Арнольд
| Арнольд лац. Arnold | |
| Arnold | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Arno + Wald |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Арнольт, Ярнолт, Ярнольт |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Арнольд» | |
Арнольд (Арнольт), Ярнолт (Ярнольт) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Арнаалд, Арналд, Арналт або Ерналд, пазьней Арнальд або Арнольд (Arnoald, Arnold, Arnolt, Ernold[1]) — імя германскага паходжаньня[2][3][4]. Іменная аснова арн- паходзіць ад стараверхненямецкага arn 'арол'[5], а аснова -валд- (-алд, -олт) (імёны ліцьвінаў Геральт, Левалт, Рамвольт; германскія імёны Gerwald, Lewolt, Romuald) — ад гоцкага і германскага waldan 'валодаць, гаспадарыць' або wulþus 'слава, мажнасьць'[6].
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Jarnołt (Jernołt, Arnołt)[7].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: на одного немчина, на Ерънолта (1470-я — 31 сьнежня 1485 году)[8]; Янъ Ярнолть[9], Миколаи Ярнолътовичъ[10] (1528 год); Arnoldus Marin, Vilnensis Lithvanus (1616 і 1621 гады)[11]; Arnolt (1636 год)[12].
Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Арнольд Фрайзынскі († 883) — біскуп Фрайзынгу
- Арнольд I Фалькенбэрскі († 1055) — біскуп Шпаеру
- Арнольд I Кёльнскі (каля 1100—1151) — арцыбіскуп Кёльну
- Арнольд I Трырскі († 1183) — арцыбіскуп Трыру
- Арнольд I Познаньскі († 1186) — біскуп Познані
- Арнольд II Познаньскі († 1211) — біскуп Познані
- Арнольд фон Остэн — шляхціч, які ў 1368 годзе разам з братамі Дабрагостам, Ульрыкам, Бартольдам і Гінрыкам атрымаў ад караля польскага Казімера Вялікага ў лен Рагозьна (цяпер у Велікапольскім ваяводзтве)[13]
- Ян Ярнольт — бельскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Мікалай Ярнольтавіч — бельскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска ВКЛ 1528 году
- Арнольд Міхневіч (1936—2020) — беларускі мовазнаўца
- Арнольд Сьмеяновіч (1938—2021) — беларускі нэўрахірург
- Арнольд Шварцэнэгер (нар. 1947) — амэрыканскі актор, грамадзкі й дзяржаўны дзяяч
Арнольды — літоўскі шляхецкі род[14].
Глядзіце таксама[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Forssner T. Continental-Germanic Personal Names in England in Old and Middle English Times. — Uppsala, 1916. P. 33.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 140.
- ^ Суперанская А. В. Словарь русских личных имён: Сравнение. Происхождение. Написание. — М.: Айрис-пресс, 2005. С. 40.
- ^ Усціновіч А. Слоўнік асабовых уласных імён. — Менск, 2011. С. 34.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 7.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 7.
- ^ Полоцкие грамоты XIII — начала XVI в. Т. 1. — М., 2015. С. 315.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 119.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 137.
- ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 227, 255.
- ^ Paknys M. Vilniaus miestas ir miestieèiai 1636 m.: namai, gyventojai, sveèiai. — Vilnius, 2006. P. 89.
- ^ Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski. T. XI. — Warszawa; Poznań: Państwowe Wydawn. Nauk., 1982. S. 251—252.
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на А, Згуртаваньне беларускай шляхты