Гінівіл (імя)
| Гінівіл лац. Ginivił / Hinivił | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Ginno + Wilo |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Генвіл, Гінвіл, Кінвіл |
| Зьвязаныя імёны | Вількін |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Гінівіл» | |
Гінівіл (Генвіл), Кінвіл — мужчынскае імя і вытворнае прозьвішча Гі́нвіл.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Вілікін (Willikin) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова -гін- (-ген-, -кін-) (імёны ліцьвінаў Гендрута, Кімунд, Менгін; германскія імёны Genedrudis, Ginmund, Mennigen) паходзіць ад гоцкага gin- 'пачатак' (гоцкае *ginnan, германскае *gennan 'пачынаць'[2]), а аснова -віл- (імёны ліцьвінаў Вільбут, Вільгейда, Мунтвіл; германскія імёны Willebut, Williheid, Muntwil) — ад гоцкага wilja 'воля'[3]. Такім парадкам, імя Гінівіл азначае «пачатак волі»[4] (тое ж, што і імя Вількін).
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Gynewille, houptman czu Tracken[5], Gynewille, capitaneus in Trakken[6] (12 кастрычніка 1398 году); Naczkonis Ginywilowicz (1 верасьня 1431 году)[7]; Naczus Gynivilowicz (15 кастрычніка 1432 году)[8]; Naczkonis Gynivilowicz Brestensis [tenutariorum] [sigilla] (20 студзеня 1433 году)[9]; Gyniwilo konucho Wilnensibus (9 чэрвеня 1434 году)[10]; Кгинивилу Висолкговичу Медницкому у-в Оболцех три следы пустых… Пану Кгинивилу чоловекъ[11], Кгинивил[12], Кгинивилу чоловекъ[13], у Кнетонскои волости люди Овняне… а Кгинивила[14] (Кгинивил[15]; 1440—1492 гады); у Дубичехъ Круповичи: Кгинивилъ а Митко а Дешко (1444 год)[16]; пану Нацу Кгинивиловичу земля пустая[17] (9 лістапада 1449 году); на Якубця Кгинивиловича (8 траўня 1461 году)[18]; nobilibus… Gynywilo Bvywidowycz (30 верасьня 1471 году)[19]; Narbuth Gynuilovicz (7 студзеня 1491 году)[20]; domini Naczko Gynwylowicz (23 чэрвеня 1495 году)[21]; бояри Виленъского повета на имя з Володкомъ а з Миколаемъ а зъ Яном Кинъвиловичи (ліпень 1496 году)[22]; Станислав Кгенвиловичъ… Станиславъ Кгинвилович (6 сакавіка 1498 году)[23]; а у Володка Кгинъвиловича выменил землю (21 сакавіка 1499 году)[24]; Nicolao Gynywylowicz magistro coquine ducis nostre (28 жніўня 1501 году)[25]; бояринъ господарьский Станиславъ Кинвиловичь (10 чэрвеня 1510 году)[26]; о тридцати служоб людеи тяглых у Стоклишскои волости… Кгинвил Кундратович (2 студзеня 1512 году)[27]; людеи нашиых тяглых у Стоклишскои волости на имя… а Кгинвила Кондратовича (1514 год)[28]; людеи наших Стоклишского повета… а Кгинвила Кондратовича (19 студзеня 1515 году)[29]; Пани Станиславовая Кинвиловича[30], Кинвиловая[31], Лавринъ Кинвиловичъ[32] (1528 год); бояр: Володка Кгинвиловича (20 сакавіка 1529 году)[33]; землю Кгинвиловъщыну (7 лістапада 1533 году)[34]; землю Кгинъвиловщину (1537 год)[35]; Село Дегодки: Михайло Кгинвиловичъ старецъ дымъ одинъ (26 красавіка 1601 году)[36]; Alexander Ginwił (8 лістапада 1632 году)[37]; zmarłego męża jej łaja Ginwiła Piotrowskiego, kuchmistrza WKsL, starosty stokliskiego, administratora ekonomii kobryńskiej (8 жніўня 1658 году)[38]; ur. Teresy Cecylii z Ginwiła Piotrowskiej (20 жніўня 1658 году)[39]; велебного отца Самуеля Кгинвиловича Косовицкого (15 сьнежня 1681 году)[40]; Jan Gienwił (1690)[41].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Гінівіл — легендарны літоўскі князь, сын легендарнага князя Гедруса (Гедройця)
- Гінівіл (у праваслаўі Барыс або Юры; † 1199) — легендарны полацкі князь, сын легендарнага князя літоўскага, наваградзкага і полацкага Мінігайлы (Міхала)
- Гінівіл († па 1398) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, староста троцкі; меў сына Начку
- Валодзька, Мікалай і Ян Кінвілавічы — баяры Віленскага павету, якія ўпамінаюцца ў 1496 годзе
- Лаўрын Кінвілавіч — відуклеўскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Нарвіл Кінвілавіч — жыхар Жамойцкага староства, які ўпамінаецца ў 1537 годзе[42]
- Павал Станькавіч Гінвіловіч — расенскі зямянін, які ўпамінаецца ў 1571 годзе[43]
- Аляксандар Гінвіл — электар караля польскага і вялікага князя літоўскага Ўладзіслаў Вазы ад Віленскага ваяводзтва Вялікага Княства Літоўскага[44]
З XVI ст. прыдомкам Гінвіл (Ginwił) карысталіся літоўскія шляхецкія роды Кульвецяў і Пятроўскіх гербу Сьлепаўрон[45], з XIV ст. прыдомкам Гінівільле (Gyneville) — літоўскі шляхецкі род Клімунтаў[46].
Глядзіце таксама
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 356, 1593.
- ^ G // Köbler G. Gotisches Wörterbuch. 4. Aufl, 2014.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 22.
- ^ Die Staatsverträge des Deutschen Ordens in Preussen im 15. Jahrhundert. Bd. 1. — Marburg, 1970. S. 12.
- ^ Liv-, Esth- und Curländisches Urkundenbuch nebst Regesten / Hrsg. von F. G. von Bunge. Bd. 4. — Reval, 1859. S. 227.
- ^ Бучинський Б. Кілька причинків до часів вел. князя Свитригайла (1430—1433) // ЗНТШ. Т. 76. — Львів, 1907. С. 135.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 81.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 94.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 150.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 27.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 47.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 48.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 49.
- ^ Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.. — 2-е выд. — Смаленск, 2014. С. 237.
- ^ Акты, относящиеся к истории Южной и Западной России, собранные и изданные Археографической комиссией. Т. 1. — СПб., 1863. С. 15.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 61.
- ^ Полоцкие грамоты XIII — начала XVI в. Т. 1. — М., 2015. С. 258.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 320.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 432.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 498.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 145.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 108.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 123.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 3: 1501—1507. — Kraków, 1948. S. 614.
- ^ Литовская метрика. Т. 1. — СПб., 1903. С. 3.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 89.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 292.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 207.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 55.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 62.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 164.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 224 (4) (1522—1530). — Vilnius, 1997. P. 310.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 227 (8) (1533—1535). — Vilnius, 1999. P. 83.
- ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 23.
- ^ Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 1. — Вильна, 1867. С. 224.
- ^ Acta interregni post mortem serenissimi & gloriosissimi olim Sigismundi Tertii, regis Poloniae. — Cracoviae, 1633. S. 28.
- ^ Metryka Litewska. Księga wpisów Nr. 131. — Warszawa, 2001. S. 136.
- ^ Metryka Litewska. Księga wpisów Nr. 131. — Warszawa, 2001. S. 146.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 15. — Вильна, 1888. С. 429.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 154.
- ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 121.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 1. ― Вильна, 1901. С. 20.
- ^ Dunin Borkowski J., Dunin Wąsowicz M. Elektorowie królów Władysława IV, Michała Korybuta, Stanisława Leszczyńskiego i spis stronników Augusta III // Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie. T. 1 (1908—1909). — Lwów, 1910. S. 55.
- ^ Stekert A. Przydomki polskie, litewskie i rusińskie. — Kraków, 1897. S. 41.
- ^ Stekert A. Przydomki polskie, litewskie i rusińskie. — Kraków, 1897. S. 45.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. Аўтарскае выданне. — Менск, 2019. — 459 с. — (сьціслая вэрсія кнігі: Вытокі Вялікае Літвы. — Менск, 2021. — 89 с.)