Мы выйдзем шчыльнымі радамі
| Мы выйдзем шчыльнымі радамі | |
| Аўтар словаў | Макар Краўцоў, 30 кастрычніка 1919 |
|---|---|
| Кампазытар | Уладзімер Тэраўскі, 1919 |
| Краіна | Беларуская Народная Рэспубліка |
| Гімны Беларусі | |
|---|---|
_(4).png){kind=small} Багародзіца (14—18 стагодзьдзі)
| |
 Гімн БНР (1919)
| |
.svg){kind=small} Гімн БССР (1955—1991)
| |
.svg){kind=small}  Гімн Беларусі (1991—2002)
| |
| Гімн Беларусі (з 2002 году)
| |
| Іншыя гімны: | |
| Магутны Божа (неафіцыйны, 1943) | |
| Беларуская Марсэльеза (рэвалюцыйная песьня, 1906) | |
«Мы выйдзем шчыльнымі радамі», таксама вядомы як «Ваяцкі марш» — дзяржаўны гімн Беларускае Народнае Рэспублікі.
Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Тэкст быў упершыню апублікаваны 30 кастрычніка 1919 году ў газэце «Беларусь» пад назвай «Ваяцкі гімн» Макара Краўцова. Музыку да гімну напісаў Уладзімер Тэраўскі. У якасьці гімну Беларусі марш быў прыняты ў 1920 годзе. На момант яго напісаньня БНР ужо дэ-факта не існавала, а яе кіраўніцтва знаходзілася ў выгнаньні.
У «Беларускім сьпеўніку» Ўладзімера Тэраўскага (Менск, 1921) радок «Штандарт наш бел-чырвона-белы» быў заменены на «Свабодны сьцяг, штандарт чырвоны». Але ноты сьпеўніка былі набраныя раней, бо выданьне рыхтавалася ў 1920 годзе сэкцыяй Беларускае вайсковае камісіі, таму ў друкарні на загад цэнзараў замалявалі згадку пра бел-чырвона-белы сьцяг чорнай фарбай[1].
Марш актыўна выкарыстоўваўся арганізацыямі беларускае дыяспары, якія стаялі на незалежніцкіх пазыцыях.
У 1991 годзе, пасьля аднаўленьня незалежнасьці Беларусі, вылучаліся прапановы зрабіць «Ваяцкі марш» гімнам Рэспублікі Беларусь, побач з аднаўленьнем гербу «Пагоня» і Бел-чырвона-белага сьцяга ў якасьці дзяржаўных сымбаляў. У прыватнасьці, з публічным зваротам наконт гэтага выступілі вядомыя літаратары Васіль Быкаў, Алесь Адамовіч і Рыгор Барадулін[2].
Сёньня марш карыстаецца пэўнай папулярнасьцю ў асяродках беларускай дэмакратычнай апазыцыі і рэгулярна фігуруе сярод прапанаваных альтэрнатываў сучаснаму гімну Беларусі[3][4].
Тэкст[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Вэрсія кірыліцаю:
- Мы выйдзем шчыльнымі радамі
- На вольны родны свой прастор.
- Хай воля вечна будзе з намі,
- А гвалту мы дамо адпор!
- Няхай жыве магутны, сьмелы
- Наш беларускі вольны дух.
- Штандар наш бел-чырвона-белы,
- Пакрый сабой народны рух.
- На бой! За шчасьце і за волю
- Народу слаўнага свайго!
- Браты, цярпелі мы даволі,
- На бой — усе да аднаго!
- Імя і сілу беларуса
- Няхай пачуе й убачыць той,
- Хто сьмее нам нясьці прымусы
- І першы выкліча на бой.
- Браты, да шчасьця мы падходзім:
- Хай гром грыміць яшчэ мацней!
- У крывавых муках мы народзім
- Жыцьцё Рэспублікі сваей!
- Вэрсія лацінкаю:
- My vyjdziem ščylnymi radami
- Na volny rodny svoj prastor.
- Chaj vola viečna budzie z nami,
- A hvałtu my damo adpor!
- Niachaj žyvie mahutny, śmieły
- Naš biełaruski volny duch;
- Štandar naš bieł-čyrvona-bieły,
- Pakryj saboj narodny ruch!
- Na boj! Za ščaście i za volu
- Narodu słaŭnaha svajho!
- Braty, ciarpieli my davoli.
- Na boj! – Usie da adnaho!
- Imia i siłu biełarusaŭ
- Niachaj pačuje j bačyć toj,
- Chto śmieje nam niaści prymusy
- I pieršy vykliča na boj.
- Braty, da ščaścia my padchodzim:
- Chaj hrom hrymić jašče macniej!
- Ǔ kryvavych mukach my narodzim
- Žyćcio respubliki svajej!
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Ляхоўскі, Міхнюк 2006. С. 278.
- ^ Сяргей Навумчык. Дзевяноста першы. — Радыё Свабодная Эўропа / Радыё Свабода, 2013 — с. 414
- ^ http://nn.by/?c=ar&i=60220
- ^ http://nn.by/?c=ar&i=107965
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Ул. Ляхоўскі, Ул. Міхнюк, А. Гесь Слуцкі збройны чын 1920 г. у дакумэнтах і ўспамінах. — 2-ое выд. дапрац.. — Менск: Энцыклапедыкс, 2006. — 400 с. — ISBN 985–6599–25–3
Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
 |
Вікікрыніцы зьмяшчаюць арыгінальныя матэрыялы, датычныя тэмы артыкула: |
| |||||||||||||||||||||||||
