Крожы
| Крожы | |||||
| лет. Kražiai | |||||
 Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьв. Панны Марыі | |||||
| |||||
| Першыя згадкі: | 1253 | ||||
| Краіна: | Летува | ||||
| Павет: | Шавельскі | ||||
| Раён: | Кельменскі | ||||
| Насельніцтва: | 784 чал. (2001) | ||||
| Часавы пас: | UTC+2 | ||||
| летні час: | UTC+3 | ||||
| Паштовы індэкс: | LT-86026 | ||||
| Геаграфічныя каардынаты: | 55°36′10″ пн. ш. 22°41′20″ у. д. / 55.60278° пн. ш. 22.68889° у. д.Каардынаты: 55°36′10″ пн. ш. 22°41′20″ у. д. / 55.60278° пн. ш. 22.68889° у. д. | ||||
Крожы на мапе Летувы   Крожы | |||||
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |||||
Кро́жы (па-летувіску: Kražiai) — колішняе места, цяпер мястэчка ў Кельменскім раёне Шавельскага павету Летувы, на рацэ Кражэнце. Адміністрацыйны цэнтар Кроскага староства. Насельніцтва на 2001 год — 784 чал. Знаходзяцца за 17 км на ўсход ад Кельмаў, паміж Ворнямі і Расенамі. Згодна з сучаснай афіцыйнай летувіскай клясыфікацыяй мястэчка належыць да этнаграфічнага рэгіёну Жамойць.
Крожы — даўні галоўны адміністрацыйны цэнтар Жамойці.
Зьмест
Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Першы пісьмовы ўспамін пра Крожы (Crase) датуецца 1253 годам; былі ў ліку розных зямельных уладаньняў, падараваных Міндоўгам Тэўтонскаму ордэну[1]. З 1410 году зьяўляюцца зьвесткі пра Кроскую воласьць. Каля 1421 году тут заснавалі касьцёл.
З пачатаку XV стагодзьдзя Крожамі валодалі Кезгайлы, у 1549 годзе Станіслаў Кезгайла тытуляваўся графам «на Крожах». З 1554 году — у валоданьні Завішаў і Шэметаў, з 1568 году — Радзівілаў.
У 1607 годзе жамойцкі біскуп М. Гедройц запрасіў у Крожы езуітаў. З 1608 году ў месьце працавала езуіцкая місія, а з 1618 году — калегіюм. Пры калегіюме дзейнічаў тэатар. У 1629—1742 гадах у Крожах месьцілася духоўная сэмінарыя Жамойкага біскупства.
У 1639 годзе тут заснавалі кляштар бэнэдыктынак, у 1758 годзе — дом марыявітак.
У 1780 годзе атрымалі прывілей на таргі і кірмашы. На 1790 год у Крожах было 160 двароў[2]. У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795) апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі.
З 1918 году — у складзе Летувы.
Насельніцтва[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- 1897 год — 1761 чал.
- 1959 год — 998 чал.
- 2001 год — 784 чал.
Турыстычная інфармацыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Славутасьці[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьв. Панны Марыі (1757—1763) і кляштар бэнэдыктынак
- Калегіюм езуітаў (XVII ст.)
Страчаная спадчына[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Касьцёл езуітаў (захаваліся падмуркі)
Галерэя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Калегіюм езуітаў
Падмуркі езуіцкага касьцёла
Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьв. Панны Марыі, фрагмэнт
Касьцёл Беззаганнага Зачацьця Найсьв. Панны Марыі, інтэр’ер
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Крожы // ВКЛ. Энцыкл. Т. 3. — Менск, 2010. С. 284
- ^ Крожы // ВКЛ. Энцыкл. Т. 3. — Менск, 2010. С. 285
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. Т. 3: Дадатак А — Я. — Менск: Беларуская Энцыклапедыя, 2010. — 690 с.: іл. ISBN 978-985-11-0487-7.
- Kroże // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom IV: Kęs — Kutno. — Warszawa, 1883. S. 719—721
- Кроже // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб, 1890—1907.
Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Крожы — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
