Уладзімер

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі

Уладзіме́р — мужчынскае імя.

Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Папулярнае тлумачэньне імя Ўладзімер (Уладзімір) даецца ў «Слоўніку асабовых уласных імёнаў», выдадзеным у 2011 годзе: ад славянскіх асноваў з значэньнем 'валодаць' і 'мір'[1].

Нямецка-расейскі філёляг Макс Фасмэр зьвязваў першую частку імя з царкоўнаславянскім владь 'улада', тады як другую частку лічыў роднаснай гоцкаму -mērs ('вялікі'), старажытнагрэцкаму ἐγχεσίμωρος ('славуты кап'ём'), старажытнаірляндзкаму mór, már ('вялікі'). Такім парадам, ён тлумачыў імя Ўладзімер як «вялікі ў сваёй уладзе»[2]. Меркаваньне пра паходжаньне другой часткі імя з германскіх моваў падтрымліваюць мовазнаўцы Андрэй Залізьняк[3], Фёдар Усьпенскі(be) і Ганна Літвіна(ru) ды іншыя[4].

Гісторык Павал Урбан у сваёй кнізе «Старажытныя ліцьвіны» зьвяртае ўвагу на тое, што германскі тэрмін wald, walt, (-old, -old, gold, hold) адпавядае праславянскаму *voldъ — корань для 'валадарыць, панаваць', тым часам германскае mar, mer і стараславянскае меръ, миръ тлумачацца як 'вялікі, дужы, магутны, моцны, слаўны'. Такім парадкам, імя Ўладзімер значыла «Вялікі ўладай», «Слаўны ўладай»[5].

Скандынаўскія і ісьляндзкія пісьмовыя помнікі пасьлядоўна атаясамліваюць рускае імя Ўладзімер (пачынаючы ад Уладзімера Сьвятаславіча) з германскім імём Вальдэмар (лац. Valdimerus)[6].

Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Глядзіце таксама[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Усціновіч А. Слоўнік асабовых уласных імён. — Менск, 2011. С. 196.
  2. ^ Владимир // Фасмер М. Этимологический словарь русского языка: В 4 т.: Пер. с нем. = Russisches etymologisches Wörterbuch. Т. 1. — М., 2004.
  3. ^ Лекцыя акадэмика РАН і галоўнага навуковага супрацоўніка Інстытуту славяназнаўства РАН Андрэя Залізьняка «Новгородская Русь по берестяным грамотам. Взгляд из 2012 года)» (гл. 44-ю хвіліну лекцыі, дзе разглядаецца кампанэнт «-мер») Архівавана 13 верасьня 2016 года.
  4. ^ Литвина А. Ф., Успенский Ф. Б. Выбор имени у русских князей в X—XVI вв. Династическая история сквозь призму антропонимики. — М., 2006. С. 60.
  5. ^ Урбан П. Старажытныя ліцьвіны: мова, паходжаньне, этнічная прыналежнасьць. — Менск: 2001. С. 203—204.
  6. ^ Поппэ А. В. К истории имени Владимир // Труды отдела древнерусской литературы. Т. 61, 2010. С. 278.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]