Перайсьці да зьместу

Лучай

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Лучай
лац. Łučaj
Касьцёл Сьвятога Тадэвуша
Касьцёл Сьвятога Тадэвуша
Краіна: Беларусь
Вобласьць: Віцебская
Раён: Пастаўскі
Сельсавет: Навасёлкаўскі
Насельніцтва: 205 чал. (2010)
Часавы пас: UTC+3
Тэлефонны код: +375 2155
Паштовы індэкс: 211852
Нумарны знак: 2
Геаграфічныя каардынаты: 55°6′0″ пн. ш. 27°9′0″ у. д. / 55.1° пн. ш. 27.15° у. д. / 55.1; 27.15Каардынаты: 55°6′0″ пн. ш. 27°9′0″ у. д. / 55.1° пн. ш. 27.15° у. д. / 55.1; 27.15
Лучай на мапе Беларусі ±
Лучай
Лучай
Лучай
Лучай
Лучай
Лучай
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Лу́чай[1] — вёска ў Беларусі, на беразе возера Лучаю. Уваходзіць у склад Навасёлкаўскага сельсавету Пастаўскага раёну Віцебскай вобласьці. Насельніцтва на 2010 год — 205 чалавек. Знаходзіцца за 18 км ад места і чыгуначнай станцыі Паставаў.

Лучай — даўняе мястэчка гістарычнай Ашмяншчыны (частка Віленшчыны). Да нашага часу тут захаваўся збудаваны ў стылі барокавага клясыцызму касьцёл Сьвятога Тадэвуша, помнік архітэктуры XVIII ст. Сярод мясцовых славутасьцяў вылучаўся палац Агінскіх (клясыцызм, XVIII ст.), спалены савецкімі партызанамі.

Вялікае Княства Літоўскае

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Першы пісьмовы ўпамін пра Лучай як уладаньне Забярэзінскіх датуецца 1542 годам. Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай 1565—1566 гадоў паселішча ўвайшло ў склад Ашмянскага павету Віленскага ваяводзтва. У канцы XVI ст. Лучай атрымаў статус мястэчка.

У розныя часы маёнтак Лучай знаходзіўся ў валоданьні Юндзілаў, Глябовічаў, Шэметаў і іншых. У 1617 годзе ён перайшоў да Рудамінаў, у 1731 годзе — да Агінскіх. У 1766—1776 гадох тут збудавалі мураваны касьцёл езуітаў.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Касьцёл, 1938 г.

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) Лучай апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, дзе стаў цэнтрам воласьці Вялейскага павету Менскай, з 1842 году Віленскай губэрні. На 1886 год у Лучаі існавалі валасная ўправа, багадзельня, заезны дом. На 1905 год тут працавалі расейская народная вучэльня і крама.

За часамі Першай сусьветнай вайны Лучай занялі войскі Нямецкай імпэрыі.

25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Лучай абвяшчаўся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году паводле пастановы І зьезду КП(б) Беларусі ён увайшоў у склад Беларускай ССР. Згодна з Рыскай мірнай дамовай 1921 году Лучай апынуўся ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, дзе стаў цэнтрам гміны Пастаўскага павету Віленскага ваяводзтва. За польскім часам у мястэчку дзеяла сельскагаспадарчая школа.

У 1939 годзе годзе Лучай увайшоў у БССР, дзе ў 1941 годзе стаў цэнтрам сельсавету Пастаўскага, потым Дунілавіцкага раёнаў. На 1947 год у вёсцы было 47 гаспадарак. 27 сакавіка 1959 году Лучайскі сельсавет расфармавалі, само паселішча перавялі ў склад Дунілавіцкага сельсавету.

На 1972 год у Лучаі быў 51 двор, працавалі 8-гадовая школа, фэльчарска-акушэрскі пункт, клюб, бібліятэка, пошта, крама. На 1997 год — 90 двароў, на 1999 год — 92, на 2001 год — 93.

  • XIX стагодзьдзе: 1866 год — 58 чал., усе каталікі[2].
  • XX стагодзьдзе: 1905 год — 81 чал.; 1972 год — 158 чал.; 1997 год — 248 чал.[3]; 1999 год — 253 чал.[4]
  • XXI стагодзьдзе: 2001 год — 280 чал.[5]; 2010 год — 205 чал.

У Лучаі працуюць фэльчарска-акушэрскі пункт, клюб, бібліятэка, пошта.

Турыстычная інфармацыя

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Страчаная спадчына

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  • Палацава-паркавы комплекс Агінскіх (XVIII ст.)
  1. ^ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Віцебская вобласць: нарматыўны даведнік / У. М. Генкін, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2009. — 668 с. ISBN 978-985-458-192-7. (pdf) С. 354.
  2. ^ Słownik geograficzny... T. V. — Warszawa, 1884. S. 793.
  3. ^ Зямчонак І. Лучай // ЭГБ. — Мн.: 1997 Т. 4. С. 404.
  4. ^ БЭ. — Мн.: 1999 Т. 9. С. 377.
  5. ^ Памяць: гіст.-дакум. хроніка Пастаўскага р-на. — Мн.: БЕЛТА, 2001.

Вонкавыя спасылкі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]