Нарвіл
| Нарвіл лац. Narvił | |
| Norvil | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Noro + Wilo |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Нарвіла |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Нарвіл» | |
Нарвіл, Нарвіла — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Нора (Noro) і Віла (Wilo) — імёны германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова -нар- (-нор-) (імёны ліцьвінаў Нарэла, Нарвід, Нарымунт; германскія імёны Narelo, Norvid, Normund) паходзіць ад гоцкага nasjan 'захоўваць, ратаваць'[2], стараверхненямецкага -neri 'уратаваньне, утрыманьне'[3], а аснова -віл- (імёны ліцьвінаў Вільбут, Вільгейда, Мунтвіл; германскія імёны Willebut, Williheid, Muntwil) — ад гоцкага wilja 'воля'[4]. Такім парадкам, імя Нарвіла азначае «захаваньне волі»[5]. У гістарычным германскім арэале адзначалася імя Norvilus[6][7].
Паходжаньне імя Нарвіла ад складаньня германскіх імёнаў Noro і Wilo сьцьвердзіў францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн, які на падставе шматгадовых дасьледаваньняў прыйшоў да высноваў пра германскае паходжаньне літоўскіх уласных імёнаў[8].
У Прусіі бытавала імя Нервіл: Nerwille (1419 год)[9].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Нарвиль Кгедвиловичъ[10], Анъдреи Нарвиловичъ… Миколаи Нарвиловичъ[11] (1528 год); Нарвил Павлович (1537—1538 гады)[12]; Нарвилъ Ровашъкевичъ (23 траўня 1539 году)[13]; Якубъ Норвиловичъ (14 красавіка 1542 году)[14]; село Ковалев... Балтромеи Нарвиловичъ, Матеи Нарвилович (11 сакавіка 1596 году)[15]; na którego miejscu i Józefa Norwiłowicza (1667 год)[16]; Mikołaj Norwiłło[17], na miejscu P. Norwiły[18], Piotr Norwiło… Dawid Norwiło[19], Marcin Norwiło[20], po P. Janie Narwile[21] (1690 год).
Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Нарвіль Гедвілавіч — відуклеўскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Андрэй Нарвілавіч — крожаўскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Мікалай Нарвілавіч — кельменскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Нарвіл Паўлавіч — жыхар Жамойцкага староства, які ўпамінаецца ў 1537—1538 гадох
- Станіслаў Томашавіч Нарвіловіч — расенскі зямянін, які ўпамінаецца ў 1598 годзе[22]
Нарвілы[23], Нарвілы-Рачкевічы[24] і Нарвілы-Укрыны[25] — літоўскія шляхецкія роды.
На гістарычнай Ашмяншчыне існуе вёска Нарвілішкі.
Глядзіце таксама[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1168, 1591.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 187.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 24.
- ^ Mills A. D. The Place-names of Dorset: The Hundreds of Cogdean, Loosebarrow, Rushmore, Combs Ditch, Pimperne, Badbury, Cranborne, Wimborne St Giles, Knowlton, Monkton Up Wimborne. — Nottingham, 1977. P. 53.
- ^ Malines jadis & aujourd'hui. — Malines, 1908. P. 438.
- ^ Schmittlein R. Les noms d’eau de la Lituanie (suite) // Revue internationale d’onomastique. Nr. 3, 1964. P. 161—162.
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 70.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 164.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 171.
- ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 44.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 20 (1536—1539). — Vilnius, 2010. P. 263.
- ^ Метрыка Вялікага Княства Літоўскага. Кніга 28 (1522—1552 гг.). — Менск, 2000. С. 65.
- ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 413.
- ^ Błaszczyk G. Herbarz szlachty żmudzkiej. T. 1. — Warszawa, 2015. S. 55.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 84.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 88.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 124.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 126.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 128.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 5. ― Вильна, 1907. С. 39.
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Н, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Р, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на У, Згуртаваньне беларускай шляхты
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. Аўтарскае выданне. — Менск, 2019. — 459 с. — (сьціслая вэрсія кнігі: Вытокі Вялікае Літвы. — Менск, 2021. — 89 с.)