Дзяньніца: розьніца паміж вэрсіямі
Stary Jolup (гутаркі | унёсак) {{Беларускія пэрыядычныя выданьні}} |
дапаўненьне літаратура, вонкавыя спасылкі, шаблён:газэта Метка: рэдактар вікітэксту-2017 |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Газэта |
|||
|назва = Дзяньніца: Вестка Беларускаго нацыянальнаго камісарыяту |
|||
|выява = |
|||
|тып = штотыднёвая |
|||
|фармат = 32 см × 45 см; з № 34 (15 кастрычніка 1918 г.) 35 см × 51 см |
|||
|уладальнік = Орган [[Беларускі нацыянальны камісарыят|Беларускага Нацыянальнага камісарыята]] |
|||
|выдавец = Веснік [[Беларускі нацыянальны камісарыят|Беларускага Нацыянальнага камісарыята]] і Маскоўскай Беларускай секцыі РКП(б) |
|||
|рэдактар = |
|||
|заснаваная = 1 сакавіка 1918 |
|||
|зачыненая = 24 лютага 1919 |
|||
|палітыка = грамадзка-палітычная й літаратурная |
|||
|мова = [[Беларуская мова|беларуская]] |
|||
|штаб-кватэра = [[Санкт-Пецярбург|Петраград]], Іванаўская вул., 14; |
|||
[[Масква]], Цьвярская, Маманоўск пер., д. 12 |
|||
|наклад = 2500 — 6000 |
|||
|ISSN = |
|||
|сайт = |
|||
}} |
|||
«'''Дзяньніца'''» ― беларуская [[газэта]], заснаваная [[Зьміцер Жылуновіч|Зьмітром Жылуновічам]] у [[Пецярбург]]у ў 1916 року. Адноўленая ў 1918 року, стала першай [[РСФСР|савецкай]] газэтай на [[Беларуская мова|беларускай мове]]. |
«'''Дзяньніца'''» ― беларуская [[газэта]], заснаваная [[Зьміцер Жылуновіч|Зьмітром Жылуновічам]] у [[Пецярбург]]у ў 1916 року. Адноўленая ў 1918 року, стала першай [[РСФСР|савецкай]] газэтай на [[Беларуская мова|беларускай мове]]. |
||
== Мінуўшчына == |
== Мінуўшчына == |
||
[[Дзяньніца (1916)|Дзянніца]] ўпершыню паўстала ў [[Петраград]]зе ў [[1916]] року, дзе існавала беларуская суполка ўцекачоў з акупаванай [[Кайзэраўская Нямеччына|кайзэраўскай Нямеччынай]] тэрыторыі Беларусі. Выдавалася на ўласныя сродкі [[Зьміцер Жылуновіч|Зьмітра Жылуновіча]]. Выходзіла з кастрычніка па сьнежань 1916.<ref>{{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак =Газеты Беларусі, 1776—1975: Рэтрасп. бібліягр. паказ.|арыгінал = |спасылка =https://bukvica.org/w/images/a/a7/Gazety_Belarusi_1776-1975.pdf|адказны =Склад. Л. М. Няхайчык і інш.; Навук. рэд. [[Віталь Скалабан|В. У. Скалабан]]|выданьне = |месца =[[Менск]] |выдавецтва =[[ Нацыянальная кніжная палата Беларусі]] |год =2003|том = |старонкі =34 (№ 303)|старонак =322|сэрыя = |isbn =985-6020-28-X|наклад =700}}</ref> <ref>{{Спасылка|аўтар = |прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |cуаўтары = |дата публікацыі = 21 лістапада 2010|url = http://www.library.by/portalus/modules/belarus/show_archives.php?subaction=showfull&id=1290345142&archive=1290362895&start_from=&ucat=8&|загаловак = Беларускі нацыянальны рух у нады Першай Сусветнай вайны|фармат = |назва праекту = Гісторыя Беларусі|выдавец = Беларуская лічбавая бібліятэка|дата = 5 сакавіка 2011 |мова = |камэнтар =}}</ref>. |
|||
Выхад аднавіўся<ref>{{Спасылка | аўтар = Віталь Скалабан| прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.library.cjes.ru/online/?a=con&b_id=655&c_id=7785| загаловак = Пасля «Нашай Нівы»| фармат = | назва праекту = Бібліятэка Цэнтру экстрэмальнай журналістыкі| выдавец = Медиа Эксперт №3, 2004| дата = 5 сакавіка 2011 | мова = | камэнтар = }}</ref> з [[1 сакавіка]] [[1918]] як друкаваны орган [[Белнацкам]]у. З 6-га нумару [[6 красавіка]] 1918 па [[24 лютага]] [[1919]] выходзіла ў [[Масква|Маскве]]. З |
Выхад аднавіўся<ref>{{Спасылка | аўтар = Віталь Скалабан| прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.library.cjes.ru/online/?a=con&b_id=655&c_id=7785| загаловак = Пасля «Нашай Нівы»| фармат = | назва праекту = Бібліятэка Цэнтру экстрэмальнай журналістыкі| выдавец = Медиа Эксперт №3, 2004| дата = 5 сакавіка 2011 | мова = | камэнтар = }}</ref> з [[1 сакавіка]] [[1918]] як друкаваны орган [[Белнацкам]]у. З 6-га нумару [[6 красавіка]] 1918 па [[24 лютага]] [[1919]] выходзіла ў [[Масква|Маскве]]. З № 40 выходзіла як весьнік Белнацкаму і {{Артыкул у іншым разьдзеле|Беларускія сэкцыі РКП(б)|маскоўскай беларускай сэкцыі РКП(б)|ru|Белорусские секции РКП(б)}}. Агулам выйшла 49 нумароў: 1918 год №№ 1—44; 1919 год №№ 1—5.<ref>{{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак =Газеты Беларусі, 1776—1975: Рэтрасп. бібліягр. паказ.|арыгінал = |спасылка =https://bukvica.org/w/images/a/a7/Gazety_Belarusi_1776-1975.pdf|адказны =Склад. Л. М. Няхайчык і інш.; Навук. рэд. [[Віталь Скалабан|В. У. Скалабан]]|выданьне = |месца =[[Менск]] |выдавецтва =[[ Нацыянальная кніжная палата Беларусі]] |год =2003|том = |старонкі =34 (№№ 302)|старонак =322|сэрыя = |isbn =985-6020-28-X|наклад =700}}</ref> |
||
Рэдактарамі былі [[Зьміцер Жылуновіч]], [[Янка Нёманскі]], [[Павал Каравайчык]]. |
|||
== Зьмест == |
== Зьмест == |
||
Радок 17: | Радок 37: | ||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
* {{Кніга|аўтар =[[Сьцяпан Александровіч]].|частка = |загаловак =Гiсторыя i сучаснасць: Літ.-крыт.арт. (Першая беларуская савецкая.)|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца =[[Менск]]|выдавецтва =[[Беларусь (выдавецтва)|Беларусь]]|год =1968|том = |старонкі = |старонак =255|сэрыя = |isbn = |наклад =4000}} |
|||
* Бугаев Е. Возникновение большевистских организаций и образование Компартии Белоруссии. ― М., 1959; |
|||
* Говін, С. В. «Дзянніца». {{Літаратура/БелЭн|6}} — С. 142 |
|||
* {{артыкул|аўтар=|загаловак=Дзьве даты|арыгінал=|спасылка=|аўтар выданьня=|выданьне=«[[Звязда]]»|тып=|месца=|выдавецтва=|год=1 сакавіка 2011|выпуск=|том=|нумар=39 (26903)|старонкі=8|isbn=}} |
|||
* Натальля Калесьнік. «Дзянніца». {{Літаратура/ЭГБ|3}} — С. 237. |
|||
* Зерницкий М. С. Белорусская советская печать в годы иностранной военной интервенции и гражданской войны (1918—1920). ― Мн., 1963; |
|||
* {{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак =Перыядычны друк Беларускай ССР. Вып. 2. Газеты (1917—1959 гг.): (папярэдні спіс) |арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца =[[Менск]] |выдавецтва =Рэдакцыйна-выдавецкі аддзел Кніжнай палаты БССР пры Дзяржаўнай бібліятэцы БССР|год =1960|том = |старонкі = |старонак =116|сэрыя = |isbn = |наклад =50}} |
|||
* Круталевич В. А. Рождение Белорусской Советской Республики. ― Мн., 1975. |
|||
* {{Кніга|аўтар =Бугаев, Евгений Иосифович.|частка = |загаловак =Возникновение большевистских организаций и образование Компартии Белоруссии.|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца =[[Масква|Москва]] |выдавецтва =Госполитиздат|год =1959|том = |старонкі = |старонак =270|сэрыя = |isbn = |наклад =10000}} |
|||
* {{Кніга|аўтар =|частка = |загаловак =Газеты СССР 1917—1960. Том 1 Газеты Москвы, Ленинграда и столиц союзных республик.|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца =[[Масква|М]] |выдавецтва =«Книга»|год =1970|том =1|старонкі =21 (№ 101)|старонак =278|сэрыя = |isbn = |наклад = }} |
|||
* {{Кніга|аўтар =Зерницкий М. С.|частка = |загаловак =Белорусская советская печать в годы иностранной военной интервенции и гражданской войны (1918—1920 гг.)|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца =[[Менск|Мн.]]|выдавецтва =[[Высшая школа]] |год =1963|том = |старонкі = |старонак =123|сэрыя = |isbn = |наклад =700}} |
|||
* {{Кніга|аўтар =[[Вадзім Круталевіч|Круталевич В. А.]].|частка = |загаловак =Рождение Белорусской Советской Республики (на пути к провозглашению республики. Октябрь 1917 — декабрь 1918 г.)|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца =[[Менск|Мн.]]|выдавецтва =[[Навука і тэхніка]] |год =1975|том = |старонкі =305—312|старонак =336|сэрыя = |isbn = |наклад =5000}} |
|||
* {{артыкул|аўтар =[[Віталь Скалабан]].| частка = |загаловак =Издательская деятельность Белорусского национального комисариата (1918—1919 гг.)|арыгінал = |спасылка =|адказны =рэдактары: [[Міхаіл Стрыжонак|Стрижонок, Михаил]], [[Георгі Галенчанка|Голенченко, Георгий]], [[Лідзія Збралевіч|Збралевич, Лидия ]], [[Адам Мальдзіс|Мальдис, Адам]], [[Уладзімер Мархель|Мархель, Владимир]]|выданьне=История книги, книжного дела и библиографии в Белоруссии|тып=зборнік навуковых артыкулаў|месца=[[Менск]]|выдавецтва=[[Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа]]|год=1986|выпуск=|том=|нумар= | старонкі=26—48|isbn=}} |
|||
== Вонкавыя спасылкі == |
== Вонкавыя спасылкі == |
||
* [https://e-catalog.nlb.by/vufind/Record/BY-NLB-br0000776556 «Дзяньніца» у фондзе Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі] |
|||
* «Дзянніца» ― беларуская газэта ў [http://kamunikat.org/dziannica.html Кнігазборы: KAMUNIKAT] |
|||
* [[Аўген Калубовіч|А. Калубовіч]] — [http://www.belhistory.com/be/bssr-fathers.php «Айцы» БССР і іхны лёс] |
* [[Аўген Калубовіч|А. Калубовіч]] — [http://www.belhistory.com/be/bssr-fathers.php «Айцы» БССР і іхны лёс] |
||
* [http://law.edu.ru/doc/document.asp?docID=1128473 У. І. Ленін і ўтварэньне Беларускай ССР]{{ref-ru}} |
* [http://law.edu.ru/doc/document.asp?docID=1128473 У. І. Ленін і ўтварэньне Беларускай ССР]{{ref-ru}} |
Вэрсія ад 00:20, 3 красавіка 2021
Дзяньніца: Вестка Беларускаго нацыянальнаго камісарыяту | |
Тып | штотыднёвая |
---|---|
Фармат | 32 см × 45 см; з № 34 (15 кастрычніка 1918 г.) 35 см × 51 см |
Уладальнік | Орган Беларускага Нацыянальнага камісарыята |
Выдавец | Веснік Беларускага Нацыянальнага камісарыята і Маскоўскай Беларускай секцыі РКП(б) |
Краіна | |
Рэдактар | Зьміцер Жылуновіч, Янка Нёманскі і Павал Каравайчык[d] |
Заснаваная | 1 сакавіка 1918 |
Закрытая | 24 лютага 1919 |
Палітыка | грамадзка-палітычная й літаратурная |
Мова | беларуская |
Штаб-кватэра | |
Наклад | 2500 — 6000 |
«Дзяньніца» ― беларуская газэта, заснаваная Зьмітром Жылуновічам у Пецярбургу ў 1916 року. Адноўленая ў 1918 року, стала першай савецкай газэтай на беларускай мове.
Мінуўшчына
Дзянніца ўпершыню паўстала ў Петраградзе ў 1916 року, дзе існавала беларуская суполка ўцекачоў з акупаванай кайзэраўскай Нямеччынай тэрыторыі Беларусі. Выдавалася на ўласныя сродкі Зьмітра Жылуновіча. Выходзіла з кастрычніка па сьнежань 1916.[1] [2].
Выхад аднавіўся[3] з 1 сакавіка 1918 як друкаваны орган Белнацкаму. З 6-га нумару 6 красавіка 1918 па 24 лютага 1919 выходзіла ў Маскве. З № 40 выходзіла як весьнік Белнацкаму і маскоўскай беларускай сэкцыі РКП(б)(ru). Агулам выйшла 49 нумароў: 1918 год №№ 1—44; 1919 год №№ 1—5.[4]
Рэдактарамі былі Зьміцер Жылуновіч, Янка Нёманскі, Павал Каравайчык.
Зьмест
Зьмяшчала артыкулы на агульнапалітычную, эканамічную і нацыянальную тэматыку, беларускія літаратурныя творы. Асьвятляла дзейнасьць Белнацкаму, беларускіх арганізацыяў у Расеі, жыцьцё беларускіх уцекачоў, заклікала да змаганьня за вызваленьне акупаванай Нямеччынай тэрыторыі Беларусі.
У 1-м нумары апублікаваная «Дэклярацыя правоў працоўнага і эксплюатаванага народу». У № 8 артыкул «Беларусь як частка Савецкай Фэдэратыўнай Рэспублікі». Друкаваўся тэкст Маніфэсту Часовага рабоча-сялянскага ўраду Беларусі пра абвяшчэньне БССР, пастанова Прэзыдыюма УЦВК(ru) пра прызнаньне незалежнасьці БССР, першыя пастановы беларускага савецкага ўраду і 1-га Усебеларускага зьезду Саветаў.
На старонках газэты з мастацкімі і публіцыстычнымі творамі друкаваліся Якуб Колас, Цішка Гартны, Канстанцыя Буйло, Альбэрт Паўловіч, Фабіян Шантыр[5], Максім Гарэцкі, Аляксей Гурло, Ігнат Дварчанін[6].
Крыніцы і заўвагі
- ^ Газеты Беларусі, 1776—1975: Рэтрасп. бібліягр. паказ. / Склад. Л. М. Няхайчык і інш.; Навук. рэд. В. У. Скалабан. — Менск: Нацыянальная кніжная палата Беларусі, 2003. — С. 34 (№ 303). — 322 с. — 700 ас. — ISBN 985-6020-28-X
- ^ Беларускі нацыянальны рух у нады Першай Сусветнай вайны Гісторыя Беларусі. Беларуская лічбавая бібліятэка (21 лістапада 2010). Праверана 5 сакавіка 2011 г.
- ^ Віталь Скалабан Пасля «Нашай Нівы» Бібліятэка Цэнтру экстрэмальнай журналістыкі. Медиа Эксперт №3, 2004. Праверана 5 сакавіка 2011 г.
- ^ Газеты Беларусі, 1776—1975: Рэтрасп. бібліягр. паказ. / Склад. Л. М. Няхайчык і інш.; Навук. рэд. В. У. Скалабан. — Менск: Нацыянальная кніжная палата Беларусі, 2003. — С. 34 (№№ 302). — 322 с. — 700 ас. — ISBN 985-6020-28-X
- ^ «Дзянніца». Ганцавіцкі краязнаўча-інфармацыйны партал. Праверана 4 сакавіка 2011 г.
- ^ «Дзянніца». Ганцавіцкі краязнаўча-інфармацыйны партал. Праверана 4 сакавіка 2011 г.
Літаратура
- Сьцяпан Александровіч. Гiсторыя i сучаснасць: Літ.-крыт.арт. (Першая беларуская савецкая.). — Менск: Беларусь, 1968. — 255 с. — 4000 ас.
- Говін, С. В. «Дзянніца». Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1998. — Т. 6: Дадаізм — Застава. — 576 с. — ISBN 985-11-0106-0 — С. 142
- Натальля Калесьнік. «Дзянніца». Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 1996. — Т. 3: Гімназіі — Кадэнцыя. — 527 с. — ISBN 985-11-0041-2 — С. 237.
- Перыядычны друк Беларускай ССР. Вып. 2. Газеты (1917—1959 гг.): (папярэдні спіс). — Менск: Рэдакцыйна-выдавецкі аддзел Кніжнай палаты БССР пры Дзяржаўнай бібліятэцы БССР, 1960. — 116 с. — 50 ас.
- Бугаев, Евгений Иосифович. Возникновение большевистских организаций и образование Компартии Белоруссии.. — Москва: Госполитиздат, 1959. — 270 с. — 10 000 ас.
- Газеты СССР 1917—1960. Том 1 Газеты Москвы, Ленинграда и столиц союзных республик.. — М: «Книга», 1970. — Т. 1. — С. 21 (№ 101). — 278 с.
- Зерницкий М. С. Белорусская советская печать в годы иностранной военной интервенции и гражданской войны (1918—1920 гг.). — Мн.: Высшая школа, 1963. — 123 с. — 700 ас.
- Круталевич В. А.. Рождение Белорусской Советской Республики (на пути к провозглашению республики. Октябрь 1917 — декабрь 1918 г.). — Мн.: Навука і тэхніка, 1975. — С. 305—312. — 336 с. — 5000 ас.
- Віталь Скалабан. Издательская деятельность Белорусского национального комисариата (1918—1919 гг.) / рэдактары: Стрижонок, Михаил, Голенченко, Георгий, Збралевич, Лидия , Мальдис, Адам, Мархель, Владимир // История книги, книжного дела и библиографии в Белоруссии : зборнік навуковых артыкулаў. — Менск: Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа, 1986. — С. 26—48.
Вонкавыя спасылкі
- «Дзяньніца» у фондзе Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі
- «Дзянніца» ― беларуская газэта ў Кнігазборы: KAMUNIKAT
- А. Калубовіч — «Айцы» БССР і іхны лёс
- У. І. Ленін і ўтварэньне Беларускай ССР (рас.)