горад быў узнагароджаны ордэнам Пятра Вялікага.

Пятроў дзень

Актыўна гэтае сьвята адзначае карэльская вёска Лахці, дзе ў 18 стагодзьдзі была пабудавана царква сьвятых апосталаў Пятра і Паўла.

Адукацыя

На тэрыторыі Петразаводзку знаходзяцца тры вышэйшыя ўстановы, каля 50 школаў і дзіцячых садкоў.

Вонкавыя спасылкі

Петразаводзк — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў