Міхал Сэрвацы Вішнявецкі
Міхал Сэрвацы Вішнявецкі, XVIII ст. | |
Герб Карыбут | |
Асабістыя зьвесткі | |
---|---|
Нарадзіўся | 13 траўня 1680 |
Памёр | 16 верасьня 1744 |
Пахаваны | |
Род | Вішнявецкія |
Бацькі | Крыштап Вішнявецкі Ганна з Хадароўскіх |
Жонка | Кацярына з Дольскіх Марыя Магдалена з Чартарыйскіх Тэкля Ружа з Радзівілаў |
Дзеці | ад 1-га шлюбу: Ганна, Кацярына |
Дзейнасьць | дыплямат |
- Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Вішнявецкі.
Мі́хал Сэрва́цы Вішняве́цкі (13 траўня 1680, Львоў — 16 верасьня 1744, Мерач) — дзяржаўны і вайсковы дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, пісьменьнік і паэт. Гетман польны (1702—1703 і 1707—1709) і вялікі літоўскі (1703—1707 і з 1735), кашталян (1703—1706) і ваявода віленскі (1706—1707 і з 1735), канцлер вялікі літоўскі (1720—1735). Быў старостам пінскім, ваўкавыскім, мерацкім і ваўкавішкаўскім.
Міхал Сэрвацы — апошні прадстаўнік мужчынскай лініі роду Вішнявецкіх.
Біяграфія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]З княскага роду Вішнявецкіх гербу Карыбут, сын Крыштапа, ваяводы бэлзкага, і Ганны з Хадароўскіх. Меў брата Януша Антонія.
У 1702 годзе атрымаў булаву гетмана польнага, у 1703 годзе — вялікага (зноў польны ў 1707—1709 гадох, вялікі — з 1735 году). У 1703 годзе атрымаў урад кашталяна, у 1706 годзе — ваяводы віленскага, у 1735 годзе — канцлера вялікага літоўскага. У 1730 годзе стаў рэгімэнтам войска Вялікага Княства Літоўскага[3].
У грамадзянскую вайну (1700) быў кіраўніком апазыцыі шляхты супраць Сапегаў. У 1700 годзе разьбіў войска Сапегаў у бітве пад Алькенікамі, зруйнаваўшы ягоны палац у Ружанах.
Быў маршалкам надзвычайнага сойму 11 чэрвеня — 19 жніўня 1703 году ў Любліне. Некалькі разоў абіраўся маршалкам Галоўнага Трыбуналу.
У 1707 годзе склаў пагадненьне з каралём і вялікім князем Станіславам Ляшчынскім супраць Аўгуста Моцнага. Таго ж году арыштаваны і вывезены ў Маскоўскую дзяржаву, адкуль у 1709 годзе эміграваў.
У 1710 годзе вярнуўся ў Рэч Паспалітую. На бацькаўшчыну вярнуўся ў 1716 годзе ў выніку пагадненьня з Аўгустам Моцным. На элекцыі 1733 году будучы прыхільнікам Расеі падтрымаў кандыдатуру Аўгуста Саса.
У 1695 годзе ажаніўся з Кацярынай (1680—1725), дачкой маршалка вялікага літоўскага Яна Караля Дольскага (1640—1695). Дзеці ад першага шлюбу:
- Ганна (1700—1732), жонка з 1721 году ваяводы троцкага Юзэфа Агінскага (каля 1693—1736);
- Кацярына (1701—1770), жонка з 1722 году лоўчага вялікага кароннага і ваяводы смаленскага Міхала Зьдзіслава Замойскага (каля 1679—1735).
У 1725 годзе другі раз ажаніўся з княгіняй Марыяй Магдаленай (1728), дачкой харунжага вялікага літоўскага і старосты пінскага князя Юзэфа Чартарыйскага (пам. 1750). У 1730 годзе ў трэці раз ажаніўся з княгіняй Тэкляй Ружай (1703—1747), дачкой канцлера літоўскага князя Караля Станіслава Радзівіла (1669—1719) і Ганны Кацярыны з князёў Сангушкаў (1676—1746).
Апошні мужчына-прадстаўнік старэйшай лініі Вішнявецкіх і ў родзе. Па ягонай сьмерці ўладаньні Вішнявецкіх перайшлі да Агінскіх і Замойскіх, потым да Плятэраў, Пшазьдзецкіх, Бжастоўскіх і Вяльгорскіх[4]. Спачыў у кармэліцкім касьцёле ў Вішняўцы.
Галерэя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]-
Невядомы мастак, 1730—1740-я гг.
-
Невядомы мастак, 1749—1756 гг.
-
Невядомы мастак, 1749—1756 гг.
-
Невядомы мастак, 1750 г.
-
Невядомы мастак, 1750 г.
-
Невядомы мастак, XVIII ст.
-
Невядомы мастак, XVIII ст.
-
Невядомы мастак, XVIII ст.
У картцы да артыкула падаецца партрэт 1750-х гадоў пэндзля невядомага мастака зь Нясьвіскай партрэтнай галерэі, які цяпер захоўваецца ў Нацыянальным мастацкім музэі Беларусі.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Czamańska I. Wiśniowieccy: monografia rodu (пол.) — Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007. — С. 434–435. — 552 с. — ISBN 978-83-7177-229-0
- ^ Czamańska I. Wiśniowieccy: monografia rodu (пол.) — Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007. — С. 435–436. — 552 с. — ISBN 978-83-7177-229-0
- ^ Грыцкевіч А. Вішнявецкія // ЭГБ. — Мн.: 1994 Т. 2. С. 344.
- ^ Грыцкевіч А. Вішнявецкія // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 1. С. 459.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — 684 с. — ISBN 985-11-0314-4
- Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 1994. — Т. 2: Беліцк — Гімн. — 537 с. — ISBN 5-85700-142-0