Вішнеў (Гарадзенская вобласьць)

Вішнеў
трансьліт. Višnieŭ
Касьцёл Сьвятога Тадэвуша
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Гарадзенская
Раён:	Смаргонскі
Сельсавет:	Вішнеўскі
Насельніцтва:	426 чал. (2010)
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 1592
Паштовы індэкс:	231005
СААТА:	4256808026
Нумарны знак:	4
Геаграфічныя каардынаты:	54°43′2″ пн. ш. 26°31′28″ у. д.
Вішнеў на мапе Беларусі ± Вішнеў Вішнеў

Ві́шнеў, Ві́шнева — вёска ў Беларусі, на беразе Вішнеўскага возера. Цэнтар сельсавету Смаргонскага раёну Гарадзенскай вобласьці. Насельніцтва на 2010 год — 426 чалавек. Знаходзіцца за 31 км на паўночны ўсход ад места і чыгуначнай станцыі Смаргоні.

Вішнеў — даўняе мястэчка гістарычнай Ашмяншчыны (частка Віленшчыны). Да нашага часу тут захаваўся касьцёл Сьвятога Тадэвуша ў стылі клясыцызму, помнік архітэктуры XIX стагодзьдзя.

Назва

Афіцыйнае напісаньне назвы паселішча — Вішнева (польск. Wiszniewo, раней польск. Wiszniew).

Гісторыя

Касьцёл. А. Ромер, 1880 г.

Вялікае Княства Літоўскае

Упершыню Вішнеў упамінаецца ў сярэдзіне XVI стагодзьдзі як мястэчка ў Ашмянскім павеце Віленскага ваяводзтва.

У розныя часы Вішневам валодалі Гідыговічы, Баганскія, Дуброўскія, Сулістроўскія.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Сядзіба Сулістроўскіх. А. Ромэр, 1880 г.

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) Вішнеў апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, у Сьвянцянскім павеце Віленскай губэрні. У 1820 годзе Сулістроўскія збудавалі тут мураваны касьцёл Сьвятога Тадэвуша. Па здушэньні нацыянальна-вызвольнага паўстаньня (1863—1864) расейскія ўлады гвалтоўна перарабілі касьцёл пад царкву Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскага патрыярхату).

На 1866 год у Вішневе было 49 двароў, на 1886 год — 34 двары, дзейнічалі царква і сынагога, працавалі шынок і крама. У 1892 годзе адкрылася царкоўнапрыходзкая школа. У 1893 годзе побач зь мястэчкам існавала аднайменная сядзіба (17 жыхароў), дзе знаходзілася бібліятэка, у якой было каля 4 тыс. тамоў кнігаў. У 1905 годзе маёнткам валодалі Карловічы.

За часамі Першай сусьветнай вайны ў 1915 годзе Вішнеў занялі войскі Нямецкай імпэрыі.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Вішнеў абвяшчаўся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году ў адпаведнасьці з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі ён увайшоў у склад Беларускай ССР. Згодна з Рыскай мірнай дамовай 1921 году мястэчка апынуўся ў складзе міжваенннай Польскай Рэспублікі, дзе стала цэнтрам гміны Сьвянцянскага павету Віленскага ваяводзтва.

У 1939 годзе Вішнеў увайшоў у БССР, дзе 12 кастрычніка 1940 году стаў цэнтрам сельсавету Сьвірскага раёну (з 1959 году ў Смаргонскім раёне). Статус паселішча панізілі да вёскі. У Другую сусьветную вайну з 1941 да 1944 году Вішнеў знаходзіўся пад акупацыяй Трэцяга Райху. На 1970 год тут быў 121 двор, на 1996 год — 160, на 1 студзеня 2004 году — 167. У 2000-я гады Вішнеў атрымаў афіцыйны статус «аграгарадку».

• Мястэчка на старых здымках
• 

  Агульны выгляд, 1916 г.

• 

  Касьцёл і званіца, 1920 г.

• 

  Касьцёл, 1920 г.

• 

  Рынак, 1916 г.

Насельніцтва

Дэмаграфія

• XIX стагодзьдзе: 1866 год — 289 чал., зь іх 259 каталікоў, 16 праваслаўных і 14 юдэяў; 1880 год — 405 чал.; 1886 год — 412 чал.
• XX стагодзьдзе: 1905 год — 240 чал.; 1970 год — 396 чал.; 1996 год — 450 чал.; 1999 год — 472 чал.
• XXI стагодзьдзе: 1 студзеня 2004 году — 391 чал.; 2010 год — 426 чал.

Інфраструктура

У Вішневе працуе сярэдняя школа, дашкольная ўстанова, амбуляторыя, дом культуры, бібліятэка, пошта.

У 2001 годзе ў вёсцы збудавалі царкву Сьвятой Эўфрасiньні Полацкай.

Эканоміка

Асноўнае прадпрыемства — СВК «Савецкая Беларусь», які спэцыялізуецца на жывёлагадоўлі (буйная рагатая жывёла) і расьлінаводзтве (ячмень, кукуруза, авёс, жыта, пшаніца, бульба, гарох, лён і рапс). Працуюць прадпрыемствы харчовай прамысловасьці (вытворчасьць вяршкоў, сьмятаны і малака).

Транспарт

Празь вёску праходзіць шаша Р95. Курсуе рэйсавы аўтобус Смаргонь — Вішнева.

Турыстычная інфармацыя

Інтэр’ер касьцёла

Інфраструктура

Вішнеўскае, нароўні з возерам Нараччу, лічыцца адным з найбольш маляўнічых прыродных месцаў у Беларусі. Каля возера знаходзіцца база адпачынку і дайвінг-база. Таксама ёсьць пракат катамаранаў.

Славутасьці

• Касьцёл Сьвятога Тадэвуша (1820) — помнік архітэктуры клясыцызму; пры касьцёле званіца, збудаваная ў 1811 годзе Крыштапам Сулістроўскім
• Капліца прыдарожная (XIX ст.)
• Парк

Страчаная спадчына

• Сядзібна-паркавы комплекс Сулістроўскіх (XVIII ст.)

Асобы

Ураджэнцы

• Мечыслаў Карловіч (1876—1909) — кампазытар і дырыгент

Жыхары

• Міхал Эльвіра Андрыёлі (1836—1893) — мастак, графік
• Францішак Багушэвіч (1840—1900) — беларускі паэт
• Ян Карловіч (1836—1903) — лінгвіст, этнограф, музыказнаўца
• Альфрэд Ромэр (1832—1897) — маляр, скульптар
• Зыгмунт Чаховіч (1831—1907) — адзін з кіраўнікоў паўстаньня 1863—1864 гадоў

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1997. — Т. 4: Варанецкі — Гальфстрым. — 480 с. — ISBN 985-11-0090-0
• Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Смаргонскага р-на. — Мн.: БелЭн, 2004. — 640 с. ISBN 985-11-0296-2.
• Соркіна І. Мястэчкі Беларусі ў канцы ХVІІІ — першай палове ХІХ ст. — Вільня: ЕГУ, 2010. — 488 с. ISBN 978-9955-773-33-7.
• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom XIII: Warmbrun — Worowo. — Warszawa, 1893.

Вонкавыя спасылкі

• Вішнеў , Radzima.org