Ян XXIII

Папа сьвяты
Ян XXIII
	Ioannes XXIII
	Папа Рымскі
	Oboedientia et Pax
Царква	Рымска-каталіцкая царква
Пачатак папства	28 кастрычніка 1958
Канец папства	3 чэрвеня 1963
Папярэднік	Піюс XII
Наступнік	Павал VI
Іншыя пасады	Тытулярны арцыбіскуп Арэаполісу (1925—1934); Пасланьнік у Баўгарыі (1925—1931); Апостальскі візытатар у Баўгарыі (1931—1934); Тытулярны арцыбіскуп Мэсэмбрыі (1934—1953); Апостальскі візытытар у Турэччыне (1934—1944); Апостальскі візытытар у Грэцыі (1934—1944); Апостальскі нунцый у Францыі (1944—1953); Кардынал-сьвятар Санта Прыскі (1953—1958); Патрыярх Вэнэцыі (1953—1958);
Пасьвечаньні
Ардынацыя	10 жніўня 1904 ; Джузэпэ Чэпэтэльлі
Кансэкрацыя	19 сакавіка 1925 ; Джаваньні Таччы Парчэльлі
Кардынальства	12 студзеня 1953 ; Піюс XII
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні	Анджэлё Джузэпэ Ранкальлі
Нарадзіўся	25 лістапада 1881 ; Сота іль Монтэ, Італія
Памёр	3 чэрвеня 1963 (81 год) ; Апостальскі палац, Ватыкан
Пахаваны	Tomb of John XXIII[d];
Дэнамінацыя	Каталіцкая царква
Бацькі	Джаваньні Батыста Ранкальлі[d]
Адукацыя	Папская рымская сэмінарыя[d]; Рымскі ўнівэрсытэт Ля-Сапіенца;
Заняткі	рыма-каталіцкі ксёндз, пераходны дыякан, рымска-каталіцкі біскуп
Дэвіз	Obedientia et Pax (Паслушэнства і мір)
Подпіс
Герб
Сьвяты́
Дзень памяці	11 кастрычніка; 4 чэрвеня (Англіканская царква Канады, Эвангельская лютэранская царква ў Амэрыцы);
Шанаваны ў	Рымска-каталіцкая царква; Англіканская царква Канады; Эвангельская лютэранская царква ў Амэрыцы;
Бэатыфікацыя	3 верасьня 2000 ; Плошча сьвятога Пятра, Ватыкан; Янам Паўлам II
Кананізацыя	27 красавіка 2014 ; Плошча сьвятога Пятра, Ватыкан; Францішкам
Патрон	Папскіх пасланцоў
	Ян XXIII у Вікісховішчы
	Іншыя папы па імені Ян

Папа сьвяты́ Ян XXIII (па-лацінску: Ioannes XXIII), народжаны Анджэлё Джузэпэ Ранкальлі (па-італьянску: Angelo Giuseppe Roncalli, [ˈandʒelo dʒuˈzɛppe roŋˈkalli]; 25 лістапада 1881, Сота іль Монтэ, Бэргама, Каралеўства Італія — 3 чэрвеня 1963, Ватыкан) — 261-ы Папа Рымскі (28 кастрычніка 1958 — 3 чэрвеня 1963).

Пасьля пакладзеньня ў сьвятары 10 жніўня 1904 служыў на розных пасадах у Баўгарыі, Грэцыі, Турэччыне, Францыі. 12 студзеня 1953 папа Піюс XII паставіў яго кардыналам. 28 кастрычніка 1958 у 76-гадовым узросьце абраны папам. Упершыню больш чым за 500 гадоў абраў сабе імя Ян, што канчаткова разьвязала спрэчку пра нумарацыю імёнаў, якая існавала з-за наяўнасьці антыпапаў.

Намагаўся мадэрнізаваць каталіцкую царкву. У час каранацыі не дазволіў япіскапам цалаваць ягоныя калені і стопы, а толькі пярсьцёнак. Першы Папа пасьля 1870, які правёў афіцыйную сустрэчу па-за Ватыканам (наведваньне зьняволеных у турме). Склікаў Першы сынод для Рымскай дыяцэзіі ў Лятэранскім саборы, адначасова першы сынод у гісторыі Рыму (24—31 студзеня 1960). Склікаў Другі Ватыканскі сабор (11 кастрычніка 1962), на якім абмяркоўваліся рэформы каталіцкай царквы, аднак не дажыў да ягонага сканчэньня. У першы раз прыняў на аўдыенцыі англіканскага архіяпіскапа. Выступаў за мірнае суіснаваньне дзяржаваў розных сыстэмаў у часе халоднай вайны. За свой пантыфікат заслужыў мянушку «добры Папа».

Ян XXIII быў пахаваны ў гротах пад Базылікай сьвятога Пятра. 18 лістапада 1965 ягоны наступнік папа Павал VI паклаў пачатак ягонай кананізацыі, абвясьціўшы яго слугою Божым. 20 сьнежня 1999 папа Ян XXIII абвешчаны вялебным, 3 верасьня 2000 — багаслаўлёным. Пасьля бэатыфікацыі рэшткі цела перанесеныя ў сабор сьв. Пятра. 27 красавіка 2014 абвешчаны сьвятым.

Дзень памяці Яна XXIII адзначаецца ня ў дзень ягонае сьмерці, як звычайна, а 11 кастрычніка, у дзень пачатку Другога ватыканскага сабору. Англіканская царква Канады і Эвангельская лютэранская царква ў Амэрыцы адзначаюць ягоны дзень 4 чэрвеня.

Крыніцы

^ Catholic-Hierarchy.org (анг.) — USA: 1990.
^ patrons of papal delegates (анг.) Saints.SQPN Праверана 27 красавіка 2014 г.

Вонкавыя спасылкі

Італьянскі Вікіцытатнік зьмяшчае збор цытатаў, датычных тэмы гэтага артыкула:

Papa Giovanni XXIII

[_56cd7eb43326f99b-1] Catholic-Hierarchy.org (анг.) — USA: 1990.

[2] trons of papal delegates (анг.) Saints.SQPN Праверана 27 красавіка 2014 г.

[1]

[2]

п а р Папы рымскія
I—IV стагодзьдзі	Пётар Лін Анаклет Клімэнт I Эварыст Аляксандар I Сыкст I Тэлесфор Гігін Піюс I Аніцэт Сатэрыюс Алеўтэр Віктар I Зэфірын Калікст I Урбан I Пантыян Антэр Фабіян Карнэліюс Люцыюс I Стэфан I Сыкст II Дыянісіюс Фэлікс I Эўтыхіян Кай Марцэлін Марцэл I Эўсэбіюш Мільтыяд Сыльвэстар I Марк Юліюс I Лібэрыюс Дамас I Сырыцыюс Анастасіюс I	Сымбаль папаў рымскіх
V—VIII стагодзьдзі	Інакенцыюс I Зосім Баніфацыюс I Цэлестын I Сыкст III Леў I Гілярыюс Сымпліцыюс Фэлікс III Гелясіюс I Анастасіюс II Сымах Гармізд Ян I Фэлікс IV Баніфацыюс II Ян II Агапіт I Сыльвэрыюс Вігіліюс Пэлягіюс I Ян III Бэнэдыкт I Пэлягіюс II Грыгорыюс I Сабініян Баніфацыюс III Баніфацыюс IV Адэадат I Баніфацыюс V Ганорыюс I Сэвэрын Ян IV Тэадор I Мартын I Эўгеніюш I Віталіян Адэадат II Дон Агата Леў II Бэнэдыкт II Ян V Конан Сэргіюш I Ян VI Ян VII Сызыніюс Канстантын I Грыгорыюс II Грыгорыюс III Захар Стэфан Стэфан II Павал I Стэфан III Адрыян I Леў III
IX—XII стагодзьдзі	Стэфан IV Пасхал I Эўгеніюш II Валянцін Грыгорыюс IV Сэргіюш II Леў IV Бэнэдыкт III Мікалай I Адрыян II Ян VIII Марын I Адрыян III Стэфан V Фармоз Баніфацыюс VI Стэфан VI Раман Тэадор II Ян IX Бэнэдыкт IV Леў V Сэргіюш III Анастасіюс III Ляндон Ян X Леў VI Стэфан VII Ян XI Леў VII Стэфан VIII Марын II Агапэт II Ян XII Леў VIII Бэнэдыкт V Ян XIII Бэнэдыкт VI Бэнэдыкт VII Ян XIV Ян XV Грыгорыюс V Сыльвэстар II Ян XVII Ян XVIII Сэргіюш IV Бэнэдыкт VIII Ян XIX Бэнэдыкт IX Сыльвэстар III Бэнэдыкт IX Грыгорыюс VI Клімэнт II Бэнэдыкт IX Дамас II Леў IX Віктар II Стэфан IX Мікалай II Аляксандар II Грыгорыюс VII Віктар III Урбан II Пасхал II Гелясіюс II Калікст II Ганорыюс II Інакенцыюс II Цэлестын II Люцыюс II Эўгеніюш III Анастасіюс IV Адрыян IV Аляксандар III Люцыюс III Урбан III Грыгорыюс VIII Клімэнт III Цэлестын III Інакенцыюс III
XIII—XVI стагодзьдзі	Ганорыюс III Грыгорыюс IX Цэлестын IV Інакенцыюс IV Аляксандар IV Урбан IV Клімэнт IV Грыгорыюс Х Інакенцыюс V Адрыян V Ян XXI Мікалай III Мартын IV Ганорыюс IV Мікалай IV Цэлестын V Баніфацыюс VIII Бэнэдыкт XI Клімэнт V Ян XXII Бэнэдыкт XII Клімэнт VI Інакенцыюс VI Урбан V Грыгорыюс XI Урбан VI Баніфацыюс IX Інакенцыюс VII Грыгорыюс XII Мартын V Эўгеніюш IV Мікалай V Калікст III Піюс II Павал II Сыкст IV Інакенцыюс VIII Аляксандар VI Піюс III Юліюс II Леў X Адрыян VI Клімэнт VII Павал III Юліюс III Марцэл II Павал IV Піюс IV Піюс V Грыгорыюс XIII Сыкст V Урбан VII Грыгорыюс XIV Інакенцыюс IX Клімэнт VIII
з XVII стагодзьдзя	Леў XI Павал V Грыгорыюс XV Урбан VIII Інакенцыюс X Аляксандар VII Клімэнт IX Клімэнт X Інакенцыюс XI Аляксандар VIII Інакенцыюс XII Клімэнт XI Інакенцыюс XIII Бэнэдыкт XIII Клімэнт XII Бэнэдыкт XIV Клімэнт XIII Клімэнт XIV Піюс VI Піюс VII Леў XII Піюс VIII Грыгорыюс XVI Піюс IX Леў XIII Піюс X Бэнэдыкт XV Піюс XI Піюс XII Ян XXIII Павал VI Ян Павал I Ян Павал II Бэнэдыкт XVI Францішак

Нарматыўны кантроль
Міжнародныя	FAST МІСН VIAF 2 WorldCat
Нацыянальныя	Нарвэгія Гішпанія Францыя Зьвесткі НБФ Каталёнія Нямеччына Італія Ізраіль Бэльгія ЗША Швэцыя Латвія Японія Чэхія Аўстралія Грэцыя Карэя 2 Харватыя Нідэрлянды Польшча Партугалія Ватыкан
Артысты	MusicBrainz Te Papa (Новая Зэляндыя) ULAN
Асобы	Асобы Італіі Нямецкія біяграфіі Trove
Іншыя	Энцыкляпэдыя сучаснай Украіны НУАД SNAC IdRef